Komentarze do ćwiczenia nr 6:

Wpływ stanu chemicznego i fazowego na właściwości mechaniczne stopów

a) mosiądze:

• wzrost zawartości cynku (do 20%) powoduje wzrost twardości 40 - 56HB, granicy plastyczności R_e 70 - 100MPa, wytrzymałość na rozciąganie R_m 230 - 320MPa

• wydłużenie A maleje do zawartości cynku 16%, a następnie rośnie do 32% cynku

• obecność fazy β' zwiększa twardość do ok. 80HB, R_m do 500MPa, zmniejsza A poniżej 20%

• struktura dendrytyczna mosiądzów odlewniczych zmniejsza właściwości wytrzymałościowe

b) brązy :

• wzrost zawartości cyny (do 8%) powoduje wzrost twardości 60 - 100HB, granicy plastyczności R_e 100 - 160MPa, wytrzymałość na rozciąganie R_m 300 - 400MPa, wydłużenie A₁₀ 50 - 70%

• obecność fazy δ zwiększa kruchość uniemożliwiając obróbkę plastyczną na zimno

Wpływ obróbki plastycznej i cieplnej na właściwości mechaniczne stopów.

a) mosiądze:

• obróbka plastyczna na zimno polepsza właściwości wytrzymałościowe, kosztem właściwości plastycznych, np. dla 37% cynku ze zgniotem 0 - 80% wzrasta twardość 56 - 180HB, R_e 100 - 700MPa, R_m 320 - 750MPa, maleje A₁₀ 63 - 5%

• wyżarzanie rekrystalizujące usuwa umocnienia spowodowane obróbką plastyczną na zimno

• wyżarzanie odprężające zmniejsza naprężenia wewnętrzne stopu

b) brązy:

• obróbka plastyczna na zimno polepsza właściwości wytrzymałościowe, kosztem właściwości plastycznych, np. po 60% zgniocie wzrasta twardość (do 150HB), R_e i R_m (do 750MPa), maleje A₁₀ (do 10%)

• wyżarzanie rekrystalizujące usuwa umocnienia spowodowane obróbką plastyczną na zimno

• wyżarzanie ujędrniające wyrównuje skład chemiczny i strukturę (silna segregacja chemiczna) odlewów brązowych

---