ESTETYKA ROMANTYCZNA:
Wg Starzyńskiego romantyzm mieści się między 1817 a 1867 r.
1817 r., opublikowano dzieła Standara historia malarstwa „We Włoszech”
1863 r., I wystawa impresjonizmu
1866-67 r., salony próbujące przebudować gusty estetyczne. Zola mówił o nowym języku sztuki i malarstwa, impresjonizmu.
Kwestionowano ważność romantyzmu w awangardzie.
Najważniejszą zasada było związane z tradycja orficką jednostki sztuk. Dla awangardy była nie do przyjęcia , bo stali na stanowisku czystości formy i autonomii, działa w ścisłym rozumieniu formy.
Bardzo długo romantyzm był krytykowany. W 1937 r., Strzemiński i Koniecznoski walki z upiorami romantyzmu. Niebezpieczeństwo jakie niesie w sobie pokłosie romantyzmu. Krytykuje przede wszystkim indywidualność „Sztuka jest produkcją formy.”
Potępiano romantyzm za indywidualizm i eksybicjonizm, walkę o poza artystyczne zadania.
W raz z dochodzeniem do głosu surrealistów zmieniło się nastawienie. Kładli nacisk na światopoglądowy element sztuki. Sztuka wielka zawsze brała pod uwagęświadomo0ść, sięgała w głąb świadomości. Tworzenie filozofii sztuki i życie poprzez sztukę.
ROMANTYCZNE CORRESPONDANCE:
Jest to teoria estetyki odpowiedników. Prawo penetracji środków wyrazu pomiędzy różnymi dziedzinami artystycznymi. Chodziło i integrację sztuk. Zacierają się granice pomiędzy gatunkami artystycznym. Opierali to na przekonaniu o wewnętrznej jedności sztuki.
Romantycy zajmowali się badaniem jak i realizacją obiektów tych odpowiedników. Chodzi o stosunki wymienne pomiędzy dziedzinami- romantyczna synteza sztuk(malarstwo + poezja + muzyka).
O syntezji mówili też poeci Np.: Gautier także w dziennikach powiada, że wmieszanie się plastyki w poezję pozostaje jednym ze znaków nowej szkoły. Wtargnęło coś co było niesprowadzalne do słów.
Nie chodziło o stworzenie nowych systemów znaków, czyli nowej dyscypliny artystycznej, lecz o przenikanie pomiędzy dyscyplinami. Jest jedna sztuk, a mimo dyscyplin art. To nie była synteza sztuki w sensie takim jak w symbolizmie i sztuce końca wieku.
W romantyzmie sztuka ma u swojego podłoża coś wspólnego. Chodziło o wstrząs dotyczący świadomości artysty-geniusza. To co dokonywało się w akcie twórczym genialnej jednostki. Łączy się to z rolą Kapłana i romantycznymi poglądami na świat.
Rola Kapłana:
Łączy Się z ideą jednostki sztuki: pojęcie roli poety Kapłana. Ma to zakorzenienie orfickiej idei jedności sztuk. Powrót do estetyki orfickiej.
Romantycy kształcili się w pracowni Klasyka Dawida, na antresoli- grupa wtajemniczonych przeszła do pracowni Klasyka Guerena- stamtąd biorą się romantycy malarze. Łączyło się to ze zmianami które traktowały starożytność nie jako klasykę, ale zwracali się do Homera. Sięgnięcie do pitagorejskiego dualizmu formy, materii, duszy i ciała.
IDEA ŚWIATOPOGLĄDOWA W ROMANTYCZNYM CORRESPONDANCE:
Była to idea mikro- i makrokosmosu. Widoczna jest u wielu artystów: Np.: Słowacki, Baudelaire.
Baudelaire- instynkt piękna każe nam pojmować ziemię wraz ze wszystkimi jej przejawami, zaledwie jako zarys nieba, jego odpowiednik CORRESPONDANCE: do tego odnosi się wrażliwość wyobraźni”.
Wrażliwość wyobraźni jest kategorią moralną siły rządzącej smakiem, wewnętrzna muzykalność twórcy i odbiorcy sztuki. To jest warunkiem osiągnięcia romantycznej harmonii, która zachodzi nie tylko na gruncie dzieła sztuki, ale także jednostkę pomiędzy światem. I wszechświatem => harmonia romantyczna.
Nie jest to rozwinięcie indywidualizmu jaki został wzniesiony w klasycyzmie, jest zjawiskiem nowym- wielopostaciowym. Współistnienie różnych cech i konwencji w tej samej osobowości artystycznej i jednym dziele. Ta wielopostaciowość dotyczy człowieka-artysty.
DEFINICJA PIĘKNA ROMANTYCZNEGO:
Jest to spotkanie wszystkich konwencji. Romantycy nie byli poszukiwaczami nowego języka konwencji. Delacroix jest renowatorem tradycji malarstwa niż rewolucjonista. Podziwiał całą sztukę nowożytna, również Davida. Potrafił analizować te obrazy.
W miarę rządzącej perspektywy historycznej widoczne jest przenikanie się romantyzmu i klasycyzmu.
NAJWAŻNIEJSZE IDEE ROMANTYZMU:
Indywidualizm- prostota i sztuczność, wyrażenie temperamentu artysty przy pomocy środków jakie daje rzemiosło.
Łączy piękno i metafizykę (orfickie)- sztuka jest pięknem wyrazu, przez uczucia namiętności. Jest różnorodnością w jedności. Odsłania wielorakie twarze Absolutu.
Artysta tworzy sztukę uniwersalna oparta o komunikat, który formułuje Kapłan i komunikatu który znamy jako światopogląd romantyczny - panpoetyzm.
7
1