TAMPONADA WORKA OSIERDZIOWEGO

Jest to gromadzenie się płynu w worku osierdziowym (może to być płyn gromadzący sie w wyniku zapalenia lub krew - gromadząca się w wyniku urazu serca).Gromadzący sie płyn powoduje pogorszenie funkcji hemodynamicznej serca.Płyn uciska na serc powodując zmniejszenie objętości napełniania komór i upośledzenie kurczliwości.

Stan kliniczny pacjenta zależny jest od szybkości gromadzenia się płynu w worku osierdziowym.Klinicznie tamponadę dzielimy na ostrą i podostrą.

	tamponada worka osierdziowego ostra - bardzo dynamiczne gromadzenie się płynu w worku osierdziowym - np. w wyniku urazu serca.Na pierwszy plan wysuwają się objawy małego rzutu serca - ograniczenie napełniania komór;
	tamponada worka osierdziowego podostra : płyn w osierdziu narasta powoli - w ciągu kilku, kilkunastu godzin.Objawy są dyskretniejsze niż w przypadku tamponady ostrej;

Przyczyny powodujące tamponadę serca:

Tamponada ostra worka osierdziowego :

	częstą przyczyną jest pęknięcie wolnej ściany mięśnia sercowego w wyniku zawału;
	uraz mechaniczny serca
	pęknięcie tętniaka aorty , który sączy do jamy osierdziowej;

Tamponada podostra worka osierdziowego :

	wysięki w przebiegu infekcyjnego zapalenia osierdzia;
	choroby tkanki łącznej - np. toczeń układowy
	mocznica - w przebiegu niewydolności nerek;
	choroby nowotworowe, dodatkowo płyn może zbierać się w worku osierdziowym (chłoniaki , rak oskrzela , sutka);

W jaki sposób rozpoznawana jest tamponada worka osierdziowego:

Obraz kliniczny:

Objawom choroby podstawowej mogą towarzyszyć:

	nagła lub narastające od pewnego czasu uczucie duszności;
	bóle w klatce piersiowej podobne do tych w chorobie niedokrwiennej;
	przepełnienie łożyska żył szyjnych
	nagle wystepujące powiększenie wątroby spowodowane upośledzonym spływem krwi z łożyska żyły głównej dolnej;
	w badaniu przedmiotowym czasami stwierdza się tętno paradoksalne;
	ściszenie lub całkowity brak tonów serca w osłuchiwaniu;
	spadek ciśnienia tętnicza z bardzo niską amplitudą skurcz/rozkurcz;

Odchylenia obserwowane w badaniach dodatkowych:

W wyniku tamponady worka osierdziowego pojawiają się zmiany w wielu badaniach (EKG, rtg klatki piersiowej,echo serca,cewnikowanie prawego serca).Najbardziej wartościową metodą badania serca jest ECHO serca (badanie ultrasonograficzne).

POSTĘPOWANIE W OSTREJ TAMPONADZIE SERCA:

USG: Płyn w  jamie osierdziowej  powodujący ucisk okresie rozkurczu na prawy przedsionek i prawą komorę , obraz "kołyszącego serca";

Leczenie:

	Zwiększenie objętości płynów w naczyniach (Dekstran 40 000, 0,9 NaCl)
	Nakłucie worka osierdziowego z wykorzystaniem dostępu przymostkowego lub międzyżebrowego pod kontrolą USG serca
	Odbarczenie jamy osierdziowej;
	Leki zwiększające kurczliwość serca;
	Badanie laboratoryjne ściągniętego płynu;

W tamponadzie worka osierdziowego nie wolno stosować środków farmaceutycznych , które zmniejszają obciążenie wstępne (preload) serca.Przykładem takich leków są diuretyki (leki moczopędne), nitraty,inne

2

---