5. AZYDKI

Azydek wodoru N3H

OTRZYMYWANIE

Azydek wodoru otrzymuje się zadając azydek roztworem rozcieńczonego kwasu siarkowego i oddestylowując łatwo lotny N3H. Zabieg ten jest jednak niebezpieczny, gdyż kwas azotowodorowy ulega bardzo łatwo wybuchowemu rozkładowi.

WŁAŚCIWOŚCI

W stanie czystym jest bezbarwną cieczą o niemiłym zapachu, silnie trującą. Wszelkie prace z tą substancją wymagają największej ostrożności ze względu na jej wybuchowość. Rozpuszcza się w wodzie z odczynem kwaśnym. Jest kwasem umiarkowanie słabym o podobnej mocy do kwasu octowego. Jest lotnym kwasem i wykazuje analogie do kwasów halogenowodorowych. Tworzy trudno rozpuszczalne sole srebrowe i rtęciawe. Przez podstawienie wodoru chlorem lub bromem uzyskuje się związki analogiczne do połączeń międzyhalogenowych. Własności te powodują, że jon N3-, tak samo jak jony: CN-, SCN-, OCN- o podobnych własnościach, zaliczamy do tzw. Jonów pseudohalogenowych.

Azydki -Sole kwasu azotowodorowego.

Azydki litowców i berylowców maja budowę jonową. W czasie ogrzewania ulęgają rozkładowi na metal i azot. Azydki srebra, ołowiu i rtęci jednowartościowej są nierozpuszczalne w wodzie. Można je otrzymać zadając roztwór azydku sodowego odpowiednią solą. Wszystkie trzy wymienione azydki wybuchają wskutek uderzenia.

Azydek sodowy tworzy się w środowisku bezwodnym jako skutek działania podtlenku azotu N2O na amidem sodowy NH2Na w temp. 190C:

2NaNH₂ + N₂O → NaN₃ + NaOH + NH₃

ZASTOSOWANIE

• Azydek ołowiu i azydek rtęci są stosowane w spłonkach do naboi oraz detonatorach

• Azydek sodu stanowi podstawowy składnik detonujący samochodowe poduszki powietrzne.

---