Przez stowarzyszenie rozumie się dobrowolne zrzeszenie ludzi w formie organizacji dla osiągnięcia wspólnymi siłami i środkami określonego celu.
Fundacja jest organizacją pozarządową powoływaną dla celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, wyposażoną w majątek przeznaczony na realizację tych celów, ustanawianą przez fundatora w oświadczeniu woli złożonym przed notariuszem (lub w testamencie), uzyskująca osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.
Funkcje związane z realizacją potrzeb szerszej społeczności.
Funkcja integracyjna - organizacji pozarządowych przejawia się w ich udziale w procesie budowania więzi społecznych, zbliżania jednostek i społeczności lokalnych, a także całych narodów.
Organizacje stanowią ważny element wiążący rozmaite struktury publiczne ze społeczeństwem oraz jednostki i grupy społeczne pomiędzy sobą. Funkcja ta charakterystyczna jest dla stowarzyszeń kulturalnych, oświatowych, towarzystw przyjaźni itp.
Funkcja opiekuńczo-wychowawcza - ukierunkowana jest na kształtowanie osobowości dzieci i młodzieży, pomoc w wyrównywaniu braków w ich sferze psychicznej, warunkach życia oraz na tworzenie optymalnych warunków rozwoju. Związana jest z rolą, jaką powinno odgrywać środowisko lokalne w procesie wychowawczym, przy czym oddziaływanie to nie zawęża się tylko do dzieci i młodzieży, ale dotyczy w takim samym stopniu całych rodzin i grup społecznych.
Funkcja ta obejmuje, zatem czynniki opiekuńcze i wychowawcze. Pierwsze z nich odnajduje się w działalności organizacji wspierających zawodowe służby socjalne w niesieniu pomocy rodzinom: wsparciu materialnym, psychologicznym, pedagogicznym, świadczeniu usług opiekuńczych, w tym otaczaniu opieką dzieci przebywających znaczną część dnia poza domem. Tego typu potrzeby zaspakajają np. świetlice terapeutyczne, domy dla samotnych matek czy sieć usług Polskiego Czerwonego Krzyża.
Z kolei w ramach funkcji wychowawczej oferta organizacji kierowana jest do dzieci i młodzieży, dotyczy propozycji rozwijających zainteresowania w najrozmaitszych kierunkach: np. poznawczo-oświatowe, (czytelnictwo, kolekcjonerstwo), artystyczne (koła plastyczne, muzyczne, teatralne), sportowo turystyczne (rajdy, obozy, wycieczki), techniczne (modelarstwo, informatyka), itp.
Obejmuje ponadto działania na rzecz rozbudzenia postaw prospołecznych, aktywizacji społecznej, począwszy od inspirowania do dbałość o najbliższe otoczenie, po dostrzeganie potrzeb ogólnych: swojego osiedla, miasta, pracę na ich rzecz oraz niesienie pomocy ludziom chorym, samotnym i niepełnosprawnym.
Funkcja normalizacyjna - pełniona przez organizacje pozarządowe, stanowi płaszczyznę harmonizowania działalności społecznej z wymogami prawa. Nawet najbardziej sprawnie działająca administracja państwowa nie jest w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb społeczeństwa, nie zawsze też potrafi dotrzeć w odpowiednim czasie z usługą lub świadczeniem. Dlatego też działalność organizacji pozarządowych jest niezbędnym uzupełnieniem działalności państwa. Poszerzając bazę świadczenia usług społecznych organizacje pozarządowe dają ludziom możliwość wyboru, a oferując coraz bardziej specjalistyczne formy pomocy otwierają się na autentyczne potrzeby odbiorców.
Do obszarów charakteryzujących się znacznie większą aktywnością organizacji należy niewątpliwie sfera rehabilitacji i opieki nad ludźmi upośledzonymi umysłowo, resocjalizacji osób nieprzystosowanych społecznie, pomocy osobom uzależnionym i bezdomnym.
Funkcja grupy nacisku - związana jest z jednym z ważniejszych celów działalności organizacji pozarządowych, czyli obroną podstawowych wartości społeczeństwa demokratycznego: wolności, pluralizmu, poszanowania interesów wszystkich grup społecznych i wspólnego dobra.
Organizacje pozarządowe stanowiące silne grupy nacisku występują np. w interesie mniejszości narodowych czy środowisk ludzi niepełnosprawnych. Przez swoją aktywność wyrażają sprzeciw wobec rasizmu, nietolerancji czy dyskryminacji, jak również akcentują aprobatę i poparcie dla zachowań obywatelskich.
Przytaczając funkcje, można samemu wywnioskować jaką rolę i znaczenie odrywają stowarzyszenia oraz fundacje. Ich udział w społeczeństwie jest nieodzowny, wspomagają one państwo w działaniach na rzecz ludzi oraz całych środowisk tak więc ich rola dla społeczeństwa jest ogromna