Za i przeciw Elektrownia jądrowa w Polsce?
Co pewien czas, jak bumerang, powraca koncepcja budowy elektrowni jądrowej w naszym kraju. Szczególnie wtedy, kiedy temperatura powietrza rośnie, powracają stare pomysły. Z tym tylko, że już nie mówi się o jednej lecz co najmniej 3 elektrowniach. Każda z nich miałaby mieć po około 1500 MW. Niepoprawni optymiści chcą tego dokonać w latach 2020 -2021.
Powszechnie panuje opinia, że energia jądrowa jest niezawodna i przyjazna środowisku (ciekawe, co o tym sądzą ekolodzy i gdzie będą magazynowane odpady). Jeszcze inni twierdzą, że taka energetyka jest bardzo droga. Zapoznając się dogłębnie z analizami ekonomicznymi opłacalności energetyki opartej na różnych paliwach można dojść do bardzo ciekawych i zaskakujących wniosków. Z wyników ogłoszonych przez Agencję Energii Atomowej OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) wynika, że elektrownie jądrowe mają najniższe koszty wytwarzania energii elektrycznej ( 21-50 USD/MWh). Koszt ten w elektrowniach węglowych i gazowych wynosi odpowiednio 25-60 USD/MWh - węglowe i 37-63 USD/MWh - gazowe. Warto jednak zaznaczyć, że elektrownie na paliwo jądrowe są najbardziej kapitałochłonne, jednak cena wytwarzanej w nich energii elektrycznej jest najmniej wrażliwa na wahania cen paliwa. W elektrowniach opartych na gazie sytuacja jest diametralnie odwrotna. A jak wygląda sprawa z elektrowniami opartymi na zasobach energii odnawialnych? Ta energetyka jest bardzo droga. Najbardziej konkurencyjna z nich - energetyka wiatrowa zawiera się w przedziale 35-95 USD/MWh.
To były analizy pochodzące z krajów, które już posiadają energię atomową i wykorzystują ją. Jak to wygląda w Polsce? Analiz takich dokonał Krzysztof Musiał z katowickiego „Energoprojektu”: najtańszą energię produkują elektrownie jądrowe z reaktorami AP 1000 (123 zł/MWh) zaraz za nimi jądrowe z reaktorami EPR (132 zł/MWh). Natomiast poza energetyką nuklearną najlepiej przedstawiają się wyniki osiągane przy współspalaniu węgla kamiennego i mułów w kotłach fluidalnych (177 zł/MWh). Inne kształtują się następująco:
spalanie biomasy - 259 zł/MWh - dla słomy
spalanie biomasy - 267 zł/MWh - dla spalanych zrębków drewna
technologia zgazowania węgla - 258 zł/MWh
spalanie gazu - 292 zł/MWh (wysokie ceny paliwa i ich niestabilność)
elektrownie wiatrowe - 307 zł/MWh
Powyższe zestawienie jest tak dosadne, że nie jest konieczne jego dalsze analizowanie. Wnioski nasuwają się same. Nie są to jednak koszty całkowite. Do tego należy doliczyć jeszcze koszty związane z zakupem limitów emisji CO2. Dla elektrowni węglowych powoduje to wzrost ceny 1 MWh o 67-79 zł, a dla elektrowni gazowych około 29 zł/MWh przy założeniu, że 1 tona CO2 kosztuje 22 euro. Uwzględniając te i wiele jeszcze innych kosztów zewnętrznych dotyczących kompleksowego procesu wytwarzania energii elektrycznej stwierdzono, że najtańsze są elektrownie jądrowe (2,8 euro/kWh) dalej gazowe i węglowe (5,2 - 5,4 euro/kWh), wodne i wiatrowe (7,0 - 11,5 euro/kWh), najdroższe zaś ogniwa fotowoltaiczne (49,5 euro/kWh). Ogniwa fotowoltaiczne - popularnie nazywane panelami słonecznymi- tutaj światło zamieniane jest bezpośrednio w elektryczność. Taką formę widzimy często np. w zwykłych, codziennych kalkulatorach.
Wydawałoby się, że nic innego tylko oprzeć naszą energetykę na energii jądrowej. Jednak wymaga to przede wszystkim przyzwolenia społecznego, znalezienia odpowiednich funduszy, odpowiedniej kadry dla przecież całkiem nowej dziedziny, no i to, co chyba jest najistotniejsze w tej sytuacji: przeprowadzenie odpowiedniej edukacji społecznej. Przeciętny Polak umiarkowanie obawia się skutków globalnego kryzysu energetycznego, gospodarczego czy zanieczyszczenia środowiska. Natomiast mając w pamięci Czarnobyl rodacy nasi są sceptycznie nastawieni do energetyki jądrowej. Około 30% chciałoby, aby naszą gospodarkę uniezależnić od paliw kopalnych. Nie jest to jednak równoznaczne z przyzwoleniem na budowę w kraju elektrowni atomowych. Takie przyzwolenie daje tylko 20% naszego społeczeństwa, natomiast przeciwnicy energetyki jądrowej i budowy takich elektrowni stanowią 50%. Głównym argumentem zwolenników budowy elektrowni jądrowych w Polsce jest możliwość uzyskania stosunkowo taniej energii, co starałem się dowieść w powyższym teście. Przeciwnicy mają też swoje racje i obawy. Jak będzie - czas pokaże. Dotychczasowym reliktem naszej drogi do energetyki jądrowej jest Żarnowiec.