Ekonomia- zajmuje się wykrywaniem i badaniem prawidłowości oraz formowaniem ogolnych praw społecznych rządzących produkcja wytwarzania i dystrybucją w społecznstwie na określonym poziomie rozwoju
Dobro- wszystko to co jest zdolne zaspokoic potrzeby człowieka dobra dzielimy na
-dobra wolne jest ono wzięte wprost z przyrody produkt to dobro które zostało wyprodukowanie wytworzone
-dobro gospodarcze czyli produkty
Produkcja-celowa wiadoma działalność człowieka mająca na celu zawłaszczenie przyrody dla przystosowania jej dla zasobow ludzkich
Elementy produkcji
-praca
-oddziaływanie człowieka na przyrode
-uzywanie narządzia pracy
Zużycie dóbr materialnych-jest to zaspokojenie potrzeb
Zuzycie produkcyjne- np. zuzycie surowcow półfabrykatów do dalszej produkcji
Zuzycie konsumpcyjne- zaspokojenie potrzeb bezpośrednio
Środki produkcji-zespoł srodkow materialnych stosowanych w procesie produkcji
-przedmiot pracy; wszystko to na co jest skierowana praca człowieka
-środki pracy; słuza do przekształcaniue przedmiotow pracy w postac poządana jest to wszystko to czym człowiek oddziaływuje na przedmiot pracy
Siły wytwórcze- srodki i sposoby oddziaływania człowieka na przyrode do tych sił zalicza się srodki produkcji ludzi z ich kwalifikacjami i nawykami produkcyjnymi
Stosunek produkcji- relacje miedzy ludzmi zachodzące w procesie wytwarzania jest to ciągłe oddziaływanie na siebie za pośrednictwem rzeczy
Prawa Ekonomi
Prawo- stale powtarzający się związek zachodzący w przyrodzie i społeczeństwie prawa dzielą się na 3 gr
-P przyczynowe po pewnym określonym zdarzeniu nastepuje inne określone zdarzenie przy czym następstwo to odbywa się w czasie
- P współistnienia dwa lub wiecej zdarzen stale występujących łącznie
- P funkcjonalne relacja czyli związek między własnościami wymiennymi zdarzeniami które można przedstawic za pomocą funkcji mechanicznych
Rodzaje praw
Prawa struktury- opis skutkow pewnych znanych i nieznanych przyczyn gdyz sama sruktora zdarzen jest łącznym następstwem pewnych zdarzen wcześniejszych
P funkcjonalne- są to związki stałego następstwa w czasie albo związki stałego współistnienia zdarzen ilościowo wymiennych
P ekonomiczne- to stale powtarzające się związki czyli relacje pomiedzy powtarzającymi się składnikami procesu gospodarczego prawa ekonomi wyrażają pewne wewnętrzne zachodzące związki w kompleksie działan ludzkich.Prawa ekonomi nie odzwierciedlaja wszystkich szczegółów powtarzalnych związkow tylko to co jest istotne i n tym polega adekwatność,Prawa ekonomiczne maja charakter statyczny tzn ze ujawniaja się tylko przy masowym powtarzaniu się danego rodzaju zdarzen.Prawa ekonomi maja charakter obiektywny nie sa one tworem ani umysłu ludzkiego ani ekonomi ani swiaomosci ani woli ani decyzji politycznych cele działan są zamierzone ale rzeczywiste ich wyniki są czyms nie zamierzonym
Między ludzmi rozróżniamy 3 rodzje praw ekonomicznych-P techniczno bilansowe wynikaja z technicznych i materialnych konieczności procesu produkcji, P postepowania ludzi dotyczy celowej działalności i sa niezależne od woli ludzkiej ponieważ wystepuje dany określony układ stosunkow ekonomicznych który wywołuje określony sposób reagowania
P działan ludzkich poszczególne działania jednostki lub grup społecznych są swiadome lub celowe
Zjawisko ekonomiczne- zdarzenie lub fakt z zakresu stosunkowe ko jest to to co konkretne zjawiska kształtują się z przyczyn istotnych
Kategoria- wyraza cech i istotę danej grupy rodzajowej zjawisk
Prawo- jest to wyrazanie wew koniecznych związkow przyczynowo skotkowych miedzy masowymi zjawiskami ekonomicznymi
Gosp towar pieniądz
Produkcja naturalna- produkty jej słuzą do zaspokojenia potrzeb bezpośredniego wytworcy bezposr producenta lub produkty przekazywane są jako powinność
Produkcja towarowa- wytwarzanie dobr na wymiane kumpna sprzedazy przez odosobnionych producentow przy czym produkt zminia właściciela
-Prosta produkcja towarowa
- Pr wielkotowarowa
Towar- produkt pracy ludzkiej przeznaczony do wymiany czyli na sprzedaz
Wartość użytkowa- zalezy od rodzaju potrzeb realizowanych jednorazowo Lub stopniowo
Wartość wymienna- określony stosunek ilościowy miedzy roznymi towarami wymiennymi na rynku wartość wymienna towaru okresla jego wrtosc oraz wartość uzytkowa
Sprzeczność produkcji
sp miedzy społecznym podziałem pracy i odosobnienia producenta łączy wytwórców w podział pracy
sp miedzy społecznym charakterem ogółu producentow a prywatną forma pracy
sp między wartością a wartością uzytkowa
Konsekwencje sp towarowej- nadmierne zapasy niesprzedanych towarow gdy towary są za drogie albo nie zaspokajaja gustow konsumenta
Wydajność pracy- to ilość jednostek produktow wytworzonych w jednostce czasu
Siła produkcyjna pracy- to zdolność wytwarzania wartości uzytkowych sa to warunki obiektywne i techniczne
Intensywność pracy- to stopien natężenia wysiłku fizycznego i umysłowego w toku pracy
Pieniądz - to szczególny towar powszechny bedący ucieleśnieniem wartości wszystkich towarow czyli wszystkich produktow przeznaczonych na sprzedaz pieniądz jako towar psiada wartość i wartość uzytkowa .Wartosc to praca potrzebna na jego wydobycie oraz jego ilość wartość uzytkowa jako metal ma rozne zastosowanie jako pieniądz jest materialnym nosnikiem wlasnej wartości pieniądza
Funkcje Pieniądza
- miernik wartości- mierzenie wartości wszystkich towarow cena to wartość towaru wyrazona w pieniądzu jednosta miary
- srodek cyrkulacji transakcja gotowki dawniej była towar za towar pozniej posrednia
- srodek tezauryzacji- wycofanie z obiegu pieniądza gromadzenie skarbu łatwiej jest przechowywac pieniądz niż towar
- srodek płatniczy
- pieniądz swiatowy w ramach pieniądza kruszcowego nie było roznic miedzy wymiana wew i zagraniczna gdy rozpowszechnił się pieniądz papierowy powstało zróżnicowanie na pieniądz swiatowy krajowy
Ilość pieniądza w obiegu na rynku krajowym
I = s-K+P-R/v
s- suma cen sprzedanych towarow
K- suma cen towarow sprzedanych na kredyt
P- suma terminowych płatności wynikających z kredytowych transakcji
R- suma skompensowana w wyniku wzajemnych rozliczen
v- srednia szybkość obiegu pieniądza
Przedsiębiorstwo
Przedsiębiorca- to człowiek ktory tworzy przed lub obejmuje nad nim kontrole dostrzega on sprzyjające interesom okazje i wykorzystuje je oraz jest siła motoryczna zmian postepu gosp
Warunki stanie się przed- jest umiejętność pozyskanie nie koniecznie posiadania niezbędnych do uruchomienia przedsięwzięcia zasobow
Za przedsiębiorcę należy uznac osobie która: tworzy przed wprowadze pastęp techniczny wprowadza nowe wyroby zdobywa nowe rynki zbytu podejmuje decyzje dotyczące połączę produktow
Przedsiębiorstwo- zespoł osobowych rzeczowych oraz finansowych czynnikow wytwórczych zorganizowanych zkoordynowanych w celu prowadzenia działalności gosp związanej z wytwrzaniem nowych wartości tworzących w sumie dochód narodowy
Odrębności- ekonomiczna, organizacyjna ,prawna racjonalność ekonomiczna ,przedsiębiorczosc
Przed w formach organizacyjno prawnych
Społki prawa cywilnego i handlowego przedsiębiorstwa państwowe ,przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie, jednoosobowe formy działalności gosp
Podział przedsiębiorstw
-ze względu na pozycje na rynku
-na poziom technologiczny
-ilosc zatrudnionych osob
- rodzaj prowadzonej działalności
-zintegrowanie zakładow
Podział firm
Indywidualna działalność gosp- jasny podział praw i obowiązkow które sam sobie ustalasz łatwość wprowadzenia zmian związanych np. z profilem działalności nie wysoki koszt rejestracji i prowadzenia firmy proste rozliczenia księgowe
Z.o.o - to taki rodzj działalności w którym prowadzoncy działalność ponosza tylko czesciowa odpowiedzilnosc zobowiązania społki do wartości ich udziałow a w razie bankructwa firmy nie ryzykuja swoim prywatnym majątkiem
acyjna-to forma działalności gospodarczej która posiada akcjonariuszy
cywilna- to rodzaj działalności w której spolnicy zobowiązuja się do osiągniecia celu gosp w szczególności przez wniesienie wkładu
jawna- prowadzi we wspolnym imieniu przedsiębiorstwo zarobkowe w większym rozmiaze a nie jest społka handlowa taka społka nie jest osobą prawna może ją reprezentowac każdy ze wspólników a majątek jest własnością osobist współwłaściciele są znani z nazwiska odpowidaja całym swoim majatakiem
komandytowa- rodzaj społki jawnej rozni się jedynie tym ze jeden ze wspólników odpowiada wobec wierzycieli całym swoim majatakiem i przynajmniej jeden musi mieć ograniczona odpowiedzialność społka ta nie jest osobą prawna a forma działalności pozwala na szybkie powiekszenie katywow spłki
komandytowo-akcyjna- głowną roznicą między społka k a k-a jest nabywanie kapitału przez emitowanie acji wspolnicy pełnia role akcjonariuszy wiec nie odp za zobowiązania społki
Dywidenda- to czesc zysku netto po opodatkowaniu podatkiem dochodowym społki kapitałowej przeznaczona do podziału pomiedzy udziałowcow i akcjonariuszy wysokość dywidendy wyliczana jest na podstawie rocznego wyniku finansowego społki o wys dywidendy i terminie jej wypłaty decyduje walne zgromadzenie akcjonariuszy dywidenda może być wypłacana z Sysko netto kapitału zapasowego lub niepodzielnych zyskow z lat poprzednicj dywidenda ma forme pieniezna alemoze być wypłacana także w formie akcji
Koszty- są to elementy podejmowania racjonalnych decyzji przez producenta na ustalone w wyniku dokonanego ekonomicznie wyboru efektu musi on podnieść określone nakłady gdyz koszt produkcji obejmuje zuzycie posiadanych zasobow takich jak praca materiały maszyny urzadzenia
Klasyfikacja kosztow
k.prywatne- koszty te ponosi producent w wyniku procesu gospodarowania
k. społeczne- efekt zwrotny w postaci niszczenia środowiska zwiekszonej chorowalnosci ludzi na terenach przyległych do przedsiębiorstwa
k. księgowe- koszty odzwierciedlone w ewidencji księgowej obejmujące zarówno rzeczywiste wydatki pieniężne jk i nie pieniężne
k. ukryte- koszty faktyczne nie ponoszone przez przedsie które moglo by ono ponosic gdyby wykorzystano go w innym możliwym zastosowaniu
k. ekonomiczne- to suma kosztow jawnych ukrytych powiekszona o tzw. Zysk normalny czyli minimalna wielkość zyskow
Okres krotki- to taki w którym przynajmniej jeden koszt jest stały w związku z tym w krotkim okresie czasu koszty produkcji dzielą się na koszty zmienne to takie jak płace pracownikow koszty surowcow , i koszty stałe koszty wynajmu ziemi lub lokazu koszty obsługi pożyczonego kapitału