Baloniku nasz malutki - zabawy badawcze z powietrzem
Scenariusz zajęć dla wszystkich grup wiekowych
Cele ogólne:
zapoznanie z niektórymi właściwościami powietrza i jego znaczenia dla życia na Ziemi
Cele operacyjne:
dziecko:
potrafi wykonać proste doświadczenia
umie współdziałać w zespole
kształci umiejętność wnioskowania i uogólniania
zna niektóre właściwości powietrza
wie, że powietrze jest gazem i można je zobaczyć np. w postaci bąbelków w wodzie
wie co to jest wiatr
ma świadomość, że powietrze jest niezbędne do życia ludzi i zwierząt
Metody pracy:
zabaw i ćwiczeń
rozmowy na temat usłyszanego wiersza
zabaw badawczych
Pomoce do zajęć:
basen wypełniony wodą
butelki plastikowe
kubeczki
słomki
waciki
strzykawki plastikowe
balony
małe wachlarze
wentylator
wiersz „Piotruś i powietrze” L. J. Kern
Przebieg zajęć:
Zabawy i ćwiczenia oddechowe „Kolorowe piórka”
Nauczycielka rozdaje dzieciom kolorowe piórka i poleca nabrać powietrze nosem i dmuchać na piórka tak, aby się unosiły w powietrzu.
Gdzie znajduje się powietrze? - rozmowa na podstawie wiersza „Piotruś i powietrze” inspirowana pytaniami:
Jak wygląda powietrze?
Czy można je złapać?
Czy widzimy powietrze?
Zaproszenie przez nauczycielkę przedszkolaków do zabaw badawczych, wykonywanie doświadczeń przez dzieci:
Dzieci siadają wokół plastikowego basenu wypełnionego wodą. Każde dziecko otrzymuje plastikową butelkę. Na znak nauczycielki wszyscy naciskają na butelkę zanurzając w wodzie i szybko ją puszczają. Butelka wypływa na powierzchnię wody. Dzieci wypowiadają się na temat zaobserwowanego zjawiska.
Wnioski: Butelka wypływa, bo jest lekka.
Dzieci ponownie zanurzają butelkę w basenie z wodą, przytrzymują ją i obserwują co się dzieje. Z otworu szyjki butelki wylatują "bąbelki" i butelka wolno napełnia się wodą, a następnie opada na dno basenu.
Wnioski: Z wody wypływają bąbelki, które są pęcherzykami powietrza. W butelce było powietrze, które wydostaje się z butelki w postaci pęcherzyków. Dopiero w wodzie "bąbelki" są widoczne, bo powietrze jest bezbarwne i nie widzimy go. Butelka tonie, bo wypełnia się wodą i staje się ciężka.
Dzieci stwierdzają, że powietrze jest niewidoczne (bezbarwne) i lekkie.
Każde dziecko otrzymuje słomkę, pochylając się nad kubeczkiem jeden koniec słomki zanurza w wodzie, a w drugi dmucha. Obserwuje co się dzieje. Z wody wydobywają się pęcherzyki powietrza.
Wnioski: Przez słomkę wydobywały się pęcherzyki powietrza, które wydycha człowiek.
Dzieci próbują zatkać nos, zamknąć buzie i sprawdzają jak długo można tak wytrzymać. Po chwili wszystkie otwierają buzie, odsłaniają nos i oddychają.
Wnioski: Powietrze jest wszędzie (w każdym zakątku sali) i jest niezbędne do oddychania, do życia. Powietrze jest niewidzialne, bezbarwne i bez zapachu.
Dzieci trzymają w ręce strzykawkę, wyciągają tłoczek nabierając powietrza do strzykawki. Następnie otwór z drugiej strony zatykają palcem i próbują wcisnąć tłoczek do środka. Dzieci przekonują się, że nie można wcisnąć tłoczka do końca. Po puszczeniu tłoczka przez dziecko , tłoczek sam wysuwa się na zewnątrz.
Wnioski: Powietrze można ścisnąć w strzykawce, a po zmniejszeniu nacisku na tłoczek, tłoczek powraca na swoje poprzednie miejsce.
Powietrze rozszerza się wypychając tłoczek, bo powietrze jest rozprężliwe.
Dzieci nadmuchuję balony, widzą, że balon rośnie i jest coraz większy, zawiązują go tasiemką.
Wnioski: Powietrze możemy zamknąć w balonie. Powietrze rozciąga ścianki balonu przez co balon jest coraz większy. Powietrze rozszerza się w balonie, bo jest rozprężliwe.
Dzieci rozwiązują balony, a strumień powietrza kierują na stół, na którym leżą waciki. Waciki przesuwają się po stole.
Wnioski: Ulatujące z balonu powietrze zdmuchuje waciki ze stołu. Ściśnięte w balonie powietrze wylatuje z dużą siłą i tak powstaje wiatr.
Zabawa z samolotem:
Nauczycielka pokazuje samolot wykonany z rurki tekturowej, przez który przeciągnięty jest sznurek. Do samolotu doczepiony jest balon. Po nadmuchaniu balonika puszcza go. Dzieci obserwują, że samolot porusza się szybko po sznurku.
Wnioski: Samolot jest poruszany przez ulatujące powietrze (samoloty odrzutowe).
Zabawa ruchowa pantomimiczna: dzieci naśladują ruchem: balony nadmuchane i puste, wiatraki na wietrze i stojące nieruchomo, żagle na wietrze itp.
Dzieci otrzymują wachlarze, rozkładają je i poruszają swobodnie przy twarzy. Mówią co czuły, gdy poruszały energicznie wachlarzem.
Wnioski: Szybko poruszany wachlarz wprawia w ruch powietrze, czyli powstaje wiatr. Nauczycielka pokazuje, w jaki sposób można zrobić duży wiatr w sali. Włącza wentylator i podstawia dużą kartkę papieru, apaszkę. Dzieci obserwują jak szybko porusza się zarówno kartka papieru, jak i apaszka. Następnie same podchodzą do wentylatora i wypowiadają się co czują, jak wieje wiatr.
Praca przy stolikach: Dzieci składają kartki papieru, wykorzystując sztukę origami, tworzą samoloty. Po wykonaniu samolotów podejmują spontaniczną zabawę - wprawiają samolociki w ruch i obserwują ich lot w powietrzu.