WKLADY KORONOWO-KORZENIOWE
def uzupelnienia stale odbudowujace czesc koronowa kliniczna lub ja wzmacniajace, zacementowane w korzeniu zeba; uzupelnienie stale, jednoczlonowe, ozebnowe, wewnatrzzebowe.
Podzial:
1. labolatoryjne
* metoda bezposrednia
* metoda posrednia
2. standardowe
* o scianach rownoleglych (gladkich lub nacinanych)
* wklady stozkowe (j.w.)
Materialy:
* Cr-Co
* Cr-Ni
* srebropalladowe
* zloto
* tytan
* ceramiczne
* wlokna weglowe
Wskazania:
* gdy tkanki korony sa na tyle zniszczone, ze nie zapewniaja utrzymania korony protetycznej
* gdy chcemy dokonac korekty polozenia zeba (zeby wychylone, zrotowane)
* zmiana osi koron, gdy zeby poza lukiem, a niemozliwe jest leczenie protetyczne
* pod korony teleskopowe, bo musza byc idealnie rownolegle)
* maly zab leczony endodontycznie
* przy protezach overdenture
* glebokie ubytki poddziaslowe
* zlamanie korzenia ponizej wiezadla ozebnego wzdluz osi dlugiej
Przeciwwskazania:
* endodontyczne
- gdy nie mozna przeleczyc kanalowo
- zeby nieprawidlowo przeleczone endodontycznie
- gdy duze zmiany okolowierzcholkowe nie rokujace dobrze w stomatologii zachowawczej i chirurgii (resekcja)
* periodontologiczne
- zeby o slabym utrzymaniu w zebodole, rozchwiane w II i III stopniu, z patologicznymi kieszeniami
* finansowe
* zle proporcje - za krotki korzen
Konieczne zdjecie RTG w celach diagnostycznych i do opracowywania!
Kazdy wklad k-k sklada sie z czesci koronowej (glowka wkladu) i korzeniowej.
Zasady preparowania zeba pod wklad k-k:
1/ powierzchnia korony musi byc prostopadla do sil dzialajacych na zab lub lekko zbiezna ku ujsciu
2/ zeby przednie i przedtrzonowe gorne - skosnie od strony dodziaslowej
3/ sciany jak najbardziej rownolegle: tak aby ksztalt byl cylindryczny, nie klinowaty (klin - zly rozklad sil, zab moze pec)
lub teleskopowo coraz mniejszym szczelinowcem - dodatkowa powierzchnia nosna
4/ dlugosc czesci korzeniowej powinna byc 2x dluzsza od czesci koronowej korony klinicznej (dopuszczalne rowne obie czesci); dlugosc oceniamy metoda pomiarowa, gdyz obraz Rtg jest nie do konca wiarygodny (rozne rzutowanie = rozna dlugosc korzenia)
5/ stosunek szerokosci korzenia do jego srednicy: szerokosc nie > od 1/3 szerokosci kanalu
6/ przeciwdzialanie silom rotacyjnym gl opracownie owalne, ew. element przeciwobrotowy (nie polecany ze wzgledu na oszczednosc tkanek)
Kolejnosc opracowywania:
1/ obnizenie brzegu siecznego
zrab zeba powinien sie konczyc na tej wysokosci, aby przyszla korona protetyczna zachodziala na ok. 2 mm
2/ zeszlifowanie scian osiowych zeba
usuwamy resztki wypelnien, prochnice
3/ opracowujemy komore zeba do 1/3
4/ udrazniamy kanal i opracowujemy go
jesli srebrny cwiek lub cement fosforanowy - zle rokowanie
nie przekraczamy 3 mm od wierzcholka, dalej jest tak cieniutko, ze moze dojsc do pekniecia
Narzedzia:
* wiertla diamentowe do sciecia korony, opracowania scian nosnych i stopnia
* katnica wolnoobrotowa (zeby gorne - prostnica) + wiertla do poszerzania kanalu np. wiertlo MOZELA ( frez zwezajacy sie), rozyczki, szczelinowce
* narzedzia kanalowe do usuwania resztek wypelnienia kanalu
* mikrosilnik do opracowywania kanalu
Wykonawstwo labolatoryjne:
Metoda bezposrednia: modelowanie bezposrednio w ustach pacjenta:
- z wosku odlewniczego granatowego lub czerwonego spalajacego sie bez reszty PATTERN RESIN
- z akrylu
1 sposob:
* przygotowujemy drut dluzszy niz zab, na nim wykonyjemy retencje, naciecia, zaostrzamy
* daleko od ognia uplastyczniamy wosk
* zab izolujemy wazelina
* wosk na szpileczke standardowa (samospalajaca sie bez reszty, z retencjami) i wkladamy do zeba
* wyjmujemy i sprawdzamy, czy korzen sie dobrze uformowal
* wkladamy ponownie
* formujemy czesc koronowa inlejem
* w to wszystko wbijamy drut (dociska wosk do sciany, stanowi uchwyt)
* przesylamy do pracowni
* dret woskiem przylepiamy do stozka odlewniczego, do pierscienia, zalewamy masa ogniotrwala, wypalamy
2 sposob:
po troszku nakladamy wosk na drut i wprowadzamy do kanalu, powtarzamy to kilka razy; wada: jesli jest drut ciezko sprawdzic warunki zgryzowe
3 sposob:
z uzyciem ksztaltek akrylowych
Analogicznie postepujemy z akrylem.
Metoda posrednia:
zalety: unikamy poparzenia pacjenta, nie ma kontaktu z cieplym woskiem czy akrylem
wady: mozliwe bledy, gdyz lekarz tylko opracowuje zab i dokonuje wycisku (wycisk dwuwarstwowy z elastomeru jedno- (z lyzka indywidualna) lub dwuczasowy;
klopot we wprowadzeniu i wyjeciu masy):
* mase rzadka wprowadzamy do kanalu za pomoca igly Lentulo
* wkladamy przygotowany (z retencjami) cwiek
* ostrzykujemy powierzchnie nosna masa rzadka
* na lyzke nalkadamy mase gesta, pobieramy wycisk
* po zwiazaniu masy wycisk wyjmujemy z kierunkiem zgodnym z przebiegiem kamalow ( trudnosc w przypadku nierownoleglych kamalow zz wielokorzeniowych)
* odlewamy model gipsowy
...
Rodzaje wkladow:
labolatoryjne:
1/ wklad wykorzystuje tylko jeden kanal, w drugim jedynie cwiek stabilizujacy przeciwdzialajacy silom rotacyjnym; przynalmniej jeden kanal nalezy opracowac mozliwie najszerzej, dno bez podcieni i zachylkow
2/ wklad dzielony, jedna czesc wkladu z rownia pochyla dla wprowadzenia drugiej czesci; modelowanie z wosku: kondensujemy, przecinamy, wprowadzamy najpierw czesc z rownia pochyla; ew. mozemy wykonac zaryglowanie
3/ skladany = z ruchomym cwiekiem tzw. metoda tunelowa:
- czesc glowna, monolityczna, z krotszymi kanalami
- czesc ruchoma dopasowana do najdluzszego kanalu, z materialu szybkopolimeryzujacego, dluzsza od kanalu, aby mozna go bylo dopadowac; zakladamy ja po zacementowaniu czesci glownej
modelowanie z wosku: modelujemy czesc glowna, potem wbijamy w nia cwiek; obie czesci odlewamy osobno
standardowe:
* o scianach rownoleglych
- nacinane - najlepsze
a/ samogwintujace: RADIX ANKER, FLEXIPOST, stalowe w zestawie z kompletem narzedzi
b/ kanal musimy sami zgwintowac
- gladkie
* stozkowe - gorsze, bo dzialaja jak klin
- nacinane
- gladkie
Gdy trudnosci z wprowadzeniem wkladu:
1/ kalka w spreyu - odbija sie miejsca w ktorych nalezy zdjac nadmiary
2/ zarabiamy troche rzadkiej masy, robimy wycisk i porownujemy z wkladem, zdejmujemy nadmiary
Cementowanie:
* fosforanowy
* glasjonomerowy
* kompozyty do cementowania
Jesli po zacementowaniu nalezy naniesc jakies poprawki to najlepiej wykonac je na nastepnej wizycie, aby nie zniszczyc struktur swiezo zwiazanego cementu