Przełom hiperkalcemiczny a przełom przytarczycowy

Kalcemia

Prawidłowe stężenie wapnia w surowicy

• 2,20-2,60 mmol/L

• 4,4-5,2 mEq/L

• 8,8-10,4mg/dL

Hiperkalcemia
najczęstsze przyczyny (ponad 90%)

• Nowotwory - 70%

• N. kości, bądź rozwijające się w kości - myeloma multiplex, lymphoma, osteosarcoma

• Dające przerzuty do kości

• Produkujące substancje hiperkalcemizujące (PTH, PTH-rp,sterole, PGE, IL-2, TNF-β, TGFα i β)

• Pierwotna nadczynność przytarczyc - 20%

Przyczyny rzadsze niż 10%

• Trzeciorzędowa nadczynność przytarczyc

• Sarkoidoza

• Nadczynność tarczycy

• Zatrucie witaminą D₃

Przyczyny rzadkie <1%

• Polekowe

• Leki alkalizujące zawierające wapń

• Diuretyki tiazydowe

• Sole litu

• Wit.A

• Endokrynopatie

• Niedoczynność kory nadnerczy

• Akromegalia

• Pheochromocytoma

• Inne

• Osteoporoza, unieruchomienie,grużlica,rodzinna hiperkalcemia, ch. Pageta

Przełom hiperkalcemiczny a przełom przytarczycowy

Objawy kliniczne

• wielomocz

• wzmożone pragnienie

• wymioty

• zaparcie

• niedrożność porażenna jelit

• odwodnienie hipertoniczne

• zaburzenia świadomości

Cechy biochemiczne

• Hiperkalcemia

• Hipofosfatemia

• Kwasica metaboliczna

• PTH

Postępowanie wczesne

• Przywrócenie funkcji nerek - nawodnienie

0.9% NaCl, 0.45% NaCl

• Zwiększenie wydalania wapnia z moczem - środki moczopędne

Furosemid, kwas etakrynowy

NIE- tiazydy

• Ograniczenie wchłaniania wapnia z przewodu pokarmowego - steroidy nadnerczowe

Hamowanie resorpcji kostnej przez osteoklasty

• Bisfosfoniany

Pamidronian sodowy 60-90 mg iv (4-24h)

Klodronian

• Wczesne rozpoczęcie leczenia

• Minimalne stężenie wapnia występuje w 4-5 dobie

• Hypokalcemia może utrzymywać się do 6 tyg.

• Objawy uboczne: przejściowo gorączka

• Bóle mięśniowe

• Zwiększenie stężenia kreatyniny

• Kalcytonina 4-8 IU/kg co 12h

• U pacjentów z niewydolnością nerek oporną na nawodnienie

• Szybkie nawroty hiperkalcemii

• Mitramycyna 25mcg/kg

• Cytotoksyczny antybiotyk z powinowactwem do osteoklastów

• Obniżenie kalcemii w 24 godz.

• Minimalna kalcemia po 24-72 godzinach

• Działanie hepato-, nefro- i mielotoksyczne

1