Klasztory i ich znaczenie w średniowieczu

• ewolucja chrystianizmu potęguje niezadowoleni

• w nowych warunkach nie można żyć w zgodzie z Ewangelią

• należy całkowicie zerwać ze społeczeństwem

• pustelnictwo nabiera charakteru masowego

• wykształca si9e nowa forma

• monastyczna

• zrywa z pustelnictwem

• zastępuje je wspólnym życiem

• zakon

• od końca IV w ruch zakładania wspólnot ascetycznych

• mnisi mieli podlegać temu samemu rytmowi zajęć

• by ich życie było zdyscyplinowane

• by się nie kłócili

• największą popularność Benedyktyni

• Benedykt z Nursji

• z bogatej rodziny

• wyrzekł się swego środowiska

• usuwa się do pustelni górskiej

• zyskuje popularność

• spory zastęp uczniów

• brak współżycia z sąsiednim klasztorem

• Benedykt przeniósł się na szczyt Monte Cassino

• żąda od członków konwentu

• ubóstwa

• czystości

• posłuszeństwa

• poddaje to mnicha władzy absolutnej opata

• wiąże go na stałe z miejscem, w którym składał śluby

• szybko się rozprzestrzeniła

• propagatorem Grzegorz I

ROZWARSTWIENIE RUCHU UBOGICH

• obóz reformy kościelnej ma wiernego sojusznika w zwolennikach dobrowolnego ubóstwa

• Pataria mediolańska

• antagonizm między biskupem Mediolanu a zależnym od niego szeregowym rycerstwem

• przeciwnicy skupiają wokół siebie wszystkich niezadowolonych z obyczajowości kleru

• domagają się odnowy kościoła

• ostoja stronnictwa gregoriańskiego w Lombardii

• coraz więcej elementów pro cesarskich

• wówczas Pataria zmienia swe oblicze

• nie można tej działalności ograniczyć jedynie do przedstawicieli kleru

• i uwolnienia hierarchii od wpływów świeckich

• należy przebudować społeczność chrześcijańską w myśl zasad ewangelii

• jedyna droga do doskonałości jest dobrowolne ubóstwo

• wyznawcami początków pustelnicy

• przekształcają się w regularne zakony

CYSTERSI

• ze zgromadzenia pustelników pod przewodem Roberta z Molesmes w Cisterium

• pokutnicy przestrzegający niezwykle surowej ascezy

• dosłowne przestrzeganie reguły benedyktyńskiej

• wyrzeczenie się wł. indywidualnej w sposób drastyczny

• ciężkie przewinienie

• całe zgromadzenie ma być ubogie

• ubogi wystrój kościołów

• prostota konstrukcji

• brak wież

• brak dużych dzwonów

• brak złotych naczyń liturgicznych

• mimo to mieli wspólną ziemię

• starano się ja pierwotnie ograniczyć do rozmiarów niezbędnych dla egzystencji

• nie można korzystać z dziesięcin, rent itp.

• tyle ziemi, ile zdołają zrobić własnymi rękami

• mieli być samowystarczalni

• oprócz gospodarki rolnej hodowlana

• nie jędza mięsa - zbywanie produktów

• coraz częściej operacje pieniężne

• coraz liczniejsze darowizny

• powołano kategorie braci świeckich

• oni mieli się tym opiekować i zarządzać

PREMONSTRATENSI

• od wędrownego kaznodziejstwa

• Norbert z Xanten

• nagły wstrząs w obliczu grożącej mu śmierci skłonił go do porzucenia dotychczasowego życia

• rozdaje majątek ubogim

• osiąga stan doskonałego ubóstwa

• podejmuje wędrowna działalność kaznodziejską

• 1120 zakłada w Premontre zgromadzenie pustelników

PRZYCZYNA SUKCESU ZAKONU NOWEGO TYPU

• ściśle scentralizowane

• domy filialne podlegały wizytacjom

• zbiera się co roku kapituła generalna

• uchwalanie i nowelizowanie ustaw

• dostosowują się do gospodarki - zakony rolnicze

• popularność w kręgach feudalnych

• pomagają w utrwaleniach reformy kościoła

WALDENSI

• protest przeciwko bogaceniu się kleru

• Piotr Waldo - kupiec -oddaje swój majątek ubogim

• propagator idei dobrowolnego ubóstwa

• ludzie świeccy

• konflikt z miejscowym biskupem

• zakazuje wszelkiej działalności kaznodziejskiej

• Waldo podróżuje do Rzymu

• tam nie uzyskuje uchylenia tej decyzji

• zahamowanie całej akcji

• otwarty konflikt

• klątwa

FRANCISZKANIE

• minoryci

• wędrują

• wychodzą do ludzi

• pozytywne

• reguły dopiero później

• na czele, obieralny generał

• wyłączne prawo zwoływania kapituły

• tam tylko starszyzna zakonna

• obszary - prowincje

• miasta

KLARYSKI

• żeńscy franciszkanie

• Klara

TERCJARZE

• ludzie świeccy

• trzeci zakon franciszkański

• mieli realizować ideały w życiu codziennym

DOMINIKANIE

• Dominik Guzman napotyka na swej drodze wyznawców herezji albigensów

• myśl nowej metody walki z herezją

• do tego są mu potrzebni ludzie myślący tak jak on

• kuria sprzeciwia się początkowo

• dobra, ale mają przyjąć regułę św. Augustyna

• Zakon Kaznodziejski

• oddz. na intelekt społeczeństwa

• dysputy teologiczne

• droga argumentacji logicznej

• ich przeciwnikami nie tylko prostaczkowie

• ale tez heretycy doskonale znający pismo święte

• wymagali gruntownych studiów

• potrzeba moralności

• przyjęcie zasad ubóstwa

• pracy apostolskie przy żebraczym chlebie

INKWIZYCJA

• dominikanie

• budzą coraz większy postrach w społeczeństwie

ORGANIZACJA ZAKONU KAZNODZIEJSKIEGO

• przypomina franciszkańską

• na czele generał

• dwóch definitorów mu pomaga

• mogą go nawet złożyć z urzędu w szczególnych wypadkach

• co rok zbiera się kapituła generalna

• nigdy nie byli wędrownymi kaznodziejami

• domy zakonne pod kierownictwem przeora

• mieli tez zakon żeński i świecki

• nigdy tak wielkich sukcesów jak franciszkanie

• elitarni

6

---