Krucjaty w XI-XIII wieku
Przyczyny wypraw krzyżowych
1. Turcy Seldżucy opanowali Syrię i Ziemię Świętą (Palestynę) i utrudniali chrześcijanom pielgrzymowanie do Jerozolimy.
2. Chęć odzyskania Ziemi Świętej i pomysł krucjat. (*W 1063 r. papież Aleksander II wezwał wszystkich chrześcijan do udzielenia pomocy Hiszpanom w walce z Arabami. Ogłosił, że odzyskane ziemie są własnością papiestwa. Wystąpienie papieża uważa się za początek krucjat. Termin krucjata pochodzi z języka łacińskiego: cruciata - krzyżowa, crucis - krzyż. W 1095 r. na synodzie w Clermont papież Urban II zwrócił się z apelem o zorganizowanie wielkiej wyprawy krzyżowej przeciwko niewiernym i odzyskanie grobu świętego. Sądził, że pozwoli to na przywrócenie jedności Kościoła. Uczestnicy zostali zapewnieni że dostaną odpust zupełny po powrocie z wyprawy. Obecni na synodzie z okrzykiem „Bóg tak chce” przypinali sobie krzyże z czerwonego sukna, jako znak udziału w wyprawie).
3. Kupcy szukali nowych źródeł dochodów i chcieli kontrolować szlak handlowy do Indii, który przebiegał przez tereny zajęte przez Turków.
4. Wzrost liczby ludności w Europie.
5. Rycerze i chłopi wierzyli, że dzięki wyprawom zdobędą ziemię i legendarne bogactwa Wschodu, ponadto chłopi uciekali przed uciskiem panów.
Wyprawy krzyżowe
I krucjata 1096-1099 r. - zakończyła się zdobyciem przez krzyżowców Jerozolimy 15 lipca 1099 r. i utworzeniem przez nich Królestwa Jerozolimskiego. *II krucjata 1147-1149 r. zakończyła się fiaskiem. W 1187 r. - przywódca muzułmański Saladyn pokonał armię krzyżowców w bitwie pod Hittin (4 VII), odzyskał Jerozolimę i zdobył Królestwo Jerozolimskie (Tyr, Trypolis i Antiochia pozostały w rękach chrześcijan). Odpowiedzią chrześcijan była III krucjata 1189-1192 r. i odzyskanie przez nich pasa wybrzeża od Tyru do Jaffy. IV krucjata 1202-1204 r. - zamiast podjęcia próby odbicia Jerozolimy krzyżowcy zniszczyli chrześcijańskie Cesarstwo Bizantyjskie. W 1212 r. doszło do fatalnej krucjaty dzieci francuskich i włoskich. V krucjata 1217-1221 r. - klęska uczestników w Palestynie. VI krucjata 1228-1229 r. zakończyła się dzięki negocjacjom, które prowadził cesarz Fryderyk II, odzyskaniem Jerozolimy (ponownie utraconej w 1244 r.), Betlejem i Nazaretu. VII krucjata 1248-1254 r. i VIII krucjata z 1270 r., którymi kierował król francuski Ludwik IX, zakończyły się porażką; W 1291 (1292) r. muzułmanie zdobyli Akkon - ostatni punkt oporu krzyżowców w byłym Królestwie Jerozolimskim. Epoka krucjat dobiegła końca.
Źródło: B. Zientara, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1998, s. 256-271.
Pytania i polecenia:
W jakich wiekach miały miejsce krucjaty? Co to jest krucjata?
Wymień przyczyny krucjat.
Kiedy miała miejsce I krucjata i jak się zakończyła dla chrześcijan?
Ile krucjat zorganizowano?
Czy według Ciebie krucjaty powinny się odbyć?