1. Etnologia i antropologia jako nauka (przedmiot, metody).
dla tej samej dziedziny używa się określeń: antropologia kulturowa, antropologia społeczna, etnologia i etnografia.
etnologia klasyfikuje ludy na podstawie ich cech środowiskowych i kulturowych w kontekście ich wspólnej historii oraz opisem poszczególnych kultur - jest nauką teoretyczną
etnografia zajmuje się opisem i analizą porównawczą kultur w konkretnych, historycznych uwarunkowaniach - jest nauką opisową
antr. społ. bada zbiorowe zachowania ludzkie, wzory struktur społecznych
antr. kult. kładzie nacisk na różnorodność kultur i odniesienie ludzkich zachowań do ogólnego wzoru społeczeństwa
powyższa dystynkcja jest umowna. obecnie uznaje się wszystkie te nauki jako jedną antropologię. zwolennikami takiej teorii są np. Michał Bukowski i Wojciech Burszta.
przedmiotem badań etnologii czy antropologiii są nie tyle ludzie, co ludy. człowiek w aspekcie kultury (kultur).
definicja Czarnowskiego (punkt wyjścia dla antropologii): „kultura to całokształt zobiektywizowanych elementów dorobku społecznego człowieka, wspólnych szeregowi grup i z racji swej obiektywności ustalonych i zdolnych rozszerzać się przestrzennie”
2. Etnologia religii: (przedmiot i metody).
etnologia religii zajmuje się wierzeniami społeczności archaicznych a także religijnością społeczności tradycyjnych.
stanowi integralną część etnologii
etnologia religii ma się zajmować pierwotnymi formami religii i jej genezą. - dyscyplina pomocnicza dla historii religii
etnoreligioznawstwo - nauka integralna z religioznawstwem i etnologią. jej przedmiotem są religie czy też systemy ideologiczno-rytualne społeczeństw tradycyjnych - co znaczy tradycyjne jest w innych tezach
metodami są mn. podejście symboliczne Geertza, krytyczne (Leroi - Gourhan), historyczne, ahistoryczne... itd. (w tym miejscu były wszystkie szkoły typu ewolucjonizm itd., ale to chyba każdy zna więc wycięłem)
można badać albo materiał archeologiczny, jak i na podstawie zachowań współczesnych ludów tradycyjnych rekonstruować pierwotne formy religiii