Audyt wewnętrzny (SGHowy), Z2


Standardy kontroli wewnętrznej, Standardy audytu wewnętrznego, organizacja audytu wewnętrznego

Powiązania między a kontrolą wewnętrzną audytem wewnętrznym i audytem zewnętrznym

Kontrola

Przez kontrolę należy rozumieć czynności porównania stanu faktycznego ze stanem wymaganym. Stan wymagany może oznaczać normy prawne, tech­niczne, technologiczne, finansowe, organizacyjne itp., a także dane postulowa­ne opracowane na podstawie danych z ubiegłych okresów lub wielkości plano­wanych.

W przypadku braku takich wzorców punktem odniesienia w kontroli mogą być doświadczenia, opinie rzeczoznawców i opinie naukowe.

W czynno­ściach kontrolnych można wydzielić następujące etapy:

  1. Określenie wzorca przyjętego za podstawę porównań;

  2. Ustalenie stanu faktycznego w zakresie objętym kontrolą i porównanie tego stanu z obowiązującą normą (wzorcem);

  3. Zakwalifikowanie danego stanu jako prawidłowy lub nieprawidłowy;

  4. Określenie ujemnych skutków odstępstwa od normy;

  5. Ustalenie przyczyn stwierdzonego stanu rzeczy;

  6. Wskazanie pracowników jednostki kontrolowanej, bezpośrednio winnych oraz odpowiedzialnych z tytułu nadzoru za powstanie nieprawidłowości wraz z podaniem podstawy ustalenia winy (odpowiedzialności) i przyjęciem wyjaś­nień od tych pracowników na okoliczność stawianych im zarzutów.

Kontrola wewnętrzna

E. Terebucha: „Przez pojęcie kontroli wewnętrznej należy rozumieć czynności wykonywane w ra­mach funkcji zarządzania przez zespół kierowniczy przedsiębiorstwa, jak rów­nież przez wyznaczone do tego komórki i osoby; czynności te polegają na spraw­dzeniu - głównie za pomocą porównywania z ustalonym zadaniem, wydanym zarządzeniem wewnętrznym i obowiązującymi przepisami - legalności, rzetel­ności i prawidłowości przeprowadzonych w przedsiębiorstwie operacji gospo­darczych, zarówno zamierzonych, jak też faktycznie dokonanych w celu zwięk­szenia efektywności działania, zapewnienia ochrony własności społecznej oraz przestrzegania obowiązujących norm prawnych i instrukcji wewnętrznych".

Autor ten zaprezentował również charakterystyczne, podstawowe cechy kon­troli wewnętrznej. Są one następujące:

  1. Ścisłe powiązanie kontroli wewnętrznej z funkcjami zarządzania przed­siębiorstwem,

  2. Wykonywanie kontroli wewnątrz przedsiębiorstwa, czyli przez dyrekto­ra, jego zastępców, głównego księgowego i innych członków zarządu,

  3. Zastosowanie metody kontroli polegającej na sprawdzaniu, głównie za po­mocą porównania z ustalonymi zadaniami, zarządzeniami wewnętrznymi oraz obowiązującymi aktami normatywnymi,

  4. Położenie nacisku na badanie legalności, rzetelności i prawidłowości do­konywanych w przedsiębiorstwie operacji gospodarczych,

  5. Wykonywanie kontroli w określonych etapach, a mianowicie: przed zamie­rzonym przeprowadzeniem operacji gospodarczych (kontrola wstępna), w trak­cie ich przeprowadzania (kontrola bieżąca) i po ich zakończeniu (kontrola na­stępna),

  6. Określenie - jako celu kontroli wewnętrznej - zwiększenia efektywności działania, czyli podniesienia efektów ekonomicznych (zwiększenie produkcji, obniżka kosztów własnych, polepszenie jakości itp.),

  7. Zwrócenie uwagi na znaczenie kontroli wewnętrznej dla zabezpieczenia nienaruszalności własności społecznej i prywatnej,

  8. Podkreślenie roli kontroli w praktycznym przestrzeganiu obowiązujących norm prawnych oraz wszelkich instrukcji i zarządzeń wewnętrznych.

Według definicji podanej w Małej encyklopedii rachunkowości „kontro­la wewnętrzna - w zakresie należącym bezpośrednio do działu rachunkowości - obejmuje ogół czynności i metod, za pomocą których dokumentacja i urządze­nia księgowe i kalkulacyjne oraz ich wypełnianie, sprawdzanie i prowadzenie są tak skoordynowane, że kierownictwo jednostki organizacyjnej może w ca­łości polegać na danych rachunkowości jako ścisłych, rzetelnych, szybkich sy­gnałach i traktować tę rachunkowość jako sprawne narzędzie ochrony mienia i kontroli wykonania postawionych zadań".

Mała encyklopedia rachunkowości, Red. S. Skrzywan, PWE, Warszawa 1971, s. 384.

Audyt wewnętrzny

W definicji audytu wewnętrznego zawartej w standardach IIA podkreśla się, że audyt jest działalnością obiektywnie zapewniającą i doradczą, której celem jest przysporzenie wartości i usprawnienie działalności.

Audytor wewnętrzny powinien obiektywnie zapewniać, że kierownictwo jednostki rozumie ryzyko, a strategia kontroli wewnętrznej jest adekwatna do strategii zarządzania ryzykiem. Audytor wewnętrzny jest doradcą w spra­wach dotyczących identyfikacji ryzyka i zarządzania zagrożeniami towarzyszą­cymi ryzyku.

Audyt wewnętrzny różni się od kontroli wewnętrznej następującymi elementami:

  1. Metodami działania,

  2. Zakresem niezależności,

  3. Pełnionymi zadaniami,

  4. Usytuowaniem organizacyjnym,

  5. Formą działania,

  6. Stosowanymi kryteriami oceny,

  7. Efektem prac.

Audyt od kontroli odróżnia przede wszystkim charakter i rola, jaką te systemy odgrywają w organizacji.

Różnice między kontrolą wewnętrzną a audytem wewnętrznym

Kontrola wewnętrzna

Audyt wewnętrzny

1.

2.

3.

4.

Zespół mechanizmów kontrolnych na wszystkich szczeblach organizacyjnych fir­my, działania wbudowane w jej strukturę

Zbiór reguł, procedur, metod i sposobów wykonywania określonych czynności, po­stawy kierownictwa

Bieżące, regularne kontrolowanie wszyst­kich czynności i procesów

Firma nie może istnieć bez kontroli we­wnętrznej

1.

2.

3.

4.

Wydzielona komórka organizacyjna profe­sjonalnie zajmująca się audytem Weryfikowanie i monitorowanie działania systemu kontroli wewnętrznej oraz procesów zarządzania

Wspieranie zarządzania firmą dzięki syste­matycznej i metodycznej ocenie skuteczności całego systemu kontroli wewnętrznej

Firma może istnieć bez audytu wewnętrz­nego

Porównanie audytu wewnętrznego i zewnętrznego

Audyt wewnętrzny

Audyt zewnętrzny

Audytor wewnętrzny wykonuje swoją pracę w celi wniesienia wartości dodanej do organizacji, w któ­rej jest zatrudniony

Opinie i raporty audytora zewnętrznego służą podmiotom zewnętrznym, które są zaintereso­wane sytuacją w badanej jednostce

Audytor wewnętrzny jest zatrudniony w organi­zacji (choć nie wyklucza się zlecenia tej funkcji na zewnątrz). W sektorze finansów publicznych audytor wewnętrzny jest zatrudniony w jednostce a w przypadkach określonych w ustawie - w jednostce nadrzędnej bądź nadzorującej

Audyt zewnętrzny jest przeprowadzany przez podmiot niezależny od organizacji

W swoich badaniach audyt wewnętrzny skupia się na wydarzeniach przyszłych, a w mniejszym stopniu w kręgu jego zainteresowania jest prze­prowadzanie kontroli ex post

Audyt zewnętrzny koncentruje się na badaniu zaistniałych zdarzeń, w szczególności na ocenie informacji zawartych w sprawozdaniach finan­sowych

Audytor wewnętrzny ocenia wszystkie obszary działalności instytucji - zarówno finansowe, jak i niefinansowe

Audytor zewnętrzny bada przede wszystkim aspekty finansowe działalności instytucji

Audytor wewnętrzny przeprowadza swoje czyn­ności w sposób nieprzerwany, ciągły, pracuje Przez cały rok

Audytor zewnętrzny przeprowadza swoje czyn­ności najczęściej raz do roku

Audytor wewnętrzny bardzo dobrze zna swoja instytucję

Audytor zewnętrzny zapoznaje się z instytucją bezpośrednio przed lub w trakcie realizacji za­dania audytowego

Możliwe są następujące formy współpracy między audytem zewnętrznym a audytem wewnętrznym:

  1. Wgląd audytora zewnętrznego w sprawozdania audytu wewnętrznego, będące dla niego źródłem informacji,

  2. Omówienie wyników przedstawionych w sprawozdaniach audytu we­wnętrznego, co powoduje:

    1. Przeprowadzenie dokładniejszych kontroli w obszarach, w których audytor wewnętrzny stwierdził niedociągnięcia;

    2. Redukcję kontroli tam, gdzie audytor wewnętrzny nie zgłosił żadnych zastrzeżeń;

  3. Korzystanie z pomocy audytu wewnętrznego, na przykład podczas:

    1. Spisu z natury;

    2. Potwierdzania sald;

    3. Kontroli przestrzegania przepisów w filiach zakładu;

    4. Prowadzenia kontroli bilansów w spółkach córkach niepodlegających obo­wiązkowi kontroli;

  4. Uzgadniania rocznych i wieloletnich programów kontroli przestrzegania przepisów, przebiegu inwentaryzacji itp. Ze względu na unikanie podwójnej pracy, większą skuteczność kontroli, lepszą jakość i ekonomiczność, współpracy przy ocenie systemu kontroli wewnętrznej.

Standardy audytu wewnętrznego

Standardy kontroli wewnętrznej stały się podstawą do tworzenia standardów audytu wewnętrznego

Międzynarodowa Organizacja Najwyższych Organów Kontroli (ang. Interna­tional Organization of Supreme Audit Institutions - INTOSAI) jest to niezależna organizacja, która ma wspierać pomysły i przepływ informacji między najwyż­szymi organami kontroli w dziedzinie kontroli finansów publicznych

Standardy kontroli INTOSAI składają się z czte­rech części:

Komitet Kontaktowy Prezesów Najwyższych Organów Kontroli Unii Eu­ropejskiej zlecił opracowanie Europejskich wytycznych do stosowania standardów kontroli INTOSAI.

Opracowała je grupa robocza złożona z przedstawicieli sześciu krajowych organów kontroli: Danii, Hiszpanii, Holandii, Szwecji, Wiel­kiej Brytanii i Włoch, pod przewodnictwem Europejskiego Trybunału Obrachun­kowego. Grupa robocza opracowała 15 wytycznych ujętych w 5 grupach:

  1. Grupa 1. Przygotowanie kontroli

Wytyczna 11. Planowanie kontroli

Wytyczna 12. Istotność i ryzyko kontroli

Wytyczna 13. Dowody kontroli i podejście kontrolne

  1. Grupa 2. Uzyskanie dowodów kontroli

Wytyczna 21. Ocena i badanie systemów kontroli wewnętrznej

Wytyczna 22. Kontrola systemów informatycznych

Wytyczna 23. Pobieranie próby dla kontroli

Wytyczna 24. Procedury analityczne

Wytyczna 25. Wykorzystanie pracy innych kontrolerów i ekspertów .

  1. Dokumentacja Grupa 3. Zakończenie kontroli

Wytyczna 31. Sporządzanie sprawozdań

Wytyczna 32. Dodatkowe informacje o dokumentach zawierających kontrolowane sprawozdania finansowe

  1. Grupa 4. Kontrola wykonania zadań

Wytyczna 41. Kontrola wykonania zadań

  1. Grupa 5. Pozostałe zagadnienia

Wytyczna 51. Zapewnienie jakości

Wytyczna 52. Nieprawidłowości

Wytyczna 53. Promowanie właściwych rozwiązań w zakresie księgowości.

Międzynarodowe standardy audytu wewnętrznego

Dla ujednolice­nia prac audytorskich IIA opracował Standardy Profesjonalnej Praktyki Au­dytu Wewnętrznego. Ich celem jest:

  1. określenie podstawowych zasad optymalnej praktyki audytu wewnętrz­nego;

  2. wyznaczenie ram działania oraz upowszechnienie szerokiego zakresu dzia­łań audytu wewnętrznego, przynoszących organizacji wartość dodaną;

  3. stymulowanie usprawnienia procesów i działań organizacji. Standardy obejmują:

Standardy atrybutów określają cechy organizacji i osób przeprowadzających audyt wewnętrzny.

Standardy działania opisują rodzaje czynności wykonywa­nych w ramach audytu wewnętrznego oraz określają kryteria jakościowe służące do oceny.

Standardy wdrożenia odnoszą się do określonych rodzajów zadań audytowych (na przykład audyt zgodności z prawem, dochodzenie w sprawie zgod­ności z prawem w sprawie oszustwa, przegląd samooceny kontroli) i w każdym przypadku podają, jak należy stosować standardy atrybutów i działania.

Jest je­den zestaw standardów atrybutów i standardów działania, ale wiele standardów wdrożenia: dla każdego głównego typu działań audytu wewnętrznego.

Wyciąg ze zbioru standardów IIA (Institute od Internal Auditors)

Numer

Nazwa

Opis

1

2

3

Standardy atrybutów

1000

Cel, uprawnienia i odpowiedzial­ność

Cel, uprawnienia i odpowiedzialność audytu wewnętrznego powinny być formalnie określone w regulaminie, zgodnie ze standardami oraz zatwierdzone przez zarząd

1100

Niezależność i obiektywizm

Działanie audytu wewnętrznego powinno być niezależne, a audytorzy powinni zachować obiektywizm podczas realizacji zadań

1200

Biegłość oraz na­leżyta staranność zawodowa

Zadania audytorskie powinny być wykonane w sposób biegły, z należytą starannością zawodową

1300

Program zapew­nienia jakości i usprawnienia działalności

Zarządzający audytem wewnętrznym powinien opracować i realizo­wać program zapewnienia jakości i usprawnienia działalności audytu wewnętrznego oraz ciągle monitorować jego skuteczność. Program powinien być zaprojektowany w taki sposób, by wspierał działanie audytu wewnętrznego, zmierzające do przysporzenia wartości dodanej i poprawy funkcjonowania organizacji, jak również zapewnia zgod­ność działania audytu wewnętrznego ze standardami i kodeksami

Standardy działania

2000

Zarządzanie działaniem audytu wewnętrznego

Zarządzający audytem wewnętrznym powinien skutecznie zarządzać działaniem audytu wewnętrznego, tak aby zapewnić przysporzenie organizacji wartości dodanej

2100

Rodzaj pracy

Audyt wewnętrzny dokonuje oceny i przyczynia się do usprawnienia systemów zarządzania ryzykiem, kontroli i governance

2200

Planowanie zadań

Audytorzy wewnętrzni powinni dla każdego zadania opracować oraz udokumentować plan

2300

Wykonanie zadania

Audytorzy wewnętrzni powinni rozpoznać, zanalizować, ocenić oraz udokumentować informacje wystarczające do osiągnięcia celów da­nego zadania

2400

Informowanie

Audytorzy wewnętrzni powinni niezwłocznie informować o wynikach realizowanych zadań

2500

Monitorowanie postępów

Zarządzający audytem wewnętrznym powinien stworzyć i zapewnić system monitorowania wyników audytu przekazanych kierownictwu

2600

Akceptowanie ryzyka przez kierownictwo

Jeżeli, zdaniem zarządzającego audytem wewnętrznym, kierownic­two wyższego szczebla przyjęło poziom ryzyka (rezydualnego), które jest nie do zaakceptowania przez organizację, powinien omówić te kwestie z kierownictwem wyższego szczebla.

Wpływ wytycznych Unii Europejskiej na wprowadzenie audytu wewnętrznego w Polsce

Realizując strategiczny cel pełnego członkostwa w Unii Europejskiej (UE), Polska zobowiązała się do racjonalizacji wydatków publicznych, dbałości o pra­widłowe wykorzystanie środków pochodzących z UE oraz przeciwdziałanie nad­użyciom finansowym.

Komisja Europejska zale­ciła Polsce:

Regulacje prawne audytu wewnętrznego

Komisja Europejska zleciła organizacji SIGMA93 opracowanie Podstaw kontroli finansowej (ang. Baseline on Financial Control), które posłuży­ło do oceny sytuacji w dziedzinie publicznej wewnętrznej kontroli finanso­wej w krajach kandydujących do UE. SIGMA zaproponowała cztery kryte­ria kontroli:

  1. spójną i wszechstronną podstawę ustawową, określającą zasady i sposób funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli finansowej, łącznie z mecha­nizmami audytu wewnętrznego;

  2. właściwe systemy i procedury zarządzania i kontroli finansowej;

  3. funkcjonalnie niezależny audyt wewnętrzny z określonym zakresem kompetencji i czynności, działający według powszechnie przyjętych między­narodowych standardów;

  4. systemy zapobiegające i umożliwiające przeciwdziałanie nieprawidłowo­ściom oraz odzyskiwanie utraconych kwot.

W Polsce audyt wewnętrzny jest regulowany następującymi przepisa­mi:

  1. Ustawą z 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych (DzU 2005 r., nr 249, poz. 2104, z późn. zm.);

  2. Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 24 czerwca 2006 roku w spra­wie szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania audytu wewnętrznego (DzU nr 112, poz. 765);

  3. Komunikatem Nr 11 Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2006 roku w sprawie ogłoszenia standardów audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych, DzUrz Min.Fin. nr 7, poz. 56.

  4. Komunikatem Nr 16/2006 Ministra Finansów z dnia 18 lipca 2006 r. w spra­wie ogłoszenia „Kodeksu etyki audytora wewnętrznego w jednostkach sekto­ra finansów publicznych" i „Karty audytu wewnętrznego w jednostkach sekto­ra finansów publicznych". DzUrz Min. Fin. nr 9, poz. 70.

Podmiotowy zakres audytu obejmuje jednostki organizacyjne, w których są przeprowadzane czynności audytorskie. W Polsce ustawowym obowiązkiem pro­wadzenia audytu wewnętrznego są objęte następujące jednostki:

  1. Kancelaria Sejmu, Kancelaria Senatu, Kancelaria Prezydenta Rzeczypospoli­tej Polskiej, Sąd Najwyższy, Trybunał Konstytucyjny, Krajowa Rada Sądow­nictwa, sądownictwo powszechne i administracyjne, Najwyższa Izba Kon­troli, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodo­wi Polskiemu, Krajowe Biuro Wyborcze oraz Państwowa Inspekcja Pracy;

  2. Ministerstwa;

  3. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów;

  4. Urzędy centralne;

  5. Rządowe Centrum Studiów Strategicznych;

  6. Rządowe Centrum Legislacji;

  7. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej;

  8. Urzędy wojewódzkie;

  9. Urzędy celne;

  10. Izby celne;

  11. Urzędy kontroli skarbowej;

  12. Urzędy skarbowe;

  13. Izby skarbowe;

  14. Fundusze celowe, stanowiące wyodrębnione jednostki organizacyjne;

  15. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecz­nego i zarządzane przez nie fundusze;

  16. Narodowy Fundusz Zdrowia;

  17. Należące do sektora finansów publicznych państwowe osoby prawne utworzo­ne na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych;

  18. Powszechne jednostki organizacyjne prokuratury;

  19. Jednostki organizacyjne Służby Więziennej;

  20. Regionalne izby obrachunkowe;

  21. Inne jednostki, w tym jednostki podsektora samorządowego, jeżeli gromadzą one znaczne środki publiczne lub dokonują znacznych wydatków publicz­nych, przy czym Minister Finansów w drodze rozporządzenia określa kwo­ty przychodów oraz wydatków publicznych dokonywanych w ciągu roku ka­lendarzowego, których przekroczenie powoduje obowiązek prowadzenia audytu wewnętrznego; na przykład w rozporządzeniu z 24 czerwca 2006 roku21 Minister Finansów określił tę kwotę w wysokości powyżej 40 000 000 zł; rozporządzenie weszło w życie l lipca 2006 roku.

Rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu i trybu przeprowa­dzania audytu wewnętrznego określa:

  1. sposób dokumentowania wyników audytu wewnętrznego;

  2. szczegółowe warunki planowania audytu wewnętrznego, w tym wzór pla­nu audytu wewnętrznego;

  3. tryb przeprowadzania audytu wewnętrznego oraz sposób współpracy z pra­cownikami komórki, w której jest przeprowadzany audyt wewnętrzny;

  4. tryb sporządzania i elementy sprawozdania z przeprowadzenia audytu we­wnętrznego.

„Karta audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicz­nych" określa ogólne reguły funkcjonowania audytu wewnętrznego, poprzez wyznaczenie:

Organizacja audytu wewnętrznego w Polsce

Można wyróżnić dwa zasadnicze poziomy organizacji audytu wewnętrznego:

Kompetencje ministra finansów są szeroko określone w ustawie o finansach publicznych.

Można je ująć w kilku podstawowych obszarach:

  1. Działalność normodawcza w zakresie wydawania rozporządzeń wyko­nawczych;

  2. Określanie standardów audytu wewnętrznego zgodnie z powszechnie uzna­wanymi standardami;

  3. Działalność informacyjna i propagatorska przez upowszechnienie standar­dów audytu wewnętrznego;

  4. Prowadzenie współpracy międzynarodowej z instytucjami zajmującymi się audytem wewnętrznym;

  5. Dokonywanie ocen stosowania przepisów ustawy w zakresie kontroli fi­nansowej i audytu wewnętrznego oraz wdrażania ustalonych dla tych funkcji standardów;

  6. Uzyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie informacji zwią­zanych z wykonywaniem audytu wewnętrznego i podejmowanie działań w celu poprawy jego funkcjonowania;

  7. Funkcja sprawozdawcza, obejmująca obowiązek przedstawiania przez mi­nistra finansów Radzie Ministrów co najmniej raz w roku zbiorczego sprawoz­dania z funkcjonowania audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych.

Zadania operacyjne wynikające z celów strategicznych są następujące:

  1. Działania na rzecz stworzenia oraz ulepszania ustawodawstwa i struktur organizacyjno-administracyjnych w zakresie Publicznej Wewnętrznej Kontroli

  2. Działania na rzecz budowania niezależności funkcjonalnej komórek au­dytu wewnętrznego w jednostkach oraz wdrażanie wytycznych do metodologii kontroli finansowej audytu wewnętrznego.

  3. Dalsze wzmacnianie struktur kontroli finansowej i audytu wewnętrznego ze szczególnym uwzględnieniem jednostek zarządzających funduszami struk­turalnymi i Funduszem Spójności.

  4. Zwiększenie proaktywnej funkcji Departamentu Kontroli Finansowej wo­bec audytorów wewnętrznych (networking - budowanie sieci współpracy).

  5. Zwiększenie wydajności systemu zarządzania i kontroli finansowej przez:

  1. wzmocnienie proaktywnej funkcji Departamentu Kontroli Finansowej względem osób odpowiedzialnych za zarządzanie i kontrolę finansową (ne­tworking - budowanie sieci współpracy);

  2. wzmocnienie poczucia odpowiedzialności kierownictwa jednostek za system PWKF.

  1. Realizacja współpracy pomiędzy Departamentem Kontroli Finansowej i Najwyższej Izby Kontroli.

  2. Organizacja i koordynacja szkoleń w obszarze: Publiczna Wewnętrzna Kon­trola Finansowa, koordynacja procesu tworzenia i utrzymywania odpowiednich zasobów kadrowych w strukturach PWKF.

  3. Zmiana profilu przeprowadzanych przez Departament Kontroli Finansowej ocen - doskonalenie formy „partnerskiego przeglądu".

  4. Organizacja pracy samodzielnego stanowiska ds. audytu prowadzonego w Biurze ds. Certyfikacji i Poświadczeń Środków z Unii Europejskiej.

Drugi zasadniczy poziom organizacji audytu wewnętrznego tworzą jednost­ki sektora finansów publicznych, które mają obowiązek przeprowadzenia audy­tu. W katalogu tych jednostek można wyróżnić 3 grupy:

  1. Najwyższe konstytucyjne organy państwa, a także organy ogólnopaństwowe o szczególnym znaczeniu,

  2. Ministerstwa, urzędy centralne i inne enumeratywnie wymienione jed­nostki,

  3. Jednostki gromadzące znaczne środki publiczne lub dokonujące znacz­nych wydatków publicznych.

Wszyst­kie obowiązki i uprawnienia związane z wykonywaniem audytu wewnętrzne­go odnoszą się do jednostek drugiej grupy, natomiast w stosunku do podmio­tów z pierwszej grupy są one ograniczone:

  1. nie istnieje obowiązek uzyskania zgody ministra finansów na rozwiązanie stosunku pracy z audytorami zatrudnionymi w tych jednostkach;

  2. audytorzy wewnętrzni z tych jednostek nie muszą przedstawiać ministro­wi finansów sprawozdań z wykonania planu audytu za poprzedni rok i planów na rok następny;

  3. jednostki te nie podlegają ocenom ministra finansów, a ich działalność nie jest uwzględniana w zbiorczym sprawozdaniu ministra finansów przedkłada­nym Radzie Ministrów.

Zadania kierownika jednostki w zakresie audytu wewnętrznego

Lp.

Wyszczególnienie

Uwagi

1.

Zapewnienie organizacyjnej odrębności wykonywania zadań audytu przez powołanie KAW

Art. 52

2.

Zatrudnianie audytora wewnętrznego i zwalnianie go ze stanowiska"

Art. 51 ust. 9

3.

Udział w przygotowywaniu planów audytu opracowywanych przez au­dytora wewnętrznego

Art. 53 ust. 3

4

Upoważnienie każdorazowo (i imiennie) audytora wewnętrznego do przeprowadzenia audytu oraz wyrażanie zgody na powołanie przez au­dytora rzeczoznawcy

Art. 54 ust. 1

5.

Zapewnienie współpracy kierowników komórek organizacyjnych z au­dytorem wewnętrznym w trakcie wykonywania audytu

Art. 55 ust. 1-2

6.

Przyjmowanie sprawozdań z przeprowadzenia audytu

Art. 56 ust. 1

7.

Rozpatrywanie sprawozdań z audytu i podejmowanie działań „poza-audytowych"

Art. 56 ust. 2

8.

Poinformowanie ministra finansów oraz audytora wewnętrznego oraz przedstawienie uzasadnienia niepodjęcia działań naprawczych

Art. 56 ust. 3

Komórka audytu wewnętrznego podlega bezpośrednio kierownikowi jed­nostki organizacyjnej. Jej utworzenie to forma realizacji ustawowego wymo­gu zapewnienia organizacyjnej odrębności wykonywania zadań audytu.

W KAW zatrudnieni są audytorzy wewnętrzni, a komórką tą zarządza kierownik, który jest odpowiedzialny za:

  1. rzetelne i profesjonalne wykonanie zadań audytowych przewidzianych w planie audytu oraz zadań pozaplanowych;

  2. efektywną koordynację działalności komórki audytu wewnętrznego zgod­nie ze standardami audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów pu­blicznych i uznaną praktyką;

  1. zapewnienie, że komórka audytu wewnętrznego nie ponosi bezpośredniej odpowiedzialności za działania podlegające audytowi ani ich nie nadzoruje;

  2. Poza przypadkami art. 49 ust. 1 i 2.

  3. opracowanie, na podstawie wyników analizy ryzyka, długoterminowego (stra­tegicznego) planu audytu obejmującego wszystkie obszary działania jednostki;

  4. opracowanie rocznego (operacyjnego) planu audytu na podstawie wyników analizy ryzyka;

  5. opracowanie planu rekrutacji i doskonalenia zawodowego podległych mu pracowników.

  6. Kierownik komórki audytu wewnętrznego jest niezależny w planowaniu pra­cy komórki, przeprowadzaniu audytu wewnętrznego i składaniu sprawozdań.

Opracowanie na podstawie Kazimiera Winiarska „Audyt wewnętrzny 2008” Difin, Warszawa 2008.

1


Wyszukiwarka