Wykład 2 10.03.2010
Psychopatologia ogólna: polega na opisie prostych i złożonych czynności psychicznych bez ich klasyfikacji;
Zaburzenia spostrzegania:
złudzenia (iluzje) - zniekształcone spostrzeganie realnie istniejących przedmiotów (np. postrzeganie krzesła jako zwierzęcia);
omamy - spostrzeganie przedmiotów nie istniejących realnie (np. spostrzeganie dzikiego zwierzęcia w miejscu, gdzie go nie ma),
Cierpiałkowska zalicza do zaburzeń spostrzegania także agnozje. Agnozje tym różnią się od pozostałych, że wynikają z uszkodzeń OUN;
Agnozje - w konsekwencji uszkodzenia jakiejś struktury, najczęściej płatów potylicznych - człowiek spostrzega poszczególne cechy jakiegoś przedmiotu, ale nie potrafi go zidentyfikować.
Zaburzenia spostrzegania ≠ zaburzenia widzenia;
Zaburzenia spostrzegania dot. wszystkich analizatorów (agnozja może być wzrokowa, słuchowa, dotykowa, itd.);
Omamy:
elementarne - dot. wrażeń (pojedyncze dźwięki, zaśnieżenie pola widzenia)
proste - dot. tylko jednego analizatora,
złożone - dot. kilku analizatorów na raz,
parahalucynajce nie są zaliczane do omamów jako takich;
omamy wyst. przede wszystkim przy zaburzeniach psychotycznych,
parahalucynacje i pseudohalucynacje są częstsze w przypadku chorób OUN;
urojenia - zaburzenia myślenia (jeden z elementów), są sądami (przekonaniami) a nie wrażeniami; są niefalsyfikowalne;
dawniej urojenia traktowane były jako jakość która różnicuje psychozę i inne stany patologii; istnienie urojeń było traktowane jako swego rodzaju zmiana jakościowa a nie ilościowa;
obecnie nie można mówić o urojeniach jako zmianie jakościowej; mówimy jedynie o kontinuum sądów, które podlegają weryfikacji do takich, które nie są weryfikowalne;
nastawienie urojeniowe - przekonanie szczególnie cenne dla człowieka, którego chce bronić za wszelką cenę (np. matka broniąca oceny stanu umysłowego własnego dziecka);
za mało, by mówić o psychopatologii;
można mieć urojenia mając niedoczynność tarczycy i subkliniczną niedoczynność tarczycy (nie ma to nic wspólnego z typową genezą patologii psychicznej); możliwe także w cukrzycy lub niedoborze wit. B1,
urojenia jako takie nie są zaburzeniem, są tylko objawem;
zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, w przeciwieństwie do urojeń, są zawsze efektem jakiejś nieprawidłowości, patologii, choroby;
idee nadwartościowe - wyst. tu cenzura społeczna: jeśli dane czynności mają akceptację społeczną nie są uznawane za patologię, ale przeciwnie, za coś wielce pożądanego (np. zdobywanie ośmiotysięczników), jeśli nie mają społeczno-kulturowej akceptacji, są postrzegane jako idee nadwartościowe (np. zdobywanie Ślęży);
psychopatologia mówi, że nie tyle idee nadwartościowe są patologiczne, ale skrajne idee nadwartościowe;
hypermnesia - np. u Kim Peek,
mnemonia - pamięć absolutna
(Jill Price - od 8. r.ż. pamięta wszystko),
można zapamiętać dużo tekstu, ale trudno z zapamiętywanych treści wydobyć rzeczy ważne)
niedoczynność pamięci: hypomnesia
może mieć charakter psychogenny (związana z zaburzeniami o charakterze konwersyjnym lub z fugą) - lokalizowane jako zaburzenie nerwicowe lub somatomorficzne,
może mieć charakter organiczny - możemy wówczas wyodrębnić tę strukturę w OUN, która jest odpowiedzialna za tę niedoczynność, np. hipokamp;
obustronne usunięcie hipokampa brak umiejętności nabywania nowych śladów pamięciowych (np. pacjent HM),
zaburzenia jakościowe pamięci:
pseudomnezja,
paramnezja
zaburzenia świadomości można ujmować w postaci zespołów;
w skład zespołu mogą wchodzić objawy, które się wzajemnie wykluczają; nie wszystkie elementy zespołu muszą wystapić, żeby można było rozpoznać zespół;
zespół, w zależności od odmiany, może mieć zupełnie inną formę
np. zespół psychoorganiczny - postać otępienna lub charakteropatyczna (Phineas Gage),
może też istnieć postać rzekomo nerwicowa lub móżdżkowy zespół poznawczo-emocjonalny
2