METROLOGIA I ZAMIENNOŚĆ Sem. 3 st. dzienne gr. 2.8 2009/2010

Dla otworów i wałków o pasowaniu ...................

1. Podać cel i kryteria podziału na grupy selekcyjne. Zaprojektować montaż przy zamienności selekcyjnej, stosując podział na 4 grupy selekcyjne. Rozkład wymiarów otworu normalny (ၳ_o=T_o/6), wałka - równomierny. Środek rozkładu w środku pola tolerancji. Pokazać etapy obliczeń (wykresy gęstości prawdopodobieństwa!) i skomentować obliczenia. Porównać z montażem bez selekcji. Pokazać graficznie przedziały tolerancji po selekcji. Wyjaśnić, jakie są ograniczenia w stosowaniu selekcji.

2. Obliczyć (z koniecznymi komentarzami) wymiary i tolerancje sprawdzianów do otworu i wałka wg PN-72/M-02140 (ISO/R 1938). Narysować pola tolerancji sprawdzianów nowych i zużytych na tle pól tolerancji otworu i wałka (z zaznaczoną linią zerową i niezbędnymi objaśnieniami, symbolami i wartoś­ciami liczbowymi) w podziałce 1000:1 lub 2000:1. Zaznaczyć tolerancje odbiorcze dla sprawdzianów nowych i zużytych. Obliczyć % relację między tolerancją odbiorczą, a tolerancją otworu/wałka. Wyjaśnić jak będzie przebiegać akceptacja wyrobów w miarę zużywania się sprawdzianów.

3. Wykonać rysunki konstrukcyjne sprawdzianów do wałka i otworu w podziałce: 1:1 dla 40 ≤ * ≤ 140mm; (2:1 dla * < 40mm 1:1 lub 1:2 dla * > 140 mm) podając na rysunkach wymiary z ich odchyłkami, tolerancje geometryczne (wg PN-EN ISO 1101:2006), tolerancje ogólne (PN-EN 22768), chropowatość, materiał (PN-EN...), wymagania odnośnie obróbki cieplnej, sposób cechowania sprawdzianu.

Uwaga: W stopce na każdej stronie wydruku/rękopisu podać imię i nazwisko, grupę, pasowanie, nr str/liczbę str.

Literatura: Białas S.: Metrologia techniczna z podstawami tolerowania wielkości geometrycznych …, Rozdz 4.6.5

Adamczak S., Makieła W.: Metrologia budowie maszyn. Zadania z rozwiązaniami. WNT 2006

Zalecany sposób zestawienia wyników dla p.1

Pasowanie .........................	Przed selekcją	I grupa selekcyjna	II grupa selekcyjna	III grupa selekcyjna	IV grupa selekcyjna
Wymiar nominalny i odchyłki graniczne otworu
Wymiar nominalny i odchyłki graniczne wałka
Pmax
Pmin
Charakter pasowania
Tolerancja pasowania Tp
Prawdopodobieństwo wystą­pienia otworu w grupie
Prawdopodobieństwo wystą­pienia wałka w grupie

Zalecany sposób zestawienia wyników obliczeń wymiarów sprawdzianów dla p.2

Wymiar Tolerowanie symbolowo -liczbowe	Otwór ............ ( / )		Wałek ........ ( / )
Wymiar nowego sprawdzianu przechodniego	o powierzchni pomiarowej ......	S...... = ......	S...... =
Wymiar granicy zużycia Gz
Wymiar sprawdzianu nieprzechodniego	o powierzchni pomiarowej ......	S...... = ......	S...... =
Tolerancja odbiorcza sprawdzianu	Sprawdz. nowy	Sprawdz. zużyty	Sprawdz. nowy	Sprawdz. zużyty
		Tmin= Tmax=	Tmin= Tmax=	Tmin= Tmax=	Tmin= Tmax=
Tolerancja geometryczna powierz­chni roboczych sprawdzianu	Nazwa ...................................... Wartość.....................................		Nazwa....................................... Wartość.....................................
Chropowatość pow. roboczych

---