WYKŁAD 4- 9.11.2009(C.D.)
Państwo platońskie nie ma być całkowicie imperialistyczne, nie musi się cały czas rozwijać. Granice państwa nie powinny się zbytnio rozrastać, gdyż mogłoby to grozić upadkiem kraju.
Sprawiedliwość społeczna sprowadza się do rzetelnego wykonywania przypisanych nam zadań.
V księga- władza powinna należeć do filozofów, (czyli do wszystkich wykształconych ludzi). Kobiety mają brać udział w życiu i pracy publicznej. Kobiety również trzeba poddać takiemu samemu rozwojowi jak mężczyzn- odpowiednio wykształcone kobiety należy wtedy przydzielić do służby państwu. Jeśli chodzi o rodziny, dzieci mają być również wychowywane przez państwo; Platon postulował o całkowite zniesienie pojęcia „rodzina”.
-Eugenika (gen=rodzenie; eu=dobry)- nauka zajmująca się ludźmi, którzy urodzili się z dobrymi genami, wysoko i dobrze urodzonymi.
-„Najlepsi mężczyźni powinni obcowac z najlepszymi kobietami”- kolejna myśl Platona.
-Najlepiej jednak, gdyby ludzie w ogóle nie tworzyli związków.
-Powinno się podtrzymywać helleńską lojalność i współpracę.
VI księga- władza należy do ludzi kompetentnych(filozofowie- starożytni „sofiści”- ludzie mędrkujący, nie „mędrcy”)- Konfucjusz podzielał zdanie Platona na ten temat. Najbardziej wykształceni ludzie mogą tworzyć prawo.
VII księga- „jaskinia platońska”, świat idei, odbicie bytów rzeczywistych, nie pojmujemy rzeczywistości wprost. Pedagogika, wychowanie człowieka od najmłodszych lat, na początku edukacja dzieci powinna przybierać formę zabawy; ludzie powinni mieć możliwość do indywidualnego oceniania. Ludzi, którzy skończyli 30 lat i są kompetentni, należy przydzielać na stanowiska przywódców państwa.
ARYSTOTELES-młodsze pokolenie; szkoła=likeos; pantetycy (uczniowie, którzy edukują się, nie siedząc, tak jak zwykle bywa, lecz chodząc i dyskutując, chodzi tutaj o naukę nie tyle teoretyczną, co praktyczną).
I księga- człowiek jest stworzony (z natury) do życia w społeczeństwie. Każde państwo jest wspólnota, a wszystkie wspólnoty obierają sobie za cel dobro państwa. Ludzie z natury dążą do życia we wspólnocie, jest to podstawa ludzkiej egzystencji. Człowiek jest także istotą polityczną; Arystoteles akceptował świat i życie, w którym żył. Przez to był także zwolennikiem niewolnictwa, uważał że jest ono niepomyślnym aspektem życia, ale ciężko jest je kompletnie zlikwidować- niewolnicy są bowiem siłą roboczą, więc są niezbędni (Arystoteles nazwał ich „żywymi narzędziami”).
II księga- kobiety nie mogą zajmować wyższych stanowisk przywódców państwa, nie zgadzał się też z Platonem, że dzieci mają być wspólne. Nie był zwolennikiem także spartańskich warunków wychowywania. Państwo powinno składać się z 10000 mieszkańców (w tym 1/3 rzemieślników, 1/3 robotników i 1/3 wojowników). Nie popierał nadmiernej swobody kobiet, krytykował fakt, że duża część ziem jest w rękach „słabszej płci”. Nie popierał również barbarzyńskiego traktowania niewolników.
(!!!najistotniejsza ze wszystkich) III księga- istnieją 3 ustroje właściwe i 3 ustroje równoległe do właściwych- zwyrodniałe:
USTROJE WŁAŚCIWE: USTROJE ZWYRODNIAŁE:
Monarchia X Tyrania
Arystokracja X Oligarchia
Politea X Demokracja
*”Politea” dla Arystotelesa znaczyła to samo, co dzisiejsze pojęcie „demokracji”
Rząd jest czynnikiem ingerującym w państwo. Jeśli jakaś jednostka lub grupa ludzi działa na korzyść całości, jest to wtedy ustrój właściwy. Jeżeli natomiast, działania te leżą tylko w indywidualnym interesie, mamy do czynienia z ustrojem zwyrodniałym.
IV księga - należy rozważyć, który ustrój jest najlepszy, a który można urzeczywistnić (który popiera społeczeństwo), należy wybrać taki ustrój, który przekonuje ludzi do jego korzystności.
Najlepsze państwo to takie, które opiera się na poziomie średnim, z ustrojem mogącym być powszechnie stosowanym. Ludzie klasy średniej są wg Arystotelesa najrozsądniejsi.