PANLEUKOPENIA KOTÓW
jest to ciężko przebiegająca ch. wirusowa z objawami jelitowymi i ogólnymi
Występowanie:
cały świat
gł. u młodych nieszczepionych kotów
Etiologia:
FPV - wirus panleukopenii rodzina Parvoviridae (1 niciowy DNA)
ściśle spokrewniony z CPV
oporny na wahania temp. i pH
indukuje ciałka wtrętowe 48h p.i.
Epizootiologia:
wywołuje również niezborność u kociąt ssących
wrażliwe kocięta w każdym wieku, ciężkie objawy kliniczne u zwierząt młodszych niż 14 tyg., u kociąt starszych choroba przebiega łagodnie
u młodych kotów nieszczepionych śmiertelność jest duża
obserwuje się sezonowość występowania choroby związaną 2 pojawianiem się nowych miotów kociąt
Źródła:
kał
wymiociny
siewstwo z kałem w ostrej fazie choroby lub kilka tyg. po ustąpieniu objawów klinicznych araz z wydzieliną jamy gębowej i gardła
Wrota:
pionowo = wewnątrzmacicznie (w połowie ciąży)
droga hematogenna
per os
Patogeneza:
O.I. 4 - 6 dni
namnażanie wir. w tkance limfatycznej, po 24h → krew → kom. intensywnie dzielące się (kom. tk. limfatycznej, szpik, kom. nabłonkowe jelit cienkich)
wykazuje powinowactwo do:
płodu - móżdżek, zamarcie zarodka, martwe płody
enterocytów - degeneracja, uszkodzenie krypt
kom. kwiotwórczych szpiku
Objawy:
p. nadostra: nagłe zejścia śmiertelne (często mylnie diagnozowana jako zatrucie), ?brak biegunki i wymiotów, tkliwość brzucha przy omacywaniu, szok, ↓ temp.
p. ostra: ↑ temp. ciała, posmutnienie, brak apetytu, wymioty pieniste, kolki, tkliwość brzucha, biegunka → odwodnienie →
wstrząs → zejście śmiertelne w czasie 24-96h; † 25-75%
p. podostra: fibroza jelit, osowiałość, bryjowata biegunka utrzymującą się przez kilka dni lub dłużej
pierwsze przeciwciała swoiste dla wirusa pojawiają się zwykle między 3.- 4. dniem po wystąpieniu pierwszych objawów klinicznych choroby
działanie immunosupresyjne → zakażenia górnych dróg oddechowych wywołanvch przez herpeswirusy lub kaliciwirusy
AP:
jelito cienkie: wypełnione rozwodnionymi masami kałowymi z domieszką śluzu, krwi i włóknika
węzły chłonne krezkowe: powiększone, z wybroczynami
szpik konsystencji galaretowatej lub wodnistej
HP:
kom. krypt j. cienkiego: martwica i obecność wewnątrzjądrowych zasadochłonnych ciałek wtrętowvch
bad. hematologiczne - leukopenia
ELISA, IF - bezpośrednia - wirus w kale
IF - pośrednia, HA - przeciwciała (IgM 3-5 dz., IgG 10-14dz.)
Bad. laboratoryjne:
poszukiwanie wirusa w kale w mikroskopie elektronowym
odczyn hemaglutynacji
hodowla kom.
barwienie preparatów HP - ciałka wtrętowe
Zapobieganie i zwalczanie:
Leczenie:
pełna dieta
środki przeciwwymiotne (antiemetica)
środki rozkurczowe (spasmolytica) i nawadniające
antybiotyki
przeciwciała matczyne do wieku 6-14 tyg.
szczepienia profilaktyczne: wir. inaktywowane lub atenuowane
9-10 tyg.
po 3-4 tyg.
jeżeli zwierzęta zostały zaszczepione po raz pierwszy w wieku co najmniej 12 tyg. preparatem zawierającym wirus atenuowany, nie trzeba doszczepiać ich po 3-4 tyg.
szczepienia przypominające co 2 lata
Piśmiennictwo:
1. Mizak B.: „Panleukopenia kotów − Magazyn Weterynaryjny” 53/2001
2. wykłady - Epizootiologia