Homer
Iliada
TEKST
całą pieśń pierwszą poświęcono opowieści o przyczynie gniewu, sporze Achillesa z naczelnym wodzem greckiej wyprawy na Troję, Agamemnonem, który musząc dla przebłagania zagniewanego na Greków boga Apollona oddać swój zaszczytny udział w łupach, brankę Chryzejdę, nagradza to sobie odbierając Achillesowi jego zdobycz, Bryzejdę. Znieważony Achilles zapowiada wycofanie się z walki, a później prosi swą matkę, boginkę morską Tetydę, o wstawiennictwo u Dzeusa, który winien pomóc Troi, aby zaszkodzić Achajom. Dzeus obiecuje spełnić prośbę bogini.
W pieśni trzeciej dochodzi wreszcie do bitwy, przerwanej jednak dla stoczenia "rozstrzygają-cego" pojedynku między Menelaosem, mężem porwanej Heleny, i Parysem, który ją porwał. Pojedynek zakończyłby się zwycięstwem Menelaosa, gdyby bogini Afrodyta nie uratowała cu-downie Parysa i nie uniosła go do komnat Heleny.
Pieśń dziesiątą wypełnia opis nocnego wypadu greckich zwiadowców, Odyseusza i Diome-desa, uwieńczonego podwójnym sukcesem: schwytaniem i zamordowaniem Trojanina Dolo-na, który w tym samym celu wyprawiał się do obozu Greków oraz wymordowaniem napadnię-tych we śnie sojuszników Trojan, Rezosa i jego drużyny.
Hektor stanął już na greckim okręcie i woła o pochodnię, aby podpalić okręty i w ten sposób odciąć Achajom drogę odwrotu do ojczyzny (pieśń piętnasta).
Patroklos uprosił tymczasem Achillesa, aby mu pozwolił ruszyć na pomoc Grekom - zbroi Achillesa, na co bohater zgadza się, ale ostrzega Patroklosa, aby poprzestał na wyparciu Trojan z achajskiego obozu. Mimo danej obietnicy upojony szeregiem zwycięskich pojedyn-ków (zabija nawet najdzielniejszego po Hektorze spośród przeciwników, Sarpedona) Patro-klos dociera już do murów Troi i tu ginie z ręki Hektora (pieśń szesnasta).
W pieśni dziewiętnastej dochodzi do pojednania Achillesa z Agamemnonem. Jednakże wszystkie oznaki czci i zadośćuczynienia nie stanowią pociechy dla bohatera myślącego tylko o zemście. Ale i nad nim samym gromadzą się zapowiedzi przyszłego losu.
W pieśni dwudziestej rozpoczyna się ostatnia bitwa Iliady, w której za zgodą Dzeusa biorą udział także bogowie.
Spośród ludzi największych wyczynów dokonuje Achilles, mordujący wszystkich przeciwni-ków, ważący się nawet na walkę z bogiem rzeki Skamandra (pieśń dwudziesta pierwsza).
Wreszcie Achilles dociera do murów oblężonego miasta. Tu czeka na niego Hektor, który nie schronił się do Troi jak inni, jednakże i jemu braknie odwagi, i do walki z Achillesem skłania go dopiero podstępem Atena przybierająca postać brata Hektora, Deifoba. Hektor ginie z ręki Achillesa, który jeszcze pastwi się nad trupem (pieśń dwudziesta druga).
Pieśń następna (dwudziesta trzecia) opowiada o pogrzebie Patroklosa i igrzyskach pogrze-bowych na cześć zmarłego.
Kiedy noc zapadła (pieśń dwudziesta czwarta), do namiotu Achillesa przybywa potajemnie Priam z okupem za zwłoki syna, rzuca się do stóp zabójcy Hektora, wzrusza Achillesa przy-pomnieniem jego starego ojca i uzyskuje spełnienie swych próśb. Taki jest kres gniewu Achil-lesa. Trojanie grzebią swego najdzielniejszego obrońcę, Hektora.
1