Placówki naukowo-badawcze i rozwojowe - organizacyjnie wyodrębnione jednostki, których głównym zadaniem jest prowadzenie badań naukowych lub obsługa tej działalności (B) lub prowadzenie prac rozwojowych, bądź działalność ogólnotechniczna.
Do placówek naukowo-badawczych należą:
instytuty, samodzielne zakłady i pracownie naukowe PAN,
państwowe instytuty naukowo-badawcze,
centralne laboratoria,
zakłady badań i doświadczeń,
ośrodki badawcze,
szkoły wyższe,
placówki obsługi nauki, np. biblioteki
Do placówek rozwojowych zalicza się:
Laboratoria podległe bezpośrednio ministerstwom,
biura konstrukcyjne, centralne i inne,
ośrodki badawczo doświadczalne i wyodrębnione zakłady doświadczalne,
służby pomocnicze
Zaplecze naukowo-techniczne przemysłu obejmuje:
instytuty naukowo-badawcze,
ośrodki badawczo-rozwojowe,
biura projektowe i biura konstrukcyjne,
laboratoria badawcze,
zakłady i przedsiębiorstwa doświadczalne,
niektóre jednostki zaplecza zakładowego i usługowe.
Ośrodki badawczo-rozwojowe
Celem jednostek badawczo-rozwojowych jest kompleksowe prowadzenie prac naukowo-badawczych, konstrukcyjnych, technologiczno-projektowych i doświadczalnych w określonej dziedzinie lub branży gospodarczej w pełnych cyklach rozwojowych. Do zakresów działalności ośrodka należy prowadzenie prac naukowo-badawczych i rozwojowych, zmierzających do przygotowania nowych wyrobów i metod ich wytwarzania oraz udział we wdrażaniu wyników tych prac w gospodarce narodowej.
Podstawowe funkcje ośrodka polegają na:
rozwiązywanie problemów w pełnych cyklach rozwojowych obejmujących: prace naukowo-badawcze stosowane, prace rozwojowe, prace wdrożeniowe,
współpraca w upowszechnianiu wyników tych prac,
prowadzeniu prac naukowo-badawczych i rozwojowych nie stanowiących części składowych problemów, a w szczególności prac rozpoznawczych o charakterze stosowanym lub poznawczym,
prowadzenie działalności ogólnotechnicznej, w tym prac z zakresu normalizacji, typizacji, szkolenia, informacji naukowo-technicznej i ekonomicznej, ochrony patentowej oraz popularyzacji osiągnięć nauki i techniki.
Instytuty naukowo-badawcze
Instytuty naukowo-badawcze są to wyodrębnione jednostki organizacyjne, których celem jest prowadzenie prac naukowo badawczych, niekiedy podejmują one także prace rozwojowe.
Podstawowe funkcje instytutów polegają na:
organizowaniu i prowadzeniu prac naukowo-badawczych,
śledzeniu i publikowaniu osiągnięć dotyczących postępu technicznego,
inicjowaniu nowych rodzajów produkcji oraz udoskonalaniu metod wytwarzania,
współpracy z innymi placówkami naukowo-badawczymi w kraju i za granicą
szkoleniu kadr naukowych,
świadczeniu usług na rzecz przemysłu
Prace instytutów naukowo-badawczych podzielić można na:
badania rozpoznawcze,
prace badawcze,
prace rozwojowe,
prace wdrożeniowe
Biura projektów
Podstawową funkcją biur projektowych jest opracowywanie dokumentacji inwestycyjnej.
Do podstawowych funkcji biur projektowych należy zaliczyć:
opracowywanie lub współpracę w opracowywaniu założeń techniczno-ekonomicznych inwestycji,
wykonywanie projektów oraz innych opracowań dla potrzeb projektowania inwestycji, modernizacji i remontów,
pełnienie nadzoru autorskiego.
Biura projektowe mogą również:
opracowywać programy rozwoju i rekonstrukcji branż,
pełnić nadzór inwestorski,
w wypadkach i zakresie ustalonym w przepisach szczególnych pełnić funkcje: generalnego wykonawcy, generalnego dostawcy maszyn i urządzeń, inwestora zastępczego,
wykonywać inne usługi związane z działalnością biura.
Państwowe jednostki projektowania tworzone są jako:
biura projektowe,
pracownie projektowe w państwowych jednostkach organizacyjnych nie będących biurami projektowymi
Biura konstrukcyjne
Zadaniem biur konstrukcyjnych jest wdrażanie postępu naukowo-technicznego oraz doskonalenie i unowocześnianie konstrukcji wyrobów.
Funkcje biur konstrukcyjnych sprowadzić można do badania kierunków rozwoju nauki i techniki w świecie, badania i udoskonalania konstrukcji maszyn, budowy i weryfikacji prototypów, wdrażania nowych i zmodernizowanych typów maszyn w przemyśle, świadczenia usług przemysłowych.
Laboratoria badawcze
Laboratoria badawcze są to jednostki, pełniące zasadnicze funkcje instytutów naukowo-badawczych, ale w większym zakresie. Prace laboratoriów badawczych koncentrują się głównie na badaniach stosowanych i wdrożeniowych oraz na badaniach i pracach usługowych, zgłaszanych przez branże lub obsługiwane przedsiębiorstwo i mających aktualne bezpośrednie znaczenie dla przemysłu.
Zakładowe zaplecze rozwojowe
Jednostki tego typu są to komórki organizacyjne przedsiębiorstw produkcyjnych lub usługowych, w których systematycznie prowadzi się i wykorzystuje badania naukowe i wiedzę praktyczną w celu wytwarzania i użytkowania nowych produktów oraz stosowania nowych metod technologicznych.
W przemyśle zalicza się do zakładowego zaplecza rozwojowego odpowiednią działalność przedsiębiorstw, prowadzoną w następujących komórkach organizacyjnych: biurach konstrukcyjnych, technologicznych, projektowych, laboratoriach badawczych i doświadczalnych, prototypowniach, stacjach prób i badań prototypów, mechanizacji i automatyzacji, wzornictwa przemysłowego, normalizacji, informacji naukowo-technicznej i ekonomicznej, racjonalizacji i wynalazczości pracowniczej.
(Badania + Wiedza = wytwarzanie i użytkowanie nowych produktów)
Formy organizacyjne realizacji prac
Najczęściej spotykane formy organizacji przedsięwzięć
struktura według zawodów
struktura projektowa
struktura zorientowana na wyroby
struktura fazowa
struktura macierzowa
struktura zadaniowa
struktura sztabowa
Struktura zawodowa (grupuje ludzi wg ich kwalifikacji)
Zalety:
dobór specjalistów w zależności od specyfiki realizowanych przedsięwzięć
dokładniejsze uwzględnianie potrzeb samego przedsięwzięcia
rozwój wiedzy specjalistycznej
możliwość obniżenia kosztów realizacji prac
zgodność zainteresowań wykonawców sprzyja motywacji
szybkie otrzymywanie rezultatów
Wady:
zagrożenie dla wyników i celów całego przedsięwzięcia
fragmentaryczność rozwiązań
Struktura projektowa realizacji przedsięwzięć (przy realizacji projektu wyznaczamy kierownika)
Zalety:
Jedność kierownictwa całego przedsięwzięcia
dotrzymanie spójności faz realizacji prac z uwzględnieniem celu końcowego
pozwala na całościową analizę powiązań prac , bilansowanie kosztów i zasobów
Wady:
dynamiczna zmiana rodzaju i liczby specjalistów
dublowanie prac
wykonawcy odczuwają stały brak czasu
konkurencja pomiędzy kierownikami przedsięwzięć
Struktura zorientowana na wyroby (grupuje osoby związane z wyrobem/zorientowanych na wyrób)
Zasada prac podobna do struktury projektowej
Pozwala na skuteczne wdrażanie projektowanych rozwiązań do produkcji
Struktura fazowa (grupuje osoby związane z wykonaniem zadania wg określonej fazy; tworzenie pionów/działów konstrukcyjnych)
koncentracja organizacji prac na wydzielonych fazach przedsięwzięć
służy do modyfikacji struktury zawodowej, projektowej i zorientowanej na wyroby
pozwala na lepsze wykorzystanie predyspozycji współuczestników przedsięwzięć
Struktura macierzowa (dobiera najlepszych specjalistów z różnych dziedzin, którzy współpracują ze sobą w czasie wykonywania bieżących robót)
Struktury macierzowe odpowiadają zapotrzebowaniu na podejmowanie takich
przedsięwzięć, w których istotne jest zaangażowanie kreatywne pracowników organizacji związane z rozwojem technologii, odpowiedziami na potrzeby rynku, wymogami konkurencji itd. Z powodzeniem mogą być zatem wykorzystywane w centrach naukowo-badawczych, instytutach czy biurach projektowych. Schemat tej struktury ma postać macierzy (stąd nazwa). Składa się ona z kolumn przedstawiających piony funkcjonalne (np. zaopatrzenie, produkcja, sprzedaż) i wierszy - zadań, programów, produktów lub procesów. W tej strukturze następuje wzajemne przenikanie się programów i funkcji. W rezultacie występują tu dwa ośrodki władzy: kierownik funkcji i kierownik zadania (programu), których kompetencje krzyżują się w pewnych fragmentach struktury, co może rodzić konflikty. Strukturę tę najczęściej stosuje się w tych przedsiębiorstwach, w których nie ma możliwości zbudowania struktury na podstawie jednego przeważającego kryterium. Są to przedsiębiorstwa przeznaczające takie same środki na realizację różnych misji, których nie da się zhierarchizować i, co więcej, ich realizowanie wymaga kierowania się odmiennymi prawidłowościami rozwojowymi. Są to organizacje duże, rozbudowane. Struktura macierzowa jest strukturą o budowie poziomej i pionowej (funkcjonalnej i operacyjnej). Często struktura ta jest stosowana przez pewien okres w celu wylansowania produktu lub projektu.
Zalety:
praca tych samych wykonawców jest planowana i kierowana jednocześnie przez kierowników wyodrębnionych komórek
struktura macierzowa pozwala na racjonalne wykorzystanie zasobów
tworzenie interdyscyplinarnych zespołów - generowanie nowych pomysłów
Wady:
wykonawca ma dwóch kierowników
utrudniona ocena wyników poszczególnych specjalistów
Struktura zadaniowa (oddelegowuje pracowników do danego projektu)
Struktury zadaniowe polegają na doraźnym tworzeniu konkretnych zespołów
zadaniowych, zwanych też projektowymi, powołanych do realizacji określonych zadań wielowymiarowych. Zespoły zadaniowe mogą spełniać wiele funkcji oraz mieć róŜny zasięg działania. Na pewien okres wykonywania zadania kierowniczą funkcję przypisuje się jednemu z członków projektowanego zespołu, w innym zadaniu ten sam pracownik moŜe być wykonawcą. Z chwila zakończenia pracy i przyjęcia projektów, zespół zostaje rozwiązany a pracownicy powracają na swoje stanowiska zgodnie z istniejącą strukturą. Do najpopularniejszych form zespołów zadaniowych można zaliczyć:
1)Zespół zadaniowy z pełnym oddelegowaniem i podporządkowaniem jego członków
kierownikowi. Członkowie zespołu zadaniowego zostają czasowo wyłączeni ze
swych macierzystych jednostek organizacyjnych. Niezakłócona zostaje zasada
jednoosobowego kierownictwa.
2)Zespół luźny, kierowany przez kierownika - koordynatora zadania. Powołani do
zespołu uczestnicy, nadal wykonują zadnia wynikające z ich służbowego stanowiska,
a dodatkowo - niezbędne zadania z obszaru zagadnień rozwiązywanego przez zespół,
problemu.
3)Zespół kierowany przez grupę decyzyjno - koordynującą, która najczęściej
pozyskiwana jest z zewnątrz organizacji. Pozostali członkowie rekrutują się z
wewnętrznych zasobów firmy.
Wady struktury zadaniowej: możliwe trudności w zintegrowaniu członków zespołu
zadaniowego, którzy rekrutują się przecież z różnych komórek funkcjonalnych, niepewność i zagrożenie towarzyszące uczestnikom zespołu realizującego przedsięwzięcie, spowodowane tymczasowym jego charakterem
Grupy specjalistów pracują w zespołach dla realizacji konkretnego projektu
pracują zgodnie ze swoimi zainteresowaniami
struktura ta charakterystyczna jest dla zadań krótkookresowych ale ostatnio rozpowszechnia się również dla zadań długookresowych
Struktura sztabowa (jest sztab składający się z osób zarządzających, nie ma tu f. wykonawczych tylko f. doradcze; ta struktura pozwala na przedyskutowanie organizacji niektórych spraw)
polega na wydzieleniu zespołu zajmującego się koordynacją i kontrolą realizowanych przedsięwzięć
kierownictwo rozstrzyga problemy pomiędzy organem koordynująco- kontrolnym
skuteczność tej formy zależy w dużym stopniu od pozycji sztabu
sztab ze względu na ograniczone uprawnienia nie ma decydującego wpływu na usprawnienia współpracy
Czynniki decydujące w zakresie prac przygotowania produkcji:
złożoność wyrobu - decyduje o procesie przygotowania produkcji w zakresie pracy
typ produkcji - decyduje o zakresie prac (jednostkowa, małoseryjna, średnioseryjna, wielkoseryjna, masowa)
nowość wyrobu - określenie fazy w jakiej znajduje się wyrób w jego cyklu życiowym
wielkość produkcji - inny zakres dokumentacji w zależności od wielkości
baza kadrowa i materialna, doświadczenie personelu przygotowania produkcji
poziom techniczny zakładu
charakter produkcji
powtarzalność produkcji
kooperacja
cykl przygotowania produkcji
wartość wyrobu i jego elementów
funkcjonalne przeznaczenie wyrobu i jego niezawodność
znaczenie wyrobu dla gospodarki narodowej
Im większy stopień trudności konstrukcyjnej tym dłuższy czas jej wykonania.
Im większa oryginalność wyrobu tym proces wytwarzania jest bardziej skomplikowany.
Różnice między strukturą zadaniową i macierzową:
- w strukturze macierzowej jest dwóch kierowników a w zadaniowej jeden
- w strukturze macierzowej ważne jest zaangażowanie kreatywne pracowników
- zespoły w strukturze zadaniowej są powoływane tymczasowo, natomiast w macierzowej są stałe
- struktura macierzowa jest rozbudowana, natomiast struktura zadaniowa jest prosta, ponieważ składa się z oddzielnych zespołów projektowych
- strukturę macierzową można zastosować jedynie w dużych zakładach
Zakres przedsięwzięć przygotowania produkcji
Wg Zakres przedsięwzięć
G.Halaka - wykonawcze (operatywne) przyg. prod.
- techniczne przyg. prod. (prace koncepc.)
F. Haratyma - przyg. ekonomiczno - organizacyjne
- przyg. techniczne
W. Jędrzejczaka - etap wstępny
- techniczne i org. przyg. produkcji
- rozruch i opanowanie produkcji
A. Kilińskiego - przyg. organizacyjne
- przyg. finansowe
- przyg. techniczne
Podręcznika Inż. Mech. - konstrukcyjne przyg.
- technologiczne przyg.
M. Dworczyka - studia i badania
- konstrukcyjne, technol., org. p.p.
- rozruch produkcji
- zbyt i obsługa techniczna prod.
System BRW
badania podstawowe
badania stosowane
rozwój
wdrożenia
Typowe funkcje przygotowania produkcji:
Konstrukcyjne przygotowanie produkcji
badania wyrobów (badania licencji praw autorskich)
prace normalizacyjne i operacyjne
przygotowanie programów obliczeniowych (inżynierskich)
wykonanie dokumentacji wykonawczej (wykonanie rys. złożeniowych, poszczególnych części)
wykonanie modeli i prototypów (PROTOTYP - bada rozwiązania konstrukcyjne wyrobu)
wzornictwo przemysłowe (kolor maszyny, kształt, rozmieszczenie poszczególnych elementów, np. dźwigni)
badania laboratoryjne i eksploatacyjne
analiza techniczna i ekonomiczna związana z opłacalnością konstrukcji
Technologiczne przygotowanie produkcji
typizacja i unifikacja procesów technologicznych
projektowanie oprzyrządowania (konstruktorzy)
studia i badania materiałów
opracowanie norm czasowych i materiałowych
wprowadzenie zmian w dokumentacji
przygotowanie dokumentacji produkcyjnej (parametry obróbki, zajęcia technologów)
Normalizacja (opracowanie norm państwowych, resosrtowych, gospodarka normalna)
Wynalazczość
ochrona patentowa
ochrona praw autorskich
organizacja całej działalności
zgłaszanie wniosków realizatorskich
Obsługa remontowa i narzędziowa (remonty maszyn, przeglądy obrabiarek, gospodarka narzędziowo-organizacyjna przyrządów, gospodrka energetyczna)
Planowanie
opracowywanie planów
optymalizacja i obliczanie zasobów
Informacja naukowo-techniczna (poszukiwanie biezących informacji)
Kryteria podziału procesu:
wg występowania faz procesu
z prototypem lub bez
z serią informacyjna lub bez (badanie rynku, sprzedaży itp.)
ze szegółową dokumentacją lub bez (w zależności od typu wielkości produkcji)
bez projektowania komórek produkcyjnych
wg metody projektowania nowych konstrukcji
indywidualne projektowanie (każdy wyrób od początku)
projektowanie typoszeregu (baza i pochodne)
agregowanie kontrukcji
wg procesów technologicznych
odlewnicze
przeróbki plastycznej
obróbki wiórowej
spawalnictwa
...
wg rodzaju faz
naukowo-badawcze (badania podstawowe i stosowane)
konstrukcyjne
technologiczne
rozwój produkcji
wg spełnianego celu
procesy główne np. toczenie
procesy pomocnicze
procesy zarządzania
wg typu produkcji
jednostkowa
małoseryjna
średnioseryjna
wielkoseryjna
masowa
wg rodzaju wykonawcy i kooperanta
producent (posiada własne zaplecze)
firma zgraniczna - licencja
zaplecze naukowo-badawcze (ośrodki badawczo-rozwojowe)
wg stosowanej unifikacji
typowe
indywidualne
wg związków z procesem inwestycyjnym
nie wiążący się z procesem
wiążący się z drobnymi inwestycjami
wiążący się z dużymi (pełnymi) inwestycjami (cz. budowlana itd.)
wg stopnia mechanizacji robót
zautomatyzowane
zmechanizowane (stos. pewnego oprzyrządowania ułatwiającego pracę)
ręczne
Kryteria klasyfikacji normatywów wg:
obiektu zastosowania
systemu
* objętość
* struktury
* nakładów
procesów tpp i pracy
* reżimów pracy
* efektywności rozwiązań
zakresu obejmowanych prac
grupy czynności
fazy procesów
całego procesu
stopnia detalizacji
zróżnicowane
scalone
zakresu obowiązywania
zakładowe
branżowe
międzybranżowe
okresu, którego dotyczą
operatywne (dot. bezpośredniej pracy na stanowisku)
roczne
perspektywiczne
Schemat klasyfikacji badań i opracowań przemysłowych
Cechy ustalające strukturalna jednorodność klasyfikacji grup |
Cechy charakteryzujące złożoność oddzielnych typów, systemów badań i opracowań |
||||
Stopień określoności wyniku |
Charakter wyniku końcowego |
Klasyfikacja symboli |
Stabilność systemu w czasie |
1. statyczny |
2. dynamiczny |
|
|
|
Charakter zmian stanu systemu |
01. deterministyczny |
02. stochastyczny |
|
|
|
Liczba zmian param. systemu |
001. jednoparametrowy |
002. wieloparametrowy |
Plan organizacji prac i planowania przedsięwzięć (odpowiada za to szef produkcji)
FAZA WYNIK
Opis przedsięwzięcia zTn
Przygotowanie planowania Plan planowania
Analiza struktury ZSP Plan struktury przedsięwzięć
Analiza Analiza Plan przebiegu terminów
przebiegu czasu
Analiza Analiza Planowanie, zdolności
zdolności kosztów produkcyjne, plan kosztów
wytwórczych
Anliza przychodów i rozchodów Plan środków finansowych
Dokumentacja planistyczna Zlecenia i umowy
Nadzór i analiza przebiegu Rejestr rzeczywistego przebiegu
terminów i kosztów
Analiza Przeds. dla Stan odchyleń, wykaz prac.
postepu prac korekty odchyleń
Ramowy przebieg planowania kosztów przedsięwzięcia
Zasady kalkulacji kosztów w jednostce
+
Plan struktury
+
Plan terminów
+
Plany wykorzystania zasobów
określenie struktury kosztów
ocena ilościowa prac
kalkulacja częściowa kosztów
wstępna kalkulacja zbiorcza
kalkulacja ostateczna
określenie ceny
= cena przedsięwzięcia
PRZYGOTOWANIE PRODUKCJI- Wszystkie działania dotyczące:
- rozpoznania potrzeb użytkowników,
- prowadzenia badań i studiów w dziedzinie konstrukcji, technologii i eksploatacji wyrobów oraz związanych z nimi zagadnień organizacyjnych i ekonomicznych,
- prac prognostycznych, programowych i doświadczalnych,
- rozpoznania patentowego i licencyjnego,
- opracowania dokumentacji techniczno-organizacyjnej w zakresie produkcji i eksploatacji,
- dostarczenia środków produkcji,
- stworzenia odpowiednich warunków dla ludzi uczestniczących w procesie produkcji wyrobów,
- nadzoru nad uruchomieniem produkcji,
- obsługi produkcji i eksploatacji,
- doskonalenie konstrukcji wyrobów, procesów produkcyjnych i eksploatacyjnych.
ZADANIE PRZYGOTOWANIA PRODUKCJI
Stworzenie wzorca oraz skompletowanie i dostarczenie wszystkich niezbędnych elementów działalności produkcyjnej i eksploatacyjnej, zorganizowanie i uruchomienie tej działalności oraz doprowadzenie jej do stanu pełnej realizacji zgodnie z wcześniej założonymi w dokumentacji techniczno-organizacyjnej parametrami.
TPP obejmuje wszystkie działania w przedsiębiorstwie zmierzające do określenia:
- cech technicznych nowych i zmodernizowanych wyrobów i ich elementów składowych
- metod i środków ich wytwarzania
- warunków technicznych
- typowego procesu ich eksploatacji.
Po co robi się typoszereg
Typoszereg jest to szereg wymiarowy wyrobów określonego rodzaju. Robi się go, aby produkt bez dużych modyfikacji mógł trafić do większej ilości klientów.
Różnica miedzy seria próbną a informacyjna
Seria próbna jest to pewna ilość sztuk, są one wykonane na hali produkcyjnej, służą do sprawdzenia technologii i organizacji. Serię informacyjną robi się po wykonaniu serii próbnej i jest to pierwsza partia produktu, który pojawia się w sprzedaży, służy ona do określenia potrzeb użytkownika oraz popytu na produkowany wyrób.
SERIA PRÓBNA- Służy do sprawdzenia i zbadania stanu uzbrojenia technicznego (oprzyrządowanie, maszyny, urządzenia) procesów technologicznych oraz oceny przyjętej technologii wytwarzania, sformułowanej w formie dokumentacji technologicznej. Celem badania serii próbnej w zakresie konstrukcji jest potwierdzenie zgodności uzyskanych wyników z wynikami badań prototypu. Dodatkowo w trakcie wykonywania serii próbnej dokonuje się kontroli zaprojektowanej wcześniej w formie dokumentacji organizacji produkcji. Liczba sztuk serii próbnej zależy przede wszystkim od stopnia skomplikowania wyrobów, ich wielkości oraz kosztów wytwarzania. Dla masowego i wielkoseryjnego typu produkcji zazwyczaj seria liczy kilkadziesiąt do kilkuset sztuk.
SERIA INFORMACYJNA- Jest przekazywana reprezentatywnej grupie użytkownikom do próbnej eksploatacji w celu weryfikacji własności użytkowych i eksploatacyjnych lub też sprawdzenia zapotrzebowania rynku. Podstawowym celem serii informacyjnej jest sprawdzenie poziomu jakości wyrobu oraz parametrów eksploatacyjnych zgodnie z oczekiwaniami bezpośrednich odbiorców. Seria informacyjna licząca zazwyczaj kilkadziesiąt do kilkuset sztuk jest charakterystyczna dla masowego i wielkoseryjnego typu produkcji. Występuje po serii próbnej. Obie serie przeprowadza się w warunkach przemysłowych według dokumentacji techniczno-ruchowej, na hali produkcyjnej z wykorzystaniem maszyn i oprzyrządowania stosowanego przy produkcji przemysłowej. Jest możliwe i stosowane w praktyce połączenie obu serii w tzw. serię łączną. Wtedy liczba sztuk wytwarzanych wyrobów wzrasta. Przypadek ten ma miejsce przy niższych typach produkcji, gdy wykonanie serii jest uzasadnione i konieczne z technicznego punktu widzenia oraz gdy dąży się do ograniczenia kosztów przygotowania produkcji.
Rola prototypu
Ścisłe odwzorowanie zaprojektowanego wyrobu zgodnie z dokumentacją. Służy jako wzorzec doświadczalny, odtwarzający pełny zakres funkcjonalny wyrobu w celu weryfikacji poprawności opracowań teoretycznych dla danej konstrukcji. Jest charakterystyczny dla produkcji seryjnej i masowej.
PROTOTYP (wzorzec doświadczalny)- Jest ostatecznym weryfikatorem poprawności opracowań teoretycznych dla konstrukcji. Jest charakterystyczny dla produkcji seryjnej i masowej w celu dokładnego sprawdzenia zaprojektowanej konstrukcji. Zazwyczaj jest wykonywany w zakładowej prototypowni. Badania prototypu i jego elementów składowych przeprowadza się w warunkach maksymalnie zbliżonych do warunków produkcyjnych i eksploatacyjnych. Wynikiem badań prototypu jest protokół zawierający wnioski o stopniu, w jakim konstrukcja wyrobu spełnia założone wymagania jakościowe i ograniczenia. Obecnie coraz częściej, gdy jest to możliwe, stosuje się tzw. wirtualne prototypowanie z wykorzystaniem sprzętu komputerowego i odpowiedniego oprogramowania. Jego zaletą jest możliwość natychmiastowego wprowadzania zmian i poprawek w konstrukcji wyrobu bez konieczności budowy kolejnego prototypu. Powoduje to znaczne obniżenie kosztów.
Różnice miedze seria próbną a prototypem
- celem serii próbnej jest sprawdzenie poprawności procesu produkcji, natomiast prototyp pozwala ocenić wyrób od strony konstrukcyjnej
- seria próbna składa się z kilu wyrobów, natomiast prototyp jest tylko jeden