Prawo dyplomatyczne i konsularne, Studia administracja WSAP Białystok, rok 4 sem 1( Hasło 4), Protokół dyplomatyczny


Prawo dyplomatyczne i konsularne

Państwo, jako jednostka organizacyjna, posiada swoje organy wewnętrzne i zewnętrzne. Pierwsze z nich mają swoje siedziby na terytorium danego państwa i zaliczyć można do nich np. organy administracji danego państwa. Do drugiej grupy zaliczymy z kolei organy, które mają swoje siedziby poza granicami własnego państwa. Chodzi tu przede wszystkim o przedstawicielstwa dyplomatyczne. Działają one w imieniu państwa wysyłającego we wszystkich dziedzinach. Obok nich funkcjonują również przedstawicielstwa konsularne, których zakres działania jest ograniczony do konkretnych dziedzin.

Nawiązanie stosunków dyplomatycznych między państwami następuje przez wysłanie przez jedno z nich swoich przedstawicieli na terytorium drugiego. Prawo to, przysługujące każdemu państwu, jest określane jako czynne prawo legacji, a prawo przyjmowania tych przedstawicieli - biernym prawem legacji.

Stosunki dyplomatyczne mogą zostać zerwane przez jedną ze stron w wyniku postępowania drugiego państwa ocenianego przez państwo zrywające jako poważne naruszenie praw, interesów lub godności. Może do tego dojść również w sytuacji, gdy państwo przyjmujące nie zapewniło misji warunków do właściwego jej funkcjonowania. Działanie to może być również podjęte w wyniku nałożenia sankcji na państwo naruszające pokój. Wybuch wojny również powoduje zerwanie stosunków dyplomatycznych między państwami walczącymi.

Misje dyplomatyczne są organami zewnętrznymi państwa wysyłającego, działającymi na terytorium państwa przyjmującego. Reprezentują one na terytorium państwa przyjmującego państwo wysyłające i ustalają oraz pomagają w realizowaniu ogólnych zasad stosunków między tymi dwoma państwami. Konwencja wiedeńska o prawie traktatów z 23 V 1969r. zalicza do funkcji misji dyplomatycznych:
a) reprezentowanie państwa wysyłającego w państwie przyjmującym;
b) ochronę w państwie przyjmującym interesów państwa wysyłającego i jego obywateli, w granicach ustalonych przez prawo międzynarodowe;
c) prowadzenie rokowań z rządem państwa przyjmującego;
d) zaznajamianie się wszelkimi legalnymi sposobami z warunkami panującymi w państwie przyjmującym i z rozwojem zachodzących w nim wydarzeń oraz zdawanie z tego sprawy rządowi państwa wysyłającego;
e) popieranie przyjaznych stosunków pomiędzy państwem wysyłającym a państwem przyjmującym oraz rozwijanie pomiędzy nimi stosunków gospodarczych, kulturalnych i naukowych.

Na czele misji stoi jej szef (akredytowany w państwie przyjmującym), kierujący pracą personelu (zalicza się tu personel dyplomatyczny, administracyjny i techniczny oraz personel służby misji).

Szefowie misji dzielą się na trzy klasy:
a) ambasadorów i nuncjuszów, akredytowanych przy głowach państw oraz innych szefów misji równorzędnego stopnia;
b) posłów, ministrów i internuncjuszów, akredytowanych przy głowach państw;
c) charges d'affaires, akredytowanych przy ministrach spraw zagranicznych.

Nuncjusze i internuncjusze wysyłani są wyłącznie przez Stolicę Apostolską. Klasę szefów misji ustalają między sobą państwa.

Ogólnie przyjętą zasadą jest również, że ambasador reprezentuje interesy swojego państwa tylko w jednym państwie. Zdarza się jednak, że ambasador jest reprezentantem swojego państwa w równocześnie w kilku państwach. Szefowie misji korzystają z pierwszeństwa w obrębie swojej klasy zgodnie z kolejnością dat i godzin objęcia funkcji. Za objęcie funkcji może być uważane złożenie listów uwierzytelniających lub notyfikacja o przybyciu i złożenie kopii listów uwierzytelniających w ministerstwie spraw zagranicznych.

Szef misji najwyższej klasy, posiadający pierwszeństwo przed innymi z racji najdłuższego pełnienia funkcji w danym państwie, stoi jako dziekan na czele korpusu dyplomatycznego (zaliczamy do niego szefów misji oraz członków personelu dyplomatycznego wraz z rodzinami). Pełni on z tej racji przede wszystkim funkcje reprezentacyjne i protokolarne. Posiada jednak uprawnienia do występowania w imieniu korpusu, głównie w sprawach warunków pełnienia funkcji dyplomatycznych w państwie przyjmującym, a przede wszystkim w sprawach przestrzegania przywilejów i immunitetów dyplomatycznych.

Do personelu misji zaliczamy:
a) personel dyplomatyczny (zaliczymy do tej grupy: radców, sekretarzy oraz attaches),
b) personel administracyjny i techniczny (tu zaliczyć należy m.in.: personel kancelaryjny, lekarzy, szyfrantów),
c) personel służby (kierowcy, gońcy i służba zatrudniona przez państwo wysyłające).

Dwie pierwsze grupy korzystają z pełnych przywilejów i immunitetów dyplomatycznych. Ostatniej grupie przyznano tylko ograniczone przywileje i immunitety.

Przy dokonywaniu wyboru osób, które zostaną wysłane do misji obowiązują pewne ograniczenia wiążące państwo wysyłające, bowiem państwo przyjmujące może sprzeciwić się mianowaniu pewnych osób na określone stanowiska w misji dyplomatycznej. Najdalej idące prawo do interwencji przysługującej państwu przyjmującemu obowiązuje w stosunku do osoby szefa misji. Przed mianowaniem szefa misji, państwo wysyłające musi upewnić się, czy osoba przewidziana na szefa misji będzie mile widziana przez państwo przyjmujące - czy będzie traktowana jako persona grata. Odpowiedź twierdząca, określana jest jako agrement. Ewentualna odpowiedź negatywna, nie nakłada na państwo przyjmujące obowiązku podawania przyczyn odmowy. Dopiero po uzyskaniu agrement, państwo wysyłające powinno wystawić nowo mianowanemu przedstawicielowi dyplomatycznemu listy uwierzytelniające, które wręcza on głowie państwa przyjmującego. W wypadku, gdy jedna osoba ma zostać mianowana szefem misji w kilku państwach, wymagana jest zgoda wszystkich państw.

Zakończenie funkcji członka misji może nastąpić:
a) z inicjatywy członka misji (gdy poprosi on o odwołanie z zajmowanego stanowiska lub poda się do dymisji);
b) z woli państwa wysyłającego (odwołanie członka misji);
c) z woli państwa przyjmującego (uznanie za persona non grata - gdy działalność członka misji jest sprzeczna z prawem międzynarodowym lub z prawem wewnętrznym państwa przyjmującego);
d) na skutek wypadków losowych lub powstania okoliczności zewnętrznych, które uniemożliwiają dalsze istnienie stosunków dyplomatycznych (np. śmierć członka misji; zerwanie stosunków dyplomatycznych; utrata niepodległości przez państwo wysyłające lub przyjmujące).

0x01 graphic
Personel dyplomatyczny korzysta w państwie przyjmującym z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych. Oznacza to, że organy państwa przyjmującego nie mogą stosować wobec przedstawicieli dyplomatycznych przymusu w żadnej formie, naruszać jego bezpieczeństwa lub swobody osobistej oraz nie mogą podejmować żadnych działań, których wynikiem byłoby naruszenie godności lub obraza przedstawiciela. W wyjątkowych przypadkach dopuszczalne jest ograniczenie swobody i nietykalności osobistej przedstawiciela dyplomatycznego, gdy np.: ma to zapobiec popełnieniu przestępstwa, w samoobronie i obronie koniecznej oraz jeśli wymagają tego szczególnie ważne względy bezpieczeństwa państwa przyjmującego lub bezpieczeństwa publicznego. Państwo przyjmujące jest ponadto obowiązane zapewnić przebywającym na ich terytorium przedstawicielom dyplomatycznym odpowiednią ochronę osobistą. Przedstawiciel dyplomatyczny korzysta ponadto w państwie przyjmującym z immunitetu jurysdykcyjnego w sprawach karnych, cywilnych i administracyjnych. Immunitet w sprawach karnych jest immunitetem pełnym, konwencja wiedeńska nie przewiduje od niego żadnych wyjątków.

W sprawach cywilnych, występuje kilka wyjątków od immunitetu pełnego w sprawach:
- powództw z zakresu prawa rzeczowego dotyczącego prywatnego mienia nieruchomego położonego na terytorium państwa przyjmującego;
- powództw dotyczących spadkobrania, w których przedstawiciel dyplomatyczny jest wykonawcą testamentu, administratorem, spadkobiercą lub zapisobiercą w charakterze osoby prywatnej, a nie w imieniu państwa wysyłającego;
- powództw dotyczących wszelkiego rodzaju zawodowej lub handlowej działalności wykonywanej przez przedstawiciela dyplomatycznego w państwie przyjmującym poza jego funkcjami urzędowymi;
- powództw, w których przedstawiciel dyplomatyczny wdał się w spór sądowy dobrowolnie.

Przedstawiciel dyplomatyczny nie jest zobowiązany do składania zeznań w charakterze świadka i korzysta z immunitetu podatkowego i celnego.

Zrzec się immunitetu może tylko państwo wysyłające.

Każdej osobie uprawnionej do korzystania z przywilejów i immunitetów przysługują one od chwili wjazdu na terytorium państwa przyjmującego w celu objęcia swego stanowiska, a w wypadku, gdy uprawniona osoba znajduje się już na tym terytorium - od chwili doręczenia jej nominacji właściwym władzom państwa przyjmującego. Jeżeli czas pełnienia funkcji członka misji dobiegł końca, przysługujące mu przywileje i immunitety wygasają z chwilą opuszczenia przez niego terytorium państwa przyjmującego. W wypadku, gdy osoba uznana za persona non grata nie opuściła terytorium państwa przyjmującego w wyznaczonym terminie, państwo to może cofnąć jej przywileje i immunitety.

Dodatkowo, jeżeli przedstawiciel dyplomatyczny przejeżdża przez terytorium lub znajduje się na terytorium państwa trzeciego, będąc w podróży celem objęcia swego stanowiska lub powrotu na nie, albo też wracając do swego własnego kraju, państwo trzecie przyzna mu nietykalność oraz wszelkie immunitety. Nie dotyczy to członków personelu administracyjnego i technicznego.

Państwo przyjmujące ma pewne obowiązki wobec przebywających na jego terytorium przedstawicieli dyplomatycznych, nie oznacza to jednak, że obowiązki takie są jednostronne.

Do obowiązków członków misji należy przede wszystkim:
a) poszanowanie i przestrzeganie prawa państwa przyjmującego;
b) niemieszanie się do spraw wewnętrznych tego państwa;
c) okazywanie swym postępowaniem właściwego stosunku do państwa przyjmującego i szanowanie jego instytucji, tradycji i
kultury;
d) powstrzymywanie się od publicznej krytyki głowy państwa, rządu i innych organów państwa przyjmującego;
e) niedziałanie na szkodę państwa przyjmującego.

Budynki lub część budynków i tereny przyległe do nich (np.: ogród czy parking) użytkowane dla celów misji, łącznie z rezydencją szefa misji, określane są jako pomieszczenia misji. Pomieszczenia misji są nietykalne, a funkcjonariusze państwa przyjmującego nie mogą do nich wkraczać, chyba że uzyskają na to zgodę szefa misji. Do państwie przyjmującego należy podjęcie niezbędnych kroków do ochrony misji. Na państwie wysyłającym ciąży z kolei obowiązek użytkowania pomieszczeń misji zgodnie z jej funkcjami.

Wszystkim państwom przysługuje czynne i bierne prawo konsulatu. Nawiązanie stosunków dyplomatycznych jest równoznaczne ze zgodą na nawiązanie stosunków konsularnych (chyba że strony postanowiły inaczej). Analogicznie odnosi się to do zerwania stosunków dyplomatycznych.

Funkcje konsularne wykonują urzędy konsularne. Zdarza się jednak, że państwo powierza wykonywanie tych funkcji misjom dyplomatycznym - wtedy działaniami z tym związanymi zajmują się specjalnie powołane wydziały konsularne.

Ustanowienie urzędu konsularnego następuje tylko za zgodą państwa przyjmującego. Porozumienie w sprawie ustanowienia urzędu konsularnego musi określać jego siedzibę, klasę oraz okręg konsularny. Jest to związane z tym, że państwo wysyłające może ustanowić na obszarze państwa przyjmującego kilka urzędów konsularnych. Okręg konsularny jest obszarem przydzielonym urzędowi konsularnemu, dla wykonywania funkcji konsularnych.

Konwencja wiedeńska uznała cztery klasy urzędów konsularnych: konsulaty generalne, konsulaty, wicekonsulaty i agencje konsularne.

Do podstawowych funkcji przedstawiciela konsularnego należy ochrona różnorodnych interesów państwa wysyłającego i jego obywateli w państwie przyjmującym. Funkcje konsularne obejmują m.in.:


1) ochronę w państwie przyjmującym interesów państwa wysyłającego i jego obywateli, zarówno osób fizycznych, jak i osób
prawnych;
2) popieranie rozwoju stosunków handlowych, gospodarczych i naukowych pomiędzy państwem wysyłającym i państwem
przyjmującym;
3) zapoznawanie się wszelkimi prawnie dopuszczalnymi środkami z warunkami i rozwojem życia handlowego,
gospodarczego, kulturalnego i naukowego w państwie przyjmującym i przesyłanie w tym przedmiocie sprawozdań
rządowi państwa wysyłającego;
4) wydawanie paszportów i dokumentów podróży obywatelom państwa wysyłającego, jak również wiz i właściwych
dokumentów osobom, które zamierzają udać się do państwa wysyłającego;
5) udzielanie pomocy i opieki obywatelom państwa wysyłającego,
6) występowanie w charakterze notariusza i urzędnika stanu cywilnego oraz wykonywanie związanych z tym funkcji, jak
również pewnych czynności o charakterze administracyjnym,
7) sprawy spadkowe oraz ochronę interesów małoletnich i ubezwłasnowolnionych obywateli państwa wysyłającego;
8) reprezentowanie obywateli państwa wysyłającego przed sądami lub innymi władzami państwa przyjmującego;
9) wykonywanie prawa kontroli i inspekcji w odniesieniu do statków morskich i statków rzecznych posiadających
przynależność państwa wysyłającego oraz do samolotów zarejestrowanych w tym państwie, jak również do ich załóg;
10) udzielanie pomocy statkom morskim i rzecznym oraz samolotom jak również ich załogom.

Na czele urzędu konsularnego stoi kierownik, którym może być (w zależności od klasy):
- konsul generalny,
- wicekonsul lub
- agent konsularny.

Do pozostałych członków urzędu konsularnego należy zaliczyć:
- funkcjonariuszy konsularnych (osoby, którym powierzono wykonywanie funkcji konsularnych),
- pracowników konsularnych (osoby zatrudnione w służbie administracyjnej lub technicznej) oraz
- członków personelu służby.

Do urzędników konsularnych pochodzących z państwa wysyłającego, nie można zaliczać konsulów honorowych. Może on być co prawda obywatelem państwa wysyłającego, ale najczęściej jest obywatelem państwa przyjmującego. Zostaje on upoważniony do wykonywania swoich funkcji przez państwo wysyłające, ale nie pobiera za to żadnego wynagrodzenia, dlatego też może on prowadzić działalność zarobkową.

Zasady mianowania kierownika urzędu konsularnego są w zasadzie analogiczne do zasad powoływania przedstawiciela dyplomatycznego. Państwo wysyłające, po wytypowaniu kandydata na to stanowisko, musi uzyskać od państwa przyjmującego tzw. exequatur, czyli zgodę na wykonywanie przez tą osobę funkcji konsularnych w określonym okręgu. Państwo przyjmujące ma prawo odmówić udzielenia zgody bez podawania przyczyny. Kierownikowi urzędu wystawia się listy komisyjne, które są odpowiednikiem listów uwierzytelniających przedstawiciela dyplomatycznego. Jeżeli chodzi o odwołanie kierownika urzędu konsularnego, to może to nastąpić zarówno z woli państwa wysyłającego jak i z woli państwa przyjmującego (uznanie za persona non grata).

W sprawie immunitetu konsularnego istnieje zasadnicza różnica w stosunku do immunitetu dyplomatycznego. Konsul podlega jurysdykcji i władzy państwa przyjmującego - z wyjątkiem swych czynności urzędowych.

Państwo przyjmujące ma obowiązek traktowania urzędników konsularnych z należytym im szacunkiem oraz podejmowania wszelkich niezbędnych środków dla zapobieżenia jakimkolwiek zamachom, skierowanym przeciwko ich osobie, wolności lub godności. Urzędnikom konsularnym nie przysługuje pełna nietykalność osobista, jednakże mogą być zatrzymani lub aresztowani tylko w przypadku popełnienia ciężkiej zbrodni i tylko w wykonaniu postanowienia właściwej władzy sądowej. Mogą być więzieni tylko w wykonywaniu ostatecznego i prawomocnego wyroku sądowego.

Urzędnicy i pracownicy konsularni nie podlegają jurysdykcji władz sądowych i administracyjnych państwa przyjmującego w odniesieniu do czynności dokonanych przy wykonywaniu funkcji konsularnych, a więc przy wykonywaniu funkcji urzędowych. Immunitet nie ma zastosowania w przypadku wytoczenia powództwa cywilnego, wynikającego z zawarcia przez urzędnika lub pracownika konsularnego umowy, w której nie występował on wyraźnie lub w sposób dorozumiany jako przedstawiciel państwa wysyłającego, a także w przypadku powództwa z tytułu szkody powstałej przez pojazd, statek lub samolot. Członkowie urzędu konsularnego nie są obowiązani do składania zeznań w charakterze świadka, jeśli dotyczą one faktów związanych z wykonywanymi przez nich funkcjami oraz do przedstawienia ich korespondencji i dokumentów urzędowych.

Urzędnikom i pracownikom konsularnym przysługuje immunitet celny i podatkowy. Zwolnieni są od świadczeń osobistych oraz od wszelkiego rodzaju służby publicznej, ponadto zwolnieni są od wszelkich obowiązków przewidzianych przez prawo państwa przyjmującego w dziedzinie rejestracji cudzoziemców i zezwoleń na pobyt.

Pracownikom konsularnym, czyli osobom zatrudnionym w służbie administracyjnej lub technicznej, przysługuje immunitet jurysdykcyjny, podatkowy i celny oraz są oni zwolnieni od świadczeń osobistych.

Członkom rodzin urzędników i pracowników konsularnych nie przysługują główne przywileje i immunitety, jako że mają one charakter funkcyjny, ale korzystają z immunitetu podatkowego i celnego.

Przywileje i immunitety dla członków urzędu konsularnego obowiązują od chwili wjazdu na terytorium państwa przyjmującego do czasu opuszczenia przez dane osoby terytorium państwa przyjmującego.

Władze państwa przyjmującego nie mogą wkroczyć bez zgody kierownika urzędu tylko "do tej części pomieszczeń konsularnych, którą urząd konsularny używa wyłącznie dla swej działalności"; można ponadto domniemywać zgodę kierownika urzędu konsularnego w razie pożaru lub innego nieszczęśliwego wypadku wymagającego podjęcia natychmiastowych środków ochrony. Nietykalne są natomiast w każdym czasie i miejscu archiwa i dokumenty konsularne. Obowiązek ochrony pomieszczeń i archiwów konsularnych istnieje także w razie zerwania stosunków konsularnych, a nawet w razie wybuchu wojny.

Na państwie wysyłającym tkwi z kolei obowiązek dbania aby pomieszczenia urzędu konsularnego nie były użytkowane w sposób niezgodny z wykonywaniem funkcji konsularnych. Należy dodać, że w urzędzie konsularnym nie można udzielać azylu.

Informacja o Protokole Dyplomatycznym Ministerstwa Spraw Zagranicznych

Protokół Dyplomatyczny Ministerstwa Spraw Zagranicznych pełni w Rzeczypospolitej Polskiej rolę protokołu państwowego, który ustala lub potwierdza ogólne zasady protokołu do stosowania przez administrację państwową i samorządową w stosunkach z partnerami zagranicznymi oraz z miejscowym korpusem dyplomatycznym i konsularnym.

Protokół Dyplomatyczny wykonuje następujące zadania:

7



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
publiczne prawo konkurencji wyklad, Studia administracja WSAP Białystok, rok 5 sem hasło 5, Prawo
materialy do kolokwium 3, Studia administracja WSAP Białystok, rok 5 sem hasło 5, Prawo konkurecji
ćwiczenia PUBLICZNE PRAWO KONKURENCJI, Studia administracja WSAP Białystok, rok 5 sem hasło 5, Pra
wymiana kultur., Studia administracja WSAP Białystok, rok 4 sem 1( Hasło 4), psychologia społeczna
LEKCJA 1 CD., Studia administracja WSAP Białystok, rok 4 sem 1( Hasło 4), psychologia społeczna
KOLOKWIUM PODSTAWY OCHRONY ŚRODOWISKA, Studia administracja WSAP Białystok, rok 4 sem 1( Hasło 4),
wyklady 23 i 24., Studia administracja WSAP Białystok, rok 4 sem 1( Hasło 4), psychologia społeczna
Prawo konkurencji UE odnosi sie do przedsiebiorcow, Studia administracja WSAP Białystok, rok 4 sem
PRAWO SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO(2), Studia administracja WSAP Białystok, rok 3 ( Hasło-3), samorzad
zagadn kurluta, Studia administracja WSAP Białystok, rok 4 sem 2, System ochrony prawnej w Unii Eur
system ochrony prawnej ue-cw3(1), Studia administracja WSAP Białystok, rok 4 sem 2, System ochrony
zagdanienia na, Studia administracja WSAP Białystok, rok 4 sem 2, System ochrony prawnej w Unii Eur
Postępowanie sądowo-administracyjne-wykłady, Studia administracja WSAP Białystok, rok 5 sem1 hasło
Metodologia nauk społecznych – wykład 5, Studia administracja WSAP Białystok, rok 4 sem 2, METODOLO
Samorząd terytorialny materiał z odp, Studia administracja WSAP Białystok, rok 3 ( Hasło-3), samorz
samorzad terytorialny, Studia administracja WSAP Białystok, rok 3 ( Hasło-3), samorzad terytorialny

więcej podobnych podstron