Teresa Wilk - Bukowno
Opierając się na wynikach prac socjologicznych i psychologicznych o małych grupach społecznych, stwierdzono, że efektywność gospodarcza i satysfakcja społeczna wzrasta w miarę pogłębiania się więzi społecznych.
Organizowanie społeczności lokalnej jest opracowane jako ustrukturyzowana metoda pracy socjalnej, ale już wcześniej osoby wykazujące zdolności organizatorskie działały na rzecz ożywienia społeczności lokalnych.
Metoda środowiskowa rozumiana wąsko polega na uruchamianiu akcję cykliczną lub stałą zainteresowaną np. jedną grupą społeczną (ludzie starsi), lub gdy jest organizowana przez jedną grupę osób lub instytucję (np. przedświąteczna zbiórka charytatywna organizowana przez konkretne stowarzyszenie).
Celem organizowania środowiska jest wspomaganie jego rozwoju, aktywizowanie, inspirowanie do pozytywnych zmian, a także korygowanie wadliwych struktur zachowań i postaw w tym środowisku. Kierowane są one do ludzi, ale i do warunków, w których realizują swoje życie. Istotnymi procesami w organizowaniu środowiska jest integracja mieszkańców, tworzenie emocjonalnych i sąsiedzkich więzi, identyfikacja grupą społeczną. Przeciwdziała to anonimowości i zwiększa poczucie bezpieczeństwa.
Aktywizacja społeczna może mieć na celu ustalenie nowego porządku, na przykład w sytuacji niezadowolenia zbiorowości i z chęcią zmiany warunków życia, często są protestem, a wręcz buntem wobec władzy.
Identyfikacja
Utożsamienie się jednej osoby z inną osobą lub pewną grupą, odnosi się do przedmiotów, osób, grup, pełnionych ról społecznych. Może występować w trzech kontekstach:
przeniesienie stosunku uczuciowego żywionego do pierwszej osoby na inną
utożsamienie się z inną osobą przeżywanie jej sukcesów i porażek jak własnych
jednostka uznaje się za członka grupy, uznaje jej wartości, cele, reguły i traktuje je jako własne
Podmiotowość
to aktywny wpływ działań ludzkich na kształt struktury społecznej, zdolność od wywierania wpływu na kształt struktury społecznej. Powinna wyrażać się w działaniu i dążeniu do korygowania, przekształcania i konstruowania nowej rzeczywistości.
Aktywność
to tendencje tkwiące w danej jednostce oraz warunki społeczne i historyczne, w których funkcjonuje jednostka. Gdy tendencje tkwiące w człowieku natrafiają na sprzyjające okoliczności społeczne można mówić o działaniu nakierowanym na kształtowanie danej rzeczywistości.
Aktywność społeczna - gotowość do działania lub samo działanie zmierzające do przekształcenia rzeczywistości przynoszące efekty działającej jednostce i społeczeństwu.
Motywy aktywności społecznej:
Motywy osobiste
ekspresyjne - wyrażenie siebie
instrumentalne - chęć skutecznego działania w roli społecznej (zdobycie doświadczenia)
Motywy grupowe (kolektywistyczne)
chęć pomocy innym
skierowanie na grupę - chęć zdobycia pozycji przez własną grupę
pobudki polityczne i ideologiczna
Twierdzenia charakteryzujące działania aktywizujące:
zmiany powinny się dokonywać wysiłkiem członków danej społeczności
czynne dobrowolne uczestnictwo
przekonanie, że podstawową przeszkodą działaniu jest brak umiejętności ludzi mieszkających na danym terenie
konieczne jest określanie celów i etapów działania
rozwój jest możliwy tylko poprzez podniesienie poziomu oświaty.
Miasto - małą ojczyzną - miejscem aktywności szkolnej lub zawodowej, wypoczynku, rekreacji itp.
Bukowno
Teren miasta przynależał do różnych województw i powiatów. Wiąże się to z jakością życia mieszkańców
i dotyczy wszystkich sfer ich życia. Przynależało m.in. do województwa śląskiego jak i małopolskiego, kolejne reformy administracyjne zmieniały województwo miasta, ale zawsze Bukowno pozostawało miastem na granicy województw. Konsekwencje mieszkańców tego położenia dotyczą wielu sfer życia (np. dostęp do służby zdrowia).
W mieście wielu jest zwolenników przynależności do Śląska lub Małopolski, niemal każdy wyraża na ten temat uargumentowaną opinię. Zorganizowano referendum - 95% opowiedziało się za przynależnością do Śląska.
Inicjatywy
Rozwój społeczności lokalnej powinien być traktowany jako ruch społeczny, który niesie za sobą ładunek emocjonalny. Nie może być on neutralny.
Aktywność społeczna (realizowana w Bukownie) - m.in. dotyczy ochrony przyrody, np. akcja sadzenia drzew, która spotkała się z licznym odzewem, powstanie stowarzyszenia Białej Przemszy, przy większości projektów mieszkańcy miasta pracowali społecznie.
Poziom życia w mieście jest zróżnicowany i zależy nie tylko od warunków materialnych, ale także od samopoczucia mieszkańców, roli w rodzinie i społeczeństwie. Aby poprawić te warunki organizuje się liczne stowarzyszenia, inicjatywy zrzeszające osoby starsze, samotne, młodzież i motywujące do wyznaczania sobie nowych celów i dążeniu do nich. Organizacje społeczne mają na celu uatrakcyjnienie codziennego życia społeczności, umożliwienia pożytecznego spędzenia wolnego czasu. Aktywizacja przynosi korzyści jednostce przez zaspokajanie jego potrzeb ale także umożliwia rozwój ogółowi społeczeństwa.
Działanie może przejąć także formę przedsiębiorczości, przez swoją pracę przedsiębiorcy przynoszą odpowiednie zyski miastu, umożliwiając jego rozwój. zapewniają egzystencje sobie, oraz tworzą miejsca pracy.
Władze miasta promują swoje miejscowości m.in. na konkursach na szczeblu wojewódzkim i ogólnokrajowym.
Aktywność lokalna objawia się w zróżnicowanych działaniach - spontanicznych - kształtująca się na bazie zaspokojenia potrzeb mieszkańców, oraz sformalizowaną - będącą efektem pracy stowarzyszeń.
Popularyzacji kultury i aktywizacji sprzyja organizowanie lokalnych konkursów np. poetyckich, czy wiedzy o regionie. (Szczególnie ważna jest wiedza o regionie w rejonie pogranicza, umożliwia dialog i poznanie terenu sąsiedniego, zaakceptowanie go i współdziałanie z nim.)
Kolejną formą aktywizacji jest organizacja dni miasta, czy imprez okolicznościowych jak np. dzień dziecka.
W każdej społeczności odnajdzie się osoby bierne i aktywne.
Lokalne gazety są kolejną formą aktywności i skupiają ludzi reprezentujących podobne zainteresowania i chęć aktywnego działania.