Receptory Dopaminergiczne
Należą do grupy receptorów błonowych, sprzeżonych z białkami regulatorowymi G.
Receptory te nie wpływają bezpośrednio na kanały jonów, czy enzymy. Aktywują natomiast specyficzne białko, zwane białkiem G, które inicjuje kaskadę sygnałów obejmujących różne enzymy.
Białko G zbudowane jest z 3 podjedn. Alfa beta i gamma.
Podjedn. Alfa zawiera centrum aktywne wiążące GTP i GDP
Miejsce które umożliwia wiązanie z
podjedn. beta i gamma
Miejsce umożl. Połączenie z receptorem i
efektorem
W stanie spoczynku podjednostki stanowią kompleks, w którym alfa związana jest z GDP.
4. Podczas połączenia informatora z receptorem A Informatorem tym mogą być np.
odpowiedni Hormon
odpowiedni przekaźnik
Lek agonista
Następuje zmiana konformacji receptora, który łączy się z podjedn. Alfa powoduje to:
-aktywację białka G
zastąpienie GDP przez GTP
Białko G ulega rozpadowi a Następnie kompleks alfa- GTP dyfunduje wzdłuż błony kom. I działa na efektor.
6. efektorami mogą być:
cyklaza adenylowa
fosfolipaza C
fosfodiesteraza
kanały wapniowe i potasowe
np. pobudzenie D1 powoduje wzrost cAMP
D2 spadek cAMP otw. kanałów K+ i
zamknięcie Ca2+
D3
D4 spadek cAMP
D5 wzrost cAMP
Początkowo na podstawie właść. Farmakolog. I Biochem. Wyróżniono dwa typy
D1- pobudzające cyklazę adenylową oraz
D2 hamujące cAMP.
Klonowanie genów ujawniło istnienie dalszych podgrup.
Obecnie wyróżniamy dwie rodziny
D1 stanowią receptory D1 i D5
A rodzinę D2 , która w mózgu jest ważniejsza pod względem farmakologicznym tworzą receptory D2 D3 D4.
Występują one w różnych, lecz nakładających się na siebie częściach mózgu.
Receptory D1 występują szczególnie obficie w okolicach zaopatrywanych przez włókna nerwów dopaminergicznych:
-w korze mózg
układzie limbicznym
jądrach podstawy
oraz podwzgórzu
Podobnie receptory D2 występujące jak widzimy jeszcze w przysadce a nie występujące w podwzgórzu.
Rec. D3 występują w układzie limbicznym oraz jądrach podstawy, lecz nie ma ich w korze mózgowej, podwzgórzu i przysadce.
Rec. D4 występują w małej ilości głównie w jądrach podstawy i układzie limbicznym. Wzbudzają one jednak duże zainteresowanie ze względu na potencjalny udział w mechanizmach powstawania schizofrenii i uzależnień.
Może jeszcze tylko wspomnę o agonistach i antagonistach, które posiada, jak każdy receptor, również receptor dopaminergiczny.
Naturalnym agonistą jest oczywiście dopamina.
Agoniści ośrodkowych receptorów D2, o których będzie mówic z chwilę koleżanka, mają duże zastosowanie w leczeniu Parkinsona oraz leczeniu zaburzeń hormonalnych objawiających się nadmiernym wydzielaniem prolaktyny.
10. wśród Antagonistów D2 wyróżniamy te które działają na receptory
obwodowe i ośrodkowe.
Obwodowe to:
Leki przeciwwymiotne
Leki pobudz. Perystaltykę jelit.
Na ośrodkowe rec. D2 Działają natomiast:
Neuroleptyki