PORAŻENIE NERWU BŁĘDNEGO (X)
W. Jakimowicz „Neurologia kliniczna“
R. Mazur „Neurologia - myślenie kliniczme“
R. Mazur i wsp. „Podstawy kliniczne neurologii“
ETIOLOGIA:
• choroby rdzenia przedłużonego :
guzy
ogniska krwotoczne i rozmiękania
demielinizacja
choroby zapalne
• choroby neuronu ruchowego np.SLA
• jamistość opuszki
• tętniaki układu kręgowo - podstawnego
• zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych
• polineuropatia zwł. błonicza (ograniczona do nn. opuszki)
• urazy i tętniaki aorty
PATOGENEZA:
• przebieg nerwu błędnego :
nucleus ambiquus (ruchowy)
nucleus dorsalis n.X (parasymp.) sulcus lateralis post.
nucl. tractus solitari (czuciowy) medullae oblongatae
r. meningeus foramen iugulare
(ganglion superius - czuciowy)
r. auricularis r. internus n.XI
fosssa cranii post. membrana tympani
tylno - dolna ściana meatus acusticus internus
ganglion inferius (nodosum) parasymp.
(poniżej foramen iugulare)
n. laryngeus sup.
pars cervicalis
m. constrictor pharyngis inf. (w skł. fasciculus vasonervosus colli)
m. cricothyroideus
bł. sluzowa krtani pow.szpary
głośni
rr. pharyngei przez apertura thoracis sup.
plexus cardiacus
pars thoracalis
(w mediastinum post.)
n. laryngeus reccurens
rr.bronchiales
esophagei
mediastinales
prawie wszystkie pericardiaci
mm. krtanii powyżej dochodzi do przełyku
szpary głośni i w połowie jego długości tworzy plexus esophageus ant. i post.
nad diaphragma tworzy truncus vagalis ant. i post.
• zakres unerwienia :
ruchowo :
mm. podniebienia miękkiego, gardła, przełyku, krtani
czuciowo :
opona twarda tylnej jamy czaszki
ucho zewnętrzne
krtań
czuciowe, ruchowe i wydzielnicze (parasymp.) :
narządy kl. piersiowej i j. brzusznej
OBRAZ KLINICZNY:
• objawy podmiotowe :
mowa nosowa
chrypka
zaburzenia połykania
krztuszenie się
wyciekanie śliny z ust
• objawy przedmiotowe :
podniebienie miękkie zwisa po stronie porażenia
języczek podczas fonacji pociągany jest na stronę zdrową
czasem tachykardia i niemiarowość rytmu serca
• obustrone całkowite porażenie n.X :
- śmierć gł. z przyczyn oddechowych i krążeniowych
ROZPOZNANIE:
• vide badanie neurologiczne
2