Samoakceptacja-obraz i ocena swojego ciała odpowiada za kształtowanie własnej osobowości.

Wiedza o sobie-całokształt jaki ja wewnętrzne zbiera na podstawie doświadczeń życiowych.

Poznajemy siebie poprzez wyciąganie wniosków z danego zachowania.

Rola człowieka w społeczeństwie:

• Osobowość człowieka składa się z cech:

• biogennych płeć, wzrost, budowa ciała, itp.,

• elementy psychogennych: pamięć, wola, inteligencja, temperament, wyobraźnia oraz elementów socjogennych: kulturowego ideału osobowości, roli społecznej, jaźni subiektywnej i odzwierciedlonej.

• Ja- obejmuje własne ciało, wiedzę o sobie, tożsamość, zdolność i skłonność dokonywania wyborów, działa celowych i samoregulacji. A także cudze elementy(kochane przez nas osoby), pełnione ról, wyznawane przez nas wartości i normy. W ja znajdują się także zdolności i skłonności do samooceny własnej.

• Ja wewnętrzne- jest luźna strukturą różnych ról i tożsamości społecznych, przekonań na własny temat i samoocen oraz wartości i celów uznanych za własne.

• ja zawiera:

• Tożsamość- zapewnia ze jednostka nie zostaje zawieszona próżni i ma swoją przeszłość (jednostkową). Formowanie się ludzkiej tożsamości opiera się na mechanizmach indywidualizacji (poczucie odrębności, inności - formowanie się tożsamości osobistej) i identyfikacji (włączanie do życia społecznego, utożsamianie z innymi, poczucie przynależności do grupy).

• Samoregulację -jest to zamierzona i określona zmiana własnych reakcji.

• Trzy pozytywne złudzenia na temat własnej osoby:

         przeceniamy swoje pozytywne cechy i osiągnięcia

         przeceniamy stopień swojej kontroli nad biegiem wydarzeń

       przeceniamy szanse wystąpienia w naszym życiu zdarzeń dobrych, a nie doceniamy szansy zdarzeń złych.

• Funkcje ja:

Funkcje interpersonalne-zewnętrzne

         Negocjowanie tożsamości - samowiedza jest wyznacznikiem poczucia własnej tożsamości, rozpoznawanie naszej tożsamości przez innych

         Symulowanie psychiki innych ludzi - musimy jakoś odczytać cudze zamiary = rekonstruujemy psychikę innych na podstawie wiedzy o własnych przeżyciach i zachowaniach.

Wada: możemy ulec efektowi fałszywej powszechności

Funkcje intrapersonalne- wewnętrzne

         regulacja zachowania celowego - dokonywanie wyborów w oparciu o preferencje, postawy, wartości czy nasze przekonania o sobie.

Teoria przedmiotowej samoświadomości (Wicklund)  - uwaga człowieka jest w danym momencie skoncentrowana  albo na jakimś fragmencie świata zewnętrznego, albo na samym sobie (autokoncentracja).

Samokontrola - umiejętność kontrolowania swoich emocji i zachowań., oraz zamierzone i dowolne zmienianie własnych reakcji. Zjawisko to jest dobrze potwierdzone przez eksperymenty i wyjaśniane przez przynajmniej cztery teorie psychologiczne:

• teoria wyczerpywania woli

• teoria nieświadomego rozumienia przekazów negatywnych

• teoria bodźców warunkowych

• teoria podwójnych procesów kontroli

Niedostatki samokontroli - agresja, uzależnienia, depresja, natręctwo myśli.

• Podział ja:

• Idealne-jaki człowiek chce być(pragnienia, nadzieje)

• Powinnościowe- jakim człowiek swoim zdaniem powinien być

• Realne-jak człowiek postrzega w danej chwili siebie

• Samoocena - afektywna reakcja człowieka na samego siebie. stała w czasie i ogólna cecha mierzona np. kwestionariuszem Rosenberga, wiąże się z pragnieniem kontroli zdarzeń, motywacją osiągnięć, wytrwałością, potrzebą aprobaty, częstym przeżywaniem uczuć pozytywnych, z zadowoleniem z życia. Właściwości samooceny wysokość, jasność, stałość.

• Nie ma czegoś  takiego jak jednoznacznie negatywna samoocena:

         te „negatywne” są w rzeczywistości neutralne

         takie samooceny nie są spójne, są niepewne, zmienne

         zachowanie osób o niskiej samoocenie jest bardziej plastyczne niż tych o wysokiej ma większa podatność na informacje zwrotne

         Campbell - że wysokość samooceny dodatnio koreluje z jasnością samooceny

         wysokość wiąże się tez ze stałością samooceny, a ta wpływa na zachowania.

Osoba o wysokiej, ale niestabilnej s. jest bardziej skłonna do agresji (często czują się niesprawiedliwie traktowani). Często popełniane są gwałty, morderstwa, by bronić naruszoną wysoką samoocenę. Niestałość s. wiąże się też z silną reakcją sprzężenia zwrotnego na otrzymane informacje.

         ważna jest też regulacja samooceny, rozumianej nie jako cecha, ale jako bieżący stan.

Autowaloryzacja - dążenie do obrony, podtrzymania lub nasilenia dobrego mniemania o sobie.

Ćwiczenia 2
Postawę-nazywamy wzgeldnie trwałą strukturę procesów poznawczych,emocjonlanych i zachowań odnoszących się  do jakiegoś przedmiotu. Postawy opierają się o wartości i normy.Postawę mamy wobec wszystkiego.

• Różne koncepcje definicji postawy:

koncepcja behawiorystyczna-  zwraca szczególną uwagę na zachowanie osobnika, na jego reakcje wobec przedmiotów świata zewnętrznego. Chodzi tu o zachowania powtarzające się i konsekwentne (np. nawyk), czyli takie  które pojawiają się gdy występuje dana sytuacja,przedmiot.
koncecpja socjologiczna- zwraca się uwagę na stosunek osoby mającej daną postawę, do jej przedmiotu. przez postawę rozumiemy stopień natężenia pozytywnego lub negatywnego uczucia związanego z jakimś przedmiotem.
stosunek bądź jako oceniający, bądź jako emocjonalny (uczuciowy).
i które, co więcej, są do siebie podobne.
koncepcja poznawcza-postawa jest organizacją doświadczeń i danych dotyczących jakiegoś przedmiotu. Kładzie nacisk na wiedzę ba temat obiektu postawy.
Wykres -Schematyczna struktura postawy


element poznawczy- stanowi zasób informacji na temat postawy.
element emocjonalny- mówi o określonym stosunku, kierunku i sile postawy.
tendencja do zachowania-wynika z indywidualnego działania nosiciela postawy wobec obiektu.

Znak postawy-jest to kierunek postawy, a kierunek może być pozytywny lub negatywny.

Siła postaw-jest to natężenie,wskaźnik  kierunku i siły postawy (negatywnej, poztywynej) ocen danego przedmiotu.

• Wymiary postawy:

·       Znak postawy: pozytywny, negatywny,

·       Siła: głębokość stosunku, jak bardzo coś kochasz lub nienawidzisz;

·       Treść przedmiotowa: różnice związane z tym, co jest przedmiotem postawy;

·       Złożoność postawy: na ile są rozwinięte poszczególne komponenty postawy;

·       Zawartość: zgodność między trzema komponentami pod względem znaku i siły;

·       Stopień powiązania: danej postawy z innymi postawami;

·      Trwałość;

·     Stopień internalizacji postawy: motor działania, stopień uwewnętrznienia, na ile wynika z       wnętrza;

·      Dostępność postawy: siła związku między obiektami i oceną tego obiektu, mierzona czasem, w jakim ludzie potrafią odpowiedzieć, co czują, im bardziej dostępna tym szybciej reagujemy.

Mechanizmy zmian:

·        Uleganie- zmiana okazjonalna,;

·        Identyfikacja- powielanie zachowania;

·        Internalizacja- największa głębokość.

---