WYKŁAD 3
FINANSOWANIE WŁASNE - KAPITAŁY WŁASNE
FORMY WŁASNOŚCI |
KAPITAŁY (FUNDUSZE) POWIERNICZE |
KAP. SAMOFINANSOWANIA |
S.A |
Kapitał zakładowy(dawniej akcyjny) |
-statutowe -wynikające z innych ustaw -wynikające z decyzji WZA |
Sp. zo.o. |
Kapitał zakładowy |
|
Spółdzielnia |
Kapitał udziałowy(dowolna kwota) |
|
Przedsiębiorstwo państwowe |
Fundusz założycielski nie ma ograniczeń co do kwoty) |
|
Kapitał zakładowy jego ustawowe min. To 500 000 zł a było 100 000 zł. Kodeks wprowadził obowiązkowe uzupełnienia etapami kapitału zakładowego do kwoty 500 000. Przez 3 lata (1 rok - 300 000, 2 lata - reszta) wymaga tego kodeks sp. Handlowych. Wg prawa bankowego kapitał ten musi być większy; jeżeli jest spółka giełdowa to musi spełnić dodatkowe warunki ale podstawą jest kodeks spółek handlowych. Dzieli się ten kapitał na równe części. Każda część to wartość nominalna akcji.
Akcje
Wiąże się z nią pojęcie
wartość nominalna- min 1 zł
wartość nominalna wszystkich akcji jednej spółki jest taka sama. Jest ona niepodzielna chociaż może wystąpić współwłasność akcji ale to nie oznacza jej podzielności).
SPLIT AKCJI- to obniżenie wartości nominalnej wszystkich akcji danej spółki przez podzielenie wartości nominalnej przez pewną liczbę np.
było wart. nom. 10 000
split przez podzielenie przez 1000
teraz po splicie 10
oznacza to zwiększenie akcji o 1000 razy
Kapitał zakładowy= ilość akcji * wartość nominalna
Decyzje o splicie akcji akcjonariusze podejmują, gdy spólka stara się o dopuszczenie do obrotu publicznego(niższa wartość nominalna akcji oznacza rynek bardziej płynny)
Split poprawia płynność rynku akcji tej spółki.
PODZIAŁ AKCJI
zwykłe- jeden głos na Walnym Zgromadzeniu przy podejmowaniu decyzji
uprzywilejowane- może dotyczyć ten przywilej siły głosu - max 2(było 5 głosów). Na ogół są to akcje objęte przez założycieli spółki.
Inny przywilej to prawo do wyższej dywidendy(udziału w zysku netto). Dywidenda uprzyw. Od dywidendy przypadającej na akcję zwykłą o więcej niż 50%.
Inny przywilej to prawo pierwszeństwa przy podziale majątku spółki w przypadku jej likwidacji.
nieme- akcja bez prawa głosu, ale uprzywilejowana co do dywidendy bez ograniczeń co do jej wysokości
złote- akcja bez prawa do dywidendy ale prawem weta przy podejmowaniu istotnych, strategicznych decyzji dotyczących spółki, czasami występują przy prywatyzacji państw komunalnych o ważnym znaczeniu dla społeczności.
Akcje uprzywilejowane to akcje imienne, natomiast akcje zwykłe mogą być i najczęściej sąna okaziciela.
Akcje mogą być sprzedawane po cenie wyższej lub równej wartości nominalnej. Cena po której emitent sprzedaje akcje to cena emisyjna.
Różnica między ceną emisyjną, a wartością nominalną to tzw. premia emisyjna.
Cena emisyjna to cena rynku pierwotnego.
Rynek pierwotny- sprzedaż papierów wartościowych przez emitenta pierwszemu inwestorowi. Jest to sprzedaż papierów wartościowych nowej emisji. Premia emisyjna musi być opłacona w całości przed zarejestrowaniem spółki/podwyższenia kapitału spółki. Akcje obejmowane za wkład niepieniężny (aport) powinny być pokryte w całości w ciągu 1 roku od zarejestrowania spółki. Akcje za wkład pieniężny powinny być opłacane w co najmniej ¼ ich wartości nominalnej przed zarejestrowaniem spółki.
Akcje na okaziciela nie mogą być wydane przed ich pełnym opłaceniem. A na dowód wpłaty częściowej są wydawane imienne świadectwa tymczasowe. Akcje imienne mogą być wydane akcjonariuszowi przed pełną wpłatą.
Premia emisyjna jest przeznaczona na:
pokrycie kosztów emisji :
przygotowanie prospektu emisyjnego
wydrukowanie prospektu
akcja reklamowa
sprzedaż akcji
doradztwo firm konsultacyjnych
kapitał zapasowy.
Kapitał zapasowy-
W spółce akcyjnej jest obowiązkowy. Jego min. To 1/3 kapitału zakładowego. Źródła tego kapitału:
część premii emisyjnej(po pokryciu kosztów emisji)
ewentualne dopłaty akcjonariuszy z tytułu objęcia akcji uprzywilejowanych
zysk netto- spółka akcyjna jest zobowiązana przekazywać co najmniej 8 % zysku netto na kapitał zapasowy tak długo dopóki nie osiągnie wymaganego minimum- UWAGA Przykład na ingerencję prawa w podział zysku netto (po opłaceniu podatku)
Może być wykorzystywany na pokrycie strat bilansowych.
Kapitał zakładowy-
Sposobem jego podwyższenia może być:
Podwyższenie ze środków własnych. Przekazanie kapitałów rezerwowych czy zysku netto danego roku na kapitał zakładowy . Ten sposób podwyższenia kapitału zakładowego nie zwiększa sumy kapitałów własnych. Zmienia tylko jego strukturę. To rozwiązanie pociąga za sobą konieczność podwyższenia wartości nominalnej akcji dotychczasowych albo umowną emisję akcji, które są wydane dotychczasowym akcjonariuszom bez pobrania dodatkowej opłaty.
UWAGA Prawo podatkowe także przeznacza części zysku czy kapitałów rezerwowych na podwyższenie kapitału zakładowego tak samo jak gdyby to była wypłata dywidendy a to rodzi obowiązek podatkowy (19% a w roku ubiegłym było to 15%)
Emisja nowych akcji i ich sprzedaż na rynku pierwotnym. Oferta nabycia akcji nowych emisji może być skierowana do:
dotychczasowych akcjonariuszy, którym zresztą przysługuje prawo pierwszeństwa objęcia akcji nowych emisji (chyba że WZA podejmie decyzję o wyłączeniu dotychczasowych akcjonariuszy z prawa poboru) Jest to tzw. subskrypcja zamknięta.
Do oznaczonego adresata- subskrypcja prywatna.
W drodze ogłoszenia do nieoznaczonego adresata tzw. subskrypcja otwarta
Ustawa o publicznym obrocie papierów wartościowych wprowadza pojęcie oferty publicznej- jest skierowana do nieoznaczonego adresata lub do oznaczonego adresata jeśli jest ich więcej niż 300-stu.
Wykorzystanie oferty publicznej wymaga zgody KPWiG(Komisji Papierów Wartościowych i Giełd). Spółka, która uzyskała taką zgodę to tzw. spółka publiczna.
Spółka giełdowa- jej akcje zostały dopuszczone do obrotu giełdowego. Każda spółka giełdowa jest spółką publiczną, ale nie każda spółka publiczna jest spółką giełdową.
Zwiększenie w ten sposób kapitału zakładowego oznacza zwiększenie sumy kapitałów własnych jest to tzw. finansowanie własne zewnętrzne.
Rynkowa cena akcji-cena rynku wtórnego (akcje mogą być odsprzedawane; te na okaziciela bez ograniczeń, a imienne zwłaszcza uprzywilejowane za zgodą spółki).
Jej wysokości nie ogranicza ustawa. Jedynie regulując giełdy może przewidywać zamierzanie notowań akcji danej spółki przy zbyt dużych wahaniach tej ceny w ciągu dnia ( zawieszenie na dzień, dwa)