Grzegorz Szewc
IV MDESS
Układy Zasilania Silników Spalinowych
Laboratorium 9
Temat: Pomiar i regulacja początku tłoczenia pompy wtryskowej silnika z ZS.
1. Wstęp teoretyczny.
Sprawdzenie kąta początku tłoczenia paliwa.
Kąt początku tłoczenia jest często mylony z kątem początku wtrysku. W rzeczywistości tak nie jest, a czas, jaki je dzieli, może odpowiadać przy dużej prędkości obrotowej silnika nawet paru stopniom obrotu wałka krzywkowego pompy wtryskowej. Podczas ustawiania położenia wałka krzywkowego pompy w stosunku do wału korbowego silnika dużo prościej jest oprzeć się na geometrycznym początku tłoczenia (GPT) paliwa przez pierwszą sekcję pompy wtryskowej, przy czym zarówno początki tłoczenia dla następnych sekcji, jak i początki wtrysku paliwa z odpowiadających im wtryskiwaczy, wypadną w odpowiednich położeniach wału korbowego silnika. W wyniku zużycia części mechanizmu napędowego układu wtryskowego oraz na skutek niewłaściwej regulacji może wystąpić duża różnica między uzyskiwanym kątem początku tłoczenia paliwa a kątem wymaganym ze względu na prawidłową pracą silnika. Można to sprawdzić następująco:
- z pierwszej sekcji pompy wtryskowej odkręcić nakrętkę przewodu wtryskowego i wykręcić króciec, a następnie wyjąć sprężynkę i grzybek lub cały zawór tłoczący (zależnie od konstrukcji), zastępując go samym korpusem i wykręcić-z powrotem króciec; w taki sposób uniemożliwia się przepływ paliwa przez korpus zaworu tłoczącego;
- ustawić dźwignię sterującą regulatora w położenie maksymalnego zakresu prędkości, a w pompach z wzbodacaczem z wyjątkiem pomp mających tłoki ze ścięciami opóźniającymi rozruch, na przykład pomp ciągników C325, C328 i C330 wyłączyć dawką rozruchową;
- na króciec nakręcić specjalnie wygiętą rurkę, ściętą na końcu (rys. 3.11) i pompując ręczną pompką pompy zasilającej wytworzyć w układzie takie ciśnienie paliwa, które powoduje wypływ paliwa przez rurkę na zewnątrz;
- obracać wałem silnika w kierunku zgodnym z kierunkiem podczas pracy i obserwując znaki na silniku najczęściej na kole zamachowym do ustawiania początku tłoczenia, znaleźć położenie wału bliskie oznaczone mu; tłok pierwszej sekcji pompy zacznie się wówczas przesuwać ku górze;
- obracając w dalszym ciągu bardzo powoli wałem silnika w kierunku zgodnym z jego obrotem podczas pracy, znaleźć położenie przy, którym paliwo przestaje wypływać ż rurki, a ściślej mówiąc wycieka z prędkością około 80 kropel na minutę; to położenie odpowiada geometryczne mu początkowi tłoczenia GPT dla danej sekcji pompy wtryskowej;
- ustalić różnicę między znalezionym położeniem wału i położeniem oznakowanym dla prawidłowego kąta początku tłoczenia i porównać z kątem wyprzedzenia podanym w danych technicznych silnika; w razie stwierdzenia rozbieżności przeprowadzić regulację kąta początku tłoczenia.
Po zakończeniu regulacji odkręcić próbną rurkę i wkręcić króciec, włożyć z powrotem grzybek i sprężynkę zaworu tłoczącego lub cały wyjęty poprzednio zawór, a następnie wkręcić króciec, zamocować przewód wtryskowy i odpowietrzyć układ podający.
Stosowany jest bardzo często także inny sposób-ustawiania początku tłoczenia, który polega na obserwacji ruchu słupa cieczy w szklanej rurce o małej średnicy, przykręconej do króćca zamiast przewodu wtryskowego. W chwili rozpoczęcia tłoczenia przez sekcję pompy słupek w rurce powinien drgnąć ku górze. Sposób ten jest bardzo prosty, gdyż nie wymaga wyjmowania zaworu tłoczącego, co zawsze grozi zabrudzeniem sekcji tłoczącej i jest stosunkowo pracochłonne. Jednak ze względu na trudności uchwycenia położenia wałka krzywkowego pompy podczas obrotu oraz wskutek występowania wyższego ciśnienia nad tłokiem koniecznego do otwarcia zaworu tłoczącego, mogą występować różnice wskazań dochodzące do kilku stopni, zwłaszcza przy częściowo zużytych elementach tłoczących i malej wprawie wykonawcy. Dlatego tez sposób ten można zastosować tylko do codziennej lub okresowej obsłudze silnika głównie ze względu na jego prostotę.
W większych stacjach diagnostycznych lub zakładach naprawczych istnieje możliwość sprawdzenia kata początku wtrysku. Można w tym celu posłużyć się przyrządem stroboskopowym, którego obudowa wraz z popychaczem jest wkręcana w otwór wtryskiwacza od przelewu. Specjalne urządzenie składające się z cewki zapłonowej, przerywacza, świecy zapłonowej i lampy stroboskopowej umożliwia dokładne sprawdzenie kąta początku wtrysku, przez oświetlenie kresek na obudowie i na kole zamachowym silnika. Tego rodzaju przyrząd jest jednak skomplikowany , gdyż wymaga zastosowania specjalnego wtryskiwacza z nadajnikiem i do celów diagnostycznych warsztatach obsługowych jest mało przydatny.
2. Przebieg ćwiczenia.
Ćwiczenie polegało na sprawdzeniu początku tłoczenia pompy wtryskowej dwoma metodami dla porównania wyników pomiarowych. Wykorzystano tu metodę statyczną i dynamiczną.
Na początku wykowanego ćwiczenia ustaliśmy kolejność pracy cylindrów, podawanie dawki paliwa pompy wtryskowej. Kolejność jest w następującej kolejności 1,5,3,6,2,4.
Wyniki pomiarów.
Metoda dynamiczna |
Metoda statyczna |
1-161 |
1-161 |
5-220 |
5-219 |
3-280 |
3-280 |
6-340 |
6-340 |
2-40 |
2-40,5 |
4-100 |
4-101 |
3. Wnioski.
Z przeprowadzonego ćwiczenia wnioskuje, ze wyniki pomiarów początku tłoczenia paliwa pompy wtryskowej są do siebie bardzo zbliżone. Wartości początku tłoczenia na poszczególnych sekcjach są takie same lub mają różnice mieszczącą się w granicach normy. Różnica początku tłoczenia paliwa pomiędzy poszczególnymi sekcjami wg. normy wynosi ± 0,5 stopnia.