WYKŁAD III
Kadry w turystyce.
Instytut Turystyki:
prowadzi badania nad systemami, szkoleniem zaw. i adaptacją zaw.,
bada się sezonowość: ilu ludzi chce wyjechać w danym miesiącu,
prowadzi się badania poziomu płac,
badania poziomu kadry kierowniczej. Z badań wynika np. że do lat 80-tych specjalistycznego przygotowania nie miało połowę dyrektorów hoteli. Od lat 90-tych te umiejętności posiadało coraz więcej kadry,
ogrom (gro) czynności w turystyce jest wykonywanych w zakresie usług podstawowych, a zatem jest siłą roboczą,
praca pilota lub przewodnika,
w turystyce pracuje duża ilość ludzi,
produkt turyst. jakim jest wycieczka (oprócz dobrego przygotowania musi być dobrze wykonany plan np. jedzenie niesmaczne, awarie autokaru, warunki sanitarne, wypadek),
uzdrowiska i duże przedsiębiorstwa turyst. współpracują z bankami, z zakładami ubezpieczeń; troska o ludzi,
predyspozycje do sterowania schroniskami wysokogórskimi,
w turystyce wyróżnia się 3 grupy pracowników:
stali pracownicy,
sezonowi i dorywczy,
np. ratownictwo, przewodnictwo, kierownicy wycieczek, strażnik ochrony przyrody.
Na rozwój turystyki mają wpływ:
służby państwowe, rząd również administracja turyst., policja, straż parków narodowych, sanepid, służby drogowe (pomoc drogowa), placówki konsularne, ochrona granicy i ochrona celna, służba handlu i usług, medycyna, służba zdrowia,
umiejętność ustawiania personelu na samosterowalność,
funkcja menedżera i marketera turystyki,
międzynarodowe organizacje popierania i kształcenia zawodowego,
międzynarodowe konkursy dla szkół, instytucji zatrudniających młodą kadrę,
Oprócz Instytutu Turystyki badania prowadzą uczelnie:
badania jakości pracy w turystyce na które mają wpływ np. wynagrodzenia sprawiedliwe, dobra organizacja pracy i dobre warunki środowiska, dobrzy przełożeni i stabilność zatrudnienia, możliwość awansu, dobre traktowanie i szanowanie osobowości pracownika, perspektywy pracy i co w przyszłości będzie z zakładem pracy, widoczne efekty i sens pracy,
specyfika pracy w turystyce
długi dzień pracy nie zawsze 8 godzin,
praca w dni świąteczne i wolne,
zakład nie ma dni wolnych i inna jest regulacja dni pracy w tygodniu,
praca na wyjeździe,
udział w zyskach (mieszkanie, bo praca jest daleko od domu, praca w sanatorium, itp.), udziały w przedsiębiorstwie,
predyspozycje do pracy w bezpośredniej obsłudze ruchu turyst.,
predyspozycje psych.,
zainteresowania, bycie pasjonatem.
Co obejmuje, obowiązuje w kształceniu pernaumentnym:
Kształcenie nieustanne:
szeroko pojęte kompetencje np. kształcenie w zakresie hotelarstwa, ale i ogólną wiedzę,
wiedza maretoryczna krajoznawcza (np. znajomość tras),
wiedza metodyczna - jak przekazać informacje?,
BHP,
znajomość funkcjonowania rynków i metod działania na tych rynkach,
umiejętność znalezienia się w okresach dekoniunktury i kryzysu,
nowoczesna wiedza menedżerska, sprawność w podejmowaniu decyzji, często wg
Usługi w gospodarstwie turyst. Są wynikiem żywej pracy i pracy uprzedmiotowionej. Są użyteczne i niezbędne w różnych dziedzinach np. gospodarki komunalnej. Powstają w wyniku pracy umysłowej i fiz. Niektóre są wysoce intelektualne. Charakteryzują się substytucyjnością w stosunku do innego rodzaju usług i przedmiotów produkcji materialnej. Korzystanie z usług tak jak spożywanie dóbr materialnych może być względem siebie komplementarne.
Usługi gosp. to usługi związane z handlem, transportem, łącznością, naprawą, medyczne, itp.
Usługi ogólnospołeczne: administracja, oświata, kultura, informacja.
Usługa występuje na rynku jako towar obok przedmiotów spożycia i środków produkcji. Dla usług materialnych tworzony jest materiał. Dla niematerialnych są to czynności dla usługobiorcy. Po zaspokojeniu znikają i się niematerializują: usługi naukowe, oświatowe, kulturowe.
Usługi jako wytwory pracy nie podlegają transferowi i nie mogą być produkowane na zapas i nie mogą być przekazywane z miejsca na miejsce.
Gromadzi się środki produkcji gotowych do użycia.
urządzenia wysokospecjalistyczne
Bogate kraje charakteryzuje to, że większość ludzi wiąże się z usługami, jest to związek z nowoczesną konsumpcją (zjawisko to powstało ok. 150 lat temu)
Etapy nowoczesnej konsumpcji:
nasycenie produktami żywnościowymi i przepływ siły roboczej do przemysłu
nasycenie art. przemysłowymi i silny rozwój transportu, budownictwa,
silny i nieograniczony rozwój sektora usług, wzrost ludzi obsługujących.
Usługi turyst. (charakterystyka):
wymagają fiz. obecności konsumenta = klienta = turysty,
produkcja usług odbywa się w czasie i w miejscu konsumpcji,
usługi angażują fundusz swobodnej decyzji konsumenta - procent dochodu turysty, który może go przeznaczyć na turystykę (Zach. Europa 16%, Polacy połowa z tego),
decyduje o usługach: brak możliwości magazynowania, pory roku, pogoda stwarzają cykliczność usług turyst.,
wysokie koszty utrzymania, koszt stały i nietrwałość. Stałe koszty (inercyjne) zacierają rolę ceny jako regulatora rynku.
są to społecznie użytecznie czynności, które służą zaspokojeniu potrzeb materialnych i niematerialnych, takich jak: teatr, widoki,
usługi są świadczone przez komplementarne dobra turyst. inaczej infrastruktura turyst. i urządzenia i instytucje turyst. (np. Urząd Celny). Usługi:
podstawowe - zaspokajają potrzeby materialne,
komplementarne - dodatkowe, duchowe.
Usługi turyst. - to podobnie jak wszelkie inne usługi SA efektem pracy są potrzebne do zaspokojenia potrzeb turysty, ale nie służą do wykonania jakiegoś przedmiotu.
Wyróżnia się specyficzne cechy usług:
mogą to być pojedyncze usługi: wypożyczenie nart, sprzedaż pamiątek,
mogą to być pakiety usług komplementarnych wzajemnie zależnych i uzupełniających (np. hotel + narciarstwo),
substytucyjność usług - wybór usługi hotelowej,
wewnętrzna dysproporcja, tzn. komplementarność i substytucyjność zarazem. W istotny sposób wpływa na jakość i poziom usługi.
zróżnicowanie pod względem czasowym i przestrzennym (sezonowość),
mała podatność na postęp techniczny,
obecność konsumenta i brak możliwości gosp.,
ma abstrakcyjny charakter. Musi polegać na informacji, reklamie, opinii konsumenta,
funkcja społeczna -> rekreacje, zdrowie, wykorzystanie wolnego czasu. Są podstawą różnorodnej działalności gosp.,
maja charakter rynkowy choć bywają bezpłatne -> celne i informacyjne.