LOGIKA DOBORU PÓBY
dobór próby - proces wyboru obserwacji
probabilistyczny dobór próby - opiera się na losowaniu
nieprobabilistyczny - inny niż losowy:
1. Dobór oparty na dostępności danych
2. Dobór celowy lub arbitralny
3. Metoda kuli śnieżnej
4. Dobór kwotowy
obciążenie próby - wybrane osoby nie są typowe dla całej populacji przez co stanowią obciążenie dla naszej próby
reprezentatywna próba - występuje, jeśli wszyscy jej członkowie mieli taką samą szansę dostać się do próby
EPSEM - equal probability of selection method - metody równego prawdopodobieństwa wyboru
rachunek prawdopodobieństwa pozwala oszacować reprezentatywność próby losowej
element - jednostka, o której zbiera się informacje
populacja - określony teoretycznie zbiór elementów badania
badana populacja - to ten zbiór, z którego próba jest faktycznie pobrana
jednostka losowania - element lub zbiór elementów, który jest brany do losowania
parametr - opis zmiennej w populacji np. średni dochód
błąd standardowy - określa na ile blisko estymatory z prób będą rozrzucone wokół parametru
gdy wielkość próby rośnie, błąd standardowy maleje!
Operat - lista elementów, z których losuje się próbę
TYPY DOBORU PRÓBY:
1. Prosty dobór losowy
2. Dobór systematyczny (np. co dziesiąty element)
- interwał losowania - odległość między kolejnymi elementami np. co dziesiąty element
- proporcja losowania - odsetek wylosowanych elementów np. 1/10, jeśli losujemy co dziesiąty elementami
3. Dobór warstwowy - odpowiednia ilość elementów i zmiennych odpowiadająca ich ilości w populacji
4. Dobór wielostopniowy grupowy
ważenie - świadome zwiększanie wagi danego elementu
BADANIA SONDAŻOWE
Metody zbierania danych sondażowych:
1. Ankieta pocztowa
2. wywiad bezpośredni
3. Wywiad telefoniczny
Czynniki wpływające na odsetek odpowiedzi w badaniach pocztowych:
1. Sponsoring (istotne jest to, kto zleca badanie. Jeśli jest to rząd to odsetek odpowiedzi jest większy)
2.Zachęcanie do odpowiadania
3. Wygląd ankiety
4. List towarzyszący
5. Sposób wysłania
6. Czas wysłania (np. nie wysyłamy w wakacje)
7. Dobór respondentów (jeśli wyślemy do ludzi zainteresowanych tematem to większe prawdopodobieństwo, że odpowiedzą)
8. Metoda kompletnego planu (TDM)
TDM - zbiór wystandaryzowanych, kolejno realizowanych procedur, które można podzielić na dwie grupy: konstruowanie kwestionariusza oraz wdrażanie badania
Wywiad osobisty - bezpośrednia relacja ankietera z respondentem
Rodzaje wywiadu osobistego:
1. Wywiad według ustrukturowanego planu (te same pytania i kolejność)
2. Wywiad zogniskowany (focusowy) [do 15 osób max]
3. Wywiad nieukierunkowany (swobodny)
sondowanie - technika stosowana do stymulowania dyskusji i otrzymywania większej ilości informacji
KONSTRUOWANIE KWESTIONARIUSZA
Potencjalne źródła stronniczości:
1. Sugerowanie
2. Podwójne znaczenie
3. Treści zagrażające (intymne pytania, na które respondent może nie chcieć odpowiedzieć)
Pytania w kwestionariuszu:
1. Dotyczące faktów (metryczkowe)
2. Dotyczące subiektywnych doświadczeń
3. Pytania filtrujące łączą się z pytaniami alternatywnymi. Jeśli respondent odpowiedział twierdząco na pytanie filtrujące to przechodzimy do alternatywnego, jeśli nie to omijamy je.
Skalowanie - format pytań z uporządkowanym zbiorem kategorii (np. całkowicie się zgadzam, zgadzam się, nie zgadzam się)
Kwantyfikatory - kategorie odpowiedzi na pytania
pytania tabelaryczne - (macierzowe) - metoda organizowania w całość dużego zbioru pytań szacunkowych, posiadających te same kategorie odpowiedzi
dyferencjał semantyczny - respondent wskazuje swój wybór na dwubiegunowej skali
rangowanie - respondent wskazuje stopień ważności np. od 1 do 6
strategia lejka - każde kolejne pytania powiązane jest z poprzednim, a jego zakres jest coraz mniejszy
strategia odwróconego lejka - kolejne pytania mają coraz szerszy zakres