ETYKA - nauka o moralności ustalająca na podstawie przyjętych norm dyrektywy właściwego postępowania
|
ETYKA ZAWODOWA - zespół zasad i norm postępowania charakterystycznych dla wykonawców danego zawodu.
|
NA ETYKĘ ZAWODOWĄ SKŁADA SIĘ:
stosunek do obowiązków służbowych
stosunek do samego siebie
|
ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ POLICJANTA (podstawowe)
określają ogólne zadania f-szy Policji, które mają mieścić się w ramach obowiązków nałożonych na nich przez prawo
zasady te określają szczegółowe wymagania osobowe f-szy policji
precyzują zakres i sposób stosowania środków przymusu bezpośredniego
kładą nacisk na obowiązek wykonywania rozkazów zwierzchników
wyraźnie określa zasadę osobistej odpowiedzialności f-szy za działania sprzeczne z prawem lub za nakazanie takich działań
|
DEMOKRACJA - rządy większości ograniczone zbiorem praw i wolności przysługujących pojedynczym ludziom.
|
PAŃSTWO PRAWA - państwo, w którym reguły gry między jednostką a władzą są jasne, stabilne, powszechnie znane i stosowane.
|
uniwersalne - prawa przysługują każdemu człowiekowi niezależnie od pochodzenia, płci, wieku rasy itp. oraz, że przynależne są wszystkim ludziom żyjącym w każdym społeczeństwie niezależnie od szerokości geograficznej.
jednokierunkowe - człowiek jest uprzywilejowany, a państwo zobowiązane wobec człowieka
ograniczone - państwo może w określonych ustawowo sytuacjach ograniczyć korzystanie z niektórych praw i wolności
pierwotne - elementarne prawa człowieka
indywidualne - prawa dotyczą pojedynczego człowieka
niezbywalne - prawa człowieka nie mogą być przedmiotem zamiany, zbycia, pozbycia się w inny sposób i to niezależnie od woli człowiek
|
|
ze względu na stosunek prawny:
prawa materialne - konkretne wolności i prawa przysługujące człowiekowi, np. wolność słowa, wyznania, sumienia itp.
prawa proceduralne - dostępne człowiekowi sposoby i możliwości działania i związane z nim instytucje pozwalające jednostce wyegzekwować od państwa przestrzeganie praw i wolności
ze względu na stosunek państwa:
prawa pozytywne (prawa) - obowiązek państwa podjęcia działań na rzecz realizacji interesów ludzi
prawa negatywne (wolności) - nałożone na władzę zakazy ingerowania w określone sfery życia człowieka
|
koncepcja amerykańska (prawa od państwa)
koncepcja europejska (prawa poprzez państwo)
ustawodawstwo międzynarodowe
twarde - prawa człowieka, których nie przestrzeganie wiąże się z określonymi konkretnymi sankcjami
miękkie - prawa człowieka, które państwa zobowiązują się przestrzegać, jednak za naruszenie których nie grożą sankcje karne
|
KATALOG PODSTAWOWYCH PRAW CZŁOWIEKA (ogólny)
prawa osobiste: prawo do życia, zakaz tortur, prawo do wolności, prawo do bezpieczeństwa osobistego, prawo do rzetelnego procesu, prawo do prywatności, prawo do własności, prawo do swobody poruszania się
prawa polityczne: wolność sumienia, wolność wyznania, wolność słowa, prawo do zgromadzeń, prawo do stowarzyszania się, prawo wyborcze, prawo do równego i wolnego dostępu do służby publicznej
prawa społeczno - ekonomiczno - kulturalne: prawo do pracy, prawo do ochrony zdrowia, prawo do nauki, prawo do korzystania z walorów środowiska naturalnego, prawo do korzystania z dorobku kultury, prawo do twórczego udziału w kulturze, prawo do założenia rodziny, prawo do opieki nad rodziną, prawo do opieki nad młodzieżą
|
EUROPEJSKI SYSTEM OCHRONY PRAW CZŁOWIEKA (zw. z Radą Europy)
Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Rzym 04.11.50)
Do EKPC przyjęto protokoły dodatkowe zmieniające lub uzupełniające konwencję:
proceduralne - dot. funkcji i postępowania przed organami konwencji
materialne - rozszerzające katalog uprawnień EKPC o dodatkowe wolności i prawa
Europejska karta społeczna (Turyn 18.10.61)
Umowy szczegółowe (np. Europejska konwencja o zapobieganiu torturom)
|
PRZESŁANKI DOPUSZCZALNOŚCI SKARGI
należy wyczerpać wszystkie środki odwoławcze przewidziane w prawie wewnętrznym danego państwa
skarga musi być złożona w terminie 6 miesięcy od wydania ostatecznej decyzji krajowej
skarga nie może być anonimowa
skarga nie jest rozpatrywana przez inną instytucję międzynarodową
skarga nie może stanowić tzw. nadużycia prawa do skargi (nie jest wykorzystywana w celach politycznych)
skarga nie może być bezzasadna (jej podstawą nie są prawa zawarte w EKPC)
|
SCHEMAT POSTĘPOWANIA PRZED TRYBUNAŁEM:
Izba (wyznacza trzyosobowy komitet)
Komitet (bada przesłanki dopuszczalności)
Izba (Wielka Izba) - próba polubownego załatwienia sprawy, dalej faza pisemna i ustna i wyrok
Komitet Ministrów (kontrola wykonywania orzeczeń)
|
MIĘDZYNARODOWA OCHRONA PRAW CZŁOWIEKA (System uniwersalny)(zw. z ONZ)
Karta Narodów Zjednoczonych (26.06.45)
Powszechna deklaracja praw człowieka (10.12.48)
Międzynarodowe pakty praw człowieka
Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych
Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych
np. Konwencja praw dziecka
|
PRAWA CZŁOWIEKA A POLICJA - płaszczyzny wzajemnych powiązań
Policja może i powinna aktywnie chronić prawa i wolności ludzkie
Policja w trakcie swych urzędowych działań powinna przestrzegać praw i wolności człowieka
Policjant powinien być traktowany jako podmiot praw i wolności oraz podlegać szczególnej ochronie
|
Bez współistnienia tych trzech elementów nie wydaje się, aby możliwe było zapewnienie realnego powiązania praw człowieka z działalnością policji
|