Rysunek rodziny Oli i Pauliny
Rodzina Z. mieszka w bloku, na terenie dawnego PGR-u w małej miejscowości położonej niedaleko Warszawy. Rodzina składa się z czterech członków: Pani Iwona - lat 32, Pan Dariusz - lat 34, ich córki Ola - lat 10 i Paulina - lat 11.
Mieszkanie państwa Z. składa się z 3 pomieszczeń, dużego pokoju, kuchni i łazienki. W pokoju zamieszkują 4 osoby, dziewczynki mają razem połowę pomieszczenia oddzielonego od reszty regałem. Obecnie rodzina ta szykuje nowe mieszkanie o metrażu 70 m, w którym znajdują się dwa pokoje, salon z aneksem kuchennym. Już od września 2007 roku planuje się zamieszkanie w nowym miejscu, również w okolicach Warszawy. Sytuację materialną państwo Z. określają jako niezłą, a nawet twierdzą, że ostatnio poprawiła się, ze względu na warunki mieszkaniowe. Mają do spłacenia kredyt za mieszkanie ale pozytywnie patrzą na całą tę kwestię.
Dziewczynki chodzą do szkoły podstawowej, Ola do IV a Paulina do V klasy. Rodzice natomiast pracują w tej samej firmie, w drukarni.
Rysunki
OLA
Ola narysowała wyobrażoną rodzinę, w której znajduje się mama, tata i dziecko. Dziewczynka w pierwszej kolejności narysowała mamę, potem tatę i na końcu dziecko. Dziecko to jest małe, co podkreśliła Ola, dlatego też jest ono najbardziej miłe, dobre. Również to dziecko, ma najlepiej w rodzinie, gdyż jest małe i można mu pozwolić na więcej. Tatę określiła jako stanowczego, najmniej dobrego, gdyż: „bo jak coś powie, to tak musi być”. Również tata jest jedyną osobą i jedyną rzeczą, którą chciałaby zmienić dziewczynka, chciałaby, aby tata nie był taki zły i stanowczy. Tata wg dziewczynki ma też najgorzej, gdyż musi pracować. Mama na tym obrazku jest dominującą postacią, jest największa, a więc może wynikać z tego, iż jest ona ważniejsza dla dziecka, jak również, że Ola identyfikuje się z mamą. Postacie stoją w bliskości, lecz nie są złączone ze sobą, np. podaniem ręki. Mama z tatą znajdują się obok siebie, czyli może to potwierdzić przekonania dziewczynek, że to rodzice mają ze sobą najlepszy kontakt. Takie ustawienie może też pokazywać hierarchię, jaka panuje w rodzinie, co również wydaje mi się bardzo prawdopodobne.
Ola rysując rodzinę używała ciepłych kolorów, oprócz osób narysowała również tło, łąkę, kwiaty, słońce, niebo. Te ciepłe, żywe kolory sugerują, iż badany żywi pozytywne emocje w stosunku do rodziny. Wszystkie postacie zostały narysowane w lewym dolnym pasie kartki, co może znaczyć, iż dziewczynka czuła się skrępowana, jak również zmęczona.
PAULINA
Paulinka, podobnie jak siostra namalowała wymyśloną rodzinę, składającą się z trzech osobników: mamy, taty i dziecka, przebywających na spacerze w parku. Zanim dziewczynka zaczęła rysować poszczególne osoby, bardzo dużo uwagi poświęciła narysowaniu tła, tzn. najpierw starannie narysowała zieleń, ziemię, a następnie drzewa po lewej części strony, oraz ławeczki na środku. Następnie narysowała trzy głowy, dwie były bardzo wyraźne, natomiast głowa dziecka, była tylko lekkim zarysem. Pierwsza powstała głowa mamy i również tą postać narysowała na początku, następnie został narysowany tata, mniejszy od mamy, przy nim dziewczynka wycierała gumką głowę, włosy taty, ale raczej ze względów estetycznych. Dziecko zostało narysowane na końcu. Na rysunku Paulinki, mama również jest największa, natomiast znajduje się na środku, otoczona tatą i dzieckiem. Postać mamy również tu wydaje być się osobą dominującą, ważną dla dziewczynki, tym bardziej, że te postacie znajdują się blisko siebie, a dziecko z mamą prawie dotykają się. Tata przechyla się w stronę mamy, są oni blisko siebie, więc te może to świadczyć o ich dobrych kontaktach między sobą.
Wszyscy są uśmiechnięci na rysunku, pomalowani kolorowymi, ciepłymi barwami, co podobnie jak u Oli świadczy o pozytywnym stosunku i nastawieniu np. do rodziców.
Podczas rysowania Paulinka słabo naciskała kredki, poprawiając linie kilka razy, a to może mówić o nieśmiałości, i to sprawdza się u dziewczynki. Paulinka faktycznie wydaje się nieśmiała dziewczynką, i nie tylko podczas spotkań ze mną, ale nawet w szkole i w kontaktach w domu.
Na obrazku tym bardzo widoczne jest umiejscowienie rodziny w lewym, dolnym rogu, co świadczy o wewnętrznym skrępowaniu dziewczynki oraz o takiej realistycznej i zmęczonej wizji najbliższego świata.
Według Pauliny wszyscy w tej rodzinie są dla siebie mili i dobrzy, gdyż się kochają. Niedobre jest dziecko, gdyż nie słucha się czasem rodziców. W rodzinie tej najgorzej ma mama, gdyż musi pracować, zmywać i gotować, a dziecko ma najlepiej, bo pozwala mu się na wszystko. Paulina nie zmieniłaby niczego w tej rodzinie.
Podczas rozmowy z rodziną, od dziewczynek usłyszałam, że fajnie jest być młodszą córką, bo czasami taka osoba ma przywileje, więcej może, więcej dostaje. Młodszą córką w tej rodzinie jest Ola, która jest taką maskotką rodzinną, to ona jest zazwyczaj uśmiechnięta, częściej przytulana, uwaga rodziców jest częściej zwracana na Olę, która nie problemu z nawiązywaniem bliskich kontaktów. Ola jest tym małym dzieckiem, jedynym dzieckiem pojawiającym się na obrazku Pauliny. Odnoszę wrażenie, że jest to forma zwrócenia na siebie uwagi, a nawet nie zwrócenia, co pokazywaniem swoich pragnień bycia zauważoną i potraktowaną jako to jedyne, młodsze dziecko.
U dziewczynek, szczególnie u Oli postać taty nie jest pozytywną postacią. Ola bardzo wyraźnie mówi o tym, ze jest on zbyt stanowczy, że to akurat jego chciałaby zmienić. Pomimo, że tak wprost nie zostało to powiedziane, podczas wywiadu, zauważyłam, ze był on bardzo dominującą postacią, i to on głównie odpowiadał na pytania, czasami zagłuszając żonę, czy dziewczynki.