BADANIE RADIOLOGICZNE W ORTOPEDII I TRAUMATOLOGII
TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA
Badanie polega na przechodzeniu przez wybraną część ciała badanego kontrolowanych dawek promieni rentgenowskich (promieni X) rzutowanych na prostpopadłą płaszczyznę z detektorem tych promieni. Najczęściej tym detektorem jest promienioczuła błona fotograficzna (klisza rentgenowska). Wykorzystywana jest różnica w zdolności do pochłaniania promieniowania rentgenowskiego przez różne tkanki. Kość jest najsilniej pochłaniającą promieniowanie rentgenowskie tkanką ustroju. Spowodowane to jest obecnością znacznie większej ilości związków nieorganicznych - soli mineralnych w porównaniu z innymi tkankami.
CZEMU SŁUŻY BADANIE?
Badanie pozwala na ustalenie lokalizacji, typu i stopnia nasilenia zmian patologicznych szkieletu oraz rozstrzyga o rozpoznaniu złamania kości, bądź zwichnięcia stawu.
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA
Choroby ortopedyczne układu kostno-stawowego (np. koksartroza) - dla oceny stopnia nasilenia zmian.
Choroby reumatologiczne (np. reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie kręgosłupa).
Nabyte zniekształcenia narządów ruchu.
Wrodzone wady narządów ruchu.
Urazy z podejrzeniem złamania kości lub zwichnięcia stawu.
Zdjęcia kontrolne po operacjach na układzie kostno-stawowym.
Zdjęcia kontrolne dla oceny zrostu kostnego po złamaniu.
Inne (np. ostre i przewlekłe zapalenie kości i stawów, zdjęcia porównawcze kości i stawów kończyny zdrowej).
Badanie jest wykonywane na zlecenie lekarza
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA
Nie ma specjalnych zaleceń.
OPIS BADANIA
Pacjent do badania, odsłania tę część ciała, która będzie naświetlana promieniami rentgenowskimi i przyjmuje pozycję zgodnie z zaleceniem osoby wykonującej badanie. Niekiedy, z uwagi na istniejący uraz (np. podejrzenie złamania kręgów) lub ciężkie kalectwo do przeprowadzenia badania nie wymaga się zdjęcia ubrania i przyjęcia specjalnego ułożenia ciała.
Najbardziej typowymi projekcjami dla wykonania zdjęć rentgenowskich kości kończyn, kręgosłupa i miednicy są zdjęcia przednio-tylne (promienie wnikają od przodu i rzutowane są na kliszę rentgenowską ustawioną z tyłu badanego) i boczne. W niektórych przypadkach wykonuje się też zdjęcia skośne, np. przy urazach śródręcza i śródstopia, dla oceny stawów międzywyrostkowych kręgosłupa, przy podejrzeniu kręgozmyku (przesunięcia ku przodowi kręgosłupa względem położonego poniżej kręgu). Istnieją również specjalne projekcje stosowane w niektórych sytuacjach: zdjęcia przednio-tylne w rotacji wewnętrznej kończyn w stawach biodrowych - dla oceny kąta szyjkowo-trzonowego, zdjęcia w projekcji Lauensteina (odwiedzenie i rotacja zewnętrzna kończyn w stawach biodrowych) - dla oceny stawu biodrowego w niektórych chorobach tego stawu (choroba Perthesa, młodzieńcze złuszczenie głowy kości udowej), zdjęcia stawu skokowego przednio-tylne w rotacji wewnętrznej o 20o - dla oceny ewentualnego uszkodzenia więzozrostu strzałkowo-piszczelowego w przypadku złamań kostek, zdjęcia osiowe stawu biodrowego (promienie przechodzą równolegle do osi szyjki kości udowej) - dla oceny przemieszczeń przy złamaniach szyjki kości udowej oraz ogromna ilość jeszcze innych specjalnych projekcji stosowanych w ortopedii i traumatologii.
W niektórych sytuacjach, aby dokładniej zlokalizować niewielkie zmiany kostne, bądź aby ocenić zrosty kostne w wątpliwych przypadkach, wykonuje się zdjęcia warstwowe (tomograficzne) kości (badanie tomograficzne zostało szczegółowo opisane w rozdziale "Badania obrazowe wielonarządowe". Wynik badania przekazywany jest w formie kliszy rentgenowskiej, niekiedy z dołączonym opisem.
CZAS
Badanie trwa zwykle do kilku minut.
INFORMACJE, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE
Przed badaniem
Przebyte choroby i urazy tego odcinka kończyny lub kręgosłupa, który jest badany radiologicznie - niektóre choroby i urazy z przeszłości mogą mieć wpływ na aktualny obraz na zdjęciach rentgenowskich.
Ciąża.
JAK NALEŻY ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU?
Nie ma specjalnych zaleceń.
MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU
Brak powikłań. Jeśli jest taka potrzeba, badanie może być okresowo powtarzane. Wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku. Nie może być wykonywane u kobiet w ciąży. Należy unikać wykonywania badania u kobiet w II połowie cyklu miesięcznego, u których zaistniała możliwość zapłodnienia
SCYNTYGRAFIA KOŚCI I STAWÓW
Badanie zwane jest również: BADANIE IZOTOPOWE KOŚCI I STAWÓW
Do badań izotopowych kości i stawów zalicza się:
- Statyczną scyntygrafię kości,
- Trójfazową scyntygrafię kości,
- Scyntygrafię zapaleń kośćca,
- Scyntygrafię stawów.
TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA
Badanie to polega na uzyskiwaniu przy pomocy niewielkich dawek izotopów promieniotwórczych (radioznaczników) obrazu kości i stawów oraz ocenie ich stanu czynnościowego. Wprowadzone do krwiobiegu radioznaczniki gromadzą się w miejscach, w których odbywa się intensywny proces jednoczesnego tworzenia i zanikania tkanki kostnej; w miejscach tych przeważa jednak proces zanikania tkanki kostnej (osteolizy). Radioznaczniki gromadzą się również w zmienionych zapalnie stawach. Scyntygraficzne badanie kości powtórzone trzykrotnie po podaniu radioznacznika bada napływ krwi do kości i stwierdza ewentualny obrzęk otaczających tkanek miękkich (badanie trójfazowe). Istnieją również radioznaczniki gromadzące się w miejscach bakteryjnego zapalenia kości (znakowane izotopem nanokoloidy, immunoglobulina ludzka, granulocyty). Badanie wykonuje się przy pomocy urządzeń zwanych gammakamerami, sprzężonymi z systemem komputerowym.
CZEMU SŁUŻY BADANIE?
Zaletą scyntygrafii jest objęcie badaniem całego kośćca po jednorazowym podaniu radioznacznika. Aby osiągnąć ten sam efekt przy pomocy aparatu rentgenowskiego trzeba wykonać wiele zdjęć. Statyczna scyntygrafia kośćca służy wykrywaniu z dużą dokładnością i na wczesnym etapie rozwoju ognisk osteolizy, głównie nowotworowych. Badanie to pozwala na stwierdzenie miejsc osteolizy już przy utracie wapnia rzędu 8%, podczas gdy badanie radiologiczne ujawnia takie miejsca dopiero przy odwapnieniu rzędu 40%-50%. Badanie scyntygraficzne kości i stawów służy również wykrywaniu stanów zapalnych i nietypowych postaci złamań. Trójfazowa scyntygrafia kości umożliwia ocenę ukrwienia kości i istnienie obrzęku otaczających tkanek miękkich. Scyntygrafia zapaleń kośćca pozwala na odróżnienie zapaleń od procesów jałowych i nowotworowych. Scyntygrafia stawów służy głównie do odróżnienia reumatoidalnego zapalenia stawów od zapalenia łuszczycowego.
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA
Statyczna scyntygrafia kośćca
Podejrzenie przerzutów nowotworowych do kości.
Zapalenie kości krwiopochodne i zewnątrzpochodne.
Ocena zajęcia kości w owrzodzeniach podudzi, w tym w stopie cukrzycowej.
Choroby metaboliczne (np. choroba Pageta).
Ocena gojenia się przeszczepów kostnych.
Ocena skuteczności radio- i chemioterapii przerzutów kostnych.
Nietypowe postacie złamań - zaklinowane i powolne (marszowe i stresowe).
Trójfazowa scyntygrafia kośćca
Ocena stanu ukrwienia odłamów kostnych.
Scyntygrafia zapaleń kośćca
Wykrywanie ognisk zapalnych.
Różnicowanie zespołu bolesnego biodra po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego.
Scyntygrafia stawów
Nietypowe postacie zapaleń stawów, a w szczególności:
wczesna diagnostyka zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa,
różnicowanie łuszczycowego i reumatoidalnego zapalenia stawów.
Badanie jest wykonywane na zlecenie lekarza
BADANIA POPRZEDZAJĄCE
Nie ma bezwzględnej konieczności wykonywania wcześniej innych badań. Jeżeli wykonano badanie radiologiczne kośćca, zwłaszcza tomokomputerowe, jego opis bywa przydatny dla lekarza opisującego badanie scyntygraficzne.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA
Nie ma specjalnych zaleceń. Małym dzieciom należy podać środek uspokajający według wskazań lekarza pediatry celem zapewnienia nieruchomego ułożenia pod głowicą aparatu. U dzieci wskazane jest podanie środka uspokajającego
OPIS BADANIA
Bezpośrednio przed wykonaniem pomiarów scyntygraficznych należy oddać mocz, który zalegając w pęcherzu przesłaniałby obraz kości krzyżowej na scyntygramie. Pacjent nie musi być rozebrany do badania, ale z jego ubrania powinny być usunięte metalowe przedmioty (monety w kieszeniach, klamry pasków) mogące przesłonić obraz. W czasie scyntygraficznego badania kośćca pacjent leży na brzuchu lub plecach. Radioznacznik podaje się dożylnie, najlepiej przez cewnik żylny (wenflon), przed wykonaniem właściwych pomiarów scyntygraficznych.
Statyczna scyntygrafia kości
Czas trwania pomiaru wynosi 20-40 min., po 3-4 godzinach od podania radioznacznika.
Trójfazowa scyntygrafia kośćca
Scyntygrafia trójfazowa obejmuje trzykrotne wykonywanie zdjęć. Pierwsza faza - około 3 min. od podania radioznacznika (faza ukrwienia), druga faza - około 10 min. później (10 minutowa faza tkanek miękkich), trzecia faza - dalej jak w badaniu statycznym.
Scyntygrafia zapaleń kośćca i scyntygrafia stawów
Oba badania przeprowadza się jak badanie statyczne.
Wyniki badań są przekazywane w formie opisu, niekiedy z dołączonymi wydrukami, kliszami fotograficznymi (scyntygramami).
CZAS
Badanie trwa do 4 godzin od podania radioznacznika
INFORMACJE, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE
Przed badaniem
Skłonność do krwawień (skaza krwotoczna).
Ciąża.
W czasie badania
Wszelkie nagłe dolegliwości (np. ból, duszność).
JAK NALEŻY ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU?
Zaraz po badaniu należy wypłukać z organizmu resztki izotopów przez wypicie 0,5-1 litra płynów obojętnych (woda, herbata, soki).
MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU
Brak powikłań. Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Wykonywane jest u chorych w każdym wieku. Nie może być wykonywane u kobiet w ciąży i w okresie laktacji. Należy unikać wykonywania badania u kobiet w II połowie cyklu miesięcznego, u których zaistniała możliwość zapłodnienia.
ULTRASONOGRAFIA STAWÓW BIODROWYCH
Nazwa zwyczajowa: USG bioderek
TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA
Teoretyczne i techniczne podstawy badania zostały szczegółowo opisane w rozdziale: "Badania obrazowe wielonarządowe".
CZEMU SŁUŻY BADANIE?
Celem badania ultrasonograficznego jest wczesne rozpoznanie (w pierwszych tygodniach po narodzeniu) wrodzonej dysplazji stawów biodrowych u dziecka. Badanie pozwala określić ewentualny stopień nasilenia wady. Badanie może i powinno być wykonywane u noworodków (w pierwszym miesiącu życia), ponieważ wczesne wykrycie wady i wczesne rozpoczęcie leczenia (od pierwszych dni życia dziecka) daje całkowite wyleczenie prawie we wszystkich przypadkach. Badanie ultrasonograficzne (USG) ma niewątpliwą przewagę nad badaniem radiologicznym (RTG) stawów biodrowych z uwagi na możliwość wykonania badania wcześniej - w pierwszych tygodniach życia, gdy tymczasem badanie RTG stawów biodrowych wykonuje się po ukończeniu 4 miesiąca życia dziecka. W badaniu USG stawów biodrowych uzyskuje sie obraz niektórych tkanek, których nie można uwidocznić w badaniu RTG (np. chrzęstny obrąbek panewki). Istotną zaletą zdjęcia RTG jest łatwy do oceny obraz stawów, który może być interpretowany przez każdego ortopedę, gdy tymczasem, obraz USG (mimo możliwości zapisu graficznego) może być oceniony tylko przez wykonującego badanie lekarza (w oparciu o część dynamiczną badania).
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA
Stwierdzenie w pierwszych dniach życia dziecka badaniem ortopedycznym objawów wrodzonej dysplazji jednego lub obu stawów biodrowych.
Badanie przesiewowe u wszystkich noworodków (nie wszystkie ośrodki medyczne mogą uznawać to jako konieczne).
Badanie jest wykonywane na zlecenie lekarza
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA
Nie ma specjalnych zaleceń. Nie ma bezwzględnej konieczności wykonywania wcześniej innych badań.
OPIS BADANIA
Dziecko rozebrane do połowy (dolna połowa ciała) układane jest na boku, nóżki są zgięte pod kątem około 30o w stawach biodrowych i kolanowych. Do kontrolowania ułożenia dziecka wymagana jest pomoc drugiej osoby (np. matki dziecka). Okolica biodra posmarowana jest żelem. Badający przykłada głowicę sondy do ciała dziecka, ustawiając ją prostopadle do stawu biodrowego. W czasie pierwszej części badania - badania statycznego, zmieniane jest położenie sondy dla uzyskania obrazu stawu biodrowego w różnych płaszczyznach. Druga część badania to badanie dynamiczne - obserwowany jest przez badającego obraz USG w czasie wykonywania ruchów w stawie biodrowym dziecka.
Wynik badania przekazywany jest w formie opisu, niekiedy z dołączonym zdjęciem stawu biodrowego.
CZAS
Badanie trwa kilka minut
INFORMACJE, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE
Przed badaniem
Informacje o tzw. czynnikach ryzyka wystąpienia wrodzonej dysplazji stawów biodrowych. Tymi czynnikami są:
dziecko urodzone z ciąży mnogiej,
małowodzie,
niska waga urodzeniowa dziecka,
wcześniactwo,
ułożenie pośladkowe,
istnienie innych wad wrodzonych u dziecka.
JAK NALEŻY ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU?
Nie ma specjalnych zaleceń.
MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU
Brak powikłań. Badanie wykonywane jest zwykle u noworodków, może być powtarzane wielokrotnie.
ANGIOGRAFIA MÓZGOWA
CZEMU SŁUŻY BADANIE?
W zależności od lokalizacji domniemanego ogniska chorobowego można wykonać badanie określonej tętnicy mózgu (np. szyjnej, kręgowej) lub wszystkich naczyń mózgowych (panangiografia mózgowa). Badanie angiograficzne wykonuje się przy podejrzeniu obecności tętniaka lub malformacji naczyniowej. Czasami wskazaniem do badania jest planowane leczenie operacyjne np. zwężenia lub niedrożności tętnicy. W niektórych typach nowotworów mózgu wykonuje się badanie angiograficzne dla uwidocznienia wszystkich naczyń związanych z guzem, co ułatwia podjęcie decyzji o rozległości planowanego lecznia neurochirurgicznego.
U pacjentów z dużym ryzykiem powikłań (zły stan ogólny, uczulenie na kontrast - środek cieniujący) wykonuje się badanie przy pomocy cyfrowej angiografii substrakcyjnej (DSA). W tym rodzaju angiografii używa się niewielkiej ilości kontrastu.
Pozostałe informacje o badaniu angiograficznym zostały opisane w rozdziale: "Badania obrazowe wielonarządowe".
SCYNTYGRAFIA OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO (OUN)
Badanie nazywane jest również: BADANIE IZOTOPOWE OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO
Do badań izotopowych OUN zalicza się:
Statyczną scyntygrafię mózgu,
Tomograficzne badanie przepływu mózgowego,
Angioscyntygrafię mózgową,
Mielografię,
Cysternografię izotopową.
TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA
Badanie to ocenia strukturę, a przede wszystkim czynność układu nerwowego przy pomocy niewielkich dawek izotopów promieniotwórczych (radioznaczników) - technetu-99m lub, rzadziej, ksenonu-133. Rejestracji rozmieszczenia lub przepływu izotopu dokonuje się za pomocą aparatów zwanych gammakamerami.
W statycznej scyntygrafii mózgowia radioznacznikiem jest technet-99m w postaci nadtechnecjanu, który gromadzi się w guzach mózgu i ogniskach niedokrwienia lub technet-99m połączony z kompleksem MIBI gromadzący się w guzach mózgu. W angioscyntygrafii mózgowej stosuje się technet-99m połączony z kompleksem DTPA, obrazujący przepływ krwi przez mózg. Tomograficzne badanie przepływu mózgowego wykonuje się przy pomocy technetu-99m połączonego z kompleksem HMPAO, obrazującego prawidłowy przepływ mózgowy. W ogniskach niedokrwiennych mózgu obserwuje się brak gromadzenia radioznacznika - "ognisko zimne". We wszystkich badaniach przepływu mózgowego i w statycznej scyntygrafi mózgu radioznacznik wprowadza się do krwiobiegu. W mieloscyntygrafii i cysternografii stosuje się technet-99m-DTPA podany do płynu mózgowo- rdzeniowego. Badania różnią się czasem odczytu - w mielografii, gdzie chodzi o ocenę przestrzeni płynowych kanału kręgowego, pomiar (zdjęcia) wykonuje po 4 godzinach; w cysternografii, gdzie chodzi o ocenę przestrzeni płynowych mózgu, zdjęcia rejestruje się po 6, 24 i 48 godzinach.
CZEMU SŁUŻY BADANIE?
Techniki izotopowe w neurologii wykorzystywane są przy badaniu przepływu mózgowego, ocenie struktury mózgu i patologii kanału kręgowego oraz krążenia płynu mózgowo-rdzeniowego, w zależności od rodzaju radioznacznika i sposobu jego podawania.
Angioscyntygrafia mózgowa i tomograficzne badanie przepływu mózgowego
Badania te pozwalają na ocenę przepływu krwi przez łożyska naczyniowe tętnic szyjnych, przednich i środkowych tętnic mózgu (angioscyntygrafia mózgowa) oraz przepływu przez drobne naczynia mózgu, w tym także unaczynniające ośrodki podkorowe (tomograficzne badania przepływu mózgowego). Wykazują także obecność ognisk niedokrwiennych mózgu. Badanie uzupełnia się niekiedy testami farmakologicznymi, które badają wpływ leków (acetazolamid i aminofilina) na przepływ w naczyniach mózgowych. Testy farmakologiczne oceniają reaktywność krążenia mózgowego i wykrywają ukryte upośledzenie przepływu mózgowego.
Statyczna scyntygrafia mózgu
Badanie to pozwala na różnicowanie guzów mózgu i ognisk niedokrwiennych, w tym na ocenę niejasnych diagnostycznie ognisk patologicznych wykrytych przy pomocy badania tomokomputerowego.
Mielografia i cysternografia izotopowa
Mielografia pozwala na uzyskanie obrazu kanału kręgowego (wykrycie zwężenia i przepukliny), cysternografia pozwala na ocenę krążenia płynu mózgowo-rdzeniowego. Cysternografię izotopową wykonuje się również przy podejrzeniu płynotoku (wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego do jamy nosowej lub przewodu słuchowego).
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA
Angioscyntygrafia mózgowa i tomograficzne badanie przepływu mózgowego
Naczyniowe choroby mózgu, a w szczególności:
przemijające ataki niedokrwienne ośrodkowego układu nerwowego,
podejrzenia o zwężenia tętnicy szyjnej,
zaniki korowe o nieznanej etiologii (przyczynie).
Statyczna scyntygrafia mózgu
Guzy mózgu.
Ropień mózgu.
Opryszczkowe zapalenia mózgu.
Wątpliwości diagnostyczne po wykonaniu tomografii komputerowej mózgu.
Mielografia i cysternografia izotopowa
Zaburzenia krążenia płynu mózgowo-rdzeniowego.
Wodogłowie normociśnieniowe.
Podejrzenie płynotoku.
Inne choroby naczyniowe mózgu.
BADANIA POPRZEDZAJĄCE
Nie ma bezwzględnej konieczności wykonywania wcześniej innych badań. Konieczne jest dostarczenie lekarzowi wykonującemu badanie opisów poprzednio wykonanych badań obrazowych (tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, ultrasonografii dopplerowskiej).
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA
Nie ma specjalnych zaleceń. Małym dzieciom podaje się środek uspokajający, według wskazań lekarza - pediatry, celem zapewnienia nieruchomego ułożenia dziecka pod głowicą gammakamery.
U dzieci wskazane jest podanie środka uspokajającego
OPIS BADANIA
W badaniach przepływu mózgowego i w statycznej scyntygrafii mózgu radioznacznik podaje się dożylnie zwykle przez cewnik żylny (wenflon); w mielografii i cysternografii izotopowej radioznacznik podaje się do kanału kręgowego przez nakłucie lędźwiowe lub podpotyliczne. W zależności od rodzaju badania radioznacznik podaje się z różnym wyprzedzeniem.
Angioscyntygrafia mózgowa i tomograficzne badanie przepływu mózgowego W czasie obu badań pacjent leży na plecach. Czas trwania pomiaru w angioscyntygrafii mózgowej wynosi około 1-2 min., bezpośrednio po iniekcji; w tomograficznym badaniu przepływu mózgowego około 10-20 min., po 20 min. od podania radioznacznika.
Statyczna scyntygrafia mózgu
W czasie badania pacjent siedzi. Rejestrację wykonuje się w projekcjach: przedniej, tylnej i bocznych. Czas pomiaru statycznej scyntygrafii mózgowej wynosi 20 min., 3-4 godziny od podania radioznacznika.
Mielografia i cysternografia izotopowa
W czasie obu badań pacjent leży. Rejestrację wykonuje się w projekcji tylnej po 4, 6, 24 i 48 godzinach od podania radioznacznika. Każdy pomiar scytygraficzny w podanych czasach trwa około 20 min.
Wyniki badań są przekazywane w formie opisu, niekiedy z dołączonymi wydrukami i kliszami fotograficznymi (scyntygramami).
CZAS
Angioscyntygrafia mózgowa trwa około 5 minut. Tomograficzne badanie przepływu mózgowego trwa około 30 minut. Statyczna scyntygrafia mózgu trwa około 5 godzin. Mielografia i cysternografia izotopowa trwa około 48 godzin
INFORMACJE, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE
Przed badaniem
Skłonność do krwawień (skaza krwotoczna).
Ciąża. W czasie badania
Wszelkie nagłe dolegliwości (np. ból, duszność).
JAK NALEŻY ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU?
Nie ma specjalnych zaleceń dotyczących zachowania po badaniu przepływu mózgowego i statycznej scyntygrafii mózgu.
W mielografii i cysternografii izotopowej po nakłuciu kanału kręgowego pacjent przez około 1 godzinę powinien leżeć na brzuchu, a następnie ułożyć się w pozycji na plecach. Nie wolno podnosić głowy! Reżim łóżkowy obowiązuje przez 24 godziny.
Zaraz po badaniu należy wypłukać z organizmu resztki izotopu przez wypicie 0,5-1l płynów obojętnych (woda, herbata, soki).
MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU
Brak praktycznie powikłań. U niektórych pacjentów po mielografii i cysternografii izotopowej (nakłuciu lędźwiowym), którzy nie przestrzegają "reżimu łóżkowego" i nie wypili dostatecznej ilości płynów mogą wystąpić objawy zespołu popunkcyjnego. Zespół ten występuje zwykle w 3-4 dobie po nakłuciu. Pacjent odczuwa silne bóle głowy i karku, zawroty głowy i nudności. Objawy te wyraźnie nasilają się w pozycji stojącej lub siedzącej. Po kilku dniach zespół popunkcyjny ustępuje bez śladu. Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Wykonywane jest u chorych w każdym wieku. Nie może być wykonywane u kobiet w ciąży i w okresie laktacji. Należy unikać wykonywania badania u kobiet w II połowie cyklu miesięcznego, u których zaistniała możliwość zapłodnienia.