BAL W PAŁACU KRÓLOWEJ ŚNIEGU
Cele:
Po lekcji uczeń:
operuje pojęciami personifikacja, onomatopeja, motyw wędrowny,
rozumie, że zima może być piękną, atrakcyjną porą roku, lecz również groźną i niebezpieczną,
inscenizuje fragmenty baśni
Metody:
burza mózgów, przekład intersemiotyczny (przekład tekstu literackiego na dźwięki, ruch przy muzyce, obraz plastyczny), praca z tekstem.
Formy:
praca w zespołach i indywidualna
Środki dydaktyczne:
fragmenty baśni J. Ch. Andersena Królowa Śniegu, Sanna L. Mozart, Cwałowanie Walkirii R. Wagnera, Zima A. Vivaldiego, Walc łyżwiarzy E. Waldteufla, ilustracje do baśni wykonane przez M. Szancera, reprodukcje obrazów, instrumenty muzyczne (dzwoneczki, dzwonki, trójkąty itp.)
LEKCJA PIERWSZA
Część wstępna
Rozmowa o zimie jej urokach, zabawach, ale także o zagrożeniach związanych z tą porą roku.
Część właściwa
Zapis tematu lekcji: Poznajemy Królową Sniegu z baśni J. Ch. Andersena.
Nauczyciel czyta fragmenty baśni. Poszczególnym fragmentom utworu dzieci nadają tytuły i zapisują w zeszytach:
1. poznajemy Kaya i Gerdę.
2. kay przyczepia saneczki do sań Nieznajomej
3. kay poznaje Królową Śniegu.
4. Królowa porywa Kaya.
5. Gerda szuka Kaya.
6. Dziewczynka przybywa do pałacu Królowej.
7. dzieci są znowu razem.
Z drugiego i czwartego fragmentu uczniowie wypisują na tablicy wyrazy dźwiękonaśladowcze. Następnie przekładają je na efekty akustyczne, po to, by stworzyć ilustrację muzyczną. Wykorzystują instrumenty muzyczne.
Fragment 2
Dzieci odnajdują:
Dzwonienie dzwoneczków - dzwonią kluczami lub łyżeczkami o szklanki,
Strzelanie z bata - klaszczą w dłonie,
Tupot końskich kopyt - tupią,
Szum wiatru - wykorzystują własny głos,
Skrzypienie mrozu - pocierają steropianem o szybę.
Fragment 4
Dzieci odnajdują:
szum, wycie, huczenie wiatru, dźwięczenie w powietrzu, gwizdanie wiatru, wycie wilków, krakanie kruków i wron, (wykorzystują własne głosy), itp. Dzieci dzielimy na dwa zespoły: jeden wykonuje dźwięki towarzyszące porwaniu. Kiedy każde dziecko wie już jakim jest "instrumentem", robią próbę orkiestry. Dzieci słuchają utworu muzycznego Sanna Leopolda Mozarta. Rozmawiają o muzyce: Jak kompozytor (ojciec wielkiego Amadeusza Mozarta) wyobraził sobie jazdę saniami? Utwór jest żywym, barwnym, pogodnym obrazem, zawiera efekty onomatopeiczne- naśladujace strzelanie z bata i dzwonki sań. Uczniowie oglądają znaną ilustrację M. Szancera, przedstawiającą sanie Królowej, do których Kay przyczepił swoje saneczki. Dzieci ochotnicy , wzorując się na ilustracji, tworzą na środku sali "zaprzęg": pięcioro, trzymając się za ręce tworzy "sanie", "Kay"stoi z tyłu, "Królowa" w środku, "stangret" z przodu i dwa "konie".Następnie w rytm muzyki Mozarta, dzieci próbują " jechać" zaprzęgiem po klasie. Muzycy z zespołu I wspomagają kolegów muzyką. Uczniowie słuchają utworu Cwałowanie Walkirii Richarda Wagnera. Dziecięcy zaprzęg i "dzieci w orkiestrze" ilustrują 4 fragment baśni, wykonuja trudniejszą muzyczno-ruchowa interpretację jazdy. Dzieci w oparciu o fragment 2 i 4 baśni rozmawiają o uczuciach Kaya. Początkowa radość i zabawa zamieniły się w strach. Uczniowie oceniają Królową Śniegu: choć była damą piękną, smukłą, jaśniejącą bielą, ubraną w futro i czapkę utkaną z miliona gwiaździstych płatków śniegu, choć miała piękną twarz, oczy jaśniejące jak dwie gwiazdy, nie była dobra.
Podsumowanie
Królowa jest uosobieniem zła. Jest to postać fantastyczna. Motyw często spotykany w innych baśniach, dlatego nazywany jest "wędrownym".