LASY RÓWNIKOWE.
KLIMAT:
Wilgotny i ciepły
Opady 2000-4000mm
Temperatura wyrównana ok. 25-28 C, amplituda mała (dobowa mniejsza niż 10 C)
GLEBA:
LATERYTOWE kwaśne i ubogie w substancje organiczne.
Mazista, wilgotna
STRUKTURA LASU:
DRZEWA |
KRZEWY |
RUNO |
|
- bambusy -byliny
|
|
Kaulifloria- tworzenie kwiatów bezpośrednio na pniu lub konarach.
Liany- wiotka, stosunkowo cienka łodyga, bardzo szybko rosnące i osiągające wielkość długość. Kwitną i owocują w koronach drzew.
Epifity- rośliny rosnące na innych roślinach, odżywiają się jednak samodzielnie.
Epifile- epifity żyjące na liściach.
Hemiepifity- stanowisko pośrednie pomiędzy lianami, a epifitami. (korzenie powietrzne)
Powyżej 1000 m. n.p.m. występują LASY GÓRSKIE:
Ubogi florystycznie.
Drzewa osiągają wysokość 15-20 m.
Warstwa koron zróżnicowane.
Pnie są - grube, korony - rozłożyste
Bardzo dużo epifitów, dość dużo lian.
Górna granica to wysokość 2500 -3500 m. n.p.m.
LASY ŁĘGOWE (GALERIOWE)- związane z rzekami, występują na wale przykorytowym, podłoże bogate w substancje pokarmowe.
LASY ZALEWOWE lub BAGIENNE- występują w obrębie dolin rzecznych, w miejscach trwale lub okresowo zalewanych przez wodę.
SELVA- wilgotny las równikowy w dorzeczu Amazonki, gdzie licznie występują;
liczne kauczukowce
liczne liany
epifity, hemiepifity
palmy
LASY MONSUNOWE.
CECHY CHARAKTERYSTYCZNE:
Występują na obszarach bardzo wilgotnych, o sumie opadów jest przedziale 1000-2500 mm
Gleba bogatsza niż w lesie równikowym
PODZIAŁ LASÓW MONSUNOWYCH:
Wilgotny |
Suchy |
|
|
GLEBY:
Ferralitowe i cynamonowoczerwona
Drzewostan osiąga 25-35 m
dwa poziomy koron
liście nie opadają w czasie suszy
krzewy to głównie bambusy
W Australii występują głównie eukaliptusy i akacje.
ROŚLINNOŚĆ KSEROFITYCZNA:
Roślinność przystosowana do życia w siedliskach z długotrwałą suszą. Charakteryzują się:
drobnolistnością
zdrewniałymi pędami
silnie rozwiniętą tkanką korkową
posiadają kolce i ciernie
szarozielona barwa liści i pędów
KLIMAT:
wysoka temperatura (amplituda ok. 10 C)
pora sucha
GLEBA
cynamonowoczerwona
SUCHE LASY PODRÓWNIKOWE:
opady 700-1300mm
okres suszy 4-7 miesięcy
głównie gatunki kolczaste, o liściach nie opadających w okresie suchym
wysokość drzew 10-20 m
runo złożone z traw
brak lian i epifitów
SUCHY LAS KOLCZASTY I SUKULENTOWY:
roczna suma opadów to 250-800m.
okres suszy 8-9 miesięcy
głównie gatunki kolczaste, z liśćmi pokrytymi kutnerem(białe włoski) i nie opadającymi w czasie suszy
wysokość drzew 5-7 m, lasy są świetliste
drzewa o pniach magazynujących wodę
krzewy to gatunki kolczaste
występują liany i niekiedy epifity
runo gatunki kolczaste lub sukulentowe
AFRYKA
LASY MIOMBO
Korony drzew parasolowate, o skórzanych lub pierzastych liściach.
Drzewa zrzucają liście w okresie suchym, a nowe rozwijają się jeszcze przed deszczem
Runo kwitnie po deszczach
LASY MOPANE:
liście utrzymują się długo w czasie suszy
główny element to drzewo mopane (5-17 m, tworzy luźne i świetliste drzewostany)
dobrze rozwinięta jest warstwa krzewów i runa
AMERYKA
Roczna suma opadów <500m
Świetlisty i rzadki las.
Drzewa niskie, kolczaste, o drobnych opadających liściach, mogą być drzewa magazynujące wodę w pniach, drzewa mogą mieć parasolowate korony
Charakterystyczne są KANDELABROWE KAKTUSY
LAS AGRESTE:
Uważany za domiane cattingi
Rzadki świetlisty, o niskich drzewach i powykręcanych pniach
SUCHE ZAROŚLA KOLCZASTE:
Niższe od lasu
Kolczaste krzewy tracące liście na okres suchy, a także gatunki bezlistne
Forma przejściowa między lasami a sawannami
Akacje i wilczomlecze
AUSTRALIA:
SCRUB:
Gęste i kolczaste zarośla
Opady są tu znikome
SAWANNY
Formacja roślinna, w której dominujący element to roślinność trawiasta (drzewa i krzewy występują rzadko).
Trawy mają rozbudowany system korzeniowy ( jakby podwójny (płytki i głęboki)
KLIMAT:
Mała roczna amplituda
Suma opadów 250-1000mm
Dwie pory roku: wilgotna i sucha7
GLEBY
Ubogie w składniki odżywcze (młodsze - żyźniejsze, gleby starsze - bardzo ubogie)
Ferralitowe
SAWANNT ZALEWOWE
w dolinie rzek
na glebach aluwialnych
wysokość traw 3 m
drzewa - palmy
SAWANNY TERMITOWE
między roślinnością znajdują się kopce termitów, na których instalują się drzewa i krzewy
podłoże żyzne od ciał i odchodów owadów, silnie przemieszane (do 8 m)
Gatunki o dużych wymaganiach siedliskowych
SAWANNY WILGOTNE
Suchy okres 2-5 miesięcy
Opady 1100mm
Trawy do 3 m
Drzewa 6-12m
Miejsca trwale wilgotne tworzą lasy galeriowe
SAWANNY SUCHE
Okres suchy 5-7 miesięcy
Opady 500-1100 mm
Trawy 1-2 m
Dzewa niskie (5-10m) o liściach tylko w okresie wilgotnym
SAWANNY KOLCZASTE
Sucho 8-10 miesięcy
Opady 200-700mm
Trawy 0,3-0,5m
Drzewa 1-3m
Pustynie gorące.
Pustynia to obszar pozbawiony całkowicie lub prawie całkowicie roślinności.
Klimat.
Klimat jest bardzo suchy, roczna suma opadów od kilku do kilmunastu mm. Parowanie jest wyższe niż opad. Na suchy klimat składają się jeszcze występowanie Pasatów i wyżu barycznego.
Wody na pustyni.
Rzadkie stałe jeziora i rzeki. Zbiorniki wodne występują po opadach, szybko wysychają, a ich dno jest często zasolone (gromadzi się tam sól).
Gleba.
Praktycznie brak gleby, są słone. Wyjątkiem są zagłębienia i szczeliny między skałami. Przyczyn tego należy szukać w:
Ruchach pogłoża
Wywiewaniu piasku
Braku pruchnicy
Braku fałny i glory glebowej
Niedoborem wody
Rodzaje gleb.
Drobnoziarniste i gliniaste - podczas deszczu magazynują wodę w górnej powierzchni, woda ta szybko wysycha , brak tu roślin
Gleby piaszczyste - woda może infiltrować w głąb, co umożliwia jej magazynowanie i rozwój roślinności.
Skały - gleba tworzy się w szczelinach między spekaniami. Magą występować tu nawet rośliny drzewiaste.
Krajobraz pustyń.
Pustynia skalista (hamada) - utworzona z kamieni w postaci bruku. Materiał drobny wywiany jest ze szczelin przez wiatr. Rośliny występują w spękaniach skał. Materiał skalny pokryty jest lakierem pustynnym. Poprzecinania dolinami erozyjnymi.
Pustynia żwirowa (serir) - powstała w wyniku wietrzenia zlepieńców. Drobny materiał zostaje wywiany i zostaje tylko większy. Żwir pokryty jest lakierem pustynnym. Jest płaska, pozbawiona roślinności, z wyjatkiem zagłębieńwypełnionych piaskiem.
Pustynia piaszczysta (erg) - formowana w kotlinach, gdzie zwiewany jest piasek z innych obszarów. Ziarna pokryte są tlenkiem żelaza. Występują tu ruchome wydmy. Podłoże łatwo magazynuje wodę, dlatego w miejscach gdzie mamy ustabilizowane podłorze możliwy jest rozwój roślin.
Sucha dolina - (wadi/ued) - powstały w wyniku działalności dawnych rzek. Dziś woda pojawia się w nich okresowo. Rośliny rosną tylko na brzegach dolin.
Niecka (miasa) - obniżenia terenu, okresowo wypełnione przez wodę. Woda niesie rozdrobniony materiał i akumuluje go na dnie zbiornika. Zbiorniki są słone.
Oazy - miejsce stałego dopływu słodkiej wody. Żyją tu rośliny o normalnych zapotrzebowaniach na wodę.
Roślinność.
Roślinnośc jest bardzo rzadka. Wyróżniamy gatunki.
Polikilohydryczne - zmienne uwilgotnienie, niewiele różni się od otoczenia np. mchy porosty, glony
Homeohydryczne - utrzymują stały poziom nawodnienia, przy wysuszeniu giną. Magazynują wodę.
Kserofity - przystosowane do życia w warunkach suszy.
Sklerofity - silnie rozwinięty system kożeniowy, małe i grube liście, które mogą zrzucać.
Sukulenty - magazynują wodę w ładygach lub liściach.
Efemerofity - rośliny pojawiające się na krótki czas, podczas warunków dogodnych do życia. Przeżywają cały swój rozwój.
Efemerydy - w postaci nasion
Efemeroidy - geofity w postaci organów podziemnych (bulw, cebul, kłączy)
Halofity - występują na glebach zasolonych.
Mezofity - rośliny o normalnych stosunkach wodnych.
Największą pustynią świata jest Sahara (9mln km2) . W części północnej opad do 200 mm (zima). Środkowa brak. Południowa - okres deszczowy w lato.
Pustynie arabsko-irańsko-indyjskie.
Zróżnicowany klimat, jednak zawsze suchy. Opady 60-100 mm. Temperatura w zimę do 7 st. C. Podłoże piaszczyste. Występują tu.
Sołonczaki - gleby słone.
Takyr - zagłębienia płaskodenne, wypełnione materiałem drobnoziarnistym naniesionym przez wodę.
Afryka Wschodnia.
Pustynie w cieniu opadowym. Opady 100-200 mm. Temperatura 28 st. C.
Pustynie Ameryki.
Największa SONORA - opady 55-400 mm. Deszcze dwa w roku.
Australia.
EREMAEA - nieregularne opady. Miesza się z sawannami i suchymi zaroślami.
Peruwiańsko - Chilijska.
Wilgoć dostarczana jest przez mgły i w postaci rosy. Woda do kilku centymetrów jednak wraz ze słońcem wyparowuje. Pustynia Namib.
Pustynie umiarkowane.
Pustynie umiarkowane - to pustynie i półpustynie chłodne w klimacie kontynentalnym.
Gleby.
Gleby głównie szaroziemy i lessy.
Poziom pruchnicy nie występuje (max. 2 cm).
Gleby są toksyczne na skutek występowania dużych ilości soli.
Istnieje tu skorupa gipsowa
OBSZAR ŚRODKOWOAZJATYCKI.
Klimat.
Lato do 50 st. C
Zima do -30 st. C
Opad 80-200 mm (wiosna)
Typy pustyń.
Pustynia z efemerofitami -na glebach lessowych. Przez 9 miesiecy jest to pustynia martwa. Głównie geofity i teofity.
Pustynia gipsowa - kamienista. Uboga w roślinność. Głównie teofity.
Pustynia słonoroślowa - słona roślinność to halofity.
Pustynia piaskowa
OBSZAR CENTRALNOAZJATYCKI.
Klimat:
Wpływ na pogodę mają monsuny,
Opady 35-250 mm.
Temperatura latem 40 st. C.
Temperatura zimą -40 st. C.
Roślinnośc.
Brak terofitów
Charakterystyczne są byliny krzewopodobne i krzewy.
W obniżeniach terenu rosną trawy
PUSTYNIE PÓŁNOCNOAMERYKAŃSKIE.
Roślinnośc uboga i monotonna, barwy szarozielonej.
Występują sukulentu