LEKI W OSTRYM NAPADZIE BÓLÓW WIEŃCOWYCH I ZAWALE SERCA

BÓL WIEŃCOWY jest objawem choroby niedokrwiennej serca (niedotlenienia m. sercowego) może powstać w skutek zmian miażdżycowych w naczyniach wieńcowych lub przy skurczach naczyń ( Prinzmetala). W zwalczaniu bólu dławicowego stos. TRIAZOTAN GLICEROLU (NITROGLICERYNA) oraz DIAZOTAN IZOSORBIDU (AEROZONIT I APO-ISDN)

NITROGLICERYNA- stos. się w stanach ostrych podjęzykowo lub i.v. Podjęzykowo - lingwetki 0,25-0,5mg. Przy tej drodze podania działanie pojawia się po 0,5-3 min. i trwa 20-60 min. Przy braku efektu przy pierwszej dawce (po ok 5min) podaje się 1raz lub 2 razy następne dawki w odstępach 5 min. W ten sposób podajemy nitroglicerynę w dusznicy bolesnej stabilnej , w dusznicy Prinzmetala (leczniczo wstępnie). Dożylnie - amp.5mg./2,5ml i 10mg/5ml, stosuje się wlew (bo krótko działa) pod kontrolą RR. Początkowo 5μg/min., a potem 20-100μg/min, pojawiający się ↓RR nie może być większy niż 10-20% u osób z prawidłowym RR i 30% u osób z nadciśnieniem. Ogólne RR nie może spaść poniżej 90 mmHg. AS nie może wzrosnąć więcej niż o 10 uderzeń i nie więcej niż 110 /min.

DIAZOTAN IZOSORBIDU- podjęzykowo w aerozolu lub lingwetki. Lingwetki 10mg. po podaniu podjęzykowo działa po 2-5min i utrzymuje się w granicach 1-3h. Rozpylenie aerozolu w jamie ustnej powoduje niemal natychmiastowe przerwanie bólu.

Podstawa działania diazotanów jest zmniejszenie zapotrzebowania m. sercowego w tlen. Nitrogliceryna rozszerza głównie naczynia żylne a w wyższych dawkach również tętnice. Rozszerzenie naczyń żylnych powoduje spadek obciążenia wstępnego i zmniejsza się ciśnienie wypełnienia lewej komory. Rozszerzenie naczyń tętniczych powoduje ↓ obciążenia następczego. Rozszerzenie naczyń wieńcowych jest wykorzystywane w dusznicy Prinzmetala.

DZIAŁANIA NIEPOŻADANE -wynikają ze zbyt silnego działania farmakologicznego (↓RR łącznie z utratą przytomności) podatne są osoby starsze czy przyjmujące lek na stojąco i chorzy z chipowolenią czy osobnicy nadwrażliwi na lek. Po nitriglicerynie może wystąpić tachykardia ( częstoskurcz). INNE DZIAŁANIA -zaczerwienienie skóry twarzy szyi, bóle i zawroty głowy, wymioty i duszność czasami.

P/ WSKAZANIA - niedociśnienie ↓90, przerostowa kardiomiopatia zaporowa- nie należy podawać azotanów pacjentom przyjmujących VIAGRE ( po Viagrze nie stos. do 24h).

BLOKERY KANAŁU WAPNIOWEGO- WERAPAMIL (IZOPTIN), NIFEDYPINA, DILTIAZEM

a) Rozszerzają n tętnicze co powoduje spadek obciążenia następczego i zmniejsza zapotrzebowanie serca na tlen

b) Rozszerzają n wieńcowe co wykorzystuje się w dusznicy Prinzmetala

Duże znaczenie w leczeniu dusznicy Prinzmetala, NIFEDYPINA -stos. u pacjentów z bólem wieńcowym i znacznym wzrostem RR podaje się podjęzykowo 10mg.

D NIEPOŻĄDANE- odruchowa tachy, b głowy, zaczerwienienie twarzy i uczucie gorąca, obrzęk kończyn dolnych

ZAWAŁ MIĘŚNIA SERCOWEGO - terapia natychmiastowa

a) podać TLEN 4-6l/min. przez cewnik do nosowy

b) podać NITROGLICERYNĘ podjęzykowo ( RR nie może być niższe niż 90mmHg, AS w normie), jeśli nitrogliceryna nie łagodzi bólu podajemy morfinę (analgetyki opioidowe)

DALSZE LECZENIE obejmuje stosowanie leków: trombolitycznych, heparyny, aspiryny, β-blokery, nitrogliceryny.

ANALGETYKI OPIOIDOWE- lekiem z wyboru jest MORFINA , gdyż łączy silny efekt p/bólowy z korzystnym działaniem hemodynamicznym ( może wywołać niewielki spadki RR, bo uwalnia się histamina). Morfinę podaje się i.v. 2-4mg., powtarzając iniekcje do momentu uzyskania kontroli nad bólem . Podawanie morfiny należy przerwać gdy wystąpi ↓RR lub depresja oddechowa. Morfina jest agonistą (pobudza) rec. opioidowych w OUN i z tego wynika główne jej działanie p/bólowe, ponadto może działać obwodowo.

DZIAŁANIE OŚRODKOWE- p/bólowo, p/kaszlowo, euforyzująco, uspakajająco, hamująco ośrodek oddechowy, zwężający źrenice, obniżający próg drgawkowy, dwufazowe działanie na ośrodek wymiotny (pobudzanie hamowanie)

DZIAŁANIE OBWIODOWE- p/biegunkowe, skurcz zwieracza pęcherza moczowego, skurcz moczowodów ( utrudnione oddawanie moczu), skurcz dróg żółciowych i zwieracza Oddiego, uwolnienie skurcz oskrzeli i ↓RR(histaminy), przechodzi przez łożysko i hamuje skurcz macicy.

OBJAWY NIEPOŻĄDANE- zaparcia spastyczne, wzrost ciśnienia w drogach żółciowych (nie stos. a kamienicach żółciowych), utrudnione oddawanie moczu, depresja oddechowa i skurcz oskrzeli ( zmniejsza uczucie duszności przeciw wskazania u astmatyków), ↓RR, lekozależność, zespół abstynęcyjny po odstawieniu,

LEKI TROMBOLITYCZNE- (fibrynolityczne)-są to leki rozpuszczające włóknik (fibrynę) skrzepu, bo aktywuje przemianę plazminogenu w plazmine. Są najbardziej skuteczne , kiedy sa podawane w ciągu pierwszych 2h. Najważniejsze leki: STREPTOKINAZA - wlew i.v.1,5mln.jednostek / h. APSAC- acylowany kompleks aktywatora streptokinezy z plazminogenem- 30jednostek i.v. jednorazowo przez 5min.

DZIAŁANIA NIEOŻĄDANE - możliwe krwawienia uczulenia

P/WSKAZANIA-czynne krwawienia wewnętrzne, duży uraz lub operacja chirurgiczna w ciągu ostatnich 6tyg, udar mózgu w ciągu ostatnich 6mieś, uczulenia, tętniak, ciężkie nadciśnienie tętnicze.

HEPARYNA- jako kontynuacja leczenia trombolitycznego. Stos. się niefrakcjonowaną heparynę , początkowo i.v. 5tyś.jednostek a nastepnie wlew 1 tys. jednostek / 1h. Heparyna zmniejsza umieralność z powodu zawału serca.

β-BLOKERY- Propranolol- zmniejszają umieralność po zawałową ponieważ zmniejszają pracę serca i podnoszą próg migotania komór. Są szcz. zalecane u pacjentów z towarzyszącą tachykardią i nadciśnieniem tęt. Podajemy i.v.

KWAS ACETYLOSALICYLOWY- (ASPIRYNA)- Działanie: ham. agregacji płytek po przez ham. COX ₁ w płytkach krwi co prowadzi do zahamowania syntezy tromboksyny A₂- czynnika odpowiedzialnego za agregację (zlepianie) płytek krwi. Podaje się doustnie od 75-150mg/24h. Najczęściej jako profilaktyka.

---