SYSTEMY DZIEDZICZENIA BEZTESTAMENTOWEGO
system |
klasa dziedziców |
osoby wchodzące w skład klasy |
Dziedziczenie |
Inne |
Ustawa XII tablic (pokrewień-stwo agnacyjne) |
sui heredes |
wszystkie osoby, które znajdowały się pod władzą zmarłego i w momencie jego śmierci stawały się osobami sui iuris |
in capita in stirpes |
w przypadku odrzucenia spadek nie przechodził na następną klasę, ale stawał się „spadkiem leżącym i mógł być objęty w posiadanie przez kogokolwiek, a po upływie roku nabyty w wyniku zasiedzenia |
|
proximi agnati |
krewni agnacyjni |
in capita |
dziedziczyli w przypadku braku dziedziców z pierwszej klasy |
|
gentiles |
współrodowcy zmarłego noszący z nim wspólne nazwisko |
|
dziedziczyli w przypadku braku dziedziców z pierwszej i drugiej klasy |
System pretorski (system mieszany) |
unde liberi |
dzieci spadkodawcy, niezależnie czy znajdowały się pod władzą zmarłego w momencie śmierci czy nie |
in capita in stirpes |
spadek nieobjęty pretor ofiarował dalszym krewnym z tej klasy lub następnej klasie |
|
unde legitimi |
wszyscy wymienieni w ustawie XII tablic |
|
--- / / --- |
|
unde cognati |
krewni kognacyjni do VI stopnia w linii bocznej |
in capita |
krewni bliżsi wykluczali dalszych |
|
unde vir et uxor |
mąż po żonie lub żona po mężu |
|
jeśli w momencie śmierci któregoś z małżonków istniało między nimi iustum matrimonium |
System justyniański (system kognacyjny) |
I |
descendenci (potomkowie) |
in capita in stirpes |
|
|
II |
ascendenci (przodkowie), rodzeni bracia i siostry i ich potomstwo |
in lineas (połowę wstępni ojca, połowę wstępni matki) |
dzieci zmarłego rodzeństwa otrzymywały łącznie część przypadającą zmarłemu rodzicowi |
|
III |
rodzeństwo przyrodnie i ich potomstwo |
in stirpes |
podział spadku następował według głów i według szczepów (in stirpes) |
|
IV |
dalsi krewni kognacyjni |
in capita |
krewni bliżsi wykluczali dalszych, a spokrewnieni w stopniu równym dziedziczyli in capita |
|
wdowa dziedziczyła tylko wtedy, gdy uchodziła za ubogą, otrzymywała ¼ spadku, gdy zmarły pozostawił nie więcej niż troje dzieci, w przeciwnym razie wdowa dziedziczyła z dziećmi w częściach równych, w razie braku dziedziców ustawowych spadek po wojskowym przypadał legionowi, po duchownym - kościołowi, ale w większości przypadków - fiskusowi |
|||
in capita - w częściach równych
in stirpes - według szczepów