Grupy metod:

1. metody planowania potrzeb materiałowych (rodzaje zapotrzebowania na materiały);

2. metody klasyfikacji materiałów i zapasów;

3. metody oceny dostawców i wyboru dostawców;

4. metody sterowania zapasami (metody zarządzania zapasami).

Metody planowania potrzeb materiałowych:

Zestawienie rodzajów zapotrzebowania materiałowego:

Metody określania zapotrzebowania:

• deterministyczne: metoda analityczna, metoda syntetyczna;

• stochastyczne: metody oparte o wartości średnie, metody wyrównywania wykładniczego, analiza regresji;

• subiektywne szacowanie: szacowanie analogowe, szacowanie intuicyjne.

Na wybór metod prognozowania ma wpływ wiele przesłanek:

- dostępność danych o popycie z przeszłości;

- pożądany stopień dokładności;

- długość horyzontu prognozowania;

- analiza kosztów i korzyści prognoz dla firmy;

- czas dostępny na opracowanie prognoz.

Popyt pierwotny: zamówienia; planowany program produkcyjny.

Popyt wtórny: według struktury wyrobów; według wykazów stosowanych części.

W logistyce wykorzystujemy 3 modele wyrównywania wykładniczego: Browna, Holta, Wintera. Metody te mają zastosowanie do produkcji wyrobów o niższej wartości (materiały pomocnicze, eksploatacyjne). Tutaj musimy mieć wiarygodne dane z przeszłości, tak aby obowiązywała hipoteza stabilności czasowej.

i zapasów:

Istnieją tu następujące metody: ABC, XYZ. Metoda XYZ jest uzupełnieniem metody ABC.

Połączenie metody ABC z XYZ pozwala na ustalenie szczegółowości prognoz, a także sposobów sprowadzania materiałów.

JiT - (tyle ile trzeba) ograniczenie materiałów do faktycznych potrzeb.

Jeżeli są duże wahania w zużyciu materiałów należałoby utrzymywać niewielki zapas bezpieczeństwa.

Metody oceny dostawców i wyboru dostawców:

Kryteria (wg. ważności): warunki dostawy; jakość; cena; serwis; możliwości techniczne dostawcy; dotychczasowa ocena dostawcy; zdolności produkcyjne; pomoc i doradztwo; systemy kontroli; opinia dostawcy; pozycja finansowa; zachowanie się wobec klienta; warunki umowy; szkolenie; komunikacja; zarządzanie i organizacja; opakowanie; aspekty prawne i moralne; lokalizacja; dotychczasowe stosunki pracownicze.

Metody sterowania zapasami:

Zapasy to niezagospodarowane dobra rzeczowe utrzymywane przez przedsiębiorstwo celem zużycia w przyszłości.

Klasyfikacja zapasów:

1. przepływowa klasyfikacja zapasów:

• sfera przedprodukcyjna (zaopatrzenie): zapasy surowców, materiałów, półwyrobów i elementy normalnie nabywane w handlu;

• sfera produkcji: zapasy produkcji w toku;

• sfera poprodukcyjna (dystrybucji): zapasy wyrobów gotowych jak również częsci zamiennych.

2. funkcjonalna klasyfikacja zapasów: zapasy: cykliczne, w tranzycie (w procesie), bezpieczeństwa, sezonowe (antypacyjne), promocyjne, ryzyka, zbędne.

Cele utrzymywania zapasów: doskonalenie obsługi klienta; wzrost korzyści skali produkcji; uzyskanie korzyści ze skali dostaw; zabezpieczenie przed zmianami cen; zabezpieczenie przed niepewnością w dostawach i czasie dostaw; zabezpieczenie przed nagłymi i nieprzewidzianymi zdarzeniami.

Pojęcia podstawowe:

Cykl dostawy - odstęp czasu pomiędzy kolejnymi dostawami.

Partia dostawy - wielkość jednorazowej dostawy mierzona w jednostkach naturalnych bądź wartościowych.

Zapas minimalny - poziom zapasu niezbędny do likwidacji skutków odchyleń w cyklu dostawy, partii dostawy oraz w rytmie zużycia.

Zapas maksymalny - poziom zapasu występującego w momencie nadejścia kolejnej dostawy.

Dwie grupy sterowania zapasami: w warunkach deterministycznych; w warunkach niepewności.

Rodzaje zapotrzebowania materiałowego

według przeznaczenia i stopnia złożoności wyrobu

według sposobu uwzględnienia zapasów magazynowych

Zapotrzebowanie netto

Zapotrzebowanie brutto pomniejszone o będące do dyspozycji zapasy magazynowe

Zapotrzebowanie brutto

Odniesione do okresu zapotrzebowanie pierwotne, wtórne lub zapotrzebowanie trzeciego rzędu

Zapotrzebowanie trzeciego rzędu

Zapotrzebowanie materiałów pomocniczych i eksploatacyjnych

Zapotrzebowanie wtórne (zależne)

Zapotrzebowanie surowców, części i zespołów do wyprodukowania zapotrzebowania pierwotnego

Zapotrzebowanie pierwotne (niezależne)

Zapotrzebowanie na wyroby nadające się do sprzedaży (zapotrzebowanie rynku)

zaopatrzenie

zużycie

WE

---