Ubezpieczenie mienia (13.01.2001)

171. Czy prawa i obowiązki wynikające z zawartej umowy ubezpieczenia mienia przechodzą na nowego właściciela nieruchomości?

Tak. Jeżeli po zawarciu umowy ubezpieczenia własność ubezpieczonej nieruchomości przeszła na inną osobę, prawa i obowiązki z umowy tej wynikające, przechodzą na nowego właściciela. Jednakże zarówno zakład ubezpieczeń, jak i nowy właściciel, mogą umowę wypowiedzieć na zasadach określonych w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

Za zapłatę składki przypadającej za czas do chwili otrzymania przez zakład ubezpieczeń wiadomości o zmianie właściciela - odpowiadają dawny i nowy właściciel solidarnie.

172. Kto i w jakim przypadku może żądać zmniejszenia sumy ubezpieczenia?

Żądać - zmniejszenia sumy ubezpieczenia - może ubezpieczający, gdy po zawarciu umowy wartość ubezpieczonego mienia uległa zmniejszeniu.

Dokonać - jednostronnie - może zakład ubezpieczeń, z tej samej przyczyny, musi zawiadomić o tym ubezpieczającego.

173. Jakie uprawnienia posiada zakład ubezpieczeń w celu obniżenia lub odstąpienia od wypłaty odszkodowania?

174. Wobec kogo zakład ubezpieczeń posiada roszczenie w momencie zapłaty odszkodowania?

Ubezpieczenia osobowe

175. Czego mogą dotyczyć ubezpieczenia osobowe?

Ubezpieczenia osobowe mogą w szczególności dotyczyć:

1. przy ubezpieczeniu na życie - śmierci osoby ubezpieczonej lub dożycia przez nią oznaczonego wieku;

2. przy ubezpieczeniu następstw nieszczęśliwych wypadków - uszkodzenie ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku.

176. Kiedy i kto może wypowiedzieć umowę ubezpieczenia?

Ubezpieczający może wypowiedzieć umowę w każdym czasie z zachowaniem terminu określonego w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

Umowę uważa się za wypowiedzianą przez ubezpieczającego, jeżeli składka nie została zapłacona w terminie określonym w ogólnych warunkach ubezpieczenia - mimo uprzedniego wezwania do zapłaty w dodatkowym terminie określonym w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

177. Czy samobójstwo i choroba osoby ubezpieczonej wykluczają wypłatę odszkodowania?

Jest to uzależnione od upływu czasu, jaki nastąpił od zawarcia umowy ubezpieczenia na życie do daty śmierci. W przypadku:

• samobójstwa - jeżeli upłynęły dwa lata od zawarcia umowy ubezpieczenia, wówczas zakład ubezpieczeń ma obowiązek świadczenia (jest wypłata odszkodowania);

• choroby osoby ubezpieczonej - jeżeli upłynęły trzy lata - zakład ubezpieczeń nie może podnieść zarzutu, że przy zawieraniu umowy, ubezpieczający podał wiadomości nieprawdziwe (zataił chorobę). Ogólne warunki ubezpieczenia mogą skrócić ten termin.

Ustawa o działalności ubezpieczeniowej (13.01.2001)

178. Jaki jest cel ustawy o działalności ubezpieczeniowej?

Ustawa o działalności ubezpieczeniowej określa warunki, zasady podejmowania i prowadzenia działalności w zakresie ubezpieczeń majątkowych i osobowych.

179. Definicja pojęcia „działalność ubezpieczeniowa”

Przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych, w zakresie grup ubezpieczeń zgodnie z załącznikiem do ustawy.

180. Podobieństwa i różnice pomiędzy umową ubezpieczenia, umową reasekuracji i umową gwarancji ubezpieczeniowej?

Co do przedmiotu umowy - wszystkie dotyczą „ubezpieczenia”. Jednak różnią się - podmiotami /stronami umowy. I tak:

• Umowa ubezpieczenia zawierana jest pomiędzy ubezpieczycielem a ubezpieczonym: osobą fizyczną lub podmiotem gospodarczym;

• Umowa reasekuracji zawierana jest pomiędzy ubezpieczycielami, natomiast

• Umowa gwarancji ubezpieczeniowej zawierana jest pomiędzy ubezpieczycielem a bankiem.

181. Przykłady czynności ubezpieczeniowych.

Czynnościami ubezpieczeniowymi są:

1. Zawieranie umów ubezpieczenia, umów reasekuracji oraz umów gwarancji ubezpieczeniowych bądź zlecanie ich zawierania uprawnionym pośrednikom ubezpieczeniowym w rozumieniu przepisów o pośrednictwie ubezpieczeniowym.

2. wypłacanie ustalonych odszkodowań i innych należnych uprawnionym świadczeń z tytułu umów, o których mowa w pkt 1,

3. przejmowanie i zbywanie przedmiotów lub praw nabytych przez zakład ubezpieczeń w związku z wykonywaniem umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej,

4. ustanawianie w drodze czynności cywilnoprawnych zabezpieczeń rzeczowych lub osobistych, jeśli są one bezpośrednio związane z zawieraniem umów.

Czynnościami ubezpieczeniowymi są również:

1. ocena ryzyka w ubezpieczeniach majątkowych i osobowych oraz umowach gwarancji ubezpieczeniowych,

2. ustalenie wartości przedmiotu ubezpieczenia,

3. ustalenie składek i prowizji ubezpieczeniowych należnych z tytułu zawieranych umów oraz ich egzekwowanie,

4. kontrola przestrzegania przez ubezpieczających zastrzeżonych w umowie bądź ogólnych warunkach ubezpieczeń obowiązków i zasad bezpieczeństwa odnoszących się do przedmiotów objętych ochroną ubezpieczeniową,

5. ustalenie przyczyn i okoliczności wypadków ubezpieczeniowych,

6. ustalenie wysokości szkód i rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych,

7. prowadzenie postępowań regresowych,

8. marketing i reklama w zakresie świadczonych usług ubezpieczeniowych,

9. lokowanie środków zakładów ubezpieczeń,

10. zapobieganie powstawaniu bądź zmniejszaniu skutków wypadków ubezpieczeniowych, jeżeli są one wykonywane przez zakłady ubezpieczeń,

11. wykonywanie na zlecenie zakładu ubezpieczeń czynności określonych powyżej, np. w ramach przekazania czynności - budowa siedziby.

182. Przez kogo może być prowadzona działalność ubezpieczeniowa na terenie Polski?

Działalność ubezpieczeniowa bezpośrednia i reasekuracyjna, zwana "działalnością ubezpieczeniową", może być prowadzona wyłącznie za zezwoleniem ministra właściwego do spraw instytucji finansowych.

Działalność, o której mowa wyżej, prowadzi:

• zakład ubezpieczeń i reasekuracji albo

• zakład ubezpieczeń lub

• zakład reasekuracji zwany "zakładem ubezpieczeń".

183. Rodzaje ubezpieczeń.

Wyróżnia się ubezpieczenia:

• obowiązkowe i

• dobrowolne.

Ochronę ubezpieczeniową ustanawia się na podstawie umowy zawieranej pomiędzy zakładem ubezpieczeń a ubezpieczającym.

Ubezpieczeniami obowiązkowymi są:

1. ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów,

2. ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych,

3. ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego,

4. inne ubezpieczenia przewidziane na mocy obowiązujących ustaw lub ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych.

184. Co zawierają ogólne warunki ubezpieczenia dot. ubezpieczeń obowiązkowych?

Minister Finansów - w drodze rozporządzenia - określa ogólne warunki ubezpieczeń obowiązkowych, które zawierają:

• datę powstania obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia,

• podstawowy zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń,

• minimalną sumę gwarancyjną ubezpieczenia,

• zakres praw i obowiązków ubezpieczającego i zakładu ubezpieczeń, wynikających z umowy ubezpieczenia,

• podstawowy system taryf, uzależniający stosowaną taryfę od długości okresu bezszkodowego i zapewniający porównywalność taryf różnych zakładów ubezpieczeń.

Zakłady ubezpieczeń mogą uwzględnić w systemie taryf również inne czynniki wpływające na szkodowość.

185. Co ustala zakład ubezpieczeń w odniesieniu do ubezpieczeń obowiązkowych?

1. Zakład ubezpieczeń ustala - wysokość stawek ubezpieczeniowych. Nie może jednak ustalać stawek ubezpieczeniowych poniżej kosztów świadczenia ochrony ubezpieczeniowej w celu eliminacji konkurencji.

2. Zakład ubezpieczeń nie może odmówić zawarcia ubezpieczenia obowiązkowego.

186. Co zawierają ogólne warunki ubezpieczenia dot.. ubezpieczeń dobrowolnych?

Ogólne warunki ubezpieczeń, dot. ubezpieczeń dobrowolnych ustala zakład ubezpieczeń (podobnie jak taryfy i wysokość stawek ubezpieczeniowych).

Określają one w szczególności:

1. przedmiot i zakres ubezpieczenia,

2. sposób zawierania umowy ubezpieczenia,

3. zakres i czas trwania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń,

4. prawa i obowiązki stron umowy,

5. sposób ustalania wysokości szkody oraz wypłaty odszkodowań lub świadczeń.

Powinna być w nich zastrzeżona możliwość odstąpienia od umowy ubezpieczenia przez ubezpieczającego w okresie:

• 30 dni dla osób fizycznych i

• 7 dni dla osób prawnych

od daty zawarcia umowy, jeżeli umowa jest zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Odstąpienie od umowy nie zwalnia ubezpieczającego z obowiązku opłacenia składki za okres, w jakim zakład ubezpieczeń udzielał ochrony ubezpieczeniowej.

Zastrzeżony w umowie ubezpieczenia okres, w którym wypowiedzenie umowy nie jest możliwe, nie może być dłuższy niż dwa lata.

187. Jakie obowiązki ciążą na zakładzie ubezpieczeniowym przy zawieraniu umowy ubezpieczenia?

1. Przy zawieraniu umowy ubezpieczenia zakład ubezpieczeń ma obowiązek doręczyć, bez wezwania, stronie ubezpieczającej tekst ogólnych warunków ubezpieczenia, podpisany przez co najmniej dwóch członków zarządu.

2. Umowa ubezpieczenia może regulować prawa i obowiązki stron w sposób odbiegający od ogólnych warunków ubezpieczenia.

3. Zakład ubezpieczeń jest obowiązany do przedstawienia ubezpieczającemu w formie pisemnej, różnicy między postanowieniami umowy, a ogólnymi warunkami ubezpieczenia stosowanymi przez zakład ubezpieczeń.

4. Spory wynikające z umów ubezpieczenia rozpatrują sądy właściwe dla siedziby osoby ubezpieczonej lub uprawnionej do odszkodowania, jeżeli umowa ubezpieczenia albo ogólne warunki ubezpieczenia nie stanowią inaczej. nie dotyczy osób zagranicznych.

188. Jakie zasady obowiązują przy ustalaniu odszkodowania?

1. Odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia majątkowego nie może być wyższe od poniesionej szkody, chyba że umowa stanowi inaczej.

2. W przypadku zbiegu świadczeń z tytułu dwóch lub więcej ubezpieczeń z tego samego zdarzenia, odszkodowanie wypłaca się do wysokości szkody w granicach sum ubezpieczenia w ramach każdego ze stosunków ubezpieczenia, z uwzględnieniem odszkodowań już wypłaconych z innego stosunku ubezpieczenia, z wyjątkiem ubezpieczeń na życie i od następstw nieszczęśliwych wypadków.

3. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Prowadzenie działalności ubezpieczeniowej

189. Podstawowe zasady prowadzenia działalności ubezpieczeniowej.

1. Zakład ubezpieczeń nie może zajmować się bezpośrednio inną działalnością gospodarczą poza działalnością ubezpieczeniową i z nią związaną - konsekwencje podatkowe. Zasada ta nie jest stosowana do działalności akwizycyjnej na rzecz otwartych funduszy emerytalnych, prowadzonej przez zakład ubezpieczeń na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

2. Zakład ubezpieczeń nie może prowadzić jednocześnie działalności w dziale ubezpieczeń na życie i w dziale pozostałych ubezpieczeń osobowych oraz ubezpieczeń majątkowych.

3. Zakład ubezpieczeń może prowadzić działalność ubezpieczeniową wyłącznie w formie spółki akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych.

4. Kapitał akcyjny spółki nie może być niższy niż najwyższa minimalna wysokość kapitału gwarancyjnego wymaganego dla grup ubezpieczeń, w których zakład ubezpieczeń prowadzi działalność.

5. Kapitał akcyjny, o którym mowa w ust. 1, wnoszony jest w gotówce i opłacany w całości przed zarejestrowaniem spółki.

6. Statut spółki akcyjnej i jego zmiany przed jej zarejestrowaniem wymagają zatwierdzenia Ministra Finansów.

7. Podmiot, który nabył akcje lub prawa , jest obowiązany:

• powiadomić Ministra Finansów w ciągu 7 dni od dnia nabycia akcji lub praw z akcji zakładu ubezpieczeń w ilości zapewniającej przekroczenie 10% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu;

• uzyskać zgodę Ministra Finansów na nabycie akcji lub praw zakładu ubezpieczeń zapewniających przekroczenie odpowiednio 25%, 50% i 75% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu.

190. Rola Min. Finansów w dopuszczeniu nowych podmiotów gospodarczych chcących prowadzić działalność ubezpieczeniową.

1. jest obowiązany wydać decyzję w terminie 30 dni od dnia złożenia przez nabywcę wniosku o zgodę na nabycie akcji;

2. odmawia wyrażenia zgody, jeżeli:

• nabywca nie daje rękojmi prowadzenia spraw zakładu ubezpieczeń w sposób należycie zabezpieczający interesy ubezpieczonych,

• środki przeznaczone na nabycie albo objęcie pochodzą z kredytu lub pożyczki albo są w jakikolwiek inny sposób obciążone,

• zagraża to ważnym interesom gospodarczym państwa.

Prawo dewizowe

191. Co reguluje prawo dewizowe?

Ustawa reguluje:

• zasady obrotu dewizowego,

• nadzwyczajne ograniczenia w wypadku zaistnienia zagrożeń stabilności i integralności systemu finansowego Rzeczypospolitej Polskiej oraz

• zasady kontroli dewizowej, a także

• właściwość organów w tych sprawach.

192. Proszę o porównanie pojęcia „rezydent” i „nierezydent”.

1) rezydent:

1. osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w kraju oraz

2. osoba prawna mająca siedzibę w kraju, a także

3. inny podmiot mający siedzibę w kraju, posiadający zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu,

4. polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne i inne polskie przedstawicielstwa oraz misje specjalne korzystające z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych.

2) nierezydent:

1. osoba fizyczna nie mającą miejsca zamieszkania w kraju oraz

2. osoba prawna nie mająca siedziby w kraju, a także

3. inny podmiot nie mający siedziby w kraju, posiadający zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu,

4. osoba fizyczna, prawna lub inny podmiot posiadający miejsce zamieszkania w kraju w zakresie, w jakim prowadzi ona działalność za granicą poprzez swoje przedsiębiorstwo, oddział lub przedstawicielstwo mające siedzibę za granicą,

5. mające siedzibę w kraju oddziały i przedstawicielstwa osób i podmiotów zagranicznych, utworzone na podstawie umów międzynarodowych zawartych przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej, chyba że umowy te stanowią inaczej,

6. obce przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne, misje specjalne i organizacje międzynarodowe oraz inne obce przedstawicielstwa korzystające z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych na mocy umów, ustaw lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych,

193. Proszę o zdefiniowanie pojęć: „wartości dewizowe”, „waluty obce” i „dewizy”.

Wartości dewizowe:

1. zagraniczne środki płatnicze - waluty obce i dewizy,

2. złoto i platynę w stanie nie przerobionym oraz w postaci sztab, monet bitych po 1850 r., półfabrykatów, z wyjątkiem stosowanych w technice dentystycznej, a także wyroby ze złota i platyny zazwyczaj nie wytwarzane z tych kruszców (złoto dewizowe i platyna dewizowa),

3. nominowane w walutach obcych papiery wartościowe nie będące zagranicznymi środkami płatniczymi,

Waluty obce - pieniądze nie będące w kraju prawnym środkiem płatniczym oraz międzynarodowe jednostki rozrachunkowe.

Dewizy - pełniące funkcję płatniczą weksle, czeki, czeki podróżnicze, akredytywy, polecenia wypłat, przekazy i inne dokumenty bankowe i finansowe płatne w walutach obcych.

194. Porównanie pojęć: „obrót dewizowy”, „obrót dewizowy z zagranicą”, „obrót bieżący”.

Obrót dewizowy:

1. czynność prawna lub inne zdarzenie stanowiące, powodujące lub mogące powodować:

• płatność środkami stanowiącymi wartości dewizowe bądź przeniesienie własności wartości dewizowych albo przeniesienie prawa majątkowego oraz przejęcie lub przystąpienie do długu, których przedmiotem świadczenia są wartości dewizowe,

• płatność krajowymi środkami płatniczymi bądź przeniesienie własności takich środków albo przeniesienie prawa majątkowego oraz przejęcie lub przystąpienie do długu, których przedmiotem świadczenia są krajowe środki płatnicze, o ile zdarzenia te mają miejsce w stosunkach między rezydentem i nierezydentem,

b) transfer wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych.

Obrót dewizowy z zagranicą:

• obrót dewizowy między rezydentem i nierezydentem,

• transfer wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także

• obrót dewizowy dokonywany przez nierezydenta w kraju i rezydenta za granicą.

Obrót bieżący - obrót dewizowy z zagranicą, którego przedmiotem są:

1. umowy o nabywanie towarów (z wyłączeniem wartości dewizowych i krajowych środków płatniczych), świadczenie usług oraz nabywanie lub ustanawianie praw na dobrach niematerialnych,

2. przychody z prowadzenia przedsiębiorstwa, z uczestnictwa w zysku spółki, z tytułu odsetek od pożyczek i kredytów oraz od kwot zdeponowanych na rachunkach,

3. świadczenia na utrzymanie członków rodziny należących do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 1997 r. Nr 16, poz. 89, Nr 137, poz. 926 i Nr 139, poz. 932),

4. emerytury, świadczenia o charakterze rentowym, świadczenia społeczne oraz alimenty,

5. nagrody oraz wygrane w konkursach lub grach losowych, organizowanych na podstawie przepisów kraju, w którym są one organizowane.

195. Przykłady międzynarodowych jednostek rozrachunkowych.

Międzynarodowe jednostki rozrachunkowe - wymienialne jednostki rozrachunkowe stosowane w rozliczeniach międzynarodowych, w tym:

• SDR - jednostkę rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu Walutowego i

• EURO - europejską jednostkę walutową.

196. Co rozumiemy pod pojęciem krajowych środków płatniczych?

Krajowe środki płatnicze - pieniądze będące w kraju prawnym środkiem płatniczym (waluta polska), a także pełniące funkcję płatniczą: weksle, czeki, czeki podróżnicze, akredytywy, polecenia wypłat, przekazy i inne dokumenty bankowe i finansowe płatne w walucie polskiej.

197. Jakie czynniki składają się na transfer wartości dewizowych?

Transfer - wywóz, przywóz, wysyłanie, przysyłanie, sprowadzanie, dokonywanie międzynarodowych przekazów oraz wszelkie inne sposoby przemieszczania wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych przez granicę Rzeczypospolitej Polskiej

Reglamentacja

198. Przypadki, w których wymagane jest zezwolenie dewizowe.

Zezwolenia dewizowego wymaga:

1. dokonywanie przez rezydentów inwestycji bezpośrednich w krajach nie należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) lub w krajach, z którymi Rzeczpospolita Polska nie zawarła umów o popieraniu i wzajemnej ochronie inwestycji,

2. dokonywanie przez rezydentów inwestycji portfelowych w zakresie papierów wartościowych emitowanych przez nierezydentów nie mających miejsca zamieszkania lub siedziby w krajach należących do OECD lub krajach, z którymi Rzeczpospolita Polska nie zawarła umów o popieraniu i wzajemnej ochronie inwestycji, oraz jednostek uczestnictwa w funduszach zbiorowego inwestowania nie mających siedziby w tych krajach,

3. dokonywanie inwestycji portfelowych w zakresie krótkoterminowych papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych będących przedmiotem obrotu na giełdzie,

4. dokonywanie przez nierezydentów obrotu depozytowego, jeżeli:

1. obrót obejmuje deponowanie waluty polskiej w formie lokat terminowych o terminie zapadalności krótszym niż 3 miesiące i w kwocie przekraczającej 500.000 zł lub

2. wymiana waluty polskiej zdeponowanej w formie lokat terminowych o terminie zapadalności dłuższym niż 3 miesiące i w kwocie powyżej 500.000 zł na zagraniczne środki płatnicze i transfer środków uzyskanych z takiej wymiany następuje przed upływem 3 miesięcy od daty zdeponowania

3. sprzedaż wartości dewizowych między rezydentami, z wyjątkiem sprzedaży dokonywanej z udziałem osób prowadzących działalność kantorową na podstawie zezwolenia oraz sprzedaży dokonywanej między osobami fizycznymi, nie związanej z prowadzoną przez nie działalnością gospodarczą lub wykonywanym wolnym zawodem,

4. prowadzenie działalności kantorowej.

199. Obowiązki wynikające z prawa dewizowego, ciążące bezpośrednio na rezydentach.

1. Rezydenci są obowiązani:

1. zapewnić niezwłoczny transfer z zagranicy posiadanych wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, z wyłączeniem środków zgromadzonych na rachunkach posiadanych przez osoby fizyczne w czasie pobytu za granicą,

2. zapewnić transfer z zagranicy wartości dewizowych pozostających w jego dyspozycji w terminie dwóch miesięcy od dnia powrotu do kraju,

3. przy dokonywaniu lub przyjmowaniu płatności (w ramach obrotu dewizowego) oraz przy dokonywaniu transferu korzystać z pośrednictwa banków, których uprawnienia do dokonywania określonych czynności obrotu dewizowego obejmują takie pośrednictwo, z wyjątkiem:

• przyjmowania od nierezydentów będących osobami fizycznymi płatności za sprzedawane w kraju towary lub świadczone usługi na potrzeby osobiste tych osób,

• płatności dokonywanych między osobami fizycznymi nie związanych z prowadzoną przez nie działalnością gospodarczą lub wykonywanym wolnym zawodem,

• płatności przyjmowanych za sprzedawane lub dokonywanych za kupowane wartości dewizowe z udziałem osób prowadzących działalność kantorową na podstawie zezwolenia, z zastrzeżeniem, że sprzedaż lub zakup wartości dewizowych nie jest związana z prowadzoną przez osobę dokonującą sprzedaży (zakupu) działalnością gospodarczą lub wykonywanym wolnym zawodem,

• przekazów, wysyłania oraz płatności dokonywanych za pośrednictwem Poczty Polskiej w kwocie, której wysokość nie przekracza równowartości 5.000 EURO

4. nabywając i zbywając papiery wartościowe oraz jednostki uczestnictwa w funduszach zbiorowego inwestowania na zagranicznych rynkach regulowanych - korzystać z pośrednictwa podmiotów prowadzących działalność maklerską i posiadających uprawnienia do takiego pośrednictwa,

5. przechowywać dokumenty - przez pięć lat od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano czynności obrotu dewizowego związanej z danym dokumentem, dla potrzeb kontroli dewizowej,

6. zgłaszać NBP ich mienie posiadane za granicą lub nabyte w obrocie dewizowym z zagranicą, a także jego utratę.

200. Jak mogą być wyrażane zobowiązania pieniężne w obrocie dewizowym z zagranicą?

Zobowiązania pieniężne w obrocie dewizowym z zagranicą mogą być wyrażane wyłącznie w walucie polskiej lub w walutach wymienialnych.

201. Jak mogą być dokonywane płatności w ramach obrotu dewizowego z zagranicą?

Płatności dokonywane w ramach obrotu dewizowego z zagranicą mogą być dokonywane wyłącznie w krajowych środkach płatniczych lub w walutach wymienialnych bądź w dewizach płatnych w takich walutach.

202. Obowiązki ciążące na rezydentach i nierezydentach.

Rezydenci i nierezydenci są obowiązani:

1. udzielać ustnych i pisemnych wyjaśnień oraz udostępniać wymagane dokumenty w sprawach objętych kontrolą dewizową,

2. podawać bankowi, za którego pośrednictwem dokonują płatności lub transferu, tytuł, z jakiego płatność lub transfer są dokonywane,

3. na żądanie banku przedstawić dokumenty potwierdzające, że dana płatność lub transfer stanowi obrót bieżący lub obrót kapitałowy, którego dokonywanie nie wymaga zezwolenia dewizowego,

4. przekazywać NBP dane niezbędne do sporządzania bilansu płatniczego oraz bilansów należności i zobowiązań zagranicznych państwa.

203. Jakie podmioty prawa dewizowego i co - zobowiązane są zgłaszać NBP?

Nierezydenci obowiązani są zgłaszać NBP ich mienie posiadane w kraju lub nabyte w obrocie dewizowym z zagranicą, a także jego utratę. (Jeżeli mienie znajduje się w posiadaniu lub zarządzie innej osoby niż właściciel, obowiązek spoczywa na właścicielu lub na innej osobie.) Obowiązek zgłaszania mienia nie dotyczy:

• przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i misji specjalnych państw obcych, ich cudzoziemskiego personelu,

• organizacji międzynarodowych oraz

• osób korzystających z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych na mocy umów, ustaw lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych.

Rezydenci zobowiązani są zgłaszać NBP ich mienie posiadane za granicą lub nabyte w obrocie dewizowym z zagranicą, a także jego utratę.

Rezydenci oraz nierezydenci, z wyjątkiem banków, uczestniczący w obrocie dewizowym z zagranicą, obowiązani są przekazywać NBP dane niezbędne do sporządzania bilansu płatniczego oraz bilansów należności i zobowiązań zagranicznych państwa.

204. Omówić przypadki ograniczeń w obrocie dewizowym.

1. W razie zagrożenia realizacji założeń polityki pieniężnej, Rada Ministrów - w drodze rozporządzenia wydanego zgodnie z wnioskiem Rady Polityki Pieniężnej - może wprowadzić ograniczenia w stosunku do rezydentów i nierezydentów dokonujących obrotu kapitałowego innego niż inwestycje bezpośrednie, polegające na:

1. obowiązku utrzymywania przez nich nieoprocentowanego depozytu

2. na specjalnie w tym celu założonym rachunku bankowym w NBP.

2. W rozporządzeniu tym Rada Ministrów określi czynności obrotu kapitałowego, których dokonywanie powoduje obowiązek utrzymywania depozytu, oraz stosunek, w jakim wielkość depozytu pozostaje do wielkości środków zaangażowanych w obrót kapitałowy.

3. W przypadku zaistnienia nadzwyczajnego zagrożenia stabilności i integralności systemu finansowego Rzeczypospolitej Polskiej Rada Ministrów - na wniosek Rady Polityki Pieniężnej - w drodze rozporządzenia, może wprowadzić, na czas nie dłuższy niż sześć miesięcy, nadzwyczajne ograniczenia polegające na:

1. obowiązku odprzedaży zagranicznych środków płatniczych przez rezydentów podmiotom wskazanym w tym rozporządzeniu,

2. obowiązku wyrażania zobowiązań pieniężnych i dokonywania płatności w obrocie dewizowym z zagranicą wyłącznie w walutach wymienialnych,

3. obowiązku uzyskania zezwolenia dewizowego na dokonywanie obrotu dewizowego, którego dokonywanie, na podstawie przepisów niniejszej ustawy, nie podlega takiemu obowiązkowi.

4. Nadzwyczajne zagrożenia zachodzą w szczególności w następujących sytuacjach:

1. znacznego zmniejszenia rezerw dewizowych Rzeczypospolitej Polskiej,

2. załamania równowagi bilansu płatniczego stwarzającego bezpośrednie zagrożenie zdolności płatniczej Rzeczypospolitej Polskiej wobec zagranicy,

3. wzrostu podaży pieniądza wywołanego napływem kapitału z zagranicy w rozmiarach i tempie zasadniczo utrudniających lub uniemożliwiających kontrolę tej podaży,

4. bezpośredniego zagrożenia stabilności i integralności polityki pieniężnej wywołanego przepływem kapitału między krajem a zagranicą.

5. W celu wykonania postanowień rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ zakazujących lub ograniczających obroty płatnicze z danym krajem Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może wprowadzić stosowne zakazy lub ograniczenia.

205. Jakie organy wykonują kontrole dewizową w Polsce?

1. Kontrolę dewizową wykonują:

1. Minister Finansów i podległe mu organy, na zasadach i w trybie ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. Nr 100, poz. 442, z 1992 r. Nr 21, poz. 85, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 i Nr 152, poz. 720 oraz z 1997 r. Nr 18, poz. 105, Nr 71, poz. 449, Nr 88, poz. 554, Nr 121, poz. 770 i Nr 137, poz. 926) oraz na podstawie odrębnych przepisów.

2. Organy kontroli skarbowej wykonujące kontrolę dewizową są uprawnione w związku z toczącym się postępowaniem w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, na podstawie upoważnienia wydanego przez Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, do żądania informacji podlegających zgłoszeniu (bilans płatniczy i zgłaszanie mienia) oraz o obrotach i stanach środków na rachunkach bankowych.

3. Narodowy Bank Polski

• w zakresie czynności dokonywanych przez rezydentów i nierezydentów, którzy uzyskali zezwolenia dewizowe na dokonanie tych czynności, a także

• w zakresie czynności obrotu dewizowego dokonywanych przez banki i inne niż banki osoby prawne i podmioty nie będące osobami prawnymi dokonujące skupu i sprzedaży walut obcych i dewiz na podstawie stosownego upoważnienia. banki i podmioty, o których mowa w art. 12 ust. 3 - w zakresie czynności obrotu dewizowego dokonywanych z ich udziałem lub za ich pośrednictwem,

4. organy administracji celnej - w zakresie granicznej kontroli dewizowej oraz kontroli dewizowej przesyłek pocztowych,

5. organy Straży Granicznej - w zakresie przewidzianym dla organów administracji celnej, jeżeli posiadają uprawnienia do dokonywania kontroli celnej,

6. jednostki organizacyjne Poczty Polskiej - przy nadawaniu przesyłek pocztowych za granicę.

206. Na jakich organach ciąży obowiązek wykonywania kontroli dewizowej na podstawie prawa dewizowego, a na jakich - pozaustawowy?

1. Minister Finansów na wniosek Prezesa Narodowego Banku Polskiego, w drodze rozporządzenia, określi tryb wykonywania kontroli w zakresie kontroli przeprowadzanej przez NBP.

2. Prezes Rady Ministrów, Minister Obrony Narodowej oraz Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określą, każdy w zakresie swojej właściwości, w drodze rozporządzeń, organy oraz szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania kontroli w:

1. jednostkach organizacyjnych Urzędu Ochrony Państwa,

2. jednostkach podległych, podporządkowanych i nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej,

3. Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz jednostkach wojskowych podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Prawo bankowe

USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. (Dz. U. z dnia 21 listopada 1997 r.)

Ustawa określa zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia i organizacji banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych oraz zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania naprawczego, likwidacji i upadłości banków.

207. Definicja banku.

Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.

208. W jakich sytuacjach w nazwie banku może występować „bank” lub „kasa”?

Wyrazy "bank" lub "kasa" mogą być używane w nazwie oraz dla określenia działalności lub reklamy wyłącznie banku w rozumieniu zgodnym z definicja banku (pyt.207), z tym że:

1. nie dotyczy to jednostek organizacyjnych używających wyrazów "bank" lub "kasa", z których działalności jednoznacznie wynika, że jednostki te nie wykonują czynności bankowych,

2. wyraz "kasa" może być także używany w nazwie oraz do określenia działalności lub reklamy jednostki organizacyjnej, która na podstawie odrębnej ustawy gromadzi oszczędności oraz udziela pożyczek pieniężnych osobom fizycznym zrzeszonym w tej jednostce.

209. Rodzaje banków:

1. bank krajowy - bank mający siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,

2. bank zagraniczny - bank mający siedzibę za granicą.

210. Czynności bankowe o charakterze obligatoryjnym.

Czynnościami bankowymi są:

1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów,

2) prowadzenie innych rachunków bankowych,

3) udzielanie kredytów,

4) udzielanie gwarancji bankowych,

5) emitowanie bankowych papierów wartościowych,

6) przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,

7) wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.

211. Czynności bankowe o charakterze fakultatywnym (przykłady).

Czynnościami bankowymi są również następujące czynności, o ile są one wykonywane przez banki:

1) udzielanie pożyczek pieniężnych,

2) operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty,

3) wydawanie kart płatniczych oraz wykonywanie operacji przy ich użyciu,

4) terminowe operacje finansowe,

5) nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych,

6) przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych,

7) wykonywanie czynności obrotu dewizowego,

8) udzielanie poręczeń,

9) wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych.

212. Jaką działalnością mogą zajmować się banki poza wykonywaniem czynności bankowych.

Banki poza wykonywaniem czynności bankowych, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2, mogą:

1) obejmować lub nabywać akcje i prawa z akcji, udziały innej osoby prawnej nie będącej bankiem lub jednostki uczestnictwa w funduszach powierniczych, z tym że ich łączna wartość w stosunku do jednego podmiotu nie może przekroczyć 15% funduszy własnych banku,

2) zaciągać zobowiązania związane z emisją papierów wartościowych,

3) dokonywać obrotu papierami wartościowymi,

4) dokonywać na warunkach uzgodnionych z dłużnikiem zamiany wierzytelności na składniki majątku dłużnika, z tym że bank jest obowiązany do ich sprzedaży w okresie nie dłuższym niż 3 lata od daty nabycia,

5) nabywać i zbywać nieruchomości oraz wierzytelności zabezpieczone hipoteką,

6) świadczyć usługi konsultacyjno-doradcze w sprawach finansowych,

7) świadczyć inne usługi finansowe.

213. Podstawowe zasady związane z wykonywaniem czynności bankowych.

1. Oświadczenia woli składane w związku z dokonywaniem czynności bankowych mogą być wyrażone za pomocą elektronicznych nośników informacji.

2. Związane z czynnościami bankowymi dokumenty mogą być sporządzane za pomocą elektronicznych nośników informacji, jeżeli dokumenty te zostaną w sposób należyty utrwalone i zabezpieczone.

3. Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, uznaje się, że czynność dokonana w formie elektronicznej pełnia wymagania formy pisemnej.

214. W jakiej formie mogą być tworzone banki na podstawie polskiego prawa bankowego.

Banki mogą być tworzone jako:

1. banki państwowe,

2. banki spółdzielcze lub

3. banki w formie spółek akcyjnych.

215. Przedstawienie procedury tworzenia banku państwowego.

I. Założycielami banku w formie:

1. spółki akcyjnej mogą być: osoby prawne i osoby fizyczne, z tym że założycieli nie może być mniej niż 3, z wyjątkiem przypadku, gdy założycielem jest bank krajowy lub bank zagraniczny.

2. banku spółdzielczego mogą być tylko osoby fizyczne w liczbie wymaganej dla założenia spółdzielni, określonej ustawą z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 1995 r. Nr 54, poz. 288 i Nr 133, poz. 654, z 1996 r. Nr 5, poz. 32, Nr 24, poz. 110 i Nr 43, poz. 189 oraz z 1997 r. Nr 32, poz. 183 i Nr 121, poz. 769 i 770).

II. Bank państwowy może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, na wniosek Ministra Skarbu Państwa zaopiniowany przez Komisję Nadzoru Bankowego.

III Rozporządzenie Rady Ministrów o utworzeniu banku państwowego określa:

• nazwę,

• siedzibę,

• przedmiot i zakres działania banku,

• jego fundusze statutowe, w tym środki wydzielone z majątku Skarbu Państwa, które stają się majątkiem banku.

IV. Bank państwowy nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw państwowych.

216. Wymienić organy banku państwowego i wykonywane przez nie zadania.

1. Organami banku państwowego są:

• rada nadzorcza i

• zarząd.

2. Członkowie zarządów lub rad nadzorczych nie mogą zajmować się działalnością konkurencyjną. W szczególności nie mogą być członkami zarządu lub rady nadzorczej innego banku, chyba że bank państwowy jest akcjonariuszem tego banku.

3. Radę nadzorczą powołuje się na okres 3 lat spośród osób posiadających odpowiednie kwalifikacje z zakresu finansów. Przewodniczącego rady nadzorczej powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek Ministra Skarbu Państwa.

4. Członkowie rady są powoływani przez Ministra Skarbu Państwa spośród osób nie będących członkami zarządu tego banku. Odwołanie członków rady następuje w takim samym trybie, w jakim zostali powołani.

5. Prezesa zarządu banku państwowego powołuje i odwołuje, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Bankowego, rada nadzorcza banku. Wiceprezesów i pozostałych członków zarządu powołuje i odwołuje rada nadzorcza banku, na wniosek prezesa zarządu.

6. Rada nadzorcza:

• sprawuje nadzór nad działalnością banku państwowego,

• zatwierdza przedstawione przez Zarząd sprawozdanie finansowe oraz podział zysku i sposób pokrycia strat, a także

• przyjmuje sprawozdania z działalności banku,

• udziela zarządowi banku zaleceń oraz

• może zawieszać w czynnościach członków zarządu banku,

• uchyla uchwałę zarządu banku w razie stwierdzenia jej niezgodności z przepisami prawa lub statutem banku.

7. Zarząd banku rozpatruje sprawy dotyczące działalności banku oraz podejmuje w tych sprawach uchwały, których wykonanie zapewnia prezes zarządu banku.

8. Prezes zarządu banku państwowego reprezentuje bank, przewodniczy zarządowi banku oraz organizuje działalność banku.

9. Szczegółowy zakres działania rady nadzorczej i zarządu oraz osoby uprawnione do reprezentowania banku określa statut banku państwowego.

217. Na podstawie jakich przepisów polskiego prawa mogą być tworzone banki spółdzielcze?

Bank spółdzielczy może być utworzony, z zachowaniem trybu określonego przepisami ustawy - Prawo spółdzielcze, na podstawie:

1. zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego,

2. wydanego w uzgodnieniu z Ministrem Finansów na wniosek założycieli, z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz. U. Nr 119, poz. 1252); przepisy art. 30-38 stosuje się odpowiednio.

Statut banku spółdzielczego pod rygorem nieważności powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.

218. Przedstaw procedurę tworzenia banku w formie spółki akcyjnej.

1. Bank w formie spółki akcyjnej może być utworzony na podstawie:

1. zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego,

2. wydanego w uzgodnieniu z MF, z zachowaniem trybu określonego w przepisach Kodeksu spółek handlowych - o spółkach akcyjnych,

3. przez osoby zagraniczne albo z udziałem osób zagranicznych,

4. wkłady pieniężne osób zagranicznych do kapitału założycielskiego banku są wnoszone w złotych.

3. Funkcję organu nadzoru pełni rada nadzorcza, składająca się co najmniej z 5 osób wybieranych przez walne zgromadzenie akcjonariuszy. Bank obowiązany jest informować Komisję Nadzoru Bankowego o składzie rady nadzorczej.

4. Zarząd banku składa się co najmniej z 3 osób.

5. Powołanie 2 członków zarządu banku, w tym prezesa, następuje za zgodą Komisji Nadzoru Bankowego. Z wnioskiem o wyrażenie zgody występuje rada nadzorcza. Rada nadzorcza informuje Komisję Nadzoru Bankowego o pozostałych osobach ze składu zarządu banku i o zmianach w składzie zarządu.

219. Wymogi jakie stawia prawo bankowe wobec osób - kandydatów do rady nadzorczej i zarządu banku.

Komisja Nadzoru Bankowego odmawia wyrażenia zgody na powołanie osób w skład zarządu, jeżeli:

1. były karane za przestępstwa z winy umyślnej,

2. prowadzone jest przeciwko nim postępowanie karne lub karne skarbowe.

3. w poprzednich miejscach pracy spowodowały udokumentowane straty majątkowe

4. założyciele oraz osoby przewidziane do objęcia w banku stanowisk członków zarządu dają rękojmię prowadzenia działalności w sposób należycie zabezpieczający interesy klientów banku,

5. co najmniej dwie osoby przewidziane do objęcia w banku stanowisk członków zarządu posiadają wykształcenie i doświadczenie zawodowe niezbędne do kierowania bankiem.

220. Ograniczenia w prawie bankowym przy nabywaniu lub objęciu akcji wyemitowanych przez Bank.

Osoba nabywająca albo zamierzająca nabyć lub objąć akcje bądź prawa z akcji banku jest obowiązana:

1. o fakcie nabycia lub objęcia akcji bądź praw z akcji powiadomić bank, którego akcje lub prawa z akcji nabyła lub objęła, jeżeli będą one wraz z akcjami lub prawami z akcji będącymi w jej dyspozycji stanowić pakiet uprawniający do wykonywania ponad 5% głosów podczas walnego zgromadzenia akcjonariuszy banku,

2. uzyskać każdorazowo, za pośrednictwem banku, którego akcje zamierza nabyć lub objąć, zezwolenie Komisji Nadzoru Bankowego na nabycie lub objęcie tych akcji bądź praw z tych akcji, jeżeli będą one stanowić wraz z akcjami lub prawami z akcji będącymi w jej dyspozycji pakiet uprawniający do wykonywania ponad 10%, 20%, 25%, 33%, 50%, 66% i 75% głosów podczas walnego zgromadzenia akcjonariuszy banku.

221. Rola Komisji Nadzoru Bankowego w postępowaniu mającym na celu uzyskanie zezwolenia na wykonywanie czynności bankowych.

Komisja Nadzoru Bankowego może odmówić wydania zezwolenia na nabycie akcji lub praw z akcji, jeżeli:

1. osoba zamierzająca nabyć akcje lub prawa z akcji nie daje rękojmi prowadzenia spraw banku w sposób należycie zabezpieczający interesy jego klientów albo

2. gdy środki przeznaczone na nabycie akcji lub praw z akcji pochodzą z pożyczki lub kredytu, lub źródeł nie udokumentowanych.

222. Jakie są podstawowe zasady prawa bankowego dotyczące akcji banku.

Osoba zamierzająca sprzedać pakiet akcji bądź praw z akcji:

1. uprawniający do wykonywania ponad 10% głosów podczas walnego zgromadzenia akcjonariuszy,

2. w wyniku sprzedaży którego pozostały w jej posiadaniu pakiet akcji bądź praw z akcji będzie uprawniał do mniej niż 20%, 33% i 50% głosów podczas walnego zgromadzenia akcjonariuszy - obowiązana jest powiadomić o swoim zamiarze Komisję Nadzoru Bankowego.

1. Akcje banków są akcjami imiennymi, z wyjątkiem akcji dopuszczonych do obrotu publicznego. W okresie roku, licząc od daty wpisania banku do rejestru handlowego, zbycie akcji imiennych przez akcjonariuszy wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego.

2. W razie uchylenia decyzji wyrażającej zgodę na wprowadzenie akcji banku do obrotu publicznego, akcje banku na okaziciela podlegają zamianie na akcje imienne.

3. Zamianie na akcje imienne podlegają również akcje banku na okaziciela, które nie są przedmiotem publicznego obrotu papierami wartościowymi.

223. Jakie warunki należy spełnić w celu utworzenia banku?

Utworzenie banku może nastąpić, jeżeli:

1) zostało zapewnione wyposażenie banku w:

1. fundusze własne, których wielkość powinna być dostosowana do rodzaju czynności bankowych przewidzianych do wykonywania i rozmiaru zamierzonej działalności, z tym że jeden założyciel oraz grupa założycieli, pozostających w stosunku dominacji i zależności, może wnieść wkład pieniężny w kwocie nie przekraczającej połowy kapitału założycielskiego,

2. pomieszczenia posiadające odpowiednie urządzenia techniczne, należycie zabezpieczające przechowywane w banku wartości, z uwzględnieniem zakresu i rodzaju prowadzonej działalności bankowej,

3. założyciele oraz osoby przewidziane do objęcia w banku stanowisk członków zarządu dają rękojmię prowadzenia działalności w sposób należycie zabezpieczający interesy klientów banku,

4. najmniej dwie osoby przewidziane do objęcia w banku stanowisk członków zarządu posiadają wykształcenie i doświadczenie zawodowe niezbędne do kierowania bankiem,

5. przedstawiony przez założycieli plan działalności banku na okres co najmniej trzyletni wskazuje, że działalność ta będzie bezpieczna dla środków pieniężnych gromadzonych w banku.

224. Proszę wymienić podstawowe elementy projektu statutu banku.

Projekt statutu banku określa w szczególności:

1) jego nazwę, która powinna zawierać wyraz "bank" i odróżniać się od nazwy innych banków oraz wskazywać, czy jest to bank państwowy, bank w formie spółki akcyjnej czy bank spółdzielczy,

2) siedzibę banku, przedmiot działania i zakres jego działalności,

3) organy i organizację banku oraz zasady składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych,

4) zasady sprawowania kontroli wewnętrznej,

5) fundusze własne oraz zasady gospodarki finansowej.

225. Wymogi kapitałowe stawiane przez polskie prawo bankowe wobec założycieli banków.

Wnoszony przez założycieli banku kapitał założycielski nie może być niższy od równowartości 5.000.000 EURO obliczonych w złotych według kursu ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu wydania decyzji zezwalającej na utworzenie banku.

226. Formy, w jakich dopuszczone jest - przez prawo - działanie polskich banków za granicą.

1. Utworzenie za granicą banku przez osoby krajowe lub z udziałem osób krajowych, jak również utworzenie oddziału banku krajowego za granicą, wymaga zezwolenia Ministra Finansów. Wydanie zezwolenia wymaga uzgodnienia z Komisją Nadzoru Bankowego, jeżeli założycielem banku lub oddziału banku jest bank krajowy.

2. Wniosek o utworzenie za granicą banku przez osoby krajowe lub z udziałem osób krajowych powinien zawierać:

1. określenie nazwy, siedziby i formy organizacyjnej banku,

2. dane dotyczące założycieli i kapitału założycielskiego.

3. Do wniosku załącza się:

1) list intencyjny i projekt statutu,

2) program działalności i plan finansowy banku na okres co najmniej trzyletni,

3) informacje o przepisach prawnych obowiązujących w państwie przyjmującym w zakresie:

a) zezwoleń na podjęcie działalności przez bank,

b) przepisów podatkowych dotyczących działalności banków,

c) przepisów dotyczących transferu dewiz i nadzoru bankowego.

4. Wniosek o utworzenie oddziału banku za granicą powinien zawierać list intencyjny i informacje o przepisach prawnych obowiązujących w państwie przyjmującym (w zakresie j.w.).

227. Podstawa utworzenia oddziału banku zagranicznego w Polsce.

1. Utworzenie oddziału banku zagranicznego w kraju następuje na podstawie:

1. zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego,

2. wydanego po uzgodnieniu z Ministrem Finansów,

3. na wniosek zainteresowanego banku.

2. Wniosek powinien zawierać:

1. nazwę i siedzibę banku występującego z wnioskiem oraz charakterystykę jego działalności,

2. rodzaje czynności bankowych, do których wykonywania ma być upoważniony oddział banku, oraz siedzibę oddziału,

3. wielkość funduszy przydzielonych do dyspozycji oddziału,

4. dane dotyczące co najmniej 2 osób przewidzianych do objęcia w oddziale stanowisk dyrektora lub jego zastępcy.

3. Do wniosku załącza się zobowiązanie występującego z wnioskiem banku zagranicznego o zaspokajaniu wszelkich roszczeń, jakie mogą powstać w stosunkach między oddziałem i innymi podmiotami.

4. W zezwoleniu na utworzenie oddziału banku zagranicznego w kraju Komisja Nadzoru Bankowego ustala w szczególności:

• siedzibę oddziału,

• rodzaj czynności bankowych, do których wykonywania oddział jest upoważniony oraz

• minimalną wysokość funduszy niezbędnych do działalności oddziału.

5. Oddziały banków zagranicznych podlegają wpisowi do rejestru handlowego.

6. Do oddziałów banków zagranicznych, działających na terenie Rzeczypospolitej, stosuje się przepisy prawa polskiego.

228. Jaka jest procedura otwierania przez banki zagraniczne przedstawicielstw w Polsce?

Banki zagraniczne mogą otwierać w Polsce swoje przedstawicielstwa na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego wydanego, po uzgodnieniu z Ministrem Finansów, na wniosek zainteresowanego banku.

1. Wniosek powinien zawierać:

1. określenie nazwy i siedziby banku oraz charakterystykę działalności prowadzonej przez bank występujący z wnioskiem,

2. określenie siedziby przedstawicielstwa i zakresu jego działania,

3. informacje o kandydacie przewidzianym na stanowisko przedstawiciela banku.

2. Do postępowania przy otwarciu przedstawicielstwa banku stosuje się odpowiednio przepisy art. 33, art. 37 oraz art. 38.

4. Przedstawicielstwo banku nie może wykonywać czynności bankowych.

229. Jakiego rodzaju przekształcenia banku przewiduje polskie prawo bankowe?

Bank państwowy może być przekształcony w bank w formie spółki akcyjnej.

Rada Ministrów na wniosek Ministra Skarbu Państwa, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Bankowego, w drodze rozporządzenia:

1) przekształca bank państwowy w spółkę akcyjną z udziałem Skarbu Państwa,

2) określa, w jakim zakresie majątek banku państwowego zostanie wniesiony do spółki akcyjnej na pokrycie kapitału akcyjnego, w jakim zaś nastąpi zbycie tego majątku tworzonej spółce akcyjnej z udziałem Skarbu Państwa

230. Jakie są konsekwencje prawne przekształcenia banku działającego w Polsce?

Przekształcenie banku państwowego w spółkę akcyjną:

1. nie powoduje zmian w zakresie zawartych przez bank umów i uprawnień z tytułu decyzji administracyjnych,

2. następuje na podstawie bilansu sporządzonego na dzień przekształcenia. Z tym dniem bank w formie spółki akcyjnej wchodzi we wszystkie prawa i obowiązki przekształcanego banku państwowego.

W dniu uzyskania osobowości prawnej przez bank w formie spółki akcyjnej bank państwowy ulega likwidacji, a jego organy ulegają rozwiązaniu.

Czynności usługowe banku

231. Podstawowe zasady dotyczące otwierania rachunków bankowych.

1. Banki prowadzą rachunki bankowe dla osób fizycznych i osób prawnych oraz dla jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, o ile posiadają zdolność prawną.

2. Rachunki bankowe są prowadzone w złotych i w walutach obcych.

3. Bank swobodnie dysponuje powierzonymi środkami pieniężnymi, a w zamian dokłada wszelkich starań w zakresie bezpieczeństwa powierzonych środków pieniężnych bankowi.

4. Posiadacz rachunku bankowego dysponuje swobodnie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku, przy czym swoboda ta może być ograniczona postanowieniami zawartymi w umowie.

5. Rachunek oszczędnościowy może być prowadzony dla kilku osób (rachunek wspólny), z których każda korzysta z uprawnień posiadacza rachunku w granicach określonych w umowie.

6. Środki pieniężne na rachunku bankowym mogą być oprocentowane według stopy stałej lub zmiennej w wysokości i na zasadach określonych w umowie. Do obliczania odsetek przyjmuje się, że rok liczy 365 dni.

7. Rachunki oszczędnościowe nie mogą być wykorzystywane przez ich posiadaczy do przeprowadzania rozliczeń pieniężnych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Banki mogą prowadzić w szczególności następujące rodzaje rachunków bankowych:

1) rachunki bieżące,

2) rachunki pomocnicze,

3) rachunki lokat terminowych,

4) rachunki oszczędnościowe - wkłady oszczędnościowe.

Rachunki oszczędnościowe są prowadzone dla osób fizycznych. Mogą być one również prowadzone dla szkolnych kas oszczędnościowych i pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych.

232. Jakiego rodzaju rachunki bankowe mogą być prowadzone przez banki dla osób prowadzących działalność?

Banki mogą prowadzić w szczególności następujące rodzaje rachunków bankowych:

1) rachunki bieżące,

2) rachunki pomocnicze,

3) rachunki lokat terminowych,

233. Dla jakich podmiotów przepisy prawa bankowego przewidują prowadzenie rachunków oszczędnościowych?

Rachunki oszczędnościowe są prowadzone dla:

• osób fizycznych,

• szkolnych kas oszczędnościowych i

• pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych.

Rachunki oszczędnościowe nie mogą być wykorzystywane przez ich posiadaczy do przeprowadzania rozliczeń pieniężnych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej

234. Elementy niezbędne, które musi zawierać umowa rachunku bankowego.

Otwarcie rachunku bankowego następuje przez zawarcie z bankiem umowy na piśmie. Powinna ona określać w szczególności:

1) strony umowy,

2) rodzaj otwieranego rachunku,

3) walutę, w jakiej rachunek jest prowadzony,

4) czas, na jaki rachunek został otwarty,

5) wysokość oprocentowania i warunki jego zmiany,

6) sposób dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku,

7) terminy wypłaty lub kapitalizacji odsetek,

8) terminy realizacji zleceń posiadacza rachunku,

9) zakres odpowiedzialności banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji posiadacza rachunku,

10) tryb i warunki dokonywania zmian umowy,

11) sposób i termin wypowiedzenia lub rozwiązania umowy rachunku,

12. zasady rozwiązania umowy w razie niedokonywania na rachunku żadnych obrotów,

13. zasady i sposób ustalania wysokości prowizji i opłat za czynności związane z prowadzeniem rachunku.

235. Co jest dowodem na zawarcie umowy rachunku oszczędnościowego zgodnie z przepisami prawa bankowego?

Dowodem zawarcia umowy rachunku oszczędnościowego może być książeczka lub inny dokument potwierdzający zawarcie umowy. W nazwie dokumentu należy użyć w odpowiednim przypadku wyrazu "oszczędnościowy". Dowód zawarcia umowy rachunku oszczędnościowego jest wystawiany jako dokument imienny.

236. Przypadki, w których Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za zobowiązania banku.

SP nie odpowiada(ł) za zobowiązania banków, z wyjątkiem zobowiązań:

1. z tytułu rachunków oszczędnościowych, na które wystawiono dokumenty imienne, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 1999r., w bankach: PKO BP, Pekao S.A., BGŻ S.A.,

2. z tytułu wkładów oszczędnościowych zgromadzonych na:

• książeczkach mieszkaniowych wystawionych do dnia 23 października 1990r.,

• imiennych rachunkach oszczędnościowo-kredytowych w bankach prowadzących kasy mieszkaniowe według zasad określonych odrębnymi przepisami - do łącznej wysokości trzykrotności kwot objętych gwarancjami Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, jeżeli wkłady były gromadzone przez okres nie krótszy niż 2 lata,

3. za które przyjął odpowiedzialność z tytułu gwarancji i poręczeń.

237. Jaka wysokość środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku oszczędnościowym, wolna jest od zajęcia sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego?

Środki pieniężne na rachunkach oszczędnościowych jednej osoby, niezależnie od liczby zawartych umów, wolne są od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego do wysokości trzykrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku, ogłaszanego przez Prezesa GUS za okres bezpośrednio poprzedzający dzień wystawienia tytułu wykonawczego.

238. Jakie obowiązki ciążą na banku w przypadku śmierci posiadacza rachunku oszczędnościowego?

W razie śmierci posiadacza rachunków oszczędnościowych, bank jest obowiązany wypłacić z tych rachunków:

1) kwotę wydatkowaną na koszty pogrzebu posiadacza rachunku - osobie, która przedstawi rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią wydatków - w wysokości nie przekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku,

2) kwotę nie wyższą niż przypadające na ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku 20krotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa GUS, nie przekraczającą jednak wysokości środków na rachunku - osobie, którą posiadacz rachunku wskazał w umowie.

Zasady końcowe:

1. W razie gdy umowa rachunku oszczędnościowego nie stanowi inaczej, ulega ona rozwiązaniu, jeżeli w ciągu 5 lat nie dokonano na rachunku żadnych obrotów poza okresowym dopisywaniem odsetek, a stan środków na rachunku nie przekracza kwoty minimalnej ustalonej w umowie.

2. Osoba małoletnia może posiadać rachunek oszczędnościowy, a po ukończeniu 13 lat dysponować środkami pieniężnymi znajdującymi się na tym rachunku, o ile nie sprzeciwi się temu na piśmie jej przedstawiciel ustawowy.

3. W razie zgłoszenia bankowi utraty dowodu zawarcia umowy rachunku oszczędnościowego, czeku lub blankietu czeku, bank jest odpowiedzialny za wypłaty gotówkowe, a także za przelewy dokonane w jednostce organizacyjnej banku prowadzącej rachunek oszczędnościowy, od chwili otrzymania przez tę jednostkę zgłoszenia.

4. W umowie zawartej między bankiem a posiadaczem rachunku bankowego powinna być określona odpowiedzialność banku za dokonane w innych przypadkach wypłaty gotówkowe po otrzymaniu zgłoszenia utraty dokumentów, o których mowa wyżej.

239. Co należy rozumieć pod pojęciem bankowych rozliczeń pieniężnych?

1.Przez bankowe rozliczenia pieniężne rozumieć należy:

1. operacje polegające na dokonywaniu zmian w stanie środków pieniężnych na rachunku bankowym na zlecenie klienta lub

2. w wyniku czynności, które z mocy prawa powodują wskazane zmiany w stanie praw majątkowych klienta.

240. Jakie formy dokonywania rozliczeń pieniężnych dopuszcza prawo bankowe?

Rozliczenia pieniężne są przeprowadzane w formie:

• gotówkowej i

• bezgotówkowej.

Rozliczenia pieniężne bezgotówkowe przeprowadzane są przy użyciu papierowych lub elektronicznych nośników informacji, w tym również za pomocą kart płatniczych.

241. Jakie są podstawowe zasady wynikające z przepisów prawa bankowego dotyczące dokonywania rozliczeń pieniężnych przez banki?

1. Banki zobowiązane są do niezwłocznej realizacji poleceń przelewu na rachunki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz innych składek i wpłat, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

2. Jeżeli polecenie przeprowadzenia rozliczenia pieniężnego złożone przez posiadacza rachunku bankowego jest wykonywane przez kilka banków, każdy z tych banków ponosi wraz z pozostałymi solidarną odpowiedzialność wobec posiadacza rachunku za szkody spowodowane niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem polecenia. Wolny od odpowiedzialności jest bank, który udowodni, że szkoda nie powstała z jego winy.

3. Bank dokonujący wypłat z rachunku bankowego jest obowiązany sprawdzić autentyczność i prawidłowość formalną dokumentu stanowiącego podstawę do wypłaty oraz tożsamość osoby dającej zlecenie.

4. W przypadku wypłat dokonywanych za pomocą elektronicznego nośnika informacji czynności sprawdzające dokonywane są poprzez automatyczne sprawdzenie autentyczności personalnego numeru identyfikacyjnego bądź hasła albo obu tych danych.

5. W przypadku wypłat dokonywanych przy użyciu karty płatniczej tłoczonej, nie wykorzystującej elektronicznego nośnika informacji, sprawdzenie autentyczności następuje poprzez porównanie podpisu na karcie z podpisem złożonym na dokumencie potwierdzającym dokonanie transakcji.

6. Banki są obowiązane przyjmować wpłaty gotówkowe na rachunki bankowe oraz przeliczać i sortować banknoty i monety pochodzące z tych wpłat.

7. Prezes Narodowego Banku Polskiego określa, w drodze zarządzenia:

1) formy i tryb przeprowadzania rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem banków,

2) szczegółowe zasady tworzenia, utrwalania, przekazywania i przechowywania oświadczeń woli oraz innych dokumentów sporządzanych w wersji elektronicznej,,

3. sposób przeprowadzania rozrachunków międzybankowych,

4. sposoby i tryb przeliczania, sortowania, pakowania i oznaczania opakowań banknotów i monet oraz wykonywania czynności związanych z zaopatrywaniem banków w te znaki.

242. Definicja umowy kredytu.

Przez umowę kredytu:

1. bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a

2. kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

243. Podstawowe elementy umowy kredytu.

Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności:

1) strony umowy,

2) kwotę i walutę kredytu,

3) cel, na który kredyt został udzielony,

4) zasady i termin spłaty kredytu,

5) wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany,

6) sposób zabezpieczenia spłaty kredytu,

7) zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu,

8) terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych,

9) wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje,

10) warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

244. Definicja „zdolności kredytowej”.

Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie.

245. Jakie uprawnienia posiada bank w związku z badaniem zdolności kredytowej kredytobiorcy?

1. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności.

2. Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy.

3. Osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, które nie mają zdolności kredytowej, bank może udzielić kredytu pod warunkiem:

1) ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu,

2) przedstawienia niezależnie od zabezpieczenia spłaty kredytu programu naprawy gospodarki podmiotu, którego realizacja zapewni - według oceny banku - uzyskanie zdolności kredytowej w określonym czasie.

4. Kredytobiorca jest obowiązany umożliwić podejmowanie przez bank czynności związanych z oceną sytuacji finansowej i gospodarczej oraz kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu.

246. Jakie są podstawowe zasady prawa bankowego dot. udzielania kredytów?

1. Suma udzielonych kredytów, pożyczek pieniężnych, nabytych obligacji i innych niż akcje papierów wartościowych, wierzytelności z tytułu gwarancji bankowych, poręczeń i akredytyw oraz innych wierzytelności banku w stosunku do jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo i organizacyjnie ponoszących wspólnie ryzyko gospodarcze nie może przekroczyć 25% funduszy własnych banku.

2. Przez podmioty powiązane kapitałowo i organizacyjnie, rozumie się:

1. dwie lub więcej osób fizycznych, prawnych lub jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, względem których można wykazać, że są ze sobą powiązane, gdyż ponoszą wspólne ryzyko gospodarcze, ponieważ jedna z nich bezpośrednio lub pośrednio kontroluje pozostałe, albo

2. dwie lub więcej osób fizycznych, prawnych lub jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, między którymi nie zachodzą określone wyżej okoliczności, ale w stosunku do których można przyjąć, że ponoszą jedno ryzyko gospodarcze, ponieważ są powiązane w taki sposób, że kondycja finansowa jednej z nich może mieć wpływ na kondycję finansową pozostałych.

3. Ograniczeń powyższych nie stosuje się, jeżeli:

1. stroną zobowiązaną wobec banku jest: SP, NBP, międzynarodowa instytucja finansowa, rządy lub banki centralne państw członków Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju,

2. wierzytelność zabezpieczono zastawem na prawach wynikających z papierów wartościowych, których emitentem jest SP, NBP lub międzynarodowa instytucja finansowa - do wysokości wartości zastawu,

3. wierzytelność jest zabezpieczona kwotą pieniężną, która została przeniesiona na własność banku - do wysokości tej kwoty.

247. Zdefiniuj pojęcie „konsorcjum bankowe” i przedstaw jego zadania.

Konsorcjum bankowe powstaje na mocy umowy zawartej pomiędzy bankami, w celu wspólnego udzielenia kredytu.

W umowie tej banki ustalają warunki udzielenia kredytu i jego zabezpieczenia oraz wyznaczają bank umocowany do zawarcia umowy kredytu.

Banki ponoszą ryzyko związane z udzielonym kredytem proporcjonalnie do wysokości wniesionych środków finansowych do wspólnie udzielonego kredytu.

248. Jakie zadania ciążą na banku w trakcie obowiązywania umowy kredytu?

1. Bank może żądać - w czasie obowiązywania umowy kredytu - od kredytobiorcy przedstawienia informacji i dokumentów niezbędnych do oceny jego sytuacji finansowej i gospodarczej oraz umożliwiających kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu.

2. W razie stwierdzenia przez bank kredytujący, że warunki udzielenia kredytu nie zostały dotrzymane, lub w razie zagrożenia terminowej spłaty kredytu z powodu złego stanu majątkowego kredytobiorcy, bank może:

1) wypowiedzieć umowę kredytu w całości lub w części,

2) zażądać dodatkowego zabezpieczenia spłaty kredytu bądź przedstawienia w określonym terminie programu naprawczego i jego realizacji po zatwierdzeniu przez bank.

3. Bank może żądać dotrzymania okresu wypowiedzenia, który - co do zasady - wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni, o ile umowa kredytu nie przewiduje okresu dłuższego.

4. Po upływie okresu wypowiedzenia umowy kredytu, bank może żądać od kredytobiorcy niezwłocznego zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami należnymi bankowi za okres korzystania z kredytu, o ile umowa kredytu nie stanowi inaczej.

249. Jakie są podstawowe zasady dot. ustalania oprocentowania kredytów?

1. Zasady oprocentowania kredytu określa umowa kredytu, z tym że w razie stosowania stopy zmiennej należy:

1) określić w umowie kredytowej warunki zmiany stopy procentowej kredytu,

2) powiadomić w sposób określony w umowie kredytobiorcę oraz poręczycieli o każdej zmianie stopy oprocentowania kredytu.

2. W ogłoszeniach i ofertach dotyczących warunków udzielenia kredytu na cele konsumpcyjne banki obowiązane są określać wysokość rocznej stopy oprocentowania tego kredytu.

250. Definicja umowy pożyczki.

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną sumę pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy.

251. Zasady udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych w odniesieniu do osób będących członkami zarządu banku i osób zajmujących stanowiska kierownicze?

Przez osoby zajmujące stanowiska kierownicze rozumie się pracowników podlegających bezpośrednio członkom zarządu oraz dyrektorów oddziałów, ich zastępców i głównych księgowych.

Przez członków organów banku rozumie się członków zarządu i członków rady nadzorczej.

1. Udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia:

1. członkowi organu banku w kwocie przekraczającej równowartość 5.000 EURO, obliczonej w złotych według kursu ogłaszanego przez NBP, łącznego zobowiązania wymaga wspólnej uchwały zarządu i rady nadzorczej, podjętej w głosowaniu tajnym - większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy członków obu organów, bez udziału zainteresowanej osoby,

2. członkowi organu banku w kwocie nie przekraczającej równowartości 5.000 EURO, obliczonej w złotych według kursu ogłaszanego przez NBP, łącznego zobowiązania określa regulamin uchwalony przez radę banku (walne zgromadzenie),

3. osobie zajmującej stanowisko kierownicze w banku określa regulamin uchwalony przez radę banku.

2. Suma kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń udzielonych członkom organów i osobom zajmującym kierownicze stanowiska w banku nie może przekroczyć 10% sumy funduszy podstawowych banku, a w banku spółdzielczym 25% sumy funduszy podstawowych banku.

3. Bank ustala w regulaminie warunki udzielania kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń oraz prowadzi ich odrębną ewidencję.

4. Powyższe reguły stosuje się również przy udzielaniu kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia, a także otwieraniu rachunku bankowego podmiotowi powiązanemu kapitałowo i organizacyjnie z:

1. akcjonariuszem banku w formie spółki akcyjnej i członkiem banku spółdzielczego,

2. członkiem organu banku i osobą zajmującą stanowisko kierownicze w banku.

5. Udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej i poręczenia członkowi organu banku, osobie zajmującej stanowisko kierownicze w banku, akcjonariuszowi banku i członkowi banku spółdzielczego oraz podmiotowi powiązanemu z nimi kapitałowo i organizacyjnie, jeżeli w pojedynczym przypadku przekracza równowartość 30.000 EURO obliczoną w złotych według kursu ogłaszanego przez NBP, podlega zgłoszeniu do Komisji Nadzoru Bankowego.

---