ZABAWY TWORCZE
ROZWIJAJACE MOWE I MYSLENIE
Zabawy rozwijające koncentrację uwagi:
Słuchaj uważnie
Dzieci siedzą w kole. Kilkoro z dzieci jest wybraną postacią z opowiadania, które nauczyciel zaczyna opowiadać. Jeżeli dziecko rozpozna postać, którą prezentuje, obiega siedzące dzieci w kole i wraca na swoje miejsce. Nauczyciel stara się tak opowiadać, aby każde dziecko miało możliwość wystąpienia.
Pilot w samolocie
Nauczyciel wybiera dwoje dzieci. Jedno jest pilotem samolotu i ma zamknięte oczy, natomiast drugie odgrywa role kapitana wieży kontrolnej i za pomocą słów kieruje samolotem, aby bezpiecznie wylądował na lotnisku. Pilot musi maksymalnie się skoncentrować, poruszając samolot między ustawionymi na dywanie przeszkodami.
Kacper mówi wam
Nauczyciel wybiera jedno dziecko, które będzie Kacprem, a reszta dzieci będzie go naśladować. Przed pokazaniem kolejnej czynności Kacper wypowiada słowa: Kacper mówi wam np. klaśnijcie nad głową. Jeżeli Kacper nie poprzedzi czynności magicznymi słowami, wówczas dzieciom nie wolno go naśladować. Które z dzieci się pomyli odpada z gry.
Wprawki pantomimiczne
Zabawa wymaga ciszy i koncentracji uwagi. Nauczyciel zaprasza dzieci do inscenizowania różnych scenek rodzajowych, np. przechodzimy ostrożnie po oblodzonej kładce, wspinamy się na wysoką skałę, chodzimy po kamieniach, dekorujemy tort, omijamy kałuże itp.
Sufit - podłoga
Dzieci chodzą po sali. Na hasło „sufit” dzieci stoją wyprostowane z rękami uniesionymi do góry, na hasło „podłoga” dzieci kucają z rękami na podłodze.
Czarodziejski worek
Dzieci siedzą w kole. W środku koła leży worek. Znajdują się w nim po dwie takie same zabawki. Dzieci po kolei wkładają rękę do worka i wybierają po jednej zabawce. Na podstawie dotyku odgadują, co to jest, nazywają zabawkę, a potem wyjmują ją sprawdzają, czy się nie pomyliły. Następnie kładą zabawki do przygotowanych obok kół w taki sposób, aby dobrać je parami.
Personifikacja
Nauczyciel wspólnie z dziećmi wybiera przedmiot znany dzieciom z życia codziennego np. krzesło i razem nadają mu jak najwięcej ludzkich cech. Nauczyciel naprowadza dzieci pytaniami: co krzesło robi, gdzie mieszka, kogo lubi, jak spędza czas, jak się zachowuje itp.
Kim jestem?
Dzieci losują kartoniki z różnymi postaciami np. żaby, króla, dziewczynki itp. Każde z dzieci ruchowo lub werbalnie przedstawia daną postać.
Skojarzenia
Nauczyciel prezentuje dowolny obrazek pytając dzieci z czym im się kojarzy. Dzieci podają swoje skoja-rzenia lub tworzą rysunki, np. Co kojarzy mi się z latem? Dzieci swoje skojarzenia mogą rysować w formie małych piktogramów dookoła obrazka wyjściowego.
Znana postać
Nauczyciel zaczyna opowieść opisując dzieciom znaną postać bajkową np. Kopciuszka. Podczas opowia-dania za każdym razem dodaje jedno zdanie na temat tej postaci. Zadaniem dzieci jest jak najszybciej odgadnąć o jaką postać chodzi.
100 określeń
Dzieci próbują definiować znane przedmioty codziennego użytku. Jak myślicie, jak moglibyśmy nazwać stół? W odpowiedzi jedna z cech powinna być wyabstrahowana np. stół to olbrzym na szczudłach, to wiel-ka deska na 4 nogach, to kolega ławy itp.
Wymień 5 przedmiotów
Dzieci ustawione w kole, przy dźwiękach muzyki podają sobie piłkę. Gdy muzyka umilknie dziecko, które jest w posiadaniu piłki losuje z czarodziejskiej kuli jedną z liter. Ma wymienić 5 przedmiotów zaczynających się na podana literę, a piłka krąży dalej po kole. Gdy piłka wróci do dziecka, a ono nie wymieni 5 przedmio-tów daje fanta.
Magiczna plama
Każde dziecko otrzymuje kartkę, którą składa na połowę. Na jedną połowę kartki wyciska kilka kropel tuszu i przykłada druga połową dokładnie przyciskając. Po rozłożeniu kartki ma dwie identyczne plamy. Próbuje porównać z czym mu się plama kojarzy. Potem obrysowuje pisakiem wyobrażoną postać doryso-wując inne charakterystyczne elementy postaci.
Magiczny przedmiot
W czarodziejskim woreczku znajduje się kilka przedmiotów trudnych do identyfikacji. Za pomocą dotyku dzieci mają odgadnąć nazwę przedmiotu i podać do czego on służy.
Kto cię wołał?
Dzieci siedzą po turecku w kole, jedno dziecko siedzi na kolanach u nauczyciela, nauczyciel zakrywa mu oczy a któreś z dzieci go woła. Pytamy „kto cię wołał?” Dziecko musi zgadnąć, potem osoba która wołała zajmuje jego miejsce.
Zabawy ćwiczące pamięć:
Podaj kolejność
Za parawanem jest zgromadzonych kilka przedmiotów. Nauczyciel odsłania parawan, dzieci przyglądają się przedmiotom zapamiętując ich kolejność. Nauczyciel ponownie zasłania parawan a zadaniem dzieci jest wymienić przedmioty w kolejności. Utrudnieniem może być podanie koloru każdego z przedmiotów.
Co się zmieniło?
Dzieci siedzą w kole. Wybrane dziecko wychodzi z sali, a pozostałe dzieci zmieniają coś w swoim wyglą-dzie (kilkoro dzieci). Wybrane dziecko ma znaleźć różnice w wyglądzie dzieci.
Powiedz, co schowaliśmy?
Nauczycielka pokazuje dzieciom zgromadzone przedmioty. Dzieci je nazywają. Jedno z dzieci opuszcza salę. Pozostałe dzieci chowają jeden przedmiot. Zgadujący powraca i przygląda się rozłożonym przedmio-tom. Na pytanie dzieci: „Powiedz co schowaliśmy?” szukający odpowiada podając nazwę przedmiotu. Po czym szuka ukrytego w pobliżu przedmiotu.
Dobieranie kapciuszków
N. opowiada dzieciom historyjkę o krasnoludkach - figlarzach, które pomieszały wszystkie pary bucików. Całe szczęście krasnoludki potrafią także pomóc i w związku z tym rano wróciły do przedszkola, żeby po-móc w uporządkowaniu kapciuszków.
Dwoje wskazanych dzieci opuszcza salę (otrzymują one kolorowe, krasnalkowe czapki). Pozostałe dzieci tworzą koło i siadają, nauczycielka wybiera te pary kapci, których wygląd jest odmienny. Dzieci zdejmują je i ustawiają pomieszane w środku kółka. Gdy wszystko jest przygotowane wchodzi dwóch krasnoludków. Każdy z nich bierze jeden kapeć i wyszukuje do niego parę wśród pozostałych. Po dobraniu pary krasnoludek staje naprzeciwko dzieci i mówi: „Mam dziś kłopot - kłopot wielki, komu oddać pantofelki”. Dziecko do którego należą kapcie podnosi się z miejsca i dziękuje krasnoludkowi za pomoc.
Zapamiętaj
Dzieci siedzą w kole. Wybrane dziecko wykonuje jeden prosty ruch np. kiwa głową. Kolejne dziecko powtarza ruch kolegi i dodaje swój. Następne dziecko powtarza ruchy kolegów dodając swój ruch. Zabawę prowadzimy z niewielką ilością dzieci.
Wyliczanki
Człowiek może mieszkać w...
Człowiek może siedzieć w...
Narzędziem pracy człowieka jest...
Dopasuj
Dzieci siedzą w kole i przyglądają się sobie. Jedno z dzieci stoi tyłem do środka koła. Nauczyciel wskazuje jedna osobę, którą wszyscy będą opisywać (wygląd zewnętrzny). Dziecko stojące tyłem ma odgadnąć, o kogo chodzi.
Zabawy wspomagające wyobraźnię i rozwój mowy
Kuferek skarbów
Nauczyciel wyciąga z kuferka zgromadzone w nim przedmioty i pokazuje dzieciom. Zadaniem dzieci jest odgadnąć do czego służy każdy przedmiot. Następnie dzieci wymyślają inne zastosowanie znanych na co dzień przedmiotów.
Bombki (rozróżnianie kolorów)
Każde dziecko ma na ubranku przyklejoną bombkę. Grupę można podzielić na 3 kolory: żółty, czerwony, zielony. W trzech miejscach sali prowadzący przykleja duże bombki w tych samych kolorach. Przy akom-paniamencie bębenka dzieci biegają a przy akompaniamencie trójkąta - szukają dużej bombki w danym kolorze. Po odnalezieniu przez dzieci dużej bombki prowadzący może zmienić położenie dużych bombek.
Snuj się, snuj bajeczko
Nauczyciel wprowadza nastrój i zaczyna opowiadać wymyśloną bajkę np. dawno, dawno temu, za lasem, w maleńkiej chatce mieszkała dziewczynka... Kolejne dziecko opowiada dalej dodając jedno swoje zdanie itd. Na zakończenie dzieci podejmują próbę odtworzenia całej bajki. Mogą odegrać ją w formie dramy, scenki rodzajowej lub pantomimy.
Teatr małego aktora
Dzieci podzielone na kilka grup. Każda z grup otrzymuje zadanie do wykonania, a polega ono na wymyśle-niu i przedstawieniu krótkiej historyjki na podany przez nauczyciela temat np. zakupy w sklepie, wizyta u lekarza itp. Grupy nie mogą się ze sobą kontaktować. Dla pełniejszego wyeksponowania granej roli mogą skorzystać z przygotowanych wcześniej przez nauczyciela rekwizytów. Następuje prezentacja poszczegól-nych grup, a pozostali uczestnicy odgadują miejsce akcji lub tytuł prezentowanej bajki czy opowieści.
Skarbnica
Zabawa polega na wymienianiu słów według określonych wymogów treściowych. Dzieci wymieniają rzeczy - obiekty np. tylko białe (śnieg, mąka, cukier itp.). Następnie nauczyciel dodaje kolejne kryterium: wymień rzeczy lub obiekty białe i miękkie itp. Nauczyciel może podawać różne kryterium w zależności od opraco-wywanej tematyki.
W krainie fantazji
Dzieci zastanawiają się, gdzie chciałyby się przenieść: w przeszłość lub w przyszłość. Nauczyciel podpo-wiada, że aby się tam przenieść, należy użyć swojej wyobraźni. Tam każde dziecko zobaczy siebie, co robi, kto tam jest, jak wygląda kraina, jak się tam czuje itp. Dzieci opowiadają o swojej krainie fantazji, mo-gą też przedstawić ją w formie plastycznej.
Podobieństwa i różnice
Dzieci dobierają się dwójkami i losują pojęcia przeciwstawne np. bogaty-biedny, wysoki-niski, słodki-kwaśny, wolny-szybki itp. Każda z par ma zaprezentować wylosowane pojęcie. Zadaniem pozostałych uczestników jest odgadnięcie, o jakie pojęcie chodziło.