Wyznaczanie równoważnika elektrochemicznego miedzi
i stałej Faraday'a
Andrzej Zieliński 10.03.1995 r.
Informatyka godz. 7:30 - 9:00
I. Tabela pomiarów :
Czas t [s] |
Natężenie I [A] |
0 |
0.61 |
180 |
0.61 |
360 |
0.61 |
540 |
0.605 |
720 |
0.605 |
900 |
0.606 |
1080 |
0.605 |
1260 |
0.605 |
1440 |
0.601 |
1620 |
0.601 |
1800 |
0.601 |
Natężenie średnie Iśr [A] |
Masa początkowa m1 [g] |
Masa końcowa m2 [g] |
Różnica mas Dm [g] |
0.606 |
86.55 |
86.9 |
0.35 |
II Opis ćwiczenia :
W ćwiczeniu użyłem układu pomiarowego składającego się z woltametru zawierającego elektrolit w którym zostały umieszczone elektrody wykonane z blachy miedzianej przez które został przepuszczony prąd z autotransformatora i prostownika poprzez amperomierz.
Rys. schematyczny układu
Układ został podłączony na 30 minut, podczas których co 3 minuty odczytywałem i wpisywałem do tabeli wartość natężenia prądu podczas elektrolizy.
III Obliczenia :
Pierwsze prawo elektrolizy Faraday'a stwierdza, że ilość masy m wydzielona na elektrodzie jest równa iloczynowi natężenia prądu I, czasu trwania elektrolizy t oraz równoważnika elektrochemicznego k :
Korzystając z tego prawa możemy obliczyć wartość równoważnika elektrochemicznego k w omawianym ćwiczeniu, będzie on równy :
po podstawieniu wartości z wykonanego ćwiczenia otrzymujemy równoważnik elektrochemiczny k :
Stałą Faraday'a można obliczyć korzystając z drugiego prawa Faraday'a, które ma postać :
gdzie m1, m2 to wydzielone masy, R1, R2 - równoważniki chemiczne.
Z pierwszego prawa wynika, że
, czyli po przekształceniu prawo drugie przyjmuje postać :
pod warunkiem, że ładunek przeniesiony w trakcie obu tych elektroliz jest jednakowy. Można więc zapisać, że :
gdzie a jest współczynnikiem proporcjonalności zapisywanym również
w postaci a = 1/F. Ostatecznie powyższe równanie można zapisać w postaci :
natomiast pierwsze prawo Faraday'a :
skąd możemy obliczyć stałą Faraday'a :
która po podstawieniu danych otrzymanych w ćwiczeniu wynosi :
IV Obliczenie i dyskusja błędów :
Błąd bezwzględny wagi Dm = 0.02 g
Błąd bezwzględny pomiaru czasu Dt = 2 s
Błąd bezwzględny amperomierza DI = 0.00375 A
Do obliczenia błędu równoważnika elektrochemicznego skorzystam ze wzoru różniczkowego na wartość błędu bezwzględnego wyników złożonych, którego ogólna postać to:
w przypadku obliczania błędu równoważnika elektrochemiczenego k wzór ten wykorzystujemy podstawiając pochodne cząstkowe użytych wielkości mierzonych bezpośrednio, czyli m, t, oraz I. Po wyliczeniu pochodnych cząstkowych, oraz uproszczeniu wzór przyjmuje postać :
Natomiast wyliczona wartość błędu bezwzględnego to :
Błąd bezwzględny obliczę poprzez zlogarytmowanie funkcji F, a następnie zróżniczkowanie, wzór ogólny na błąd względny
ma postać :
która w tym przypadku po zlogarytmowaniu do postaci :
zróżniczkowaniu i obliczeniach da nam wartość błędu względnego
z którego stosując wzór :
obliczam ostatecznie wartość błędu bezwzględnego :
V Wnioski :
W przeprowadzonym ćwiczeniu korzystając z praw elektrolizy Faraday'a na podstawie danych otrzymanych w doświadczeniu wyznaczyłem wartość równoważnika elektrochemicznego dla miedzi dwuwartościowej, który wynosi :
oraz stałą Faraday'a :