ASEAN +3 : które kraje to +3 - Chiny, Japonia i Republika Korei data podpisania OPA - 30.04.1948. Kto nie był formalnym członkiem CENTAO - USA Kiedy podpisano traktat waszyngtoński - 4 kwietnia 1949 Najważnieszy organ Unii Afrykańskiej - zgromadzenie UA Najważniejszy Organ UW - Doradczy Komitet Polityczny Które państwo nie było w SEATO - Indie Pakt LPA -22.03.45 w Kairze Do ASENu w 97r. przystąpiło: Laos, Myanmar Państwa podpisujące NATO: Bel, Fr, Hol, Lux, GB + Dania, Norw, Isl, Port, Wł, USA, Kan potem Grecja, Turc, Hiszp. kto został wykluczony z Ligii narodów w 1940 - Rosja które państwo nie należy do SEATO - odp. Iran Do 5ki szanghajskiej należeli : Rosja, ChRL, Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan (od 96) w 2001 dołączył Uzbekistan co ustanowił traktat waszyngtoński- odp. Radę Północnoatlantycką najważniejszy organ decyzyjny ASEAN - konferencja na szczycie szefów państw i rządów // Trochę o organizacji układu o bezpieczeństwie zbiorowym (chyba kiedy podpisano i gdzie) + kto był członkiem + jakieś pytania testowe U źródeł powstania leży podpisany 15.05.92r.Układ Taszkienckiego o bezpieczeństwie zbiorowym. Traktat podpisały: Armenia, Kazachstan, Kirgistan, Rosja, Tadżykistan, Uzbekistan, Azerbejdżan przystąpił 24.09.93r., Gruzja 9.12.93r., Białoruś 31.12.93r.. Trakat się uprawomocnił 20.04.94r. Sygnatariusze wyrzekli się groźby użycia siły wobec państw trzecich, zadeklarowali nie przystępowanie do sojuszy wojskowych. Zapewnili, że agresja na którekolwiek z państw układu będzie potraktowane jako atak na całą organizację. Po 5 latach obowiązywania traktatu- 2.04.99 nastąpiło jego odnowienie, jednak już w innym składzie. Międzyczasie organizację opuściły: Azerbejdżan, Gruzja, Uzbekistan tworząc wymierzoną w dominację rosyjską w regionie organizację GUAM. 7.10.92r. w Kiszyniowie pozostałe 6 państw sygnatariuszy traktatu Taszkienckiego powołuje organizację Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym. Członkowie układu przeprowadzają liczne manewry wojskowe z udziałem wielu żołnierzy. Zazwyczaj są to ćwiczenia armii rosyjskiej i armii jednego z członków układu. Np. 17.06.2006r. na Białorusi niedaleko polskiej granicy rozpoczęły się manewry „Tarcza Związku-2006r. z udziałem 8800 żołnierzy. Państwa członkowskie: obecni: Rosja, Białoruś, Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan, Armenia, Uzbekistan (opuściły w '99, przyjęte ponownie w 2006r.). Opuściły ją Azerbejdżan i Gruzja w '99 // Podstawowe zadania ANZUS: • osiągnięcie interoperacyjności sił zbrojnych państw tworzących Pakt poprzez przeprowadzanie wspólnych ćwiczeń i manewrów wojskowych, koordynację zakupów sprzętu wojskowego i realizację komplementarny programów uzbrojenia; • zapewnienie politycznej stabilności i status quo w regionie południowego Pacyfiku // Do LPA może przystąpić Artykuł 1 Paktu Ligi stwierdza, że członkiem organizacji może być każde niepodległe państwo arabskie, które podpisze niniejszą umowę. W tym celu winno złożyć podanie w Sekretariacie Generalnym, jest ona przedkładane Radzie Ligi na najbliższej sesji.
Organy decyzyjne WNP - Rada Szefów Państw (skupia prezydentów) - Rada Szefów Rządów. Oba te organy podejmują decyzje strategiczne co do rozwoju Wspólnoty, zarysowują cele do osiągnięcia przez kraje dwunastki. jakie państwa wchodzą w skład układu o bezp. zbiorowym a jakich tam nie Traktat podpisały: Armenia, Kazachstan, Kirgistan, Rosja, Tadżykistan, Uzbekistan, Azerbejdżan przystąpił 24.09.93r., Gruzja 9.12.93r., Białoruś 31.12.93r. w międzyczasie organizację opuściły: Azerbejdżan, Gruzja, Uzbekistan tworząc wymierzoną w dominację rosyjską w regionie organizację GUAM. Państwa członkowskie: obecni: Rosja, Białoruś, Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan, Armenia, Uzbekistan (opuściły w '99, przyjęte ponownie w 2006r.). Opuściły ją Azerbejdżan i Gruzja w '99. struktura UW Najwyższym organem był Doradczy Komitet Polityczny, w skład którego wchodzili przedstawiciele państw członkowskich, z reguły pierwsi sekretarze partii komunistycznych, ministrowie spraw zagranicznych lub obrony. Każde państwo posiadało jeden głos, wszystkie decyzje podejmowane były jednomyślnie. Komitet decydował o wszystkich najważniejszych problemach powstających przy realizacji zadań Układu. Mógł powoływać inne organy pomocnicze. Realizacją postanowień Doradczego Komitetu Politycznego zajmował się organ wykonawczy Układu - Zjednoczone Dowództwo Sił Zbrojnych. W jego skład wchodzili Naczelny Dowódca Zjednoczonych Sił Zbrojnych i jego zastępcy (ministrowie i wice-ministrowie państw członkowskich) oraz Sztab Zjednoczonych Sił Zbrojnych. Naczelny Dowódca był mianowany przez wszystkie państwa członkowskie, w praktyce był to zawsze Rosjanin. Kiedy podpisano kartę UA -9 lipca 2002 Zasady OPA - suwerenność i równość państw - pokojowe rozwiązywanie sporów - nieinterwencja w sprawy wewnętrzne państw członkowskich - przestrzeganie praw człowieka i promowanie demokracji - nieuznawanie zdobyczy terytorialnych zdobytych siłą - solidarność w przeciwstawianiu się agresji - uznanie pluralizmu ideologicznego półkuli zachodniej - promowanie integralnego rozwoju. cele GUAM - demokratyzacja krajów członkowskich, zapewnienie ochrony praw człowieka w regionie i rozwój ekonomiczny krajów członkowskich - kraje członkowskie zobowiązały się do współpracy na rzecz rozwiązywania konfliktów w regionie celem zapewnienia stabilizacji i bezpieczeństwa na obszarze GUAM. - zapowiedziano utworzenie strefy wolnego handlu między państwami członkowskimi oraz zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego - w sferze polityki zagranicznej ogłoszono kontynuację działań zmierzających do integracji europejskiej przez utworzenie więzów z UE, USA i NATO 13. Organy wyspecjalizowane CENTO: • Komitet ds. zwalczania działalności wywrotowej, • Komitet Łączności (bez USA), • Komitet Ekonomiczny, • Komitet Wojskowy. LPA - 22 marca 1945 roku Pakt ustanawiający LPA wyspecjalizowane organy CENTO ( nie zaznaczać komitetu społecznego!)
czym się zajmuje zjednoczone dowództwo sił zbrojnych. . Do zadań Zjednoczonego Dowództwa należała realizacja bezpośredniej koordynacji i posunięć o charakterze wojskowym członków układu oraz przygotowanie ich do skutecznej obrony w wypadku napaści zbrojnej. W 1956 r. na naradzie Komitetu w Pradze został utworzony pomocniczy organ Układu: * Stała Komisja, której zadaniem było opracowanie zaleceń dotyczących problemów polityki zagranicznej stron Układu. Na budapeszteńskim posiedzeniu Doradczego Komitetu Politycznego w 1969 r. zostały powołane nowe organy pomocnicze: Komitet Ministrów Obrony państw członkowskich Układu oraz Rada Wojskowa Dowództwa Zjednoczonych Sił Zbrojnych, w której skład wchodzili zastępcy Naczelnego Dowódcy Zjednoczonych Sił Zbrojnych Co robi rada wyk UA? (Unia Afrykańska) - Ministrowie Spraw Zagranicznych i inni Ministrowie wyznaczani przez rządy państw członkowskich - zbiera się 2 w roku na sesjach zwykłych, sesje nadzwyczajne zwoływane są na wniosek państw członkowskich i po wyrażeniu zgody przez 2/3 państw członkowskich. - decyzje zapadają w wyniku konsensusu lub 2/3 większości głosów - odpowiedzialna jest Rada za przygotowanie sesji Zgromadzenia Unii - rozpatruje sprawy zlecone jej przez Zgromadzenie, wykonuje jego decyzje oraz koordynuje współpracę państw członkowskich w grupach formułowanych jak np.: HZ, energia, przemysł, zasoby mineralne, żywność, transport, łączność, edukacja, kultura, zdrowie, ochrona środowiska Struktura ANZUS Rada ministrów MSZ - spotkania co rok w stolicach rotacyjnie * Stała Rada wykonawcza - spotkania w Waszyngtonie, minister MSZ USA i ambasadorowie NZ i AUS * Wojskowa Grupa Łącznikowa - przedstawiciele Sztabów generalnych, organ doradczy w razie diałań militarnych na Pacyfiku // czym sie zajmuje zjednoczone dowództwo sił zbrojnych Struktura Układu Warszawskiego: Najwyższym organem był Doradczy Komitet Polityczny, w skład którego wchodzili przedstawiciele państw członkowskich, z reguły pierwsi sekretarze partii komunistycznych, ministrowie spraw zagranicznych lub obrony. Każde państwo posiadało jeden głos, wszystkie decyzje podejmowane były jednomyślnie. Komitet decydował o wszystkich najważniejszych problemach powstających przy realizacji zadań Układu. Mógł powoływać inne organy pomocnicze. Realizacją postanowień Doradczego Komitetu Politycznego zajmował się organ wykonawczy Układu - Zjednoczone Dowództwo Sił Zbrojnych. W jego skład wchodzili Naczelny Dowódca Zjednoczonych Sił Zbrojnych i jego zastępcy (ministrowie i wice-ministrowie państw członkowskich) oraz Sztab Zjednoczonych Sił Zbrojnych. Naczelny Dowódca był mianowany przez wszystkie państwa członkowskie, w praktyce był to zawsze Rosjanin. Realizacją postanowień Doradczego Komitetu Politycznego zajmował się organ wykonawczy Układu - Zjednoczone Dowództwo Sił Zbrojnych
funkcje instytucji międzyn. 1. Funkcja regulacyjno-stabilizacyjna- potwierdzająca m.in. terytorialne, ekonomiczne i cywilizacyjne status quo, suwerenność oraz równoważenie interesów instytucji międzynarodowych. 2. Funkcja promocyjno-legitymizacyjna- zmierzająca do wspierania innowacji i zmian dla dobra wszystkich ( tych którzy są członkami instytucji międzynarodowych )
3. Funkcja integracyjna- zbliża państwa i społeczności do celów i zadań instytucji ( czyli spełnianie kryteriów integracyjnych np. w UE) Przesłanki powstania ligi narodów a) nasilenie się działalności pacyfistycznej podczas I wojny światowej, głównie w USA (Liga na Rzecz Wymuszania Pokoju, 1915 - na czele stał były prezydent USA William Howard Taft, postulat, utworzenie organizacji odpowiedzialnej za pokojowe rozstrzyganie konfliktów; organizacja ta miała uzyskać możliwość stosowania siły wobec państw-agresorów. Możliwość użycia sankcji gospodarczych i wojskowych przeciwko agresorom ), które później zaktywizowały się także w europie zachodniej (Szwajcaria, Wielka Brytania, Francja i inne) b) decydująca rola prezydenta Wilsona i jego otoczenia po przystąpieniu USA do wojny (w 1917 r. po stronie Ententy), który w orędziu 8 stycznia 1918 r. (14 punktów) zarysował koncepcję „zrzeszenia narodów” (formalnie pakt Ligi Narodów przygotowany został przez lorda Philimore) Punkt 14. orędzia Wilsona: „Winno być utworzone powszechne zrzeszenie narodów na podstawie uroczystych umów celem dania wszystkim państwom, wielkim i małym, wzajemnych gwarancji niezawisłości politycznej i całości terytorialnej.” c) przywódcy Francji i Wielkiej Brytanii zaakceptowali ogólne zasady Wilsona, ale nie zrezygnowali z polityki przewagi, surowego ukarania Niemiec oraz zachowania „koncertu mocarstw” (Francja, Wielka Brytania, USA) d) ofensywa pokojowa Wilsona miała także na uwadze propagandę bolszewicką w Rosji po rewolucji październikowej 1917 r., która z jednej strony głosiła konieczność „zawarcia pokoju bez aneksji i kontrybucji”, a z drugiej realizowała koncepcję „rewolucji światowej”, zyskując szereg zwolenników w całej Europie (porównaj wydarzenia z wojną polsko-bolszewicką 1920 r.) e) Wilson od początku 1919 r. stał podczas konferencji pokojowej w Wersalu na czele Komisji ds. Ligi Narodów i przeforsował do Statutu Ligi Narodów wszystkie ważniejsze postulaty amerykańskie. Podpisanie Paktu Ligi Narodów nastąpiło 28 czerwca 1919 r. (łącznie z Traktatem Pokojowym z Niemcami, będąc jego częścią składową, wszedł w życie 10 stycznia 1920 r.) USA nie przystąpiły do Ligi Narodów, ze względu na przejście w 1920 r. do polityki izolacji, co poważnie ograniczyło skuteczność jej działania. .struktura UZE (unia zachodnioeuropejska) Organy UZE to: Rada Unii Zachodnioeuropej, złożona z Rady Ministrów - zbierającej się w Brukseli dwa razy w roku (ministrowie spraw zagranicznych i obrony państw członkowskich, przewodnictwo zmienia się co pół roku) oraz Stałej Rady - funkcjonuje ciągle; Sekretariat Generalny z siedzibą w Brukseli (obsługa działalności Rady UZE, sporządzanie sprawozdań) i Zgromadzenie Parlamentarne z siedzibą w Paryżu (delegacje parlamentów państw członkowskich).
ONZ Rada Bezpieczeństwa Posiada szczególne kompetencje, szczególne procedury podejmowania decyzji, jest organem o szczególnym składzie. Składa się z 5 członków stałych (USA, Francja, Rosja, Chiny Ludowe i Wielka Brytania) i 10 niestałych, których wybiera się na 2-letnie kadencje z zastrzeżeniem, że państwo członkowskie ustępujące nie może być ponownie wybrane na następny okres, nie ma prawa natychmiastowej reelekcji. Kraje wybierane do niestałych członków są dobierane wg klucza geograficznego w taki sposób by każdy ważny region miał przedstawiciela. Podstawową funkcją RB jest działanie na rzecz utrzymania pokoju i BM. Kompetencje RB: - pokojowe załatwianie sporów, - podejmowanie akcji w razie zagrożenia pokoju, naruszenia go lub aktu agresji, - popieranie układów regionalnych w celu utrzymania pokoju, - opracowywanie planów systemu regulowania zbrojeń. - rekomenduje ZO przyjęcie nowego państwa do organizacji, - rekomenduje zawieszenie w prawach członka bądź wykluczenie, - rekomenduje ZO kandydata na Sekretarza Generalnego, ponadto RB współuczestniczy w wyborze sędziów MTS. Decyzje zapadają większością 9 głosów, w sprawach merytorycznych do podjęcia decyzji wymagany jest brak sprzeciwu któregokolwiek spośród stałych członków; wynika to z faktu posiadania prawa veta przez mocarstwa. // Zgromadzenie Ogólne ONZ Należą tutaj wszyscy członkowie ONZ, a każde państwo ma 1 głos; zbiera się raz w roku na tzw. Sesjach zwyczajnych (rozpoczynają się w trzeci wtorek września i trwają do połowy grudnia), może też być zwoływane na sesjach nadzwyczajnych (zwoływane przez Sekretarza Generalnego na żądanie Rady Bezpieczeństwa, bądź większości członków ONZ) Uchwały ZO w sprawach ważnych dot. Utrzymania pokoju, wyboru członków Rad, spraw budżetowych, spraw członkowskich, funkcjonowania systemu powiernictw (do niedawna) zapadają większością dwóch trzecich głosów, a w sprawach innych zwykłą większością głosów członków obecnych i głosujących. Uchwały prawnie wiążące odnoszą się do zagadnień związanych z wew. Strukturą i funkcjonowaniem organizacji np. wybór Sekretarza Generalnego czy przyjęcie nowego kraju. Uchwały odnoszące się do postępowania państw poza ONZ mają charakter zaleceń, wynika to z ich suwerenności. // Kompetencje ZO ONZ : - omawia zagadnienia i sprawy dot. KNZ, bądź dot. Któregoś z organów ONZ, - udziela zaleceń członkom ONZ, RB, - zatwierdza budżet ONZ, - analizuje sprawozdania, które składają mu pozostałe organy ONZ, - decyduje o przyjęciu nowych członków, bądź wykluczeniu z ONZ, - wybiera: Sekretarza Generalnego na wniosek RB, członków niestałych RB, - powołuje do życia nowe, wyspecjalizow programy, - jest stroną w umowach z organizacjami wyspecjalizowanymi (OW) ONZ wymienić zadania karty OPA Zadania sformułowane w Karcie Organizacyjnej/ Karcie OPA/ Karcie z Bogoty: - umacnianie pokoju i bezpieczeństwa na kontynencie amerykańskim, - wspieranie współpracy gospodarczej, kulturalnej, społecznej, - wspólne rozwiązywanie problemów ekonomicznych, społecznych i politycznych, - pokojowe regulowanie sporów między członkami
1