Miastenia (Myasthenia gravis)
Epidemiologia
częstość występowania: 5-125/1.000.000
rocznie 2-4 zachorowania na 1.000.000
szczyty zachorowań:
20-30 r.ż. (częściej kobiety)
45-60 r.ż. (częściej mężczyźni)
miastenia nabyta dziecięca - 15% wszystkich przypadków
postacie rodzinne ~4%
Etiopatogeneza
Jest to choroba autoimmunologiczna. Przyczyna objawów są krążące przeciwciała przeciwko receptorom dla ACh w synapsach nerwowo-mięśniowych.
W 20% współistnieje z miastenią inna choroba autoimmunologiczna.
W 15-20% stwierdza się guz grasicy, w 60-70% przerost lub grasicę przetrwałą, w 20% usunięcie grasicy powoduje remisję lub wyleczenie.
Objawy kliniczne
nużliwość mieśni
nasila się po wysiłku
twarz jest amimiczna, uśmiech poprzeczny (tzw. uśmiech Giocondy)
osłabienie mięśni opuszkowych → utrudnienie żucia i opadanie żuchwy
mowa w miarę mówienia cichnie
duszność
próba apokamnozy: cichnięcie mowy w trakcie głośnego liczenia, powieki opadają po dłuższym unoszeniu ich ku górze, kończyna unoszona w górę i w dół (tzw. próba motyla) - słabnie
Czynniki nasilające objawy:
infekcje wirusowe i bakteryjne
poród, połóf
narkoza z użyciem zwiotczających środków kurraropodobnych
wysiłek fizyczny
stres
niektóre leki
Przełom miasteniczny - nasilenie objawów i niewydolność oddechowa wskutek niedoboru inhibitorów esterazy ACh.
Przełom cholinergiczny - nasilenie objawów i niewydolność oddechowa wskutek nadmiaru inhibitorów esterazy ACh.
Oba stany odróżnia się po szerokości źrenic - przełom miasteniczny - źrenice szerokie, przełom cholinergiczny - źrenice wąskie.
Diagnostyka
Test z Edrofonium (Tensilonem) - podanie dożylne 10mg Tensilonu → szybka, krótkotrwała poprawa
EMG
Elektrostymulacyjna próba nużliwości - stymuluje się nerw bodźcem ponadmaksymalnym i rejestruje potencjały wywoływane w mięśniu unerwianym przez ten nerw. W miastenii kolejne potencjały powodują co raz słabszą odpowiedź (tzw. dekrement miasteniczny). Po podaniu Edrofonium spadek ten na chwilę znika.
SFEMG - badanie EMG pojedynczego włókna mięśniowego.
Badanie immunologiczne - określenie miana przeciwciał przeciwko receptorom dla ACh
Leczenie
Leki cholinergiczne (inhibitory esterazy ACh)
Neostygmina
Pirydostygmina
Chlorek amebonium
Chlorek edrofonium - tylko w diagnostyce (zbyt krótki czas działania)
Tymektomia
Immunosupresja
Encorton
Solumedrol
Endoxan
Imuran
Cyklosporyna
Plazmafereza
1/2