![]() | Pobierz cały dokument psychologia.stresu.rozdz.5.2.iii.iv.v.rok.semestr.doc Rozmiar 36 KB |
„Psychologia stresu” W. Łosiak
rozdział 5 - Następstwa stresu
Drogi oddziaływania stresu
bezpośrednia (stres-następstwa),
pośrednia (stres-radzenie sobie-nastepstwa)
Obserwowane następstwa stresu są efektem oddziaływania obu dróg i niemożliwe rozgraniczenie i odpowiedzenie co i w jakim stopniu jest spowodowane jednym i drugim.
Następstwa stresu
Setptoe: fizjologiczne (zmiany w ukł. Immunologicznym), behawioralne (agresja), doświadczeniowe (uczucie lęku), poznawcze (zaburzenia pamięci)
najbardziej rozpowszechniony podział: Lazarus: wczesne/krótkofalowe i późne/długofalowe
Zdrowotne następstwa stresu
początki badań - psychoanaliza medycyna psychosomatyczna - stres=konflikt wewnętrzny, nierozwiązany, prowadzący do objawów somatycznych, które rozwijają się w chorobę (wrzodową żołądka, naczyń wieńcowych, serca, astmę).
Selye - „choroby z przystosowania”=spowodowane nadmiernymi przystosowawczymi odczynami obronnymi ustroju
nadciśnienie, schorzenia serca, naczyń krwionośnych, nerek, przewodu pokarmowego, nowotwory, zaburzenia odporności, przemiany materii, zapalenia stawów, skóry i oczu, alergie, zaburzenia seksualne, zaburzenia psychiczne.
Przyczyny - zwiększone wydzielanie kortykoidów w czasie stresu
Przyczyny Seley'ego potwierdzone i dokładniej opisane, jako zmiany:
energetyczne - przygotowanie organizmu do zwiększonego wysiłku (uwolnienie zasobów glukozy i tłuszczów; ale nadmiar powoduje zmiany miażdżycowe)
obronne - za sprawą kortyzolu zakłóca działanie odporności - osłabia odp. Komórkową (ryzyko nowotworów), wzmacnia humoralną (ryzyko zaburzeń atopowych - astma); spadek liczby komórek NK
Steptoe - afekt-poznanie-zachowanie (stres w pracy-negatywne emocje-papierosy-relaksacja+zakłócenia zdrowia)
współczesne badania - stres w pracy (nadmierne wymagania, bezradność pracownika=poczucie kontroli) a choroba sercowo-naczyniowa. Efekt dla obu wskaźników, ale silniejszy dla poczucia braku kontroli.
Istnieje umiarkowane prawdopodobieństwo, że stres doświadczany w pracy przyczyni się do wystąpienia choroby sercowo-naczyniowej. Mniej jednoznaczne są wyniki dotyczące choroby nowotworowej.
Stres a ryzyko infekcji i przeziębienia -
Cohen, Tyrell, Smith: już samo wystąpienie negatywnego wydarzenia życiowego wystarczy, aby zwiększyć ryzyko przeziębienia, niezależnie od subiektywnej oceny stresu i przeżytego doświadczenia (negatywne konsekwencje nawet bez świadomego odczucia).
Cohen: ryzyko stresu związane z chronicznymi, przewlekłymi stresorami, mającymi charakter konfliktów interpersonalnych lub związanymi z pracą.
![]() | Pobierz cały dokument psychologia.stresu.rozdz.5.2.iii.iv.v.rok.semestr.doc rozmiar 36 KB |