19, STUDIA, Teoretyczne podstawy wychowania, Zagadnienia na egzamin



19. NAUCZANIE A WYCHOWANIE ( ŁOBOCKI „TEORIA WYCHOWANIA W ZARYSIE”)
Edukacja - ogół wpływów na człowieka. Celem edukacji jest dokonywanie zmian w sobie, w otoczeniu - z zachowaniem wolności. Dokonuje się wszędzie przez wszystkich ludzi.
Każda edukacja jest wychowaniem, ale nie każde wychowanie jest edukacją.
Wychowanie w ujęciu szerokim jest nadrzędne w stosunku do edukacji.
Wychowanie w ujęciu wąskim jest podrzędne w stosunku do edukacji.

UCZENIE SIĘ - proces zamierzonego nabywania przez uczący się podmiot wiadomości, umiejętności, nawyków dokonujący się w toku bezpośredniego i pośredniego poznawania rzeczywistości (przyrodniczej, społecznej, kulturowej i technicznej).

NAUCZANIE - kierowanie, organizowanie uczenia się uczniów.

KSZTAŁCENIE - proces przekazywania uczniom określonego zawodu, wiadomości, umiejętności, nawyków, dorobienia się własnych poglądów, przekonań. Celem jest przygotowanie do zawodu.
Kształcenie = uczenie się + nauczanie + wychowanie. (Bezwińska)
Kształcenie ogólne(efekt wykształcenia ogólnego - brak zawodu) i zawodowe (mające na celu przygotowanie do zawodu - zawód).

OPIEKA - wspomaganie, wspieranie człowieka w rozwoju. Dzięki opiece zapewnia się prawidłowe warunki wychowawcze. Opieka i wychowanie wzajemnie przenikają się. (Łobocki).
Rodzaje opieki:
- materialna, moralna, zdrowotna, prawna, wychowawcza

20. WYCHOWANIE A SAMOWYCHOWANIE ( ŁOBOCKI „TEORIA WYCHOWANIA W ZARYSIE”)
SAMOWYCHOWANIE - czynne ustosunkowanie się podmiotu do procesu własnego rozwoju, wyrażające się w regulowaniu własnego postępowania i działania według dobrowolnie przyjętych wzorów postępowania lub systemu wartości. Jest to świadome i celowe kierowanie sobą. Człowiek sam wybiera sobie cele i wartości.
Aktywność samowychowawcza powstaje pod wpływem braku równowagi pomiędzy podmiotem a otaczającym światem, przede wszystkim zaś światem ludzi i stosunków między nimi. Nierównowaga występuje wówczas, kiedy jednostka odczuwa konflikt między pragnieniami a powinnościami, między zachciankami a normami regulującymi współżycie ludzkie. Może ona powstać również pod wpływem różnic dostrzeganych między „ja” idealnym a „ja” realnym. Nierównowaga wywołuje potrzebę regulowania swego stosunku z otoczeniem oraz potrzebę osiągnięcia w życiu wybranych wartości. Potrzeby te stają się punktem aktywności samowychowawczej.
Strukturę samowychowawczą tworzą następujące elementy:
- wybór wzoru (cel, który podmiot chce osiągnąć) - człowiek wytwarza idealne „ja” wzór osobowy, który chce osiągnąć
- analiza sytuacji - podmiot wybiera wzór i dąży do jego osiągnięcia analizując różne sytuacje, w jakich go można realizować
- autoocena - na obraz autooceny składają się: wiedza o sobie, normalne stany wewnętrzne, właściwości podmiotu, relacje między podmiotem a innymi ludźmi. Autoocena jest zjawiskiem zmiennym, człowiek podnosi jej poziom pod wpływem powodzeń udanego działania, zaś obniża poziom pod wpływem niepowodzeń.
- podjęcie decyzji
- kierowanie sobą w dążeniu do osiągnięcia celu - dzieci w wieku 10 - 11 lat stają się zdolne do kierowania sobą w realizacji trudnych zadań.
Dziecko zaczyna postępować według autonomicznych zasad moralnych i można dopatrywać się świadomego samowychowania.
- autokontrola - porównanie osiągnięć z zamiarami. Zbliżanie się do obranego wzoru dostarcza zadowolenia, zaś oddalanie - niezadowolenie.


21. EDUKACJA JAKO PRZEKAZYWANIE WARTOŚCI ( ŁOBOCKI „TEORIA WYCHOWANIA W ZARYSIE”)

W uprawianej dotychczas teorii wychowania wciąż odczuwa się pewien niedosyt w nawiązywaniu do wartości. Nadal głównym przedmiotem jej zainteresowań pozostają cele i metody wychowania oraz psychospołeczne uwarunkowania.

W teorii wychowania, przez „wartość” rozumie się na ogół to wszystko, co uchodzi za ważne i cenne dla jednostki i społeczeństwa, jest godne pożądania, łączy się z pozytywnymi przeżyciami i stanowi jednocześnie cel dążeń ludzkich.

Niekiedy zakłada się, że wartości obejmują nie tylko te o wydźwięku pozytywnym, lecz także negatywnym. Interesujące z pedagogicznego punktu widzenia są przede wszystkim wartości o wydźwięku pozytywnym, tj. mogące stanowić podstawę powzięcia decyzji i dokonywania trafnych wyborów w sprawach moralnych. Chodzi tu szczególnie o wartości uniwersalne i ponadczasowe, nazywane również wartościami podstawowymi lub ogólnoludzkimi.

Wychowanie, w którym nie wprowadza się dzieci i młodzieży w świat wartości, jest z reguły wychowaniem połowicznym i mało skutecznym, a nierzadko bezmyślnym i społecznie szkodliwym. Przede wszystkim nie przygotowuje ono wystarczająco do podjęcia życiowo ważnych decyzji, zgodnych z podstawowymi zasadami moralności. Wychowanie do wartości wydaje się szczególnie potrzebne obecnie, kiedy człowiek jest zdolny zarówno do kierowania procesami związanymi z coraz bardziej skomplikowaną produkcją dóbr materialnych, jak i do stosowania środków masowej zagłady, nie waha się nawet ingerować w prawa natury (inżynieria genetyczna). Stworzona przez człowieka cywilizacja naukowo-techniczna może wpływać na niego destrukcyjnie.

Wychowanie do wartości ma dzisiaj, w czasach relatywizmu moralnego w stosunkach międzyludzkich, niebagatelną rolę do spełnienia. Toczy się walka o pozyskanie ludzi dla wartości nie zawsze zasługujących na uznanie z moralnego i ogólnoludzkiego punktu widzenia. Nierzadko walkę tę prowadzi się celem zapewnienia sobie taniej popularności i płynących z niej korzyści materialnych.

Przemiany w strukturach społeczno-politycznych i państwowych, które nastąpiły po 89r, nie zdołały zapewnić odnowy moralnej naszego społeczeństwa. Ciągle spotykamy się z przekupstwem, demoralizacją, alkoholizmem, patologiami w rodzinie, niedowładem etyki pracy itd. Na pewno wychowanie to nie jest w stanie przeciwdziałać wszelkim przejawom zła w życiu jednostkowym i społecznym, ale bez niego zachowania i postawy moralne ludzi będą z pewnością wiele bardziej odbiegać od doskonałości. Nie ulega wątpliwości, że niedosyt wychowania do wartości w świecie współczesnym prowadzi do wzrostu zjawiska brutalizacji życia, zaniku sacrum na rzecz profanum. Natomiast przybliżanie dzieciom wartości z czasem nadaje ich życiu sens.

Spośród wartości uniwersalnych, o jakie należałoby zabiegać w procesie wychowania, na szczególną uwagę zasługują między innymi takie, jak altruizm, tolerancja odpowiedzialność, wolność czy sprawiedliwość.

Doniosłą rolę w wychowaniu może spełnić także zabieganie o przyswajanie dzieciom takich wartości, jak miłość, dobroczynność, prawdomówność, godność, honor.

Mówiąc o wartościach w wychowaniu, nie sposób przemilczeć ich powiązań z celami wychowawczymi. Bezsprzecznie „wartości” i „cele” są pojęciami bliskoznacznymi, a na pewno rzadko się wzajemnie wykluczają. Na ogół celowi wychowania, cieszącemu się powszechną aprobatą społeczną, przysługuje określona wartość będąca jednocześnie jego uzasadnieniem. Kwestią nadal otwartą pozostaje pytanie: jakim wartościom należałoby dawać pierwszeństwo w stanowieniu celów wychowawczych.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
28, STUDIA, Teoretyczne podstawy wychowania, Zagadnienia na egzamin
kompetencje, STUDIA, Teoretyczne podstawy wychowania, Zagadnienia na egzamin
47-48 system oświatowy i wychowania, STUDIA, Teoretyczne podstawy wychowania, Zagadnienia na egzamin
34, STUDIA, Teoretyczne podstawy wychowania, Zagadnienia na egzamin
51, STUDIA, Teoretyczne podstawy wychowania, Zagadnienia na egzamin
13, STUDIA, Teoretyczne podstawy wychowania, Zagadnienia na egzamin
22, STUDIA, Teoretyczne podstawy wychowania, Zagadnienia na egzamin
teoretyczne podstawy wychowania, Materiały na egzaminy
teoretyczne podstawy wychowania(1), Materiały na egzaminy
teoretyczne podstawy wychowania, Materiały na egzaminy
opracowanie zagadnie na w. z filozofii kultury, pliki tekstowe, Studia, Teoretyczne podstawy wycho
teoretyczne podstawy wychowania- zagadnienia, Pedagogika Opikuńcza UWM Olsztyn, I Rok, Teoretyczne P
Teoretyczne podstawy wychowania- Małe kompedium (TPW), Pedagogika, Studia stacjonarne I stopnia, Ro
teoretyczne podstawy wychowania zagadnienia egzaminacyjne
TEORETYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA-zagadnienia, Studia, Rok I, Teoretyczne podstawy wychowania
koncepcja kształcenia multimedialnego, STUDIA PWSZ WAŁBRZYCH PEDAGOGIKA, zagadnienia na egzamin dypl
WSTEP.sciagi, Studia, Teoretyczne podstawy wychowania
1.Kryteria podziału subdyscyplin pedagicznych, studia, teoretyczne podstawy wychowania

więcej podobnych podstron