OCENA NARZĄDU SŁUCHU

Badanie podstawowe słuchu wykonuje się za pomocą mowy i szeptu, podawanych z różnej odległości do każdego ucha oddzielnie. Jeżeli badania podstawowe wypadają nieprawidłowo, na zlecenie lekarza wykonuje się badanie specjalistyczne, np. badanie audiometryczne.

Ocena słuchu

Cel: sprawdzenie, czy pacjent prawidłowo słyszy wypowiadane słowa lub dźwięki z określonej odległości

Badanie przeprowadza pielęgniarka w przypadku podejrzenia o upośledzeniu słuchu lub na zlecenie lekarza.

Sposób wykonania

Przed przystąpieniem do wykonania badania należy poinformować pacjenta o konieczności zakrycia w trakcie badania nie badanego ucha.

1. Pacjenta ustaw bokiem w odległości 6m od osoby badającej.

2. Poleć, aby nie badane ucho (dalsze od osoby badającej) pacjent zakrył ręką.

3. Wymawiaj szeptem wyrazy zawierające tony wysokie oraz wyrazy z przewagą tonów niskich.

4. Sprawdź czy badany słyszał szeptane wyrazy. Jeżeli pacjent nie umie ich powtórzyć, należy zmniejszyć odległość i powtórzyć badanie.

Zapamiętaj:

Niezbędnym warunkiem jest zapewnienie ciszy podczas badania.

Zasady: Zapewnienie ciszy podczas badania. Ustawienie pacjenta 6m od osoby badanej. Zakrycie ucha nie badanego. Dobranie odpowiednich wyrazów. Wypowiadanie wyrazów szeptem i sprawdzanie czy badany usłyszał.

OCENA NARZĄDU WZROKU

Do podstawowych badań oceniających stan narządu wzroku należą:

• badanie ostrości wzroku,

• badanie widzenia barwnego,

• badanie położenia i ustawienia gałek ocznych.

Ocena ostrości wzroku

Badanie ostrości wzroku polega na odczytywaniu różnej wielkości liter z określonej odległości.

Cel: - wczesne rozpoznanie zaburzeń w widzeniu,

- ocena prawidłowości widzenia.

• Badanie przeprowadza się dla każdego oka oddzielnie, zasłaniając oko nie badane.

• Badanie wykonuje pielęgniarka raz w roku u dzieci w wieku szkolnym w czasie badań profilaktycznych w gabinetach higieny szkolnej, jak również na zlecenie lekarza: przy każdej wizycie u okulisty, w czasie badań profilaktycznych określonych grup zawodowych (np. nauczycieli, kierowców).

• Przed wykonaniem badania należy poinformować pacjenta, jak ma się zachować w trakcie badania (usiąść lub stanąć przodem do tablicy, zasłonić oko nie badane).

Przygotowanie sprzętu:

• Tablice Snellena zawieszone na wysokości wzroku na dobrze oświetlonej ścianie (do dali).

• Tablica Snellena do bliży (tekst ułożony jest od najdrobniejszych do największych liter).

Zapamiętaj:

Tablice dla dzieci zamiast liter mają obrazki, kółka lub odwróconą literę.

• Badanie ostrości wzroku dla dali

1. Pacjent staje lub siada przodem w odległości 5m od tablicy Snellena.

2. Zakrywa oko nie badane uwypukloną dłonią.

3. Czyta kolejno litery z tablicy, zaczynając od góry, od największych znaków wskazywanych przez osobę badającą (w ten sposób należy zbadać każde oko osobno).

4. Osoba badająca zapisuje najmniejszy rząd, który badany odczytał prawidłowo. Wynik zapisuje w postaci ułamka dla każdego oka oddzielnie - w liczniku cyfry odległości, z której badany czytał, w mianowniku cyfrę oznaczającą, z jakiej odległości litery powinny być odczytane, np. 5/5, 5/10.Prawidłową ostrość wzroku zapisuje się:

• Ostrość wzroku oka prawego - visus oculi dextri (v. o. d.) = 1,0,

• Ostrość wzroku oka lewego - visus oculi sinistri (v. o. s.) = 1,0.

• Badanie ostrości wzroku dla bliży

1. Pacjent siedzi, w odległości 30cm od oczu trzyma tablicę Snellena do bliży.

2. Czyta każdym okiem osobno tekst z tablicy. Zapis jak wyżej.

Zasady: Umieszczenie tablic na dobrze oświetlonej ścianie na wysokości wzroku badanego. Zadbanie o właściwe ustawienie lub posadzenie pacjenta (przodem do tablicy w odległości 5m lub 30 cm). Przeprowadzenie badania każdego oka osobno. Udzielenie pacjentowi wskazówek jak ma się zachować podczas badania. Wskazywanie pacjentowi rzędu liter do odczytania lub znaków do określenia (dzieci, analfabeci) Dokonanie prawidłowego zapisu wyniku badania.

Badanie widzenia barwnego

Zaburzenia widzenia barwnego stwierdza się za pomocą tablic pseudoizochromatycznych, w których liczba, litera lub znak utworzone są z elementów barwnych. Najczęściej spotykane jest zaburzenie widzenia barwy zielonej, czerwonej, rzadziej niebieskiej (daltonizm). Badaniom takim poddawane są m.in. osoby prowadzące pojazdy mechaniczne (kierowcy, maszyniści kolejowi, piloci).

Badanie położenia i ustawienia gałek ocznych .

Położenie i ustawienie gałek ocznych sprawdza się oglądaniem gałek ocznych w czasie patrzenia w dal oraz badaniem ruchomości i koordynacji ruchu gałek.

---