WEWNĘTRZNE I ZEWNĘTRZNE WARUNKI UPRAWIANIA SOCJOLOGII
Zewnętrzne- to te warunki, które muszą zostać spełnione, aby wyegzekwować warunki wewnętrzne. Warunki zewnętrzne to najogólniejszy kontekst społeczny socjologii (punktem wyjścia jest to, że socjologia nie była uprawiana od zawsze, dlatego muszą być spełnione warunki wewnętrzne i zewnętrzne).
Wewnętrzne- logiczno-metodologiczne warunki, jakie nakładamy na wiedzę socjologiczną- na sposób jej formułowania.
Kruk krukowi oka nie wykole- członkowie tej samej grupy wykazują większy stopień solidarności niż członkowie innych grup.
Chcesz wejść między wrony musisz krakać jak i one- nie jest bezpiecznie odstawać od grupy, do której się należy
Podstawowym warunkiem, aby twierdzenia socjologiczne mogły być socjologiczne, jako nauki empirycznej, musi być sprawdzalność.
WARUNEK WEWNĘTRZNY ISTNIENIA SOCJOLOGII:
Sprawdzalność- wszystkie predykaty (cechy) teoretyczne muszą być intersubiektywnie powiązane z predykatami obserwacyjnymi, musi być ustalona ich operacjonalizacja.
Są takie twierdzenia o świecie, które z definicji nie nadają się do sprawdzenia, bo skłaniają się do takich cech, które nie są do sprawdzenia.
Nauka empiryczna przyjmuje twierdzenie, jeżeli jest sprawdzone. Kryterium tej sprawdzalności jest intersubiektywne. Socjologia, więc musi kierować takie twierdzenia, które są możliwe do sprawdzenia. Sprawdzalność musi się składać z takich opisów, które da się sprawdzić.
Np.: Mieszkańcy Milicza są religijni- stwierdzenie
Nie- oni nie są religijni- sprzeciw
Są to zdania socjologiczne. Sprawdzenie będzie polegać na operacjonalizacji danego zjawiska. Najpierw należy zoperacjonalizować pojęcie religijności, sprawdzić powiązanie religijności. Operacjonalizacja pozwoli nam złożyć wszystkie czynniki, jakie składają się na dane pojęcie. Buduje się więc teorię badanego pojęcia poprzez obserwowanie predykatów. Jeżeli więcej niż 50% badanych spełnia warunki zdefiniowanego pojęcia, można uznać, ze badani są w tym wypadku religijni.
WARUNKI ZEWNĘTRZNE ISTNIENIA SOCJOLOGII
Istnienie pluralistycznego, demokratycznego społeczeństwa rynkowego tzn. jest czymś oczywistym, że ludzie mają różne interesy i poglądy, ponieważ jest to warunkiem sprawdzalności twierdzeń o społeczeństwie. Zapotrzebowanie na badania.
Na rynku muszą istnieć podmioty, którym wyniki badań socjologicznych są potrzebne i które to podmioty mają środki na sfinansowanie tych badań. Istnienie podmiotów, które potrafią te badania przeprowadzić i zanalizować. Podmioty te dzieli się na:
- polityczne (partie, państwo)- są zainteresowane wynikami badań wtedy, gdy istnieją prulalistyczno-demokratyczne warunki
- gospodarcze- w warunkach rynkowych nie podejmuje się decyzji gospodarczych bez badań rynkowych
- edukacyjno-naukowe- biblioteki, szkoły
- medialne- media
Oba te warunki muszą być spełnione, bo inaczej socjologia jako nauka empiryczna nie będzie istnieć.
SOCJOLOGIA NORMATYWNA
Opcje socjologii normatywnej:
Opcja liberalna- naczelnym słowem jest wolność jednostki, naczelna kategorią jest sprawiedliwość społeczna, przy czym ideolog tej opcji powie:Poprzez wolność do sprawiedliwości.
Konsekwencje tej opcji:
- dystanse społeczne
-niesprawiedliwość
-blokowanie dostępności
-marnotrawstwo talentów
Opcja socjalna- poprzez sprawiedliwość do realnej, prawdziwej wolności. Jest to model społeczny, który polega na tym, że możliwe jest wyrównanie nierówności i doprowadzenie do wypracowania wolności poprzez sprawiedliwość. Opcja ta buduje obraz superracjonalnego rozumu, który jest w stanie korygować ewidentne sprzeczności społeczeństwa rynkowego. Rozum ten ingeruje na poziomie wytwarzania. Tym rozumem może być tylko państwo.
Konsekwencje tej opcji:
- alienacja tego podmiotu (rozumu)
- biurokracja
- niska wydajność
Rynek pracy- więcej opcji liberalnych
Rynek edukacyjny- hybrydowy- z jednej strony dobro socjalne, z drugiej jako kapitał
Rynek ochrony zdrowia- liberalny
Rynek mieszkaniowy- kompletnie liberalny
SOCJOLOGICZNE OPISANIE RZECZYWISTOŚCI SPOŁECZNEJ
Pierwotna socjalizacja- kontekst języka- kiedy się rodzimy nie mamy wyboru, język jest nam narzucony.
Socjolog analizując społeczeństwo wyróżnia dwa obszary:
Świadomość społeczna (kultura)
System relacji (struktura)
Pytanie podstawowe: W jakim stopniu struktura określa kulturę i w jakim kultura określa strukturę.
Wymiary struktury:
Struktura społeczna- system relacji uprzywilejowania i upośledzenia na zbiorze społecznych statusów w małej grupie, w wielkich grupach to system relacji między wielkimi grupami.
-mikrostruktury
-makrostruktury
-mezzostruktury