STAN FAKTYCZNY
Małoletnia powódka w pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego właściwego dla jej miejsca zamieszkania żądała zasądzenia określonej kwoty pieniężnej, wskazując jako podstawę roszczenia art. 3581 § 3 k.c. i twierdząc, że wysokość zasądzonych w roku 1989 na jej rzecz i nie wyegzekwowanych alimentów powinna być zmieniona stosownie do zmiany siły nabywczej pieniądza we wskazanym przez nią okresie. Uznanie żądania za powództwo o roszczenie alimentacyjne implikuje uprawnienie powódki do wyboru właściwego sądu na podstawie art. 32 k.p.c., a także inne skutki zarówno procesowe, jak i materialnoprawne.
ZAPYTANIE
Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa małoletniej Marzeny K., reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową Krystynę C., przeciwko Stanisławowi M., o waloryzację świadczenia alimentacyjnego po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Wojewódzki w Krakowie postanowieniem z dn. 19 lutego 1991r. do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 k.p.c.
„Czy sprawa z powództwa o zmianę wysokości świadczenia pieniężnego należnego z tytułu alimentów wytoczona w trybie art. 3581 § 3 k.c., zalicza się do kategorii spraw o roszczenia alimentacyjne?”
Wątpliwości Sądu wojewódzkiego wyrażone w pytaniu prawnym wynikają stąd, że podstawę materialnoprawną świadczeń objętych pozwem stanowią przepisy art. 128 - 144 k.r.o., dotyczące obowiązku alimentacyjnego, natomiast podstawą prawną wskazaną przez powódkę jest przepis zamieszczony w części ogólnej księgi trzeciej kodeksu cywilnego, mający zastosowanie do ogółu zobowiązań pieniężnych.
ODPOWIEDŹ
Żądanie zmiany wysokości świadczeń alimentacyjnych jest roszczeniem alimentacyjnym w rozumieniu art. 32k.p.c., niezależnie od powoływanej przez stronę powodową podstawy.
Uzasadnienie:
Roszczenia alimentacyjne wynikają ze stosunków prawno - rodzinnych takich jak pokrewieństwo i powinowactwo, a także ze stosunków zrównanych z nimi (przysposobienie), i mogą istnieć nawet po ustaniu małżeństwa lub przysposobienia. Treścią obowiązku alimentacyjnego jest dostarczenie uprawnionemu przez zobowiązanego środków utrzymania orz w miarę potrzeby także środków wychowania. Ma on charakter osobisty, nie przechodzi na spadkobierców zobowiązanego i znajduje podstawę w przepisach o charakterze iuris cogentis. Powołane cechy pozwalają dostatecznie odróżnić sprawy alimentacyjne od innych i prowadzą do wniosku, że unormowania kodeksu postępowania cywilnego dotyczące roszczeń alimentacyjnych odnoszą się nie tylko do spraw określonych w art. 128 k.r.o. ale do wszystkich wypadków, w których strony związane węzłem prawno rodzinnym żądają rozstrzygnięcia o obowiązku dostarczenia środków utrzymania i wychowania zarówno co do zasady, jak i wysokości, w tym również o zmianę tej wysokości przez jej podwyższenie lub obniżenie, bez względu na podstawę prawną. Z powyższego wynika, że żądanie powódki domagającej się zmiany wysokości świadczeń alimentacyjnych zasądzonych na jej rzecz jest powództwem o roszczenia alimentacyjne, ponieważ zmierza w istocie do zmiany zapadłych orzeczeń, które nie utraciły swego charakteru po uprwaomocnieniu.