Nr albumu 70890 03.06.2006
Technologia zywnosci
grupa 3
Cwiczenie 2
Temat:Oznaczanie B-karotenu w materiale roślinnym.
Karoteny są związkami typu węglowodorów skladaja sie wiec z atomów wegla i wodoru. Wystepuja obok chlorofilow w chloroplastach roslin zielonych i niektorych drobnoustrojach. Sa to typowe barwniki roślinne słabo rozpuszczalne w alkoholach a rozpuszczalne w tluszczach i rozpuszczalnikach lipofilnych. Do biosyntezy karotenowcow zdolne sa wylącznie rosliny i niektóre drobnoustroje np.Blakeslea tripsora (z ich udzialem sa otrzymywane na skale techniczna). Karoteny maja barwe od zoltej do czerwonej (B-karoten-pomaranczowy). Barwa wynika z licznych sprzezonych wiazan podwojnych, tworzacych tzw. "uklady chromoforowe". Czasteczki musza zawierac najmniej 7 wiazan podwojnych, aby pojawila się barwa zolta. Ze wzrostem liczby sprzężonych wiązań podwojnych max absorbancji związku przesuwa się w kierunku fal dlugich, czyli barwa zmienia się z żółtej na pomaranczowa. Sa blisko spokrewnione z grupa witamin A, ktore w organizmach zwierzecych tworza sie w wyniku przemian tych zwiazkow. Poza tym ich funkcja jest wspoldzialanie w zamienianiu energii swietlnej w chemiczna.
Sposrod karotenowcow B-karoten wykazuje najwyzsza aktywnosc prowitaminy A, poniewaz na obu koncach lancucha ma pierscienie o konfiguracji B-jonu (takie jak w czasteczce witaminy A).Teoretycznie wiec z czasteczki B-karotenu moga powstawac 2 czasteczki witaminy A, praktycznie jednak proces ten jest niestety malo wydajny. Organizm czlowieka wykazuje rowniez mala przysfajalnosc karotenoidow z produktow roslinnych. Jedynie 1/6 B-karotenu roslinnego jest przysfajana przez czlowieka jako prowitamina A. Barwnik ten znalazl szerokie zastosowanie przy barwieniu masla , margaryny, serow, itp. Wytwarzany B-karotenu odbywa sie glownie przez synteze oraz wydzielanie z marchwi.
Wykonanie cwiczenia :
- na wadze elektrycznej odwazylem 2,437g (probka 1) marchwi i 2,457g (probka 2) papryki nastepnie nawazki przenioslem ilosciowo do porcelanowego mozdzieza.
- do mozdziezy dodaje odrobine piasku w celu roztarcia nawazki
- do mozdzieza dodaje 15 cm3 mieszaniny eteru naftowego iacetonu nadal rozcierajac
- roztarta mieszanine przenosze ilosciowo na lejek Shotta G-3, oplukuje rowniez mozdziez ; saczenie prowadze pod proznia pompki wodnej
- osad B-karotenu przemywam mieszanina aceton:eter naftowy 3:97 az splywajace krople stana sie bezbarwne
- przesacz umieszczam w rozdzielaczu i przemywam 40cm3 wody destylowanej
- dolna warstwe acetonowo wodna i gorna eterowa zlewam do osobnych zlewek
- dolna warstwe ekstrahuje ponownie dwoma porciami eteru naftowego po 15 cm3
- polaczone ekstrakty eterowe przelewam do butelki z doszlifowanym korkiem i susze bezwodnym siarczanem sodu przez 10 mim.
- wysuszony ekstrakt sacze przez lejek z karbowanym saczkiem do okraglodennej kolby ze szlifem (saczek przeplukuje niewielka iloscia eteru naftowego)
- na prozniowej wyparce rotacyjnej zageszczam roztwor do ok 3 cm3
- ze wzgledu na brak czasu i z zalecenie prowadzacego cwiczenia pomijam chromatograficzne odzielenie B- karotenu (i postepujemy w nastepujacy sposob)
- zageszczony roztwor ekstraktow eterowych przenosze pipetka pasterowska do kolby ( uprzednio oczyszczonej acetonem i heksanem)
- roztwor rozciaczmy 10 cm3 heksanu
- tak przygotowany roztwor umieszczamy w kuwecie i wykonujemy pomiar absorbcji przy dlugosci fali 450 nm ( wczesniej mierzac absorbcje roztworu wzorcowego)
ABSORBCJE:
- roztwor wzorcowy 0,45
- roztwor marchwi 0.94
- roztwor papryki 1.40
OBLICZENIA:
-dla B-karotenu zawartego w marchwi
2.8ug-0.45 5.85ug-1cm3 76.05ug-2.457g
x - 0.94 x -13cm3 x -100g
x=5.85 x=76.05ug x=3.095mg
-dla B-karotenu zawartego w papryce
2.8ug-0.45 8.71- 1 cm3 113.2ug- 2.437g
X - 1.4 x - 13cm3 x - 100g
X=8.71 x= 113.2 x=4.646mg
WNIOSKI:
Celem cwiczenia było oznaczenie B-karotenu w materiale roślinnym. W oparciu o absorbcje roztworu wzorcowego obliczam stężenie badanych roztworow, które w moim przypadku wynosza 3.095mg dla marchwi , 4.646mg dla papryki .Tablicowa zawartość B-karotenu wynosi 9 mg dla marchwi i dla 3 mg papryki
Pomijając chromatograficzne odzielenie B-karotenu w badanym materiale oznaczyłem zawartość wszystkich karetenolidow a nie pojedynczego barwnika. Dlatego przy oznaczaniu w papryce otrzymany wynik przekracza znaczaco dane tablicowe.
Niski poziom karetenoidow w marchwi może być wynikiem strat podczas przygotowywnia polaczonych ekstraktow eterowych lub innymi niedokładnościami .
Literatura :
- J.Kaczkowski „Podstawy biochemii Wydawnictwa Naukowo-Techniczne
- Z.Sikorski „Chemiczne i funkcjonalne właściwości składników żywności” Wydawnictwa Naukowo-Techniczne
- Z.Sikorski „Chemia żywności „ Wydawnictwa Naukowo-techniczne