1. Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest wyznaczenie takiego stężenia mieszaniny palnych par cieczy propanolu z powietrzem, przy której możliwy jest wybuch i w ten sposób określenie dolnej granicy wybuchowości DGW.

2. Część teoretyczna.

Dolna Granica Wybuchowości - jest to najniższe stężenie składnika palnego w mieszaninie z powietrzem lub innym gazem utleniającym, przy którym zapłon jest już możliwy

Górna Granica Wybuchowości - jest to najwyższe stężenie składnika palnego w mieszaninie z powietrzem lub innym gazem utleniającym, przy którym zapłon jest jeszcze możliwy.

3. Część obliczeniowa.

Tabela wyników :

Objętość cieczy

PROPANOL

Kolejna próba

Wynik próby

0,39 ml

0,35 ml

0,33 ml

0,32 ml

0,30 ml

propanol

jw.

jw.

jw.

jw.

+++

+++

+++

- - -

- - -

Objętość zadozowanego propanolu równa 0,33 ml ulegała jeszcze zapaleniu w komorze spalania. Poniżej tej wartości nie udało się już zapalić badanej cieczy.

Objętość 0,33 ml propanolu przyjmiemy jako graniczną i dla niej wyznaczymy dolną granicę wybuchowości

3.1. Najniższa objętość zadozowanego propanolu, przy której możliwy był jeszcze zapłon mieszaniny par propanolu z powietrzem.

Vmin= 0,33 ml

3.2. Obliczamy najniższe stężenie % propanolu w mieszaninie z powietrzem w komorze spalania.

Vmin

0x08 graphic
C%= x 100%

2710

0,33 ml

0x08 graphic
C%= x 100%

2710 ml

C%= 0,0122 %

3.3. Masa zadozowanego propanolu do komory spalania

ρpropanolu = 0,803 g/ml

m propanolu = 0,803 g/ml x 0,33 ml

m propanolu = 0,265 g

3.3. Objętość par propanolu w komorze spalania w t=500C

3.3.1. Vt dla 1 mola propanolu

22,4 dm3 x (50 + 273 K)

0x08 graphic
Vt =

273 K

Vt = 26,50 dm3

3.3.2. Vt dla masy m = 0,265 g propanolu zadozowanej do komory spalania - obliczamy z proporcji

Mmol - Vt

mmin - VXt

mmin x Vt

0x08 graphic
VXt=

Mmol

0,265 g x 26,50

0x08 graphic
VXt=

60 g

VXt = 0,117 dm3

3.4. Obliczamy DGW w %

VXt

0x08 graphic
DGW% = x 100%

2,71 dm3

0,117 dm3

0x08 graphic
DGW% = x 100%

2,71 dm3

DGW% = 4,32 %

3.5. Obliczamy DGW w g/m3

mmin

0x08 graphic
DGW g/m3 =

0,00271 m3

0,265 g

0x08 graphic
DGW g/m3 =

0,00271 m3

DGWg/m3 = 97,79 g/m3

3.6. Obliczamy błąd bezwzględny ΔY

ΔY = Y - A; gdzie:

Y - DGW otrzymana doświadczalnie,

A - DGW obliczona teoretycznie.

M

0x08 graphic
ADGW = ; gdzie:

4,76 x (N-1) x Vt

M - masa cząsteczkowa propanolu,

M = 60 g,

N - liczba atomów tlenu potrzebna do spalenia jednej cząsteczki propanolu obliczona z równania stechiometrycznego,

0x08 graphic
C3H7OH + 4,5 O2 4H2O + 3CO2

N=9

Vt - objętość mola propanolu w t = 500C

Vt = 271 dm3 = 0,271 m3,

60 g

0x08 graphic
ADGW =

4,76 x (9-1) x 0,0265 m3

ADGW = 52,85 g/m3

ΔY = 97,79 g/m3 - 52,85 g/m3

ΔY = 44,94 g/m3

3.7. Obliczamy błąd względny σ

ΔY

0x08 graphic
σ = x 100%

Y

44,94 g/m3

0x08 graphic
σ = x 100%

97,79 g/m3

σ = 45,91 %

3.8. Uwzględniając DGW dla propanolu podaną w literaturze obliczamy dla porównania błąd względny i bezwzględny.

DGWlit = 52 g/m3

3.8.1. Błąd bezwzględny

ΔY = 97,79 g/m3 - 52 g/m3

ΔY = 45,79 g/m3

3.8.2. Błąd względny

ΔY

0x08 graphic
σ = x 100%

Y

45,79 g/m3

0x08 graphic
σ = x 100%

97,79 g/m3

σ = 46,82 %

4. Wnioski

Najniższe stężenie par cieczy propanolu w powietrzu, przy którym możliwy jest wybuch, wyznaczono dozując coraz to mniejsze dawki cieczy do komory spalania i zapalając je.

W ten sposób otrzymano najniższą wartość objętości dozowanego propanolu, przy której w komorze spalania następowało zapalenie. Pozwoliło to na wyznaczenie wartości dolnej granicy wybuchowości DGW, która wyniosła 97,79 g/m3.

W celu wyznaczenia błędu z jakim określono DGW, granicę tą policzono posługując się wzorami empirycznymi, gdzie podstawą była reakcja stechiometryczna propanolu z tlenem.

W wyniku tych obliczeń obliczona wartość DGW wyniosła 52,85 g/m3. Pozwoliło to na oszacowanie błędów bezwzględnych i względnych, i tak:

Wartości tych błędów policzono również dla DGW odczytanego z tabel zawartych w literaturze przedmiotu, i tak:

Otrzymane wartości błędów dla DGW odczytanego z literatury kwalifikują ćwiczenie do ponownego dokładniejszego badania.

- W załączeniu dane dotyczące propanolu.

OZNACZENIE DOLNEJ I GÓRNEJ GRANICY WYBUCHOWOŚCI PAR CIECZY

5