LEKSYKON MEDYCYNY NIEKONWENCJONALNEJ
Autor: Zbigniew Cendrowski
Wydawca: Spółdzielcza Agencja Wydawnicza "SPAR"
WSTĘP
Leksykon ten jest pierwszą próbą zebrania w jednym tomiku podstawowych
pojęć dotyczących tak wysoce umownego pojęcia, jakim jest MEDYCYNA
NIEKONWENCJONALNA. Owa umowność polega na tym, że to co wg jednych jest
codzienną praktyką, dla innych może zakrawać na kontakt z szatanem. W
zestawie znalazły się więc liczne hasła dotyczące takich różnych i
pozornie odległych od siebie działów jak magia, psychoterapia, aktywność
fizyczna, fizyka, itp. Wciąż toczą się spory merytoryczne i ambicjonalne
nie tylko pomiędzy "klasykami" a "uzdrowicielami", ale także między
zwolennikami różnych szkół w obrębie samej psychotroniki i medycyny
niekonwencjonalnej. Nie opowiadam się po żadnej stronie, korzystając
jedynie z obfitej literatury, publikacji prasowych i wielu innych
źródeł, wybrałem taki zestaw haseł, który odzwierciedla, jak mi się
wydaje, stan wiedzy, poglądów i zainteresowań tą tematyką. Redagując
poszczególne hasła, starałem się maksymalnie je uprościć, możliwie
wiernie oddając intencje i poglądy twórców czy wyznawców różnych teorii,
koncepcji, metod i technik. W dwu wszelako sprawach chciałbym wyrazić
swoje zdanie. Bardzo mi odpowiada podejście do wszystkich problemów
parapsychologicznych A. Dubrowa i W. Puszkina zaprezentowane w ich
doskonałej i niedocenionej książce pt. "Parapsychologia i współczesne
przyrodoznawstwo". Jest to moim zdaniem podejście wzorcowe. Jak to
napisałem w jednym z haseł - to właśnie fizyka, biologia i inne nauki są
prawdziwą nadzieją parapsychologii, psychotroniki i medycyny
niekonwencjonalnej, a nie okultyzm i magia, choć te bez przerwy
dostarczają pasjonujących pytań i tematów do badań. W moich licznych
rozmowach i kontaktach związanych z opracowywaniem leksykonu spotkałem
się z bardzo negatywnymi opiniami na temat niektórych uzdrowicieli.
Niektórzy z nich w związku z popełnionymi nadużyciami trafiają na salę
sądową. Myślę, że w tej jednej sprawie należy się wypowiedzieć bardzo
kategorycznie. Mimo że przypadki zwykłej szarlatanerii i oszustwa nie są
tak rzadkie w naszyn życiu, to wtedy kiedy dotyczą one tak subtelnej
materii jak życie i zdrowie człowieka, każdy kto chce na tym zbić
interes, musi być potępiony, przede wszystkim przez samo środowisko
bioenergoterapeutów, których olbrzymia większość całą swą wiedzę i
umiejętności poświęca miłości do innego człowieka i działa z chęci
pomocy mu, co niewyklucza oczywiście, że bioterapia te może być źródłem
utrzymania. Sądzę że sami bioenergoterapeuci powinni wypracować swój
kodeks moralny, oparty na zasadach deontologii lekarskiej i znaleźć
prawno-organizacyjne możliwości egzekwowania jego zasad. Leksykon ten
jest jeszcze dalece niepełny i pewno każdy specjalista znajdzie w nim
różne luki. Będę wdzięczny za wszystkie krytyczne uwagi i propozycje,
które można będzie uwzględnić w ewentualnych kolejnych wydaniach. Wielu
osobom jestem winien wdzięczność za pomoc przy opracowaniu tego
leksykonu, szczególnie zaś dr Krzysztofowi Zuchorze, który pomógł mi
najwięcej.
Zbigniew Cendrowski
ABRAKADABRA
Średniowieczne zaklęcie, któremu przypisywano magiczną moc. Współcześnie
używane dla określenia czegoś bezsensownego i zagmatwanego. Słowo często
umieszczane na -> AMULETACH.
ABRAMOWSKI STEFAN
Bioenergoterapeuta. Ur. 1937 r w Warszawie, ukończył AWF, pracował w
Marynarce Wojennej. W latach 1978 - 79 zainteresował się -> HIPNOZĄ, a
następnie -> BIOENERGOTERAPIĄ. Ma w swojej praktyce wiele udanych
przypadków wyleczenia z choroby nowotworowej. Jest autorem interesującej
książki pt. "Dotknięcie - droga do biomasażu".
ABULIA
Niemożność podejmowania decyzji i realizacji planów i zamierzeń wskutek chorobliwego braku woli.
ADAPTACJA
Przystosowanie do zmieniających się warunków środowiska.
ADRENALINA
Hormon produkowany przez gruczoły nadnercza i zakończenia niektórych
nerwów współczulnych, wpływa m.in. na zwiększenie przepływu krwi,
usprawnia przemianę materii i zwiększa efektywność procesów
energetycznych. Obserwuje się wzmożone wydzielanie adrenaliny w
sytuacjach stresujących i zagrożenia wymagających szybkiego
przygotowania organizmu do zwiększonego wysiłku.
AEROBIC
System wszechstronnej aktywności fizycznej opracowany i rozpowszechniony
w latach 60 - 70-tych przez dr -> COOPERA zakładający, że intensywna
wymiana tlenu jest podstawą i głównym mechanizmem podnoszenia wydolności
fizycznej organizmu. W systemie ćwiczeń aerobic preferuje się ćwiczenia
doskonalące i rozwijające wytrzymałość jako zdolność całego organizmu do
wykonywania długotrwałych wysiłków. Ćwiczenia aerobowe mają szczególnie
korzystny wpływ na hartowanie organizmu, zwiększanie jego odporności,
regulację przemiany materii, a w szczególności są jednym ze skutecznych
środków zapobiegania chorobom układu krążenia. Formy aerobiku mogą być
różne np. marszobieg (jogging), pływanie, jazda na rowerze, narciarstwo,
taniec, a także dość intensywna długotrwała praca fizyczna.
AEROPUNKTURA
->AKUPRESURA wykonywana silnym strumieniem powietrza.
AGARTA
Mityczna podziemna kraina lokalizowana na ogół w okolicach Himalajów i
Tybetu, zamieszkiwana przez mędrców, wyznawców religii przedbuddyjskich.
Ich moc panowania nad materią jest wielokrotnie większa niż kogokolwiek
na Ziemi. W Agarcie, zwanej też SZAMBALLĄ należy szukać źródeł dziwnych
i niewyjaśnionych zjawisk i znaków, jakie ludzie spotykają na Ziemi.
Stąd też pochodzą wszystkie zjawiska UFO. O Agarcie pisał m.in. A. F.
Ossendowski ("Przez kraj ludzi, zwierząt i Bogów").
AGNIHOTRA
Wywodzące się z tradycji Inków palenie ognia w specjalnie
skonstruowanych piramidach miedzianych, co ma wpływać stymulująco i
wzmacniająco na człowieka.
AGONIA
Konanie, umieranie.
AGRESJA
Trudne do opanowania, wrogie zachowanie się skierowane przeciwko innym
osobom lub przedmiotom. Może się wyrażać w słowach lub czynnym ataku na
obiekt będący przedmiotem agresji. Każdy żywy organizm w sytuacji
zagrożenia podejmuje próbę jej rozwiązania. Wskutek złożonych reakcji, w
znacznej mierze instynktownych, organizm przygotowując się do wykonania
akcji podnosi poziom swej sprawności biochemicznej i neurohormonalnej
m.in. przez gwałtowne wydzielanie do krwi i płynów ustrojowych hormonów,
enzymów i innych substancji podnoszących ogólną wydolność. W świecie
zwierząt w sytuacjach najwyższego zagrożenia, osobnik wybiera, z reguły
instynktownie, jedną z dwu możliwości: ucieczkę lub agresję i w
zależności od tego ginie lub uchodzi cało. We wszystkich tych sytuacjach
organizm zagrożonego osobnika zużywa nagromadzone substancje
stymulujące, przez co następuje rozładowanie i powrót do stanu
normalnego. W cywilizowanym świecie najczęściej taki wybór nie jest
możliwy. Człowiek bombardowany strumieniem informacji wchodzi w kolizje
z innymi ludźmi, musi podejmować różne decyzje. Wszystkie te sytuacje
wywołują, oczywiście zależnie od siły bodźca, podobnie jak w każdym
żywym organizmie stan podwyższonego nasycenia organizmu substancjami
stymulującymi. Tyle że w przypadku człowieka sytuacja jest zgoła inna,
najczęściej nie może on wybrać żadnego z dwu typowych rozwiązań: agresja
- ucieczka. Przeważnie nie następuje żadna akcja, nie ma więc możliwości
rozładowania nagromadzonej energii. Nie pozostaje to bez wpływu na stan
zdrowia. Nagromadzone w organizmie substancje pozostają nie zużyte przez
czas dłuższy i zakłócają -> HOMEOSTAZĘ organizmu. Stale powtarzające
się, dostatecznie silne bodźce negatywne wywołują długotrwały ->
DYSTRES, bywają przyczyną wielu przewlekłych schorzeń, w szczególności
chorób układów krążenia, nerwowego i pokarmowego. Skutecznym środkiem
przeciwko tym niekorzystnym zjawiskom jest unikanie i ograniczanie
źródeł zagrożeń, krzewienie atmosfery powszechnej życzliwości
międzyludzkiej, prowadzenie -> ZDROWEGO STYLU ŻYCIA, stosowanie różnych
technik -> RELAKSU, uprawianie filozofii optymizmu.
AGRILLOTERAPIA
Leczenie ziemią, ściślej - bardzo miałką glinką pochodzącą z głębokich
złóż. Glinka występuje w kilku kolorach: białym, żółtym, zielonym i
czerwonym. Czy jakaś konkretna glinka nadaje się do użycia wewnętrznego,
musi orzec ktoś, kto się na tym zna. Ponadto taka glinka musi być
najpierw wyprażona w temperaturze powyżej 100 stopni C. Do zewnętrznych
okładów i kataplazm można bez większego ryzyka używać każdej glinki i
taką praktykę spotyka się dość często w wielu regionach. W nieżytach i
chorobie wrzodowej żołądka i jelit używa się glinki wyprażonej,
wysuszonej i przesianej, z której sporządza się rzadką papkę zażywaną
doustnie po 1/2 łyżki przed posiłkiem. Kurację stosuje się przez
miesiąc, a po tygodniowej przerwie można do niej powrócić. Podobno
skutkuje także przy stwardnieniu rozsianym. Okłady zimne stosuje się w
stanach zapalnych skóry, stłuczeniach i biegunce. Okłady gorące
przykłada się przy chorobach wątroby, nerek, pęcherza, układu
kostnostawowego. Papka z glinki jest także doskonałym środkiem
kosmetycznym używanym do maseczek.
AIDS
Choroba wywołana przez wirus HIV, który niszczy odporność immunologiczną
organizmu, w wyniku czego wszelkie błache nawet zagrożenia stają się dla
człowieka wysoce niebezpieczne. Jak dotąd AIDS jest chorobą
nieuleczalną, ale wiadomo już, że większość nosicieli HIV nigdy na AIDS
nie zachoruje, mimo że może ze skutkiem śmiertelnym przekazywać chorobę
dalej. Nie ma wprawdzie pełnego potwierdzenia, że -> ZDROWY STYL ŻYCIA
jest jednym z warunków niezapadalności na AIDS, ale jest to hipoteza
wysoce prawdopodobna. Mało znane są też informacje, że stosowanie ->
AKUPUNKTURY może zwiększyć znacznie szanse nosicieli HIV na to, że nie
zapadną oni na AIDS.
AIKIDO
Jedna z trudniejszych orientalnych sztuk walki, wymagająca wielkiej
dyscypliny i długotrwałego treningu. Istotą aikido jest maksymalne
wykorzystanie podczas walki siły przeciwnika przy minimalnym zużyciu sił
własnych. Aikido jest uwspółcześnionym mitem Dawida i Goliata, kiedy
teoretycznie słabszy, ale lepiej przygotowany fizycznie, intelektualnie
i emocjonalnie wygrywa z większym i silniejszym. Tak jak w wielu innych
technikach, wprowadzenie w świat aikido odbywa się pod kierunkiem
mistrza i jest jednocześnie edukacją filozoficzną, etyczną i
fizyczno-techniczną.
AKADEMIA ŻYCIA
->WINNICKA LUCYNA
AKCELERACJA
Przyśpieszenie. W fizjologii pojęcie to oznacza przyśpieszenie rozwoju
fizycznego dzieci. Zjawisko to następuje nieprzerwanie w ciągu ostatnich
dziesiątków lat, a wyraża się stałym przyrostem ciężaru i długości ciała
kolejnych pokoleń dzieci i młodzieży. Ogólnie ocenia się, że akceleracja
jest skutkiem postępującego dobrobytu, nie jest to jednak wyjaśnienie w
pełni udowodnione. Nie potrafimy też odpowiedzieć, czy proces
akceleracji odpowiada perspektywicznym interesom gatunkowym człowieka.
Czy człowiek wyższy i cięższy (dorodniejszy jak mówią niektórzy) będzie
lepiej i skuteczniej poruszał się we współczesnym i przyszłym świecie?
Czy nie mamy tu przypadkiem do czynienia z podobnym procesem zmian
gatunkowych, jaki obserwujemy u wielu roślin i zwierząt hodowanych w
specjalnych (cieplarnianych) warunkach, kiedy wszystko nastawione jest
na ekspozycję tylko pewnych cech, niekoniecznie użytecznych dla
właściciela organizmu? Równocześnie bowiem z postępem akceleracji
obserwuje się inne niebezpieczne zjawisko radykalnych zmian w stylu
życia, współczesny człowiek coraz bardziej degeneruje się fizycznie,
jest mniej odporny na różne choroby, coraz łatwiej przełamujące jego
słabszą barierę immunologiczną.
AKLIMATYZACJA
Przystosowanie się do zmienionych warunków związanych ze zmianą rytmu
dobowego, temperatury, ciśnienia, wilgotności i innych mniej uchwytnych
czynników klimatycznych.
AKUPRESURA
Metoda bezpośredniego masażu wywodząca się podobnie jak ->AKUPUNKTURA z
tradycyjnej chińskiej medycyny, polegająca na stosowaniu silnych
pionowych ucisków dłońmi i palcami określonych punktów ciała ->
AKUPUNKTÓW. Ucisk jest z reguły bardzo silny i głęboki (z wyjątkiem
punktów zlokalizowanych na szyi i brzuchu). Masażysta powinien mieć w
związku z tym odpowiednio silne i wygimnastykowane dłonie. W Japonii np.
wykonujący ten zabieg lekarze są w stanie wykonywać tzw. pompki na
samych tylko kciukach. Czasem stosuje się uciski specjalnym pręcikiem.
Zgodnie z zasadami medycyny chińskiej zabiegi akupresury mogą być
wykonywane nie tylko przez specjalistów, ale także przez amatorów. Można
też wykonywać zabiegi na samym sobie. W Chinach często pacjenci sami
wykonują zabiegi wg wskazówek lekarza uciskając naklejone plasterki na
określone -> AKUPUNKTY, pod plasterkami zaś umieszczone są kulki
metalowe lub twarde nasiona roślin leczniczych. Polscy lekarze stosujący
akupresurę zalecają, by wszelkie zabiegi były wykonywane wyłącznie przez
specjalistów lub pod ich nadzorem. U tego samego pacjenta często stosuje
się akupresurę równocześnie z akupunkturą lub wymiennie. Szczególne
znaczenie praktyczne może mieć akupresura ucha -> AURIKULOTERAPIA ze
względu na szeroki zakres uzyskiwanych efektów, zwłaszcza w uśmierzaniu
bólu. Wydaje się, że akupresury powinien nauczyć się każdy i stosować ją
wraz z innymi technikami masażu, dotyku itp. metod samoleczenia.
Pogłębianie wiedzy na temat własnego ciała, umiejętności panowania nad
jego czynnościami, korygowanie błędów i usuwanie różnych dolegliwości,
to wszystko leży w zasięgu możliwości człowieka. Niezbędna jest do tego
oczywiście wiedza, zaczerpnięta zarówno z fachowej literatury jak i od
innych doświadczonych osób.
AKUPUNKTURA
Metoda leczenia wywodząca swój rodowód z Chin, polegająca na wkłuwaniu
specjalnych igieł, złotych, srebrnych lub ze stali nierdzewnej, w
określone punkty ciała -> AKUPUNKTY. Przez organizm wg twierdzeń
medycyny chińskiej przebiega 12 podstawowych i 8 cudownych kanałów,
którymi krąży energia bioelektryczna Qi. Kanały, zwane też ->
MERIDIANAMI przypominają obwód elektryczny. Choroby są spowodowane
zakłóceniami w obiegu energii, a organy i narządy ciała objęte
zakłóceniami przestają funkcjonować normalnie. Nakłucia akupunktury
przywracając sprawność obiegu energii likwidują przyczynę choroby i samą
chorobę. Skuteczność nakłuć zależy nie tylko od umiejętności postawienia
właściwej diagnozy, jaki narząd jest objęty zakłóceniami, lecz także od
precyzyjnego ustalenia miejsca (miejsc) wkłucia igieł - czasem potrzebna
jest dokładność rzędu dziesiątych części milimetra - czasu pozostawiania
igieł w punkcie, rodzaju użytych igieł, techniki wkłuwania itp. Ważna
jest też pora dnia. Wkłucie powinno nastąpić w momencie, kiedy przez
akupunkt przepływa najwyższa fala energii. Zabiegi akupunktury są często
połączone z innymi metodami leczenia jak -> AKUPRESURA, -> MASAŻ, ->
PRZYŻEGANIE. Uważa się, że zabiegi są skuteczniejsze, jeżeli pomiędzy
pacjentem a lekarzem wytwarza się atmosfera wzajemnej życzliwości i
zaufania. Leczenie akupunkturą i środkami zbliżonymi np. akupresurą
stosuje się przy chorobach obwodowego układu nerwowego, zaburzeniach
czucia i ruchu, neurasteniach, nerwicach, powikłaniach okresu
pokwitania, chorobach wrzodowych żołądka i jelit, chorobach
reumatycznych, miopatiach i niewłaściwej przemianie materii. Stosunkowo
szerokie zastosowanie zyskuje akupunktura przy uśmierzaniu bólu i ->
ANALGEZJI. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała akupunkturę za
jedną z form leczenia podstawowego.
AKUPUNKTY
Zwane inaczej BAP (Biologicznie Aktywne Punkty). Są to miejsca na ciele,
które poddane nakłuciom, uciskom, masażowi lub innemu oddziaływaniu,
przenoszą bodźce specjalnymi kanałami -> MERIDIANAMI do określonych
organów ciała powodując w nich korzystne zmiany. Na akupunkty można
działać uciskiem -> AKUPRESURĄ, igłami -> AKUPUNKTURĄ, ciepłem ->
TERMOPUNKTURĄ-PRZYŻEGANIEM, wodą -> HYDROPUNKTURĄ, strumieniem
laserowym, elektrycznością -> ELEKTROPUNKTURĄ, promieniowaniem i
ultradźwiękami, uzyskując podobne efekty. W wielu publikacjach można też
spotkać informacje, że znajomość sieci kanałów energetycznych i
akupunktów jest przydatna także w zabiegach wykonywanych przez ->
BIOENERGOTERAPEUTÓW. Uważają oni, że działanie na te punkty -> BIOPOLEM
wydatnie wzmacnia efekty leczenia.
ALCHEMIA
Zapoczątkowane w kulturze arabskiej w VII w. n.e. poszukiwania na drodze
spekulacji teoretycznych i doświadczeń praktycznych -> KAMIENIA
FILOZOFICZNEGO, który miał być uniwersalnym środkiem przeciwko wszelkim
chorobom, a także miał umożliwiać transmutację czyli przemianę dowolnej
materii w złoto. Alchemia szczególnie rozkwitła w średniowieczu
przyczyniając się do rozwoju wielu dziedzin nauki, w tym także medycyny.
ALEKSANDROWICZ JULIAN
(1908-1986) Prof. medycyny. Wieloletni kierownik Kliniki
Hematologicznej AM w Krakowie. Współtwórca Nieformalnego Instytutu
Ekologii Profilaktyki. Jeden z najgorętszych zwolenników i propagatorów
medycyny naturalnej i holistycznej koncepcji człowieka. Zajmował się
m.in. problemami ochrony środowiska, zdrowej żywności, biopierwiastkami,
monitoringiem komórkowym i geografią chorób nowotworowych. Miał wielu
zwolenników i uczniów. Jego wieloletnia walka o uzupełnienie dolomitem
niedoborów magnezu w organizmie zakończyła się powodzeniem. Autor wielu
pasjonujących książek: "Nie ma nieuleczalnie chorych", "Sumienie
ekologiczne", "Wszechstronna nadzieja" oraz ostatniej, jaką napisał
wspólnie z G. Dudą - "U progu medycyny jutra".
ALERGIA
Uczulenie organizmu na działanie związków chemicznych zwanych alergenami
zawartych w pożywieniu, wydzielinach roślin i zwierząt oraz w wielu
produktach przemysłowych. Szerzenie się alergii wiąże się z postępującym
procesem osłabiania bariery immunologicznej, a skuteczność zwalczania
alergii z umacnianiem systemu odpornościowego człowieka.
ALGI
Wodorosty morskie. Zawierają bogaty zestaw mikroelementów, witamin i
minerałów. Obniżają poziom cukru we krwi, zapobiegają otyłości,
zmniejszają poziom cholesterolu. W sprzedaży w postaci pastylek.
ALLOPATIA
Termin wprowadzony przez twórcę -> HOMEOPATII, S. F. Hahnemanna, na
określenie systemów leczenia przeciwnych homeopatii, a więc całej
medycyny klasycznej.
ALOES
Obok dotychczas znanych właściwości leczniczych polegających na
przeczyszczającym i żółciopędnym działaniu aloes coraz częściej w
różnych doniesieniach podaje się, że wpływa on stymulująco na ważne
procesy życiowe w komórkach. Wysoki kaktus mocno podlać i zamknąć na
tydzień w ciemnicy. Po tym czasie część nadziemną ściąć, zemleć,
wycisnąć sok, zmieszać pół na pół z winem, albo po 1/3 z miodem i winem,
zlać do ciemnej butelki, odstawić na trzy dni. Pić po pół łyżki stołowej
dziennie przed posiłkami.
ALTRUIZM
Postawa polegająca na udzielaniu bezinteresownej pomocy innym i
zainteresowaniu się ich sprawami. Postawa przeciwna -> EGOIZMOWI.
AMBROZJA
Pokarm specjalnie przyrządzany dla bogów, mający zapewnić im wieczną
młodość i piękno.
AMULET
Przedmiot przynoszący szczęście i mający moc chronienia jego posiadacza.
Wiara w siłę amuletu przetrwała do dziś w różnej formie, choćby w
powszechnie kultywowanej funkcji różnego rodzaju maskotek. Sprawcze
działanie różnego rodzaju amuletów i -> TALIZMANÓW tłumaczy się zawartą
w nich siłą tajemną będącą na usługach posiadacza. Inne wyjaśnienia
kładą nacisk na wspomaganie sił energetycznych organizmu właściciela
amuletu przez siły emanowane z materiału, z którego zbudowany jest
amulet. Najsensowniejsze wydają się wyjaśnienia przypisujące sprawcze
działanie różnego rodzaju amuletów i maskotek siłom -> SUGESTII i ->
AUTOSUGESTII. Człowiek, który wierzy, że jego amulet przynosi mu
szczęście i chroni go, działa pewniej i śmielej, odważniej podejmuje
decyzje, sam więc współtworzy swe powodzenie i swym postępowaniem je
umacnia, pomaga - jak to się czasem mówi - losowi. Nie lekceważmy więc
ani nie wyśmiewajmy się z wiary w amulety i maskotki. W Polsce wielu
przedstawicieli niekonwencjonalnych technik leczenia i wspomagania
człowieka zaleca amulety na różne dolegliwości, niektórzy zaś sami, jak
-> BUŁŁYSZKO Krzysztof, produkują amulety dobierając do ich sporządzenia
różne wymyślne materiały (metale, kamienie szlachetne) oraz skrupulatnie
opracowują ich kształt i kolorystykę. Patrz też -> ENERGETYZATORY.
ANABIOZA
Zdolność powrotu do życia po pozornej śmierci.
ANABOLIZM
-> PRZEMIANA MATERII
ANALGEZJA
Zniesienie odczuwania bólu polegające na przerwaniu dopływu bodźców
bólowych do kory mózgowej, spowodowane najczęściej podaniem odpowiednich
leków, zabiegami -> AKUPUNKTURY i przez zastosowanie -> SUGESTII
HIPNOGENNEJ. W wielu przypadkach stan ten może być osiągany w wyniku
działania silnych bodźców stresowych.
ANALIZA TRANSAKCYJNA
Metoda psychoterapeutyczna opracowana przez Erica Berne i popularyzowana
przez Thomasa Harrisa. Jej procedura polega na uświadomieniu sobie i
szczegółowym przeanalizowaniu występowania we własnej -> ONTOGENEZIE
następujących konstatacji:
Ja nie jestem ok - Wy (Ty) jesteście ok
Ja nie jestem ok - Wy (Ty) nie jesteście ok
Ja jestem ok - Wy (Ty) nie jesteście ok
Ja jestem ok - Wy (Ty) jesteście ok
Pierwsze nastawienie jest typowe dla wieku dziecięcego. Jeżeli jednak
proces wychowania nie przebiega prawidłowo i postawa taka dominuje w
późniejszym życiu, to jest ona źródłem wielu -> FRUSTRACJI i
niepowodzeń. Proces terapeutyczny powinien prowadzić do uzyskania
ostatniego najkorzystniejszego nastawienia.
ANIMIZM
Pogląd uznający wszechobecność duszy we wszystkich przedmiotach. Sposób
traktowania zwierząt, roślin oraz przedmiotów martwych jako istot
czujących, myślących i obdarzonych wolą, charakterystyczny dla małych
dzieci.
ANOPSOLOGIA
Pogląd dotyczący zasad odżywiania się, głoszący, że człowiek powinien
jeść tylko to, co mu smakuje, unikać zaś tego, na co nie ma ochoty.
Szczegółowe zasady anopsologii podają, że możliwie największą ilość
produktów należy spożywać w stanie surowym, w tym także mięso, jaja,
drób, ryby. Należy też oddzielnie zjadać poszczególne składniki, aby
umożliwić naszym instynktom odróżnienie potraw dobrych od złych. Autor
tej koncepcji, Francuz dr Schaefer obiecuje, że tym systemem można
wyleczyć prawie wszystkie choroby. Obszerniej anopsologię opisała p.
Żywia Pląskowska w nr 2246 "Przekroju".
ANOPSOTERAPIA
Leczenie -> DIETĄ opracowaną wg zasad -> ANOPSOLOGII. Wg autora tej
terapii dr Valneta (Francja), każda z chorób jest szczególnie wrażliwa
na określone warzywa i owoce. Np. alergie można leczyć rzodkiewkami,
anginę - selerem, rzepą i czerwoną porzeczką, migrenę - koprem, kapustą
i cytryną itd.
ANTROPICZNA ZASADA
Świat jest taki, jakim go widzimy, gdyby był inny, to my byśmy nie
istnieli. Zasada ta została sformułowana przez angielskiego fizyka,
laureata nagrody Nobla - S.W. Hawkinga.
ANTROPIZM
Pogląd i dowodzenie, że człowiek potencjalnie jest nieśmiertelny, z tym
że jest to raczej nieśmiertelność jego "programu", "wzorca", "projektu".
Wzór ten istnieje zawsze a po śmierci nie ginie i nie rozpada się, lecz
jako element wszechświata trwa w oczekiwaniu na odtworzenie. W nieco
podobny sposób w filozofii hinduizmu rozwijana jest koncepcja ->
REINKARNACJI.
ANTROPOLOGIA
Nauka o człowieku, jego rozwoju gatunkowym, cechach i właściwościach
fizycznych i psychicznych, rasach i kulturze. W szczególności
antropologia zajmuje się zmiennością form organizmu człowieka jako
przedstawiciela szerszej rodziny (Hominidae) na tle rozwoju świata istot
żywych. Czasem dokonuje się podziałów na antropologię kulturową i
antropologię fizyczną, a dalej na antropologię szczegółową,
morfologiczną, fizjologiczną, psychologiczną, patologiczną, zoologiczną,
społeczną i inne.
ANTROPOZOFIA
Doktryna opracowana przez Rudolfa Steinera pod wpływem bergsonowskiej
koncepcji ‚lan vital (pędu życia). Wg antropozofii świat to złudzenie,
człowiek to ciało astralne, a życie polega na dążeniu do wyzwolenia
tkwiącego w człowieku bóstwa. Poza tymi mistycznymi elementami
antropozofia wniosła do dorobku medycyny wiele pożytecznych tez, jak np.
zasadę pełnej jedności psychosomatycznej, racjonalnego odżywiania się i
wegetarianizm.
ANTYBIOTYKI
Substancje wytwarzane przez mikroorganizmy, głównie różne rodzaje
grzybów. Dla potrzeb medycyny produkowane syntetycznie. Stosowane w
chorobach wywołanych przez bakterie, wirusy, grzyby. Obserwowane jest
zjawisko uodporniania się kolejnych pokoleń bakterii na istniejące
antybiotyki, w związku z czym proces tworzenia nowych, kolejnych
generacji antybiotyków wciąż trwa. Obserwowane jest też niebezpieczne
zjawisko nadużycia antybiotyków przy wielu chorobach, które mogą być
wyleczone innymi metodami. Patrz -> LEKOMANIA.
ANTYGENY
Czynniki ożywione (bakterie, wirusy) i nieożywione (jady, toksyny),
które wprowadzone do ustroju wywołują reakcję odpornościową m.in. przez
wytwarzanie -> PRZECIWCIAŁ. Sprawność wykrywania i eliminowania
szkodliwego wpływu antygenu na organizm należy do właściwości i zadań
systemu immunologicznego (odpornościowego) organizmu.
ANTYSTRES
Zespół działań zmierzających do ograniczenia i eliminowania przyczyn i
ujemnych skutków długotrwałego oddziaływania -> DYSTRESU. W każdym
indywidualnym przypadku, zależnie od sytuacji stosuje się odpowiednio
dobrany program działań. Składa się nań przede wszystkim tzw. zespół RDR
(Ruch + Dieta + Relaks), który dopełniają niekiedy różne środki
psychoterapeutyczne.
APAGE SATANA
Precz Szatanie. Popularne zaklęcie mające moc odganiania złych duchów,
używane także podczas egzorcyzmów.
APATIA
Otępienie, brak wrażliwości, zniechęcenie, obojętność, brak
zainteresowania. Może być skutkiem choroby psychicznej, długotrwałej
bezczynności, nielubianej pracy, przewlekłego -> DYSTRESU.
APITOKSYNOTERAPIA
Leczenie przy pomocy -> JADU PSZCZELEGO
APITOTERAPIA
Leczenie produktami pszczelimi, do których zalicza się -> MIÓD, ->
PYŁEK, -> PIERZGA, -> KIT PSZCZELI (Propolis), -> MLECZKO PSZCZELE, ->
JAD PSZCZELI. Produkty te, poza jadem pszczelim, są powszechnie
dostępne na rynku w formie naturalnej, jak miód albo przetworzonej, pod
postacią różnych leków i preparatów, które jak apivit, propolan i wiele
innych znajdują się w sprzedaży w aptekach lub sklepach pszczelarskich.
Wciąż wprowadzane są nowe preparaty. Pszczelarze mogą oczywiście
korzystać bezpośrednio ze wszystkich produktów w ich naturalnej,
nieprzetworzonej formie i takie też mają największą wartość.
Zaobserwowano też lecznicze właściwości mikroklimatu ula, który
szczególnie w przypadku astmy działa antyalergicznie.
APOKALIPSA
Pojęcie wieloznaczne, najczęściej używane dla określenia zjawisk
groźnych. Mityczni czterej jeźdźcy apokalipsy to przecież: zaraza, głód,
wojna i śmierć.
APORT
Używany czasem w języku -> MAGII czy -> PARAPSYCHOLOGII termin
określający przenoszenie przedmiotów z zamkniętych lub oddalonych miejsc
za pomocą sił nadnaturalnych.
APOTEOZA
Uznanie osoby za bóstwo.
APOTROPAIZM
Odstraszanie złych duchów i mocy różnymi zabiegami rytualnymi jak
zaklęcia, bicie w bębny, okrzyki itp.
ARETE
Suma pozytywnych cech określających w starożytnej Grecji doskonałą
osobowość: męstwo, sprawność, dzielność.
ARKADIA
Kraina w starożytnej Grecji uchodząca za szczęśliwą, m.in. za przyczyną
poezji.
AROGANCJA
Lekceważenie innych, nie liczenie się z ich zdaniem, zarozumiałość.
Niestety cecha wyłącznie ludzka. Przyczyna -> FRUSTRACJI -> DYSTRESU u
ludzi, których arogancja dotyka.
AROMATOTERAPIA
Jeden z działów -> ZIOŁOLECZNICTWA polegający na wykorzystaniu w
leczeniu zapachów kwiatów i kwiatowych olejków eterycznych.
Aromatoterapia ma także powszechne zastosowanie w dietetyce w formie
przypraw ziołowych. Inne zastosowania to inhalacje oraz techniki masażu
połączone z użyciem olejków i psychoterapii.
ARTETERAPIA
Leczenie przy pomocy sztuki. Arteterapia może mieć miejsce podczas ->
KONTEMPLACJI dzieł sztuki jak też przez bezpośrednią twórczość. Patrz ->
TERAPIA PRZEZ SZTUKĘ.
ASANY
Główne ćwiczenia -> JOGI. Postawy, nieruchome pozy, trwające przez
pewien czas - od kilku sekund do kilkunastu minut, prowadzą do
koncentracji psychicznej, zwolnienia oddechu, zmniejszenia tętna.
Systematycznie ćwiczone asany przyczyniają się do wzmocnienia dyscypliny
wewnętrznej, siły woli, panowania nad ciałem i psychiką.
ASCEZA
Wstrzemięźliwy tryb życia, wyrzekanie się przyjemności, umartwianie się
mające m.in. prowadzić do doskonalenia wewnętrznego i cnót.
ASTROLOGIA
Nauka tajemna badająca wpływ położenia w określonym czasie planet i
gwiazd na losy ludzi, miast i państw. Także sztuka układania ->
HOROSKOPÓW. Mnogość horoskopów codziennych, tygodniowych, miesięcznych,
rocznych układanych z wykorzystaniem tradycji wielu kultur świadczy o
ogromnej popularności tego sposobu interpretowania zjawisk i sugeruje,
że sztuka ich układania jest prosta. Tymczasem tak nie jest. Aby układać
prawdziwe horoskopy, trzeba posiąść wielką wiedzę. Prawdziwą moc mają
także w zasadzie tylko te horoskopy, które są układane dla konkretnych
osób. Do opracowania prawdziwego horoskopu potrzebne są m.in. tzw.
efemerydy - mapy oznaczające położenie planet na każdy dzień, znajomość
znaków -> ZODIAKU i umiejętność interpretowania tzw. domów horoskopów,
powstałych z podziału ekliptyki na dwanaście części wynikającego z
dobowego ruchu Ziemi wokół jej osi. Spotyka się twierdzenia, że
astrologia jest praktyczną próbą odczytywania zapisu losu, który
przeznaczenie powierzyło człowiekowi do zrealizowania.
ATARAKSJA
Postawa filozoficzna pozwalająca na zachowanie spokoju i równowagi ducha
wobec przeciwności losu i nieprzychylnych zdarzeń. Atmosfera powszechnej
ataraksji jest niedoścignionym marzeniem władców, szczególnie tych,
którzy zmuszeni są nakładać na poddanych różne ograniczenia. Postawa
ataraksji może być ważnym elementem, czasem decydującym o przetrwaniu w
trudnych warunkach. Patrz: -> SURVIVAL -> ZDROWY STYL ŻYCIA.
ATAWIZM
Ujawnianie się cech, które kiedyś występowały u przodków, a następnie w
wyniku rozwoju ewolucyjnego zanikły. Zazwyczaj pojęcie atawizmu kojarzy
się z jakimiś cechami zewnętrznymi, anatomicznymi, tymczasem znacznie
bardziej interesujące jest obserwowanie tego typu zjawisk w psychice
człowieka. Wiele zresztą wyjaśnień odnoszących się do niezrozumiałych
czasem zachowań człowieka ujawniającego jakieś nadzwyczajne umiejętności
wiąże się z pojęciem atawizmu.
ATROFIA
Zanik.
AURA
Promieniowanie emanujące z człowieka i tworzące wokół niego swoistą
otoczkę zwaną również -> EMANACJĄ, -> BIOPOLEM lub aureolą. Najsilniej
występuje w okolicach głowy. Niektórzy ludzie posiadają zdolność
widzenia aury, a nieliczni potrafią z jej kształtów, kolorów i natężenia
wnioskować o stanie zdrowia obserwowanego człowieka. Takie zdolności
posiadał w Polsce -> OSSOWIECKI, który kilkakrotnie m.in. przepowiedział
śmierć różnych osób obserwując pojawienie się wokół nich białej aury.
Występowanie aury zostało potwierdzone m.in. doświadczeniem zwanym
efektem -> KIRLIANA.
AURASKOPIA
Interesująca hipoteza wysunięta przez dr Hannerole Auras-Blank z RFN, wg
której wyschnięte rozmazy krwi, sfotografowane i znacznie powiększone
tworzą mapę ciała ludzkiego, na której zaznaczają się różne choroby i
uszkodzenia ciała. Autorka tej hipotezy twierdzi, że za pomocą
auroskopii jest w stanie wykryć nie tylko dawne i obecne choroby, ale
także ocenić predyspozycje i skłonności do poszczególnych chorób, co
mogłoby okazać się niezwykle cenne np. przy wykrywaniu wczesnych stadiów
choroby nowotworowej.
AURIKULOTERAPIA
-> AKUPRESURA ucha.
AURIKULOELEKTROPUNKTURA
-> ELEKTROPUNKTURA wykonywana na małżowinie usznej.
AUROGRAFIA
Dział wiedzy zajmującej się metodami i technikami pomiaru energii ->
BIOPOLA i -> AURY człowieka.
AUROGRAMY
Zapisy energodynamiki przyskórnej (biopole, aura). Techniki rejestracji
i sporządzania aurogramu są różne, ale wszystkie one dowodzą, że
przestrzeń wokół człowieka jest nasycona różnymi ładunkami i liniami
tworzącymi otoczkę -> BIOPOLE lub -> AURĘ. Z różnych informacji wynika,
że pole to ma charakter dynamiczny, a strumienie energii (ładunków)
przemieszczają się wzdłuż kanałów energetycznych (meridian). Ma tu
miejsce wzajemne oddziaływanie pomiędzy energią zewnętrznną (kosmiczną)
i własną bioenergią emitowaną przez człowieka.
AUROSKOPIA
Zdolność dostrzegania promieniowania wydzielanego przez człowieka ->
AURY i wnioskowania na podstawie kształtu, barwy i natężenia tego
promieniowania o stanie zdrowia obserwowanego osobnika. Zdolność tę w
wysokim stopniu posiadał -> OSSOWIECKI, stwierdza ją także u siebie
większość -> BIOENERGOTERAPEUTÓW.
AUTOHIPNOZA
Umiejętność wywoływania stanów hipnotycznych własną wolą bez udziału
hipnotyzera. Z opisu wypadków zapadania w letarg, rzekomych śmierci,
stanów ekstazy, mistycznego uniesienia itp. zjawisk wynika, że wiele z
nich powstaje w wyniku -> AUTOSUGESTII czy -> AUTOSUGESTII HIPNOGENNEJ.
W medycynie orientalnej, w której wielką wagę przykłada się do
dokładnego poznania własnego ciała i wyrobienia zdolności operowania
nim, wykształciło się wiele technik, metod, systemów, za pomocą których
możliwe staje się przyśpieszenie lub zwolnienie pracy serca, pobudzenie
innych wewnętrznych narządów, a w skrajnych przypadkach doprowadzenie do
tak znacznego spowolnienia procesów życiowych, że przypomina to stan
śmierci klinicznej.
AUTOKREACJA
Proces samorozwoju sterowanego w sposób świadomy przez zainteresowanego.
Proces autokreacji wspiera się na trzech zasadniczych filarach: wiedzy o
samym sobie; znajomości praw rozwoju i własnych potrzeb oraz silnej woli
do realizacji zakładanych celów. Jak wykazują doświadczenia, najtrudniej
zdobywa się umiejętność w zakresie kształtowania silnej woli.
AUTOLIZA
W klasycznej medycynie oznacza proces trawienia obcych i własnych
obumierających tkanek. W medycynie niekonwencjonalnej pojęcia tego używa
się dla opisu techniki -> GŁODÓWKI całkowitej.
AUTOMASAŻ
-> MASAŻ wykonywany na samym sobie. Twierdzi się, że automasaż powinien
być powszechną metodą -> AUTOTERAPII. W szczególności takie techniki,
jak -> REFLEKSOTERAPIA, -> AKUPRESURA, czy zbliżone do masażu -> MUDRY,
-> REIKI, -> BSM i inne, mogą i powinny być z powodzeniem stosowane
przez każdego. Podobnie liczne korzyści przynosić może stosowanie na
sobie różnych technik masażu klasycznego.
AUTOMATYCZNE PISMO
Zdolność samoczynnego, nieuświadomionego pisania, która pojawia się
czasem w stanie -> HIPNOZY i przypomina rozszczepienie osobowości. Osoba
poddana hipnozie jest w stanie wykonywać różne czynności, np. rozmawiać
z hipnotyzerem, a jednocześnie, zupełnie sobie tego faktu nie
uświadamiając, pisać jakieś wypracowanie na inny temat. W -> SPIRYTYZMIE
uważa się zjawisko automatycznego pisma za ingerencję -> DUCHA.
AUTOPREPARATY
Preparaty pobrane z organizmu odpowiednio przechowane, czasem
przetworzone lub spreparowane, które w celach leczniczych czy
regeneracyjnych zostają użyte w tym samym organizmie, z którego zostały
wcześniej pobrane. Patrz: -> AUTOSZCZEPIONKA, -> HEMOTERAPIA.
AUTOPSYCHOTERAPEUTYCZNE RADY FILOZOFÓW
Prof. Stanisław Siek w interesującej książce: "Autopsychoterapia"
sporządził, na podstawie obszernej literatury filozoficznej i
psychologicznej, listę zasad-haseł-wytycznych-rad, jakie wybitni
filozofowie różnych epok kierują do ludzkiej społeczności. A oto owe
rady:
- Przygotować się zawczasu na znoszenie ciosów życia, urazów i
niepowodzeń.
- Nie ulegać tyranii ludzkiej opinii.
- Budować optymistyczne nastawienie do życia i ludzi.
- Rozwijać w sobie nastawienie tolerancyjne.
- Nie tracić z oczu wartości i godności człowieka jako człowieka.
- Zachować pewien dystans wobec siebie, ludzi, świata i biegu wydarzeń.
- Trzeba być krytycznym wobec własnych sądów o sobie, a także w ocenie
ludzi i zdarzeń.
- Korzystnie jest dia psychicznego rozwoju ograniczać własne potrzeby,
uprościć życie, stosować różne formy psychicznej i fizycznej ascezy.
- Umieć obnażać pozorne wartości i deprecjonować to, co zbytnio ceni
większość ludzi: bogactwo, znaczenie, władzę, poklask.
- Rezygnacja, godzenie się z nieuniknionym.
- Żyć teraźniejszością.
- Iść za biegiem wydarzeń.
- Izolować się od tłumu, pospolitości, nieładu.
- Szukać zadowolenia wewnątrz siebie, a nie w posiadaniu dóbr zależnych
od innych.
- Ćwiczyć się ciągle w panowaniu nad uczuciami i wyobraźnią.
- Rozmawiać ze sobą, prowadzić wewnętrzny dialog.
AUTOPSYCHOTERAPIA
Dział -> PSYCHOTERAPII obejmujący te metody psychoterapeutyczne, które
zakładają, że leczący i leczony to ta sama osoba. Posługuje się ona
technikami, sprzętem, tekstami, muzyką opracowanymi przez innych, ale
akceptuje je, uzupełnia własnymi pomysłami, na pierwszy plan wysuwa
własną osobę. Jako podstawowe zjawiska terapeutyczne występuje tu ->
AUTOSUGESTIA.
AUTORELAKS
-> SCHULTZA TRENING AUTOGENNY
AUTOSKOPIA
Oglądanie własnego ciała podczas -> BILOKACJI.
AUTOSUGESTIA
-> SUGESTIA wobec samego siebie.
AUTOSZCZEPIONKA
Szczepionka sporządzona na bazie preparatu pobranego z organizmu
zaszczepionego ustroju.
AUTOTERAPIA
Termin często stosowany, ale niezbyt precyzyjnie zdefiniowany.
Najogólniej chodzi o różne procesy samoleczenia, w których należy
położyć nacisk na świadomość potrzeb psychicznych i fizycznych,
umiejętność samodiagnozy, trafne ustalenie metod postępowania
leczniczego i wytrwałości w leczeniu. Z różnych ocen i badań wynika, że
większość chorych chętnie oddaje swój los w ręce lekarzy lub innych osób
(księdza, mistrza, guru), aby oni decydowali za nich i niejako wyręczali
ich w podejmowaniu kroków, które mają przynieść poprawę zdrowia, zamiast
odwołać się do samych siebie. Okazuje się, że człowiekowi łatwiej jest
mieć pretensję do kogoś innego za swój stan zdrowia niż do siebie
samego. Patrz: -> CZYNNIKI RYZYKA, -> ZDROWY STYL ŻYCIA.
AUTOTRENING
Samodzielnie zaplanowany, ze świadomością celów i metod realizowany,
analizowany i korygowany -> TRENING (fizyczny, psychiczny,
intelektualny).
AUTYZM
Zamknięcie się w sobie, oderwanie od rzeczywistości. W stanach ciężkich
autyzm stanowi składową różnych schorzeń psychicznych.
AWATAR
Sans. - zstąpienie. Wcielenie się bóstwa Wisznu w doczesny kształt
ludzki lub zwierzęcy.
BALNEOTERAPIA
Wykorzystanie w medycynie leczniczych właściwości wód mineralnych ze
względu na ich skład chemiczny i temperaturę do kąpieli, kuracji
pitnych, płukań, inhalacji itp. oraz stosowanie zabiegów z
wykorzystaniem naturalnych peloidów (borowin, mułów, błot) do kąpieli,
okładów, kataplazm.
BALSAM
Sok ze zranionego niemetalowym narzędziem rododendronu. Leczy się nim
różne rany, wrzody i choroby skóry. Także nazwa różnych maści i kremów o
właściwościach leczniczych, rozgrzewających i uśmierzających ból.
BANK GENETYCZNY
Umowna, nieoficjalna nazwa całego wyposażenia genetycznego człowieka
jako gatunku. Pojęciem banku genetycznego posługują się zazwyczaj
publicyści w dyskusjach dotyczących stanu zdrowia i kondycji
biologicznej narodu. W tym sensie np. alarmuje się, że bank genetyczny
człowieka ulega systematycznej degradacji wskutek zatrucia środowiska,
chemizacji, promieniowania, nadużywania leków, niezdrowego stylu życia
oraz bezpośredniej i pośredniej interwencji medycyny w struktury
genetyczne człowieka.
BAŃKI
Kiedyś bardzo popularna metoda leczenia, stosowana przede wszystkim przy
różnego rodzaju zaziębieniach, nieżytach dróg oddechowych, a nawet przy
zapaleniu płuc i nerwobólach. Oficjalna medycyna metody tej nie
potępiała, ale też z niej rzadko korzystała. Umiejętność stawiania
baniek, szczególnie na wsiach, była dość powszechna i ceniona jest do
dziś. Zabieg polega na wysysaniu, wskutek powstałego w bańce
podciśnienia, z małych naczyń krwionośnych pewnej ilości białych i
czerwonych ciałek krwi. W momencie kiedy znajdą się one poza naczyniem
krwionośnym, stają się dla organizmu ciałem obcym, dla zwalczania
którego następuje lokalna a czasem i ogólna mobilizacja sił
odpornościowych organizmu, które m.in. pomagają w zwalczaniu choroby.
Tak więc efekt leczniczy stawiania baniek nie polega wcale na tym, jak
się powszechnie sądzi, że bańki "wyciągają złą krew" ale na efekcie
bardziej przypominającym zastosowanie specyficznej -> AUTOSZCZEPIONKI.
Kuracja bańkowa bywa czasem bardziej skuteczna niż antybiotyk,
szczególnie wobec coraz częściej występujących uczuleń i zwiększania się
odporności na leki. Bańki stawia się jednorazowo w liczbie 20 - 30 sztuk
na plecy lub boki oraz klatkę piersiową. Stawianie baniek odbywa się
następująco: wybraną okolicę ciała należy lekko przemasować, a u osób
szczupłych trochę natłuścić kremem lub wazeliną. Bańki powinny być
dobrze umyte, osuszone i ogrzane do temperatury 35 - 40 stopni C, aby w
zetknięciu z ciałem nie dawały uczucia zimna lub gorąca. Należy
przygotować pręcik metalowy o długości około 15 cm z nawiniętym na jeden
koniec wacikiem, który maczamy w spirytusie. Stawiający bańki trzyma w
lewej dłoni 2 - 3 bańki, a w prawej pręcik z zapalonym wacikiem. Bańkę,
którą stawiamy, zbliżamy do ciała bokiem, a tuż przed jej postawieniem
szybkim zdecydowanym ruchem wkładamy na moment do bańki płonący wacik,
szybko go wycofujemy i natychmiast przykładamy bańkę otworem do ciała
tak, by się ona dość silnie przyssała. Po postawieniu baniek okrywamy
chorego kocem i pozostawiamy na około 20 minut. Bańki zdejmujemy
przechylającje w bok zjednoczesnym naciskiem palcami skóry przy brzegu
bańki. Po zdjęciu baniek chory powinien odpocząć, najlepiej zasnąć, nie
należy kłaść się jednak na stronę poddaną zabiegowi, ponieważ powinna
ona być wolna od ucisku, by umożliwić swobodny dopływ krwi.
BAP
Biologicznie Aktywne Punkty wykorzystywane w -> AKUPUNKTURZE i ->
AKUPRESURZE.
BAZYLISZEK
Gad podobny do dużej jaszczurki, wg legend wywodzący się jeszcze ze
starożytności, miał wylęgać się z jaj 7-letniego koguta. Posiadał moc
zabijania wzrokiem i oddechem.
BEHAWIORALNA TERAPIA
Główna obok -> PSYCHOANALIZY metoda psychoterapeutyczna zakładająca, że
zaburzenia psychiczne (problemy psychiczne) wynikają z wyuczonych,
nabytych zachowań. Jeżeli tak, to mogą one być na tej samej drodze
eliminowane. Behawioralna terapia kładzie nacisk na techniki socjo- i
psychoterapeutyczne polegające na samoanalizie, autokreacji i edukacji.
BEZKRWAWE OPERACJE
-> PSYCHOCHIRURGIA
BIAŁA MAGIA
Czynności i manipulacje tajemne oparte głównie na zręczności i zdolności
do czynienia rzeczy, które w zasadzie powstają w zgodzie z prawami
natury lub co najwyżej odwołują się do sił nadnaturalnych, "dobrych".
Celem białej magii jest dobro i zwalczanie zła, a w powszechnym
kulturowym znaczeniu także niesienie rozrywki w postaci sztuki cyrkowej,
iluzji, gier towarzyskich. Biała magia wieloma swymi korzeniami łączy
się z religią, wprowadzając do swego rytuału i słownictwa różne treści
sakralne. Modlitwa religijna i zaklęcia białej magii mają często tę samą
treść i tych samych adresatów. W tym także sensie można wszystkich ->
UZDROWICIELI kierujących się nadrzędną zasadą pomocy bliźniemu nazwać
białymi magami. Wielu hierarchów kościoła obdarzano w przeszłości takim
tytułem, a i współcześnie kilkakrotnie określenia - biały mag - użyto
wobec papieża, Jana Pawła II.
BIAŁE TRUCIZNY
Tym mianem określa się -> CUKIER, -> SÓL i białą mąkę, które symbolizują
jedno z głównych niekorzystnych zjawisk we współczesnym żywieniu, jakim
jest wysokie technologiczne przetwarzanie naturalnych produktów, przez
co pozbawia się je najwartościowszych składników. Ocenia się, że
powszechnie występujące nadmierne spożycie białej trucizny jest jednym z
głównych -> CZYNNIKÓW RYZYKA w przypadku różnych -> CHORÓB
CYWILIZACYJNYCH, w szczególności chorób układu krążenia.
BIBLIA
Pismo Święte. Zbiór ksiąg uznanych za święte przez judaizm i
chrześcijaństwo. Na Biblię składają się Stary i Nowy Testament. W Biblii
znajdujemy szczególnie dużo informacji o cudownych uleczeniach, głównie
przez -> JEZUSA UZDROWICIELA, ale także przez inne znane postacie
historyczne. Wiele informacji zawartych w Biblii dotyczy różnych
proroctw i przepowiedni, a także wskazań i zaleceń odnoszących się do
zachowania higieny i leczenia chorób.
BIEG TO ZDROWIE
Popularne hasło, wylansowane przed laty przez znanego dziennikarza
Tomasza Hopfera, zachęcającego do biegania jako najprostszej formy ->
RUCHU. Patrz też -> JOGGING.
BIGMEETING
Forma zbiorowego leczenia niekonwencjonalnego stosowana przez wielu ->
BIOENERGOTERAPEUTÓW, w tym m.in. przez -> HARRISA, -> NARDELLEGO, ->
FELLMANA, -> KASZPIROWSKIEGO. Podczas bigmeetingu stosowane są różne
techniki zawierające przede wszystkim elementy -> SUGESTII i -> HIPNOZY.
Toczy się spór o skuteczność tego typu zabiegów i ich celowość.
Niektórzy sądzą, że jakiekolwiek oznaki poprawy zdrowia czy uzdrowienia
powstające w wyniku uczestnictwa w bigmeetingu są efektem
psychoterapeutycznym aktywizującym różne wewnętrzne siły organizmu.
Uważa się też, że siłą sprawczą uleczeń są bliżej nieokreślone prądy i
promieniowania emitowane z ciała bioenergoterapeuty. Podobnie rozbieżne
poglądy występują przy ocenie efektów leczniczych łańcuchów rąk
tworzonych przez uczestników bigmeetingu. Z pozycji nauki wskazuje się
też na aspekty psychologiczne i socjologiczne tego zjawiska posługując
się m.in. terminologią używaną w odniesieniu do fenomenu "psychologii
tłumu". Z okazji tych dyskusji szczególnie zaostrza się spór o to, czy
powstałe w ten sposób efekty lecznicze mają swoje źródło wyłącznie w
sferze psychicznej, czy też zachodzi faktycznie zjawisko przekazywania
energii pomiędzy bioenergoterapeutą a pacjentami. Interesującym aspektem
tych dyskusji jest także spór o to, czy efekty uleczenia zachodzą
wyłącznie w wypadkach korzystnego, akceptującego nastawienia pacjenta
wobec bigmeetingu czy też, jak twierdzi wielu uzdrowieieli, w tym m.in.
Kaszpirowski, że dzieje się tak niezależnie od postawy pacjenta. Nie
istnieją żadne naukowe dowody, które pozwoliłyby przyznać rację jednej
ze stron tego sporu. Najważniejsze w tym wszystkim jest jednak to, że
takie uzdrowienia podczas bigmeetingu w ogóle mają miejsce.
BILANS ENERGETYCZNY
Wyraża się różnicą pomiędzy ilością energii uzyskiwanej w drodze
przetwarzania spożytych pokarmów a ilością energii zużywanej przez
organizm w tym samym czasie. Organizm zużywa dostarczaną energię na
podstawową przemianę materii, utrzymywanie ciała w stanie -> HOMEOSTAZY
oraz na różne czynności życia codziennego. Jeżeli zużywamy mniej niż
spożyliśmy, mamy wówczas do czynienia z bilansem energetycznym dodatnim,
jeżeli zaś zużywamy więcej niż spożyliśmy, wtedy występuje zjawisko
bilansu energetycznego ujemnego. W pierwszym wypadku szczególnie wtedy,
kiedy występuje stałe zjawisko bilansu energetycznego dodatniego,
dochodzi do nadwagi i otyłości oraz różnych schorzeń metabolicznych.
Natomiast w przypadku bilansu energetycznego ujemnego następuje
chudnięcie, pojawiają się różnego rodzaju zaburzenia metaboliczne i
ostatecznie śmierć. Wiedza na temat bilansu energetycznego poprzez
analizę naszego -> STYLU ŻYCIA pozwala nam ocenić, czy zachowywana jest
tak pożądana równowaga i czy nie mamy do czynienia z powszechnie
niestety występującym zjawiskiem bilansu energetycznego dodatniego,
który, jeżeli zjawisko jest trwałe, nieuchronnie przysparza nam wielu
kłopotów. Większość -> DIET jest opracowywana właśnie pod kątem
utrzymania równowagi bilansu energetycznego, a niektóre techniki
stosowane w medycynie niekonwencjonalnej, jak -> GŁODÓWKI, oparte na
efekcie bilansu energetycznego ujemnego, mają za zadanie odciążyć
organizm i oczyścić go z nagromadzonych składników przemiany materii.
Doskonałym regulatorem bilansu energetycznego jest -> RUCH. Wszelka
aktywność fizyczna, jeżeli jest dostatecznie intensywna i długotrwała,
prowadząc do zużycia nadmiaru energii przyczynia się jednocześnie do
wystąpienia wielu korzystnych skutków zdrowotnych.
BILOKACJA
Wydzielenie z ciała konkretnej osoby sobowtóra (fantoma, dwójnika,
fluidala, istoty astralnej), który może posiadać wiele cech fizycznych,
czasem daje się fotografować, wykonywać pewne czynności mechaniczne, a
także wykazywać znaczą niezależność psychiczną i umysłową od swego
"bliźniaka". Szczegółowe objaśnienie zjawiska i opisy konkretnych
przypadków bilokacji zwanej też eksterioryzacją, można znaleźć w książce
Romana Bugaja "Eksterioryzacja - istnienie poza ciałem". Próby
wyjaśnienia zjawiska bilokacji patrz hasło -> PSI.
BIOASTRONOMIA
Dział nauki zajmujący się poszukiwaniem i badaniem zjawisk życia we
wszechświecie.
BIOAURA
-> AURA
BIO-BOOM
Tak nazywa się czasem niezwykle dynamiczny rozwój nauk biologicznych a w
szczególności różnych technik i technologii wykorzystujących energie
biologiczne na potrzeby techniki w ramach nowej nauki nazywanej
biotechnologią. Chodzi tu już nie tylko o przetwórstwo spożywcze, ale o
"myślące" maszyny, inżynierię genetyczną itp. Być może na tej właśnie
drodze nastąpi wyjaśnienie różnych zjawisk -> BIOENERGETYCZNYCH
wykorzystywanych m.in. w różnych technikach medycyny niekonwencjonalnej.
BIODIAGRAM
Wykres wskazujący korzystne i niekorzystne okresy w życiu człowieka,
opracowany na podstawie długości trzech podstawowych biocykli:
fizycznego (F), który ma rytm 23-dobowy, psychicznego (P) o rytmie
28-dniowym oraz intelektualnego (I) z rytmem 33-dniowym. Wszystkie
biorytmy biegną od dnia urodzenia. Pierwsza połowa biorytmu jest
korzystna, w drugiej następuje zniżka formy. Zbiegające się wierzchołki
trzech biorytmów oznaczają wszechstronne możliwości, natomiast takie
samo ich usytuowanie w dole wskazywałoby na ogólne obniżenie kondycji, w
tym także zmniejszenie odporności na choroby.
BIODYNAMICZNA UPRAWA
Metoda uprawy roślin wykorzystująca przede wszystkim czynniki naturalne
z pominięciem sztucznych środków chemicznych. Metoda ta polega m.in. na
naturalnej gospodarce rolnej, stosowaniu specjalnych preparatów
biodynamicznych, wykorzystywaniu naturalnych rytmów kosmicznych,
unikaniu skażenia środowiska środkami chemicznymi,wykorzystaniu wiedzy o
wzajemnym wpływie roślin na siebie oraz stosowaniu właściwej technologii
upraw. Uważa się, że biodynamiczna uprawa będzie stawała się coraz
popularniejsza, a z czasem stanie się główną formą uprawy podstawowych
warzyw i owoców. Rośliny wyprodukowane tą metodą stanowią surowiec dla
przygotowywania ->ZDROWEJ ŻYWNOŚCI.
BIOELEKTRONIKA
Niezwykle interesująca i niestety nie mniej skomplikowana koncepcja
próbująca objaśnić podstawowe problemy energii życia. Jej współtwórcą
jest -> SEDLAK Włodzimierz, który tak pisze: "Bioelektronika to
właściwie biologia submolekularna, czyli takie pojmowanie żywej materii,
w którym liczą się jedynie elektrony i protony, wtłoczone w molekularne
struktury związków organicznych". Prof. Włodzimierz Sedlak twierdzi
dalej, że: "nieodłącznym zjawiskiem przejawu życia jest produkcja pól
elektromagnetycznych czyli kwantowa emisja fotonów pozbawionych masy".
Jest to niesłychanie inspirujące twierdzenie dla wszystkich
poszukujących wyjaśnienia tajemnic -> BIOENERGII i -> BIOPOLA, które nie
dają się dokładnie zaobserwować ani zmierzyć metodami uznanymi za
naukowe. Dalszym inspirującym twierdzeniem prof. Włodzimierza Sedlaka
jest teza, że bioelektronika odkryła drugiego obok metabolizmu partnera
funkcjonalnego i że oprócz dobrze znanej i opisanej chemicznej przemiany
materii istnieje druga, trudniejsza do opisania, elektromagnetyczna
przemiana materii, uzupełniająca tamtą i ściśle z nią związana.
BIOEMANACJA
Wszelkie promieniowanie bioenergii z ciała na zewnątrz.
BIOENERGETYKA
W nauce klasycznej, dział wiedzy o molekularnych podstawach przemian
energetycznych w organizmach żywych. Zajmuje się m.in. procesami
fotosyntezy, fermentacji, oddychania, krążeniem materii w świecie żywym,
przepływem energii w komórce, zasadami termodynamiki, biosyntezą, budową
i funkcjonowaniem struktur genetycznych, procesami zachodzącymi podczas
skurczu mięśni itp. Ta obszerna wiedza objaśnia bardzo szczegółowo
tajemnice funkcjonowania organizmów żywych na możliwie najniższym -
dającym się badać metodami naukowymi - poziomie molekularnym. W takim
ujęciu bioenergetyka nie zajmuje się takimi rodzajami -> BIOENERGII, o
jakich jest mowa w -> PARAPSYCHOLOGII, często kwestionuje w ogóle ich
istnienie, dostarcza jednak, chcąc nie chcąc, wielu informacji, które są
częściowo adaptowane i wykorzystywane przy interpretacji zjawisk -> PSI.
Powstaje też wiele nowych idei i koncepcji, które usiłują na nowym
wspólnym polu godzić to, co poznane, z tym, co jeszcze nie poznane lub
poznane częściowo. Wielce inspirujące są tu koncepcje i idee ->
BIOELEKTRONIKI wysuwane przez -> SEDLAKA.
BIOENERGIA
Czym jest bioenergia w zjawiskach paranormalnych ? Wielu przedstawicieli
-> PSYCHOTRONIKI, twórców jej teoretycznych i praktycznych działów nie
daje na to pytanie konkretnych odpowiedzi. W bioenergii widzi się główną
siłę sprawczą wielu na poły wyjaśnionych lub zupełnie nie dających się
jeszcze wyjaśnić zjawisk, które - wg naszych pojęć - musiała spowodować
jakaś energia. Często terminów bioenergia - energia parapsychiczna -
używa się zamiennie dla podkreślenia, że chodzi tu o taki rodzaj
energii, która powstaje nie tylko na podłożu fizjologicznym, ale przede
wszystkim jej źródłem jest psychika człowieka. Mamy więc w tym przypadku
do czynienia ze złożonymi procesami neurofizjologicznymi. Nie czas więc
jeszcze na stworzenie pełnej, dostatecznie jasnej definicji bioenergii.
Analizując różne zjawiska i wykorzystując je m.in. w medycynie
niekonwencjonalnej można co najwyżej opisywać ich przebieg i
domniemywać, a w niektórych wypadkach sięgając do nauk klasycznych
stwierdzać, z jakim rodzajem energii mamy do czynienia. Najczęściej mówi
się, że bioenergia jest energią fal elektromagnetycznych, o których
wprawdzie wiemy bardzo wiele, ale na pewno nie wszystko. Rzut oka na
widmo fal elektromagnetycznych pokazuje ogromną złożoność tego zjawiska.
Nie wyjaśnia to jeszcze źródeł tego promieniowania w przypadku np. ->
TELEPATII. Otóż uważa się, że fale wysyłane podczas zjawisk
telepatycznych są zewnętrznym manifestowaniem się wewnętrznej, bliżej
nam jeszcze nie znanej energii bioplazmatycznej, biograwitacyjnej lub
tzw. energii X. Innym rodzajem energii emitującej fale elektryczne ma
być tkwiący w człowieku potencjał biomagnetyczny. Za pomocą efektu ->
KIRLIANA wykryto m.in. istnienie wokół człowieka wielu różnych pól
energetycznych, które określa się jako pola elektrostatyczne,
magnetyczne, świetlne, grawitacyjne itp. W niektórych publikacjach mówi
się, że nośnikiem energii są różne rodzaje prądów elektrycznych
powstających w mózgu (prądy specyficzne, czynnościowe, spazmatyczne).
Jako nośnik energii wymienia się też promienie kosmiczne. Reasumując
należy powiedzieć, że więcej jest w tej sprawie do odkrycia i
wyjaśnienia niż tego, co jest wiadome. Może to oczywiście zupełnie nie
interesować pacjentów, jaka siła spowodowała ich uzdrowienie, nawet
gdyby to miała sprawić siła, która nie istnieje, liczy się bowiem dla
nich nade wszystko to, że odczuwają oni faktyczną poprawę swego zdrowia.
BIOENERGOPOLE
-> AURA, -> BIOPOLE
BIOENERGOTERAPEUTA
-> UZDROWICIEL, osoba lecząca za pomocą -> BIOPOLA, -> BIOENERGII.
BIOENERGOTERAPIA
Leczenie bioenergią wyzwalaną podczas kontaktu -> BIOENERGOTERAPEUTY z
pacjentem. Dawniejsze nazwy bioenergoterapii to -> MESMERYZM, ->
MAGNETYZM, -> PRANOTERAPIA. Podstawową, nie udowodnioną jeszcze, ale
potwierdzaną wciąż w praktyce, kładącą podwaliny pod teorię
bioenergoterapii hipotezą jest stwierdzenie, że "człowiek w wyniku swej
niezwykłej aktywności psychicznej zdolny jest do czynnego oddziaływania
wzajemnego z czasem i przestrzenią" (A. Dubrow, W. Puszkin). Zasadniczym
problemem bioenergoterapii budzącym żywe dyskusje jest zagadnienie
energii. Wciąż aktualne są pytania: Jaką energią posługuje się
uzdrowiciel? W jaki sposób jest ona przekazywana i jak działa? Istnieje
wiele objaśnień tej kwestii, od czysto naukowych, w których fizyka sięga
do swoich już ustalonych praw lub tworzy nowe hipotezy, do zupełnie
mistycznych i okultystycznych. Najsłuszniejszy wydaje się być ten
kierunek myślenia, który poszukuje wyjaśnień na gruncie jakiejś
jednolitej koncepcji obejmującej wszystkie zjawiska paranormalne. Taką
najwszechstronniejszą próbę podejmują A. Dubrow i W. Puszkin. Patrz
hasło -> PSI. Istnieje już wiele bezpośrednich i pośrednich metod
naukowych, za pomocą których rejestruje się oddziaływania
bioenergetyczne. Dowodzą tego następujące przykłady:
-Próba dynamometru wykazuje wzrost siły u pacjenta po zabiegu
bioterpautycznym.
- Wykonany w czasie zabiegu elektroencefalogram (EEG) wykazuje istotne
zmiany w obrazie fal mózgowych.
- Zdjęcia wykonane metodą -> KIRLIANA wykazują istotne różnice
potencjału pomiędzy bioenergoterapeutą a pacjentem oraz osobami, które
nie posiadają takich zdolności.
- Podobne różnice wykazują badania z użyciem mikrowoltomierza.
Spór zaś o to, czy podstawą zabiegu bioenergoterapeutycznego jest
psychoterapia lub bioenergoterapia, najlepiej rozstrzygnąć
stwierdzeniem, że człowiek jest niepodzielną istotą, dlatego też każde
działanie, w tym również zabieg bioenergoterapeutyczny, ma
psychosomatyczny charakter. Istnieje też pogląd, że układ wegetatywny
człowieka i jego komórki somatyczne są pod stałym wpływem telepatycznych
oddziaływań zewnętrznych, które najczęściej nie są odbierane na poziomie
mózgowym, człowiek więc ich nie odczuwa ani nie zdaje sobie sprawy z ich
istnienia. Potwierdzałoby to niektóre przypuszczenia, że terapeutyczne
oddziaływanie uzdrowiciela po to, żeby było skuteczne, wcale nie musi
być uświadamiane i akceptowane przez pacjenta. Może odbywać się także
bez jego wiedzy.
BIOETYKA
Pojęcie stworzone przez J. Poltera i wg niego najogólniej oznacza naukę
o przetrwaniu ludzkości.
BIOFEDBACK
Ang. - biologiczne sprzężenie zwrotne. Termin wprowadził N. Wiener w
odniesieniu do cybernetyki, a J. Kamly w medycynie. Ogólnie oznacza
zdolność do wyczuwania organów ciała i wpływania na zmiany w ich
funkcjonowaniu (np. rytmu pracy serca). W wykrywaniu i wywoływaniu
zjawiska biofedbacku pomocne mogą być różne urządzenia i aparaty, jak
np. fondendoskopy, elektroencefalografy itp. Co do celów i spodziewanych
efektów biofedback jest bliski -> MEDYTACJI i -> ROLFINGOWI.
BIOGEOFIZYKA
Nauka o biologicznych zdolnościach zwierząt do odbierania sygnałów
zapowiadających nadejście różnych zmian w przyrodzie, kataklizmów
trzęsień ziemi, wybuchów wulkanów itp. Zdolności te nazywane czasem
szóstym zmysłem polegają najogólniej na tym, że u zwierząt zmuszonych do
codziennej walki o przetrwanie wykształciły się niezwykle czułe
mechanizmy i narządy służące do odbioru nieodczuwalnych przez człowieka,
niezwykle małych wahań temperatury, ciśnienia, fal magnetycznych i
innych sygnałów poprzedzających większe zmiany w przyrodzie. Człowiek,
powiadają niektórzy badacze tych zjawisk, wprawdzie zatracił te
umiejętności, ale ich całkiem ze swego ustroju nie wyrzucił. Są one
jakby głęboko utajone w aparacie genetycznym i w podświadomości a być
może także w innych strukturach człowieka. W szczególnych przypadkach
część z nich okresowo lub incydentalnie ujawnia się, tworząc możliwości
percepcyjne, jakie u ludzi normalnie nie występują. Daje to pewne szanse
na wyjaśnienie niektórych zjawisk -> PSI.
BIOGRAWITACJA
Hipotetyczna zdolność człowieka do wytwarzania na drodze specyficznej
aktywności psychicznej pola o naturze zbliżonej do grawitacji ziemskiej.
Hipotetyczne siły występujące w organizmach żywych stanowiące podstawę
ich różnorodnych funkcji psychoenergetycznych. Zjawisko biograwitacji
nie jest tożsame z ogólnie znanymi prawami grawitacji, formułowanymi na
podstawie kinetyki wielkich mas. Jak wyjaśniają A.Dubrow i W.Puszkin :
"W wyrazie - biograwitacja - człon - bio - oznacza, że ten rodzaj pola
powstaje tylko w wyniku aktywności żywego organizmu, natomiast człon -
grawitacja - odzwierciedla tylko okoliczność, że niektóre cechy zwykłej
grawitacji są obserwowane w przejawach tego specyficznego biologicznego
pola - stanu, a mianowicie zdolność do przenikania przez dowolne ekrany
fizyczne oraz oddziaływania wzajemne na dowolną odległość z każdym
ciałem materialnym, niezależnie od jego składu i jakośći...
Biograwitacja stanowi szczególny stan czasowo-przestrzenny powstający w
warunkach szczególnej aktywności psychicznej i myślowej każdego
człowieka, a osiągający najsilniej wyraz u czułych fenomenów
(ekstrasensów)". Patrz -> PSI.
BIOINFORMACJA
Odbieranie informacji pomiędzy organizmami żywymi na odległość. W jej
ramach może dochodzić do wzajemnego telepatycznego oddziaływania między
ludźmi i zdalnego widzenia obiektów. Zdolność do bioinformacji jest
realizowana poza znanymi narządami zmysłów, a jej objaśnienia można
m.in. szukać w mechanice kwantowej, która zakłada natychmiastowe
wzajemne oddziaływanie cząsteczek o identycznych strukturach falowach.
Taka możliwość została potwierdzona doświadczalnie. Jeżeli wiemy, że
także w mózgu zachodzą procesy falowe, można sobie wyobrazić taką
sytuację (oczywiście znacznie rzecz upraszczając), w której w dwu
mózgach powstają identyczne zjawiska falowe, wtedy zgodnie z teorią
mechaniki kwantowej, bez względu na odległość zachodzi zjawisko
błyskawicznej wymiany informacji. Może to stać się podstawą do
wyjaśnienia nie tylko procesów -> TELEPATII, ale także wielu innych
zjawisk z obszarów ->PSI.
BIOLOGICZNE SPRZĘŻENIE ZWROTNE
Ogólna nazwa dla procesów wykorzystywanych w różnych metodach i
technikach terapii autogennej: -> AUTOSUGESTII, -> AUTOHIPNOZY, ->
RELAKSACJI itp., prowadzących m.in. do ->EUTONII. W realizacji procedur
BSZ wykorzystuje się m.in. muzykę, specjalne nagrania
dźwiękowe,elektroniczną aparaturę pomiarową i różnego rodzaju układy i
położenia rąk.Patrz też techniki -> BSM, -> MUDRY, -> REIKI i inne.
BIOLUMINESCENCJA
Nieinwazyjna metoda badania organizmów żywych przez zastosowanie różnych
nukleotydów w celu sprowokowania emisji fotonowej. Zjawisko, które
czasem wykorzystuje się przy badaniu problemów -> PSI.
BIOMASAŻ
Pojęcia biomasaż używa -> ABRAMOWSKI dla "przyłożenia ręki do ciała
drugiego człowieka, najczęściej chorego, w celu osiągnięcia określonych
skutków terapeutycznych". Patrz: -> DOTYK.
BIOMETRY
Odpowiednio wyskalowane płaszczyzny i linie służące do obliczania
wyników badań radiestezyjnych.
BIOPIERWIASTKI
Biometale. Metale życia. Mikroelementy. Wreszcie pierwiastki śladowe to
tyle samo, co właśnie biopierwiastki. Są to pierwiastki występujące w
organizmie w wewnętrznym i zewnętrznym środowisku komórek organizmu w
minimalnych, często śladowych milionowych, częściach grama, mimo to są
dla życia i prawidłowego funkcjonowania organizmu niezbędne. Na tej
liście znajduje się około 30 pierwiastków. Wskazuje to m.in. na
znaczenie systemu odżywiania się, różnorodnego, urozmaiconego,
zapewniającego dostarczenie odpowiednich biopierwiastków do ustroju.
BIOPLAZMA
Nazwą bioplazma obdarza się wiele nieuchwytnych i trudnych do opisania
językiem nauki zjawisk związanych z różnymi stanami energetycznymi
materii i pojęciami -> BIOPOLA i -> BIOENERGII. Wg -> SEDLAKA,
faktycznego twórcy tego pojęcia, bioplazma jest stanem materii
ożywionej, uwarunkowanym chemicznymi reakcjami metabolizmu i procesami
eletronicznymi, dokonującymi się w białkowym środowisku. "Bioplazma jest
takim samym zbiorowym określeniem jak metabolizm dla reakcji chemicznych
w ustroju żywym". Wyjaśnienie więc, że bioplazma stanowi "uniwersalny
nośnik reakcji chemicznych, procesów elektronicznych, generacji fotonów
i elektrycznych drgań całości" może stać się uniwersalną podstawą
wyjaśnienia wielu zjawisk zachodzących w procesie terapii
bioenergetycznych.
BIOPOLE
Pole fizyczne istniejące wokół organizmów żywych o zróżnicowanej,
niejednorodnej naturze i strukturze. Istnienie biopola zostało
stwierdzone przy zastosowaniu wielu metod fizycznych, analitycznych i
hipotetycznych na podstawie bezpośredniej obserwacji i pomiarów samego
zjawiska lub przez analizę skutków przez nie wywołanych. Podstawą teorii
biopola jest założenie, że każdy organizm żywy, funkcjonujący w całej
swej psychosomatycznej złożoności, w której zasadnicze znaczenie
integrujące ma specyficzne zjawisko -> BIOGRAWITACJI, emanuje
promieniowanie będące w swej podstawowej strukturze -> POLEM
BIOELEKTROMAGNETYCZNYM przejawiającym się w wielu złożonych funkcjach
życiowych ustroju i w specyficzny sposób wiążącym go z otoczeniem.
Istnienie biopola stwierdzone było m.in. przez obserwację tzw. -> AURY,
efekt fotografii -> KIRLIANA i wskazania różnych i superczułych
urządzeń pomiarowych. Wykryte różnymi technikami biopola mają różny
charakter i są definiowane jako auralne, bioplazmatyczne, elektryczne,
bioelektretowe, biomagnetyczne i inne. Poszukiwanie jednolitej teorii
biopola., która mogłaby obejmować swym zakresem wszystkie zjawiska ->
PSI, doprowadziło do powstania tzw. teorii OTPR - Teorii Oddziaływania
Rezonansowo-Polowego. Organizm występuje tu jako jednorodna całość, a
OTPR jako uniwersalna zasada oddziaływania w całej przyrodzie.
Wprowadzenie elementu rezonansu i skojarzenie go z holograficzną wizją
świata eliminuje zarazem problem odległości pomiędzy oddziałującymi na
siebie obiektami.
BIORYTMY
Rytmy biologiczne. Cykliczne zmiany w procesach fizjologicznych: dobowe,
tygodniowe, miesięczne, sezonowe, roczne, wieloletnie, pływowe.
Znajomość biorytmów. pozwala wybierać najskuteczniejsze momenty dla
zastosowania różnych zabiegów. Patrz -> RYTMY KOSMICZNE, ->
CHRONOTERAPIA, -> KANAŁY ENERGETYCZNE.
BIOSTYMULATORY MAGNETYCZNE
-> MAGNETOTERAPIA
BIOSUBTERRANOBIOLOGIA
-> SUBTERRANOTERAPIA
BIOTECHNOLOGIA
Nauka o wykorzystaniu naturalnych procesów biologicznych w przemyśle
spożywczym, farmaceutycznym, rolnictwie, leśnictwie, ochronie
środowiska, mikroelektronice, inżynierii chemicznej itp. Uważa się, że
co najmniej trzy czynniki decydują o randze i znaczeniu biotechnologii.
Pierwszym jest stały postęp w zakresie inżynierii genetycznej, drugim -
nieuchronność wyczerpywania się tradycyjnych źródeł energii, trzecim -
konieczność rozwiązywania złożonych problemów ochrony środowiska.
BIOTELEKOMUNIKACJA
-> BIOINFORMACJA
BIOTERAPIA
-> BIOENERGOTERAPIA
BIOTRONIKA
-> RADIESTEZJA PARAMEDYCZNA
BŁĄD W SZTUCE LEKARSKIEJ
Wg Małej Enc. Medycyny: "Pojęcie prawno-lekarskie dotyczące
przekroczenia przez lekarza norm prawnych lub zawodowych: działanie lub
zaniechanie wbrew ogólnie przyjętym aktualnym zasadom i wymaganiom
wiedzy lekarskiej (...). Błąd lekarski pociąga za sobą odpowiedzialność
lekarza: karną, cywilną, zawodową, administracyjną". Definicja ta wydaje
się być niedostateczna dla tych wszystkich osób, które leczą metodami
niekonwencjonalnymi jak -> UZDROWICIELE, -> BIOENERGOTERAPEUCI, ->
ZIELARZE itp. Ustalenie, na czym polegałby w medycynie
niekonwencjonalnej błąd w sztuce lekarskiej, mogłoby przyczynić się do
wzbogacenia zasad -> DEONTOLOGII LEKARSKIEJ o wszystkie te sytuacje,
których ona dotąd nie obejmuje. A przecież postępowanie również tych
osób powinno podlegać ocenie moralnej i zawodowej.
BOMBARDOWANIE
Jedna z technik socjoterapeutycznych realizowanych w ramach szerszej
metody rozwijania ludzkich możliwości. Osoby uczestniczące w seansie
bombardowania są losowo poddawane wszechstronnej ocenie grupy co do ich
planów, możliwości, cech i ograniczeń. Z reguły grupa dostarcza
bombardowanemu sporo materiałów do przemyśleń na temat samooceny i
własnych niewykorzystanych możliwości. Staje się to często ważnym
bodźcem do działania i podejmowania decyzji.
BORAGOGLANDYNA 100
Preparat opracowany przez prof. -> BRZOSKO Witolda. Jest to wyciąg
oleisty z nasion -> OGÓRECZNIKA LEKARSKIEGO. Jego szczególnie cenne
właściwości wynikają z tego, że w leku tym jest obecny kwas tłuszczowy -
gamma-linolenowy (GLA). Lek nie wykazuje działań ubocznych, wpływa
natomiast skutecznie na zwalczanie wielu chorób, pomaga m.in. w
zaburzeniach przemiany materii, łuszczycy, astmie, zapaleniach jelit,
chorobie niedokrwiennej serca, miażdżycy, marskości wątroby,
reumatoidalnym zapaleniu stawów. GLA wzmacnia przede wszystkim układ
immunologiczny, obniża też poziom cholesterolu.
BORUTA
Najpopularniejszy polski diabeł. Spełniał różne funkcje. Był także
czasem życzliwy ludziom. Ot diabeł - polski patriota.
BOYM MICHAŁ
(1612 - 1670). Polak węgierskiego pochodzenia. Jako pierwszy Europejczyk
przeniósł na nasz grunt wiele tajemnic -> CHIŃSKIEJ MEDYCYNY. W Chinach
przebywał dwukrotnie jako misjonarz w latach 1644 - 1670. Pilnie
zgłębiał rozległą wiedzę medyczną ówczesnych Chin, która miała już za
sobą tysiące lat doświadczeń i stanowiła zwarty system, którego
podstawowe zręby są w pełni aktualne do dziś. Dorobek Boyma opublikowany
został w wielu dziełach, z których główne to "Poradnik chińskiej
medycyny" (1662) i "Klucz medycyny" (1686). Niestety do jego autorstwa
dopisało się paru niezasłużonych urzędników. Już wtedy, przed 300 laty,
w obu tych dziełach zamieszczony został obszerny opis chińskiej
diagnostyki i terapii oparty o jej zasadnicze działy: akupunkturę, leki
roślinne, zwierzęce i mineralne, badanie tętna. Boym pierwszy przeniósł
na grunt europejski teorię dwu czynników -> YIN -> YANG i pięciu
elementów (ogień, woda, powietrze, metal, drewno). Przez pewien czas w
nazewnictwie botanicznym figurowała nazwa jednej z roślin chińskich -
boymia. Roślinę tę (jej chińska nazwa u-yu) wykazującą rozległe wartości
terapeutyczne Boym spopularyzował w Europie.
BÓL
Wrażenie, które powstaje wskutek zewnętrznych lub wewnętrznych
podrażnień zakończeń specjalnych nerwów czuciowych. Odpowiednio silne
impulsy przebiegają skomplikowaną drogą aż do kory mózgowej, gdzie
wrażenie bólu jest uświadamiane. Ból sam w sobie nie jest ani chorobą,
ani bezpośrednim zagrożeniem, choć może generować dalsze choroby na
zasadzie długotrwałego -> DYSTRESU. Ból jest przede wszystkim sygnałem,
że choroba lub zagrożenie istnieje. Znoszenie lub ograniczanie poczucia
bólu jest przedmiotem działań wielu -> UZDROWICIELI posługujących się
różnymi technikami, głównie wywodzącymi się z -> HIPNOZY i -> SUGESTII.
Skuteczność takich zabiegów jest bezpośrednim dowodem na istnienie
ścisłego związku pomiędzy psychiką a ciałem człowieka i jest podstawą
większości technik terapeutycznych w medycynie niekonwencjonalnej. Ból
jest najpowszechniejszym cierpieniem, obniżającym jakość życia milionów
ludzi. Medycyna klasyczna koncentrując się na leczeniu przyczyn, często
pomijała potrzebę uśmierzania bólu, z tego też powodu m.in. uważana jest
za oschłą i nieczułą, nie budzi zaufania. Ostatnio jednak WHO i
środowiska lekarskie walkę z bólem uznały za jedno z równoległych i
równie ważnych zadań, jak sanmo leczenie przyczyn powstawania chorób. W
medycynie niekonwencjonalnej było niemal odwrotnie, w pierwszym rzędzie
terapeuta koncentrował się na człowieku, na jego cierpieniu i potrzebie
ulżenia mu w jego cierpieniu. Usunięcie bólu i cierpienia z reguły jest
pierwszoplanowym zadaniem bioenergoterapeuty. Czasem jednak tylko na tym
polega jego zabieg, leczy skutki, nie lecząc przyczyn.
BRAINSTORMING
Ang. - burza mózgów. Metoda zbiorowego rozwiązywania i opracowywania
trudnych zadań. Typowe dla procedury brainstormingu jest niczym nie
skrępowane zgłaszanie pomysłów sugerujących rozwiązanie określonego
zadania, bez poddawania tych propozycji natychmiastowej ocenie. Wysuwa
się czasem przypuszczenie, że znakomite niekiedy wyniki uzyskiwane
dzięki pracy tą metodą mogą być zarazem dowodem na to, że występuje w
tym przypadku szczególny rodzaj -> TELEPATII, która przyczynia się do
powstania swoistego zjawiska "połączonej pracy mózgów".
BRYZOMANCJA
Sztuka wróżenia ze snów. Patrz też -> ONEIROMANCJA.
BRZOSKO WITOLD
Prof. Prezes -> POLSKIEGO TOWARZYSTWA MEDYCYNY NATURALNEJ. Odkrywca ->
BORAGOGLANDYNY 100. Zajmuje się m.in. lecznictwem naturalnym i
problemami immunologii.
BSM
Bioemancyjne sprzężenie z mózgiem. Opracowana przez mgr Eugeniusza
Uchnasta technika samoleczenia zbliżona do metod -> MUDRY i -> REIKI.
Polega na trzymaniu na głowie rąk w odpowiednim miejscu i odpowiednim
ułożeniu przez pewien czas (około 10 - 15 min.). Wg tej koncepcji między
poszczególnymi ośrodkami kory mózgowej nadzorującymi konkretne organy i
narządy ciała a przykładanymi na głowę odpowiednio ułożonymi rękami
zachodzi w drodze bioemancyjnego sprzężenia zwrotnego wyrównanie ->
HOMEOSTAZY zakłóconej chorobą. Autor opisuje kilka różnych ułożeń rąk,
przypisując każdemu z nich właściwości wybiórczego oddziaływania
leczniczego na konkretne dolegliwości. Podczas zabiegu na rękach i we
włosach nie powinno być żadnych przedmiotów metalowych. W trakcie
zabiegu należy unikać trwałego dotyku innych osób lub zwierząt. Zabieg
powtarzamy w ciągu dnia co 3 - 4 godziny. W trakcie kuracji nie należy
stosować leków ziół ani żadnych zabiegów fizykalnych. Można natomiast
używać witamin i soli mineralnych. A oto podany na podstawie skryptu
opracowanego przez mgr Eugeniusza Uchnasta opis przykładowego ułożenia
rąk, którym leczy się m.in. stany zapalne narządów wewnętrznych gardła i
jamy brzusznej, anginę i stany ropne migdałków, chrypę, stany zapalne
wątroby, pęcherzyka żółciowego i nerek, zatrucia i niestrawności,
zaburzenia w przemianie materii, owrzodzenia jamy brzusznej, napadowe
bóle głowy (migrena): Obydwie ręce układamy nad małżowinami usznymi tak,
by podstawa dłoni nie zasłaniała części skroniowej przed uchem, a zwarte
palce stykały się na czubku głowy, lecz nie nakładały się na siebie,
przez co dłonie zostają ułożone lekko skośnie do tyłu i przeważnie (
przy dużych dłoniach) odchylają małżowiny uszne ku dołowi, same zaś
przylegają bezpośrednio do puszki mózgowej.
BUŁŁYSZKO KRZYSZTOF
Psychotronik. Twórca interesującej koncepcji-> ENERGETYZATORÓW
pobudzających m.in. -> CZAKRAMY. Produkuje na specjalne zamówienia->
TALIZMANY. Jego pasją jest odczytywanie przepowiedni -> NOSTRADAMUSA.
Uprawia też -> HIPNOZĘ. Autor wielu interesujących artykułów na temat
psychotroniki.
BURSZTYN
Lecznicze właściwości bursztynu znane były od dawna. Stosuje się przede
wszystkim nalewkę, którą można sporządzić samemu rozpuszczając 5 dag
drobnego bursztynu w 1/2 l spirytusu. Pozostawić na 10 dni. Przechowywać
w ciemnym miejscu. Nalewką leczy się bóle neurologiczne, zaziębienia,
nerwice serca, niekrwawiące rany. W tych wszystkich wypadkach nalewkę
stosuje się zewnętrznie przez nacieranie. W przypadku zapobiegania
zawałom i dla regulacji krwioobiegu pije się na czczo po 5-10 kropli na
pół szklanki wody. Bursztyn doskonale nadaje się do sporządzania ->
TALIZMANU.
CAGLIOSTRO
Allessandro Cagliostro (1743 - 1795), podróżnik, alchemik, znawca wiedzy
magicznej i przyrodniczej. Wizjoner i jasnowidz, ale też szarlatan i
oszust. Skazany za herezję.
CALANETICS
Opracowany i wylansowany przez amerykankę Callan Pinckney system ćwiczeń
wyszczuplających i poprawiających sylwetkę. Calanetics to 30 ćwiczeń,
które należy zrealizować w ciągu jednej godziny. Wg autorki wystarczą
dwa jednogodzinne seanse w tygodniu, aby uzyskae dostateczne efekty.
Ćwiczeń jest oczywiście więcej niż 30, a do każdej jednostki godzinnej
dobiera sie ich odpowiedni zestaw i komponuje się go w zależności od
potrzeb i możliwości ćwiczącego.
CEBULA
Jaka jest każdy wie. Ale nie każdy docenia jej wszechstronne właściwości
lecznicze, odżywcze i bakteriobójcze. Od dawna zauważono, że ci, którzy
stale jedzą surową cebulę znacznie rzadziej zaziębiają się, a epidemie
grypy ich omijają. Jeżeli zaś ktoś nie lubi ostrego smaku surowej
cebuli, wystarczy, że zmiesza ją z odrobiną cukru, soli i oleju, albo w
zależności od upodobań z innymi przyprawami. Dodawanie do cebuli różnych
przypraw ułatwiających trawienie pozwoli spożywać to cenne warzywo także
osobom mającym dolegliwości żołądkowe i wątrobowe. Zmiażdżona surowa
cebula jest doskonałym okładem leczącym i odkażającym rany.
CEREBROLOGIA
Nauka o budowie i funkcjonowaniu mózgu. Mówi się czasem, że jest to
nauka, która ma najwięcej do odkrycia.
CFS
CFS (Chronic Fatigue Syndrome) co można przetłumaczyć jako Zespół
Objawów Uporczywego Zmęczenia. Po AIDS, który był i jest poważnym
ostrzeżeniem, że bariery immunologiczne człowieka nie funkcjonują
sprawnie, pojawiło się nowe zagrożenie, sygnalizowane na razie przez
nieliczne doniesienia w prasie fachowej. Wg wstępnych doniesień główne
objawy CFS to spadek ogólnej aktywności, ubytek inteligencji,
ograniczenie pamięci, zdolności do kojarzenia i myślenia abstrakcyjnego,
bezsenność lub senność nadmierna, bóle mięśniowe, wypadanie włosów oraz
zanik linii papilarnych. W USA mówi się, że CFS jest dotknięte kilka
milionów ludzi. Wiele objawów wskazuje na to, że CFS występuje także w
innych wysoko uprzemysłowionych krajach świata (Japonia, Anglia,
Kanada). Przyczyną CFS jest przypuszczalnie wirus, podobny do tych,
które wywołują AIDS, ponieważ także i w tym przypadku atakowany bywa
system immunologiczny. Na tle niedomagań fizycznych, charakterystycznych
dla CFS rozwijają się liczne objawy stresu i frustracji, potęgujące złe
samopoczucie, wahania nastrojów i poczucie zagrożenia. Póki choroba nie
zostanie rozpoznana i nie będą odkryte drogi leczenia, należy jej
zapobiegać stosując środki powszechnie dostępne: właściwe odżywianie,
wysoką aktywność fizyczną, unikanie nałogów, -> ZDROWY STYL ŻYCIA.
CHANDRA
Poczucie beznadziejności, apatia, nuda, depresja. Rosyjski odpowiednik
angielskiego spleenu.
CHARAKTER
Zespół cech psychicznych określających odrębności widoczne w
usposobieniu i postępowaniu każdego człowieka.
CHEMILUMINESCENCJA
Jarzenie, zimne świecenie. Towarzyszy niektórym reakcjom chemicznym. Wg
niektórych opinii różne tajemnicze zjawiska, jak np. -> UFO mogą być
wytłumaczalne właśnie procesami chemiluminescencji.
CHEMOTERAPIA
Leczenie środkami chemicznymi.
CHIMERA
W starożytnej Grecji potwór z głową lwa i ogonem węża, ziejący ogniem.
Współcześnie oznacza zmienne usposobienie, kaprysy, dziwactwa.
CHIŃSKA MEDYCYNA
Współczesna medycyna chińska korzysta z najnowszych doświadczeń medycyny
zachodniej wplatając ją jednak harmonijnie w ukształtowany wielowiekową
tradycją i doświadczeniem system medycyny tradycyjnej opartej na kilku
zasadniczych filarach, takich jak filozofia życia, sposób odżywiania
się, stosowanie naturalnych leków i przebogatej gamy środków
refleksoterapeutycznych (akupunktura, akupresura). Filary te nie są
oddzielnymi dziedzinami, lecz ściśle ze sobą zespolone tworzą jeden
zwarty system zapobiegania chorobom (wykrywanie i eliminowanie źródeł
ich powstawania a nie tylko usuwanie skutków) oraz dążenia do pełnej
harmonii w życiu. Pogodne usposobienie, postawa optymistyczna,
umiejętność korzystania z najlepszych przyjemności, wzajemna życzliwość,
psychiczny i fizyczny kontakt z otaczającą człowieka naturą to
podstawowe zasady chińskiej filozofii życia. Wszystko co jest potrzebne
do życia, znajduje się w najbliższym otoczeniu. Stąd podstawową zasadą
odżywiania się jest korzystanie z płodów natury, które powstają w tym
klimacie i środowisku, w którym człowiek żyje. Z zasad tych wywodzi się
m.in. -> MAKROBIOTYKA. Także do wspomagania zdrowia i leczenia należy
używać ziół, minerałów i innych środków naturalnych, które znajdują się
w najbliższym środowisku życia człowieka. Pewnym paradoksem jest więc
to, że my kierując się zasadami medycyny chińskiej sięgamy do
naturalnych leków, które są wytwarzane w Chinach, a więc tak daleko od
nas, gdy tymczasem w naszym własnym środowisku jest tyle ziół i innych
surowców nie w pełni wykorzystanych. Podstawą dobrego funkcjonowania
organizmu jest zgodność i więź z naturą, co wyraża się przede wszystkim
w respektowaniu i wykorzystywaniu zasad obiegu energii w przyrodzie i w
samym człowieku. Drzewo (kolor zielony), ogień (kolor czerwony), ziemia
(kolor żółty), woda (kolor niebieski), metal (kolor biały) stanowią pięć
podstawowych elementów wpływających na życie człowieka. Z każdym
elementem i kolorem wiążą się różne przejawy energii. Odpowiedni kontakt
z tymi elementami oraz odpowiedni dobór kolorów zapewniają pożądaną
harmonię. Przygotowywanie posiłków, dobór i zestaw surowców pod względem
smaków (gorzki, kwaśny, słony, słodki), którym przypisuje się duże
znaczenie, jest bardzo ważne, albowiem złe zestawienie może być
przyczyną choroby. Kiedy pojawia się choroba, oznacza to, że wystąpiły
zakłócenia w przepływie energii krążącej kanałami zaopatrującymi
poszczególne organy i narządy ciała. Aby usunąć te zakłócenia, należy
odszukać na ciele odpowiednie -> AKUPUNKTY odpowiadające choremu
organowi i zadziałać na nie odpowiednimi bodźcami (nakłucia, ucisk,
masaż, ogrzewanie). Najczęściej stosuje się -> AKUPUNKTURĘ łączoną
często z innymi technikami. W naturze, tym samym i w człowieku,
występują dwa rodzaje energii -> YIN i YANG, symbolizujące
dwubiegunowość wszystkich zjawisk. W harmonijnym życiu oba rodzaje
energii uzupełniają się i równoważą, czasem płynnie zmieniają się jedna
w drugą, co stanowi warunek dobrego zdrowia i samopoczucia.
CHIROLOGIA
Mowa głuchych, język migowy.
CHIROMANCJA
Wróżenie z linii dłoni. Sztuka bardzo stara, która jest popularna i
dziś. Któż nie potrafi wskazać linii "życia" lub "serca" na swej dłoni?
Ocenia się i wróży z wielkości i kształtu dłoni,jej struktury (twarda,
miękka, pulchna), długości palców i ich kształtu, w szczególności
kształtu paznokci oraz przede wszystkim z linii dłoni i różnych
występujących na niej znaków jak trójkąty, kwadraty, łańcuszki, pętelki
i inne. Uważa się, że ręka lewa odzwierciedla w zasadzie potencjalne
możliwości i cechy charakteru oraz hipotetyczny los człowieka, ręka
prawa zaś jest odbiciem życia rzeczywistego i spełnieniem potencjalnych
możliwości.
CHIROPRAKTYKA
Metoda leczenia schorzeń i odkształceń układu kostnego, głównie
kręgosłupa uciskiem i masażem dłoni i palcami, zwana inaczej
osteopraktyką, terapią manualną lub kręgarstwem. Istotą tych zabiegów
jest posługiwanie się odpowiednim, często dość intensywnym uciskiem
dłoni i palców na mięśnie, ścięgna wokółstawowe i kości, połączonym
czasem z przestawieniem ich ułożenia względem siebie. Z reguły są to
tego typu oddziaływania, których nie można zastąpić innymi metodami np.
gimnastyką i różnymi autoćwiczeniami. Lekarz, chiropeda posiadając
odpowiednią wiedzę anatomiczną i doświadczenie wybiera z reguły i działa
na te miejsca, które nie są osiągalne w innych technikach. Stąd czasem
tak szybkie i nadzwyczajne efekty działań kręgarzy. Wiele zestawów
kości, szczególnie kości kręgosłupa wraz z otaczającymi je mięśniami,
ścięgnami i tkanką wypełniającą stanowi osłonę i ochronę dróg
nerwowych.
Kanałem kręgowym przebiega jeden z najważniejszych pni nerwowych, rdzeń
kręgowy, ośrodek wszelkich odruchów i pośrednik między większością
receptorów a mózgiem. Otworami międzykręgowymi wybiegają na cały
organizm nerwy zapewniające łączność i sprawne funkcjonowanie całego
ciała. Stąd też każde odkształcenie i nieprawidłowość w układzie kostnym
kręgosłupa może być powodem i źródłem wielu chorób i zaburzeń w
funkcjonowaniu poszczególnych organów i przyczyniać się do rozlicznych
cierpień i bólu. Odkształcenia te mają podłoże genetyczne, kiedy to z
przyczyn endogennych następują różne deformacje kostne, mogą wynikać z
niewłaściwego trybu życia, głównie wskutek niedostatku aktywności
fizycznej, kiedy to wiotczejące i niedorozwinięte mięśnie i ścięgna nie
stanowią dostatecznie sprawnego stabilizatora układu kostnego oraz
powstawać z przyczyn zewnętrznych powodujących złamanie, zwichnięcie lub
zniekształcenie powstałe np. wskutek wykonywania długotrwałego
jednostronnie obciążającego wysiłku. Leczenie u chiropedy jest
ostatecznością. Znacznie lepiej jest zapobiegać tego rodzaju chorobom
m.in. przez system odpowiednich ćwiczeń wzmacniających mięśnie i ścięgna
stabilizujące kręgosłup.
CHODZENIE PO OGNIU
Obyczaj praktykowany od bardzo dawna w wielu cywilizacjach. Ma on dla
jednych wyrażać zdolność człowieka do wykonywania rzeczy nadzwyczajnych,
a dla innych być świadectwem jego nadnaturalnych umiejętności i
kontaktów z siłami nadprzyrodzonymi. W Polsce seanse chodzenia po ogniu
na specjalnych wczasach psychotronicznych organizuje m.in. Polskie
Towarzystwo Psychotroniczne. Odbywa się to w ten sposób, że pozostały po
wypaleniu ogniska żar rozrzuca się w formę koła o promieniu 2 - 3
metrów, a przez żarzące się węgle przechodzi się szybkimi małymi
kroczkami. Poddanie się takiemu ekscytującemu zabiegowi ma duże
znaczenie hartujące i ogólnie wzmacniające psychicznie. Warto zatem
najpierw w samotności spróbować spacerowania po ogniu, aby następnie już
po opanowaniu tej techniki robić to publicznie m.in. po to, żeby
imponować innym. Natomiast biorąc pod uwagę efekty lecznicze można
powiedzieć, że chodzenie po ogniu jest zabiegiem zbliżonym do takich
technik jak -> AKUPUNKTURA czy -> PRZYŻEGANIE.
CHOLESTEROL
Cholesterol jest substancją tłuszczową potrzebną organizmowi do budowy
komórek, produkcji żółci i niektórych hormonów. Do tych funkcji
potrzebne są bardzo małe ilości cholesterolu Natomiast nadmiar
cholesterolu powoduje rozwój miażdżycy i niebezpieczeństwo zawału. Wg
zaleceń -> WHO poziom cholesterolu do 200 mg % uznaje się za normalny,
przy wysokości do 260 mg % obowiązuje ścisła dieta, powyżej 260 mg %
konieczne jest leczenie. Najwięcej cholesterolu zawierają podroby,
żółtko jaja, nerki, kawior, masło, sery żółte. Np. jedno żółtko to 300
mg cholesterolu, a więc tyle, ile wynosi maksymalna dzienna porcja.
CHOREOTERAPIA
Leczenie tańcem. Znaczenie terapeutyczne ma -> RUCH, elementy ->
MUZYKOTERAPII i -> LUDOTERAPII.
CHOROBA
Reakcja organizmu na działanie czynnika chorobotwórczego. Wg ->
ALEKSANDROWICZA choroba to obiektywnie stwierdzalny stan uszkodzenia
struktury funkcji narządu albo zespołu narządów w stopniu,
nieproporcjonalnym do wieku danej osoby. Medycyna niekonwencjonalna
podkreśla łączne psychosomatyczne podłoże każdej choroby, kładzie też
nacisk na takie same łączne, psychosomatyczne zasady skutecznej terapii.
CHOROBY CYWILIZACYJNE
Choroby wywołane skutkami nieokiełznanego rozwoju cywilizacji, która
poza dobroczynnymi dla ludzkości dokonaniami, przyczynia się do
zniszczenia środowiska naturalnego na niespotykaną dotychczas skalę oraz
wprowadza wiele niekorzystnych zmian do życia współczesnego człowieka,
głównie poprzez obniżenie jego bariery immunologicznej, napór sytuacji
stresogennych i inne czynniki (np. uszkodzenie jonosfery), które
powodują ogólne pogorszenie się stanu zdrowia całej społeczności
ludzkiej. Obserwuje się szczególnie dynamiczny wzrost chorób układu
krążenia, chorób nowotworowych, wirusowego zapalenia wątroby, nerwic
oraz chorób powstających przez ogólne osłabienie układu immunologicznego
(AIDS, CFS, alergie). Istotne jest spostrzeżenie, że większość z tych
chorób jest zależna od postępowania, stylu życia, może więc być to
proces odwracalny. Patrz: -> ZDROWY STYL ŻYCIA, -> CZYNNIKI RYZYKA.
CHROMOTERAPIA
Wykorzystywanie w leczeniu wpływu różnych właściwości i efektów światła
i koloru na organizm człowieka. Światło to jednocześnie wiązka kolorów i
określony wycinek fal elektromagnetycznych. Odpowiednie operowanie tą
wiązką przynosi efekty terapeutyczne. Każdy człowiek ma swoją -> AURĘ,
która wielobarwnym kręgiem otacza nasze ciało. W aurze występuje
kilkanaście kolorów i ich odcieni. Analizując je i ustalając, który z
nich jest dominujący, można ocenić osobowość i charakter człowieka, a
także diagnozować jego stan zdrowia. Uważa się też, że każdy człowiek
pracując nad sobą może "poprawić" swoją aurę przez korzystne zmiany w
zakresie swego koloru dominującego, co czasem może być symptomem
głębokich przemian wewnętrznych. Powszechnie znany jest też
psychoterapeutyczny wpływ różnych kolorów na samopoczucie i zdrowie
człowieka. Np. kolor czerwony podnieca i ożywia, a zielony uspokaja.
Znane są liczne opracowania i interpretacje tego zagadnienia. Podstawowe
znaczenie w chromoterapii ma stosowanie takiego zestawu bodźców
kolorystycznych, który zmierza do przywrócenia równowagi energetycznej w
organizmie przez działanie w zakresie koloru dominującego dla danego
człowieka. Ten punkt widzenia należy też łączyć z energetyczną koncepcją
-> CZAKRAMÓW.
CHRONOBIOLOGIA
Nauka o funkcjonowaniu organizmów w zależności od pory dnia i innych
okresowych i cyklicznych zmian czasu.
CHRONOMETRIA
Nauka o wszystkich możliwych interpretacjach i zastosowaniach czasu.
Dominuje tradycyjne ujęcie czasu, takie jak w teorii o czasoprzestrzeni
(ciągłość, jednowymiarowość, spójność, jednokierunkowość), ale mówi się
też o czasie grawitacyjnym, elektromagnetycznym, atomowym,
termodynamicznym i entropijnym.
CHRONOPROFILAKTYKA
Wykorzystanie wiedzy na temat rytmicznego i cyklicznego przebiegu
procesów życiowych i odnoszenie tego zjawiska do stanu zdrowia,
samopoczucia i nasilania się różnych dolegliwości, co ma ogromne
znaczenie dla właściwej -> PROFILAKTYKI.
CHRONOTERAPEUTYKA
Wykorzystanie w leczeniu wiedzy na temat tego, kiedy wypada czas
najskuteczniejszego działania leku, np. w jakiej porze doby należy go
podać. Wiadomo, że na organizm człowieka i jego funkcje życiowe wpływają
naturalne zjawiska cykliczne nazywane umownie -> ZEGAREM BIOLOGICZNYM.
Dotyczy to zmian w obrębie temperatury ciała, aktywności mózgu, serca,
układu trawiennego itp. Problemy te są wciąż badane. Należy sądzić, że
wkrótce na opakowaniach leków poza ogólnymi wskazaniami lekarzy znajdą
się odpowiednie zalecenia dotyczące dokładnego terminu zażycia leku. W
całej zaś rozciągłości zasady chronoterapeutyki są już wykorzystywane w
dietetyce i ziołolecznictwie. Z reguły każdy dobry zielarz określa czas
zażycia leku, a np. przepis na dobry sen: "wypić pół szklanki ciepłego
mleka przed położeniem się" jest klasycznym przykładem praktyki
chronoterapeutyki. Specjaliści zainteresowani tym problemem mogą sięgnąć
do "Chronobiologie et chronoterapeutique", napisanej przez trójkę
francuskich lekarzy: Reinberg, Labresque, Smolewsky.
CIEK WODNY
-> ŻYŁA WODNA
CITIUS, ALTIUS, FORTIUS
Łac. - szybciej, wyżej, silniej. Hasło przejęte oficjalnie przez
międzynarodowy ruch olimpijski od Igrzysk Olimpijskich w Antwerpii w
1920 r. Autorem hasła był H. Didon.
COOPER KENNETH
Amerykanin, twórca i popularyzator systemu -> AEROBIC. Cooper wprowadził
wiele praktycznych norm i technik ćwiczeń wytrzymałościowych. Do
najbardziej popularnych należy test Coopera służący do pomiaru
wydolności organizmu. A oto ten test. Można go przeprowadzić samemu,
najlepiej na trasie o wymierzonej długości odcinkowej (stadion, szosa ze
słupkami co 100 m itp.). Przeprowadzający test biegnie lub maszeruje
najszybciej jak potrafi przez 12 minut. Pokonany w tym czasie dystans -
z uwzględnieniem wieku i płci - daje ocenę wydolności.
COPING PROCESSES
Ang. cope - radzić sobie, podołać. Coping processes - ciąg czynności
podejmowanych dla opanowania sytuacji stresowej, eliminacji zagrożeń.
CRO
Centralne Rezerwy Organizmu (CRO) - interesująca koncepcja w zakresie
zdrowego stylu życia sprecyzowana przez T. Maziarczyka oparta na dobrych
podstawach naukowych w dziedzinie neurofizjologii i fizjologii oraz na
licznych doświadczeniach praktycznych. Wg tego autora, w każdym
organizmie istnieją utajone i nie wykorzystywane rezerwy, których
uruchomienie (czy raczej umiejętność uruchomiania) oznacza zwiększenie
szans na zdrowie i zadowolenie z życia. Proponowany przez niego zespół
środków tworzą: dieta (z elementami głodówki), hartowanie organizmu,
ćwiczenia woli, pewne elementy ze sztuki przeżycia, sport i rekreacja
oraz różne techniki opanowywania -> STRESU.
CUD
Zjawisko bądź wydarzenie, obserwowane i doświadczane za pomocą zmysłów,
powodujące zmiany w stanie materialnym rzeczy i zjawisk, stwierdzone
naukowymi metodami, ale będące wyłącznym skutkiem ingerencji boskiej.
Patrz -> FAITH HEALING.
CUKIER
Jedna z trzech -> "BIAŁYCH TRUCIZN". Niemal wszystkie bez wyjątku szkoły
dietetyczne kategorycznie zalecają eliminowanie bądź znaczne
ograniczenie spożycia cukru. Wielu lekarzy uważa cukier za główną
przyczynę różnych chorób, w szczególności zaś cukier w znacznym stopniu
przyczynia się do rozwoju nadciśnienia, miażdżycy, choroby Buergera,
schorzeń układu pokarmowego, kamicy żółciowej, próchnicy zębów i wielu
innych. Ostatnio pojawiła się koncepcja tzw. hipoglikemii reaktywnej
powodowanej nadmiarem spożycia cukru, a której objawy manifestują się
ogólnym zmęczeniem, sennością, nerwowością. Cukier spożywczy zawiera
głównie cukier złożony (sacharozę) i żadnych witamin czy enzymów,
dostarcza organizmowi niemal wyłącznie energii, a w przypadku stale
występującego -> BILANSU ENERGETYCZNEGO dodatniego, podstawowego budulca
do nadmiernej produkcji komórek tłuszczowych. Patrz hasło -> MIÓD i
porównaj wartości cukru i miodu.
CZAKRA
W tantryzmie, będącym odmianą hinduizmu, oznacza koło zamykające jakąś
konkretną figurę magiczną -> JANTRĘ. Spełnia mniej więcej takie funkcje
jak -> PENTOGRAM. W ogólnym znaczeniu także koło życia i śmierci, całość
życia, zamknięty byt.
CZAKRAMY
Wg orientalnej filozofii i medycyny w ciele człowieka zlokalizowanych
jest siedem punktów energetycznych sprawujących ważne funkcje regulujące
obieg energii w organizmie, a tym samym nadzorujących jego sprawną
pracę. Każdy z czakramów ma swój kolor. Emisja energii z czakramu
współtworzy -> AURĘ. Wszelkie zakłócenia energetyczne w organizmie
sygnalizujące chorobę są widoczne w aurze. Przywracanie równowagi może
się odbywać m.in. przez oddziaływanie na poszczególne czakramy różnymi
bodźcami psychicznymi, chromatoterapeutycznymi, za pomocą kryształów, a
także przez stosowanie klasycznych technik -> REFLEKSOTERAPII.
Oczywiście teoria czakramów jest znacznie bardziej rozbudowana i wchodzi
w skład różnych orientalnych systemów filozoficznych i etycznych,
stanowi także elementarny składnik wszelkich orientalnych technik
terapeutycznych.
CZARNA DZIURA
Region czasoprzestrzeni, w którym panuje tak silne przyciąganie
grawitacyjne, że nic, nawet promień świetlny nie może tego rejonu
opuścić. Stąd te oryginalne skupiska materii zwane czarnymi dziurami nie
są widoczne, a ich istnienie dowodzone jest innymi metodami obserwacji.
CZARNA MAGIA
Czynności i manipulacje zmierzające do zapewnienia panowania nad światem
i innymi ludźmi. Czarna magia nie jest jednoznacznie "zła". Często
przeciwstawiana jest -> BIAŁEJ MAGII, która czyni "dobro". Wydaje się
jednak, że przemożnym celem uprawiających czarną magię jest przede
wszystkim chęć nieposkromionego panowania nad światem, zaspokajania
własnych, choćby najbardziej odstręczających zachcianek i dążeń,
uczestniczenie w budzących grozę misteriach, zdobycie bogactw itp.
Dopiero wtedy, kiedy na drodze do realizacji tych dążeń pojawiają się
inni ludzie lub jakieś zewnętrzne przeszkody, czarna magia kieruje swe
siły przeciwko nim. Nie ma też jakiejś bardzo ostrej granicy między
białą a czarną magią. I jedna, i druga dąży do poznania,
podporządkowania sobie różnych sił, naturalnych i nadnaturalnych, czasem
nawet za cenę zaprzedania się. Noc jest najlepszą porą dla praktyk
czarnej magii. Wg niektórych poglądów czarna magia jest wyrazem czci
oddawanej siłom nadprzyrodzonym tkwiącym w samym człowieku. Wg innych
poszukiwanie natchnienia lub rozrywki w czarnej magii jest objawem
degeneracji społecznej. Wiele sekt uprawiających czarną magię ma
wyraźnie charakter antykatolicki (np. sataniści i ich czarne msze na
cześć Szatana).
CZAROWNICE
Czarownice, wiedźmy, babki, znachorki, strzygi, baby, owczarze, kowale,
guślarze, znachorzy, olejkarze-kramarze, relikwiarze to dawne, a tu i
ówdzie jeszcze i dziś obecne, postacie ludowej medycyny. Ich czynności
łączące magię z tradycją i doświadczeniem to m.in. zamawianie,
czarowanie, rzucanie uroków, zadawanie, podrzucanie, zaklinanie,
otrząsanie, przestraszanie, przelewanie jajka, topienie, kołkowanie,
splunięcie, wypędzanie, okadzanie, obmywanie. Skuteczność tych metod
przypisuje się -> SUGESTII oraz naturalnym właściwościom leczniczym
stosowanych preparatów i zabiegów.
CZASOPISMA
Czasopisma zajmujące się problemami -> PSI. Obecnie wychodzi wiele
periodyków, które w całości lub w znacznej ich części poświęcone są
problematyce -> MAGII, ->PSYCHOTRONIKI, -> MEDYCYNY NIEKONWENCJONALNEJ i
innych tajemnych i frapujących zjawisk. Są to m.in. -> "NIE Z TEJ
ZIEMI", -> "SFINKS", "SZAMAN", -> "ŚWIAT PEŁEN TAJEMNIC", ->
"UZDRAWIACZ", -> "WIADOMOŚCI ZIELARSKIE". Z tych też m.in. czasopism
pochodzą niektóre informacje zamieszczane w niniejszym leksykonie.
CZOSNEK
Popularne warzywo zawierające silny antybiotyk - alicylinę o działaniu
bakteriobójczym. W różnych przekazach historycznych znajdujemy
informację o tym, że systematyczne spożywanie czosnku i cebuli chroniło
przed epidemiami cholery i dżumy skupiska ludzi (np. Żydów), które go
systematycznie spożywały. Ząbek czosnku noszony w woreczku jako ->
AMULET chroni ponoć skutecznie przed reumatyzmem, urokami i wampirami.
CZYNNIKI RYZYKA
Czynnikiem ryzyka nazywa się stan lub sytuację sprzyjającą powstawaniu i
rozwojowi choroby. Wieloletnie badania nt. przyczyn występowania tzw. ->
CHORÓB CYWILIZACYJNYCH prowadzone na całym świecie doprowadziły do
rozpoznania i opisania różnych, powszechnie występujących zagrożeń
sprzyjających rozwijaniu się takich chorób, jak choroby serca,
nowotwory, wirusowe zapalenie wątroby itp. Zagrożenia te nazwano
czynnikami ryzyka. Był to duży krok naprzód, ponieważ pozwoliło to nie
tylko na obszerne wyjaśnienie przyczyn powstawania różnych chorób, ale
także na opracowanie skutecznych metod zapobiegania i ograniczania ich
skutków. Istnieje wiele szczegółowych list czynników ryzyka
opracowywanych przez największe centra medycyny światowej. Bez trudu
można zauważyć, że autorzy prawie wszystkich list wymieniają zgodnie
cztery podstawowe czynniki ryzyka:
- niewłaściwe odżywianie się,
- niedostatek aktywności fizycznej,
- palenie tytoniu,
- ujemne oddziaływanie negatywnych bodźców emocjonalnych (stres).
Już pobieżna analiza nasuwa prosty wniosek, że ograniczenie i
wyeliminowanie wpływu tych czynników ryzyka jest w bardzo szerokim
stopniu zależne od nas samych, od naszego -> ZDROWEGO STYLU ŻYCIA. Każdy
może natychmiast rzucić palemmie, bez żadnych przeszkód uprawiać jakieś
formy ruchu, skorygować system odżywiania i zadbać o bardziej spokojny,
mniej frustrujący styl życia.
DAIMONION
W filozofii starożytnej Grecji głos ostrzegawczy bóstwa zamieszkałego w
człowieku, także głos sumienia.
DANCE MAKABRE
W średniowieczu alegoryczny taniec śmierci, korowód tancerzy z różnych
stanów społecznych prowadzony przez kościotrupa, mający wyrażć równość
wobec śmierci.
DĘJA VU
Franc. - już widziane. Nie wyjaśnione dotąd opisywane często poczucie
czy złudzenie, że aktualnie postrzegane zjawisko lub przeżywane uczucie,
było już kiedyś przez nas widziane bądź doświadczane. Zjawisko deja vu
jest często przytaczane na dowód istnienia zjawiska -> JASNOWIDZENIA, a
szczególnie -> REKOGNICJI.
DEMATERIALIZACJA
Nagłe, niewyjaśnione na gruncie znanych praw fizycznych zniknięcie
jakiegoś konkretnego przedmiotu. Patrz: -> MATERIALIZACJA, -> PSI.
DEMIURG
Siła twórcza, której dziełem jest rzeczywistość.
DEONTOLOGIA LEKARSKA
(Wg Małej Enc. Medycznej). "Etyka lekarska. Zbiór przepisów
określających zasady moralne postępowania lekarskiego w odniesieniu do
chorych i normy współżycia zawodowego między lekarzami." Deontologia
lekarska na pierwszym miejscu stawia dobro chorego, obowiązek zachowania
tajemnicy i dbałość o autorytet lekarza. Uważa się, że zasady te
obowiązują nie tylko lekarzy, ale wszystkie osoby zajmujące się
leczeniem, np. bioenergoterapeutów. Za podstawę deontologii lekarskiej
uważa się -> PRZYSIĘGĘ HIPOKRATESA.
DEPRESJA
Stan psychiczny, subiektywne poczucie beznadziejności, smutku, bezsensu
życia, a w skrajnych wypadkach chęć śmierci. Stany depresyjne o podłożu
nerwicowym są często leczone za pomocą różnych form -> PSYCHOTERAPII.
Skutecznym środkiem profilaktycznym jest uprawianie filozofii optymizmu
połączonej ze -> ZDROWYM STYLEM ŻYCIA. Większość bowiem stanów depresji
ma podłoże psychosomatyczne.
DERMATOGLIFY
-> LINIE PAPILARNE
DERMOOPTYKA
Umiejętność odczuwania kolorów, a w szczególnych przypadkach nawet
odczytywania tekstów za pomocą zmysłu dotyku (widzenie palcami). Wiele
badań przeprowadzonych na całym świecie potwierdza, że tę specyficzną
zdolność przejawiają przede wszystkim palce, ich opuszki, ale po
odpowiednim treningu w różnym stopniu także i inne części ciała. Większe
zdolności w tym zakresie przejawiają ludzie, pozbawieni jednego ze
zmysłów (wzroku lub słuchu). Głusi także dodatkowo odczuwają niektóre
dźwięki jako wibracje. Odczyt dermooptyczny oparty jest na odczuwaniu
kolorów jako ciepłych, zimnych, szorstkich. Sprawniejsza w odczycie jest
ręka prawa (a u mańkutów lewa). Wyjaśnienie tych zjawisk na gruncie
fizyki jest dość proste. Wszystkie rodzaje energii, w tym światło i
dźwięk, mają charakter falowy, mogą więc być odbierane całym ciałem, a
nie tylko przez wysoko wyspecjalizowane -> RECEPTORY. Wielu badaczy tych
zjawisk szuka ich wyjaśnienia w badaniu nadzwyczajnych zdolności
percepcyjnych niektórych osób oraz interpretuje je sięgając do koncepcji
-> BIOPOLA. Uważa się też, że człowiek otaczając się coraz bardziej
technicznymi urządzeniami, które zastępują go w odczytywaniu i
interpretacji różnych ultrasygnałów natury, traci jednocześnie wiele
naturalnych zdolności, które kiedyś stanowiły podstawę orientacji w
środowisku i regulowały wiele jego procesów życiowych. Każdy może
rozwinąć w sobie zdolności dermooptyczne przeprowadzając m.in. całe
serie ćwiczeń (podaję za prof. Płatonowem). Wszystkie ćwiczenia
wykonujemy oczywiście z zasłoniętymi oczami:
- oddzielić pomieszane figury szachowe czarne od białych;
- podzielić zmieszane karty na białe i czerwone;
- odczytywać tytuły i kolory nieznanych czasopism i książek itp.
DESENTYZACJA
Technika przeciwdziałania reakcjom lękowym, polegająca na zastępowaniu
reakcji lękowych reakcjami relaksu i odprężenia. Technika ta posługuje
się trzema procedurami: W pierwszej następuje uświadomienie sobie
rodzaju lęku oraz sporządza się rangową listę występujących lęków. W
drugiej opanowuje się konkretne techniki odprężenia i relaksu, które
wprowadza się następnie w miejsce reakcji lękowych, powstających w
związku z określonym bodźcem faktycznie występującym lub bodźcem
wyobrażonym. Wypieranie sytuacji lękowych wyobrażonych może być
przedmiotem treningu. W procedurze trzeciej mamy do czynienia z
systematycznym planowym treningiem wywoływania sytuacji lękowych i
zastępowania ich reakcjami relaksu i odprężenia.
DEZINTEGRACJA POZYTYWNA
Dezintegracja w klasycznej psychologii oznacza rozpad osobowości.
Pojęcie zaś dezintegracji pozytywnej wprowadzone przez prof. Kazimierza
Dąbrowskiego odnosi się do takiego rozbicia ciągu zdarzeń psychicznych w
życiu człowieka, które wcale nie muszą prowadzić do degradacji i upadku
człowieka. Dezintegracja pozytywna znacząco poszerza definicję i pojęcie
normalności, wskutek czego wielu ludzi nadwrażliwych, uważanych za
chorych psychicznie, ponieważ nie umieli nawiązać kontaktu z otoczeniem,
znalazła się w granicach normy. Prof. Kazimierz Dąbrowski pozwolił im
odnaleźć swe miejsce w społeczeństwie, ponownie odkryć sens i wartość
życia. Mało tego, dowiódł, że ludzie ci są zdolni do dokonania rzeczy
wielkich, niecodziennych, stanowiących istotny wkład do rozwoju kultury
i nauki. Teoria ta nie jest łatwa i nie przez wszystkich jest
akceptowana. Zainteresowani problemem czytelnicy powinni sięgnąć do
książki prof. Kazimierza Dąbrowskiego - "Dezintegracja pozytywna".
Lektura prac tego autora nasuwa wiele interesujących wniosków, które
można odnieść do naszych rozważań n.t. medycyny niekonwencjonalnej.
Bowiem zawężenie normalności powstrzymuje nas przed poszukiwaniem wielu
twórczych rozwiązań w doskonaleniu człowieka tylko dlatego, że nie są
one akceptowane przez ogół lub przez oficjalną doktrynę.
DIABEŁ
Upadły anioł strącony za karę do piekła. Zły duch, demon, szatan, bies,
kusy.
DIAGNOSTYKA
Nauka o metodach badania, wykrywania, rozpoznawania i opisywania chorób,
a także wskazywania przyczyn ich powstawania.
DIATERMIA
Przegrzewanie tkanek dla celów leczniczych. Przy diatermie krótkofalowej
oddziaływuje się na tkanki polem elektrycznym lub magnetycznym o
wysokiej częstotliwości. Diatermia mikrofalowa polega na stosowaniu pola
elektromagnetycznego oddziałującego powierzchniowo. Diatermią leczy się
liczne choroby reumatyczne, nerwobóle i przewlekłe zapalenia.
DIELEKTRYK
Ciało nieprzewodzące prądu elektrycznego.
DIETA
Sposób żywienia dostosowany do stanu i wymagań organizmu chorego albo
znajdującego się w szczególnych warunkach. Dieta nie jest więc, jak się
czasem uważa, jakimś systemem odżywiania się różnych narodów, grup czy
środowisk. Dieta jest zawsze taką modyfikacją normalnego odżywiania się,
która polega na usunięciu z pożywienia czynników szkodliwych lub na
dodaniu do pożywienia tego, co ustrojowi potrzebne -> DIETOTERAPIA.
DIETA ŻYCIA
Książka pod tym tytułem propagująca tzw. dietę Diamondów zasługuje na
odrębne hasło z trzech powodów: jest najpoczytniejszą książką na temat
żywienia w ostatnich latach, napisana jest językiem prostym,
atrakcyjnym, zrozumiałym i nowoczesnym, po trzecie ten sposób żywienia
propaguje bioenergoterapeutka, Maja Błaszczyszyn, kobieta wielkiej
dobroci, wiedzy i umiejętności.
DIETOTERAPIA
Leczenie za pomocą odpowiednio dobranej diety. Z reguły dietoterapia nie
jest stosowana samodzielnie, choć czasem stanowi podstawę stosowanej
procedury terapeutycznej. Coraz bardziej też lekarze i żywieniowcy
skłaniają się do poglądu, że pojęcie dietoterapia zostało nadmiernie
rozszerzone, a człowiek zależnie od stanu zdrowia, potrzeb i możliwości
powinien po prostu normalnie się odżywiać. Tymczasem olbrzymia większość
ludzi odżywia się nienormalnie, źle, stąd o normalnym żywieniu mówi się
jak o dietoterapii. Celem bowiem odżywiania się nie jest leczenie, lecz
dostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości pożywienia, w odpowiednim
składzie i w odpowiednim czasie.
DIGITOPRESURA
-> DIGITOPUNKTURA, MANUPUNKTURA.
DIGITOPUNKTURA
Technika -> MASAŻU GŁĘBOKIEGO albo zabiegu -> AKUPRESURY, czy ->
SHIATSU. Polega na wykonywaniu ucisku palcami, głębokiego, pionowego
masowanych miejsc.
DIOGENESA BECZKA
Symbol daleko idącego samoograniczenia i wyrzeczenia się wszelkich
wygód, ale także i symbol niezgody na szerzące się zło społeczne.
DIONIZOS
Bóg wina i żywotności. Dionizyjski sposób życia, beztroski,
nieposkromiony, upojny.
DNA
Kwas dezoksyrybonukleinowy. Związek organiczny występujący głównie w
chromosomach, decydujący w procesie dziedziczenia. Ma postać podwójnej
spirali złożonej z nukleotydów, których kolejność jest podstawą
informacji genetycznej - kodem genetycznym. Coraz więcej wiemy o tym,
jak jest zbudowany i jak działa system genetyczny, potrafimy już nim w
niewielkim na razie stopniu manipulować, w dalszym jednak ciągu nie
możemy odpowiedzieć na podstawowe pytanie: Dlaczego jest tak, jak jest?
DOLOMIT
Minerał zawierający -> MAGNEZ. W sprzedaży w formie pastylek.
DOM SPRZEDAŻY WYSYŁKOWEJ ZDROWEJ ŻYWNOŚCI
D.S.W. "Natura - Med." Tadeusza Lenarta prowadzi bardzo pożyteczną
działalność wysyłając zainteresowanym produkty zdrowej żywności, sprzęt
do uprawiania relaksu np. -> FUTONY oraz różne niekonwencjonalne leki,
jak -> BORAGOGLANDYNA 100, -> PADMA 28 i inne. Biura mieszczą się w
Warszawie, 01 - 833, ul. Daniłowskiego 10 m 26, tel. 308-13-67.
DOPING
Zwiększenie, głównie w sporcie, wydolności organizmu środkami
sztucznymi. Mimo że doping farmaceutyczny powoduje okresowy wzrost
sprawności i dobrego samopoczucia, jest on zawsze szkodliwy, ponieważ
środki dopingujące znoszą naturalne bariery i regulatory organizmu
powodując niebezpieczne naruszenie jego rezerw. Doping pociąga za sobą
też liczne uboczne skutki. Doping rozumiany jako zachęta słowna,
podnieta psychiczna nie jest oczywiście szkodliwy, stanowi natomiast
interesujące źródło stymulacji fizycznej i psychicznej człowieka.
DOSWIADCZENIA POZYTYWNE
Terapeutyczna metoda rozwijania potencjału ludzkiego opracowana przez dr
S.B. Shapiro z USA. Istotą terapii jest eliminowanie z psychiki ludzkiej
odczuć lęku, strachu, wstydu, itp. ograniczających i frustrujących
stanów. W następnym, wyższym etapie metody następuje pogłębienie tego
stanu przez rozwijaznie uczuć i nastawień pozytywnych.
DOŚWIADCZENIA SZCZYTOWE
Rodzaj psychoterapii opracowanej przez Paula Bindrima z Los Angeles,
opartej na idei czołowego przedstawiciela psychologii humanistycznej
Abrahama Maslowa, wg której w pamięci każdego człowieka utrwalają się ze
szczególną mocą różne wspaniałe przeżycia. Przeżycia te mogą być w
procesie terapii doświadczeń szczytowych wywoływane i przypominane. W
pierwszym etapie następuje przypomnienie, w drugim poszukiwanie bodźców,
które mogłyby pomóc taki stan osiągnąć; w trzeciej fazie,
kontemplacyjnej, oddajemy się fantazjowaniu na temat doświadczenia
szczytowego i w czwartej, w opowiadaniu o swych przeżyciach, następuje
ich utrwalanie.
DOTYK
Jedna z form kontaktu -> UZDROWICIELA z pacjentem. Gdyby sporządzić
listę takich form, to wystąpiłyby na niej kolejno: myśl (telepatia),
przekaz słowny (sugestia, hipnoza), obecność (działanie biopolem),
gesty, "passy", wodzenie rękami wzdłuż ciała (wzmocnione oddziaływanie
biopolem), dotyk bezpośredni, nałożenie rąk, przyłożenie, muśnięcie,
pogłaskanie (silne, energiczne oddziaływanie biopól), masaż, ucisk,
wkłucia, uderzenia (silne bodźce bezpośrednie) itp. Jest to oczywiście
klasyfikacja bardzo umowna i zapewne żadna z form nie występuje w
czystej postaci, a splata się z innymi, nie tylko tu wymienionymi.
Niewątpliwie jednak dotyk jest momentem kulminacyjnym, wyrazem
bezpośredniości, gotowości do udzielenia pomocy. W historii medycyny
opisane są tysiące przypadków uzdrawiającego dotyku. Patrz -> TOUCH FOR
HEALTH.
DOTYK DLA ZDROWIA
-> TOUCH FOR HEALTH
DR JEKKYL I MR HYDE
Postacie z powieści Roberta Stevensona symbolizują tkwiące w jednym
człowieku sprzeczności między dobrem i złem.
DUCH
Dawniej oznaczał oddech, tchnienie odróżniające żywych od zmarłych.
Energia psychiczna człowieka. Dusza. Pojęcie dyskutowane w filozofii od
starożytności bez widocznych szans na osiągnięcie jednolitości poglądów.
W -> SPIRYTYZMIE oznacza energię psychiczną człowieka zmarłego bytującą
w zaświatach i czasem dającą o sobie znać podczas -> SEANSÓW
SPIRYTYSTYCZNYCH lub w zjawiskach -> POLTERGEIST. Nauka, mimo że skłania
się do uznania jakichś form bytowania sfery duchowej człowieka po
śmierci, nie znalazła na razie innego określenia na to zjawisko, jak
właśnie duch.
DUM SPIRO, SPERO
Łac. - póki tchu, póty otuchy.
DUSZA
-> DUCH
DWÓJNIK
Sobowtór, fluidal. -> BILOKACJA
DYSTRES
Szkodliwy, niepożądany stres. Długotrwały strumień bodźców negatywnych,
przekraczających możliwości adaptacyjne organizmu. Stan organizmu na
przełomie między drugą a trzecią fazą -> STRESU, tj. odporności i
wyczerpania.
DŻINN
Potężny duch, który wg wierzeń islamskich może przybierać różne postacie
pozostające na usługach człowieka znającego odpowiednie magiczne
zaklęcie.
EDEN
Raj Ogród rozkoszy. Miejsce, gdzie przebywali pierwsi ludzie Adam i Ewa,
i które utracili. W przenośni miejsce piękne i szczęśliwe.
EGO
-> PSYCHOANALIZA
EGOIZM
Przedkładanie interesu własnego nad interes innych ludzi. Przeciwieństwo
-> ALTRUIZMU. Egoizm jest wg niektórych poglądów jedną z ważniejszych
sił aktywizujących człowieka i przyczynia się do postępu. W skali
społecznej ma to znaczenie w dyskusjach na temat roli liberalizmu w
gospodarce i problemów osłony społecznej. Interesujące jest też
spojrzenie na egoizm z punktu widzenia zasady -> MIEĆ BY BYĆ.
EGZALTACJA
Przesadne, nadmierne wyrażanie poglądów i uczuć.
EGZORCYZMY
Zaklęcia i modlitwy służące w kościele katolickim do wypędzania z
człowieka (dawniej także zwierzęcia lub przedmiotu) diabłów i złych
duchów. Do dziś istnieją oficjalnie w liturgii katolickiej. Patrz też ->
OPĘTANIE.
EJDETYZM
Zdolność psychiczna do bardzo dokładnego opisywania rzeczy i zjawisk
niedawno oglądanych w stopniu znacznie przekraczającym normalny zakres
takich możliwości u większości ludzi. Często łączy się te uzdolnienia z
-> JASNOWIDZTWEM.
EKLIPTYKA
Koło na sferze niebieskiej, wzdłuż którego obserwuje się roczny ruch
Słońca, będący wynikiem ruchu Ziemi dookoła Słońca. Wzdłuż ekliptyki
rozmieszczonych jest 12 znaków -> ZODIAKU.
EKOLOGIA
Nauka o zależnościach pomiędzy organizmami a środowiskiem.
EKRANOWANIE NATURALNE
Od dawna zaobserwowano, że w budownictwie wiejskim stosuje się wiele
sposobów neutralizowania szkodliwego promieniowania geopatycznego. Za
skuteczne uważa się np. budowanie podłóg z kamieni i gliny, układanie
dużych kamieni w narożnikach domów, lub obsadzanie domów brzozami.
Skutkują też skóry z dzika położone pod łóżkiem włosiem do góry. Podobne
właściwości mają liście paproci, czeremchy, jesionu, jemioły i jałowca.
W łóżku dobrze jest rozłożyć kilka warstw lnianej tkaniny. Właściwości
odpromieniowujące mają też pęczki różnych zawieszonych wewnątrz ziół,
szczególnie kocanki, słomy owsianej, sitowia. Z roślin doniczkowych
takie właściwości posiadają geranium i paprocie.
EKRANY RADIESTEZYJNE
Inaczej odpromienniki, które eliminują szkodliwe napromieniowanie
pochodzące przede wszystkim z różnych cieków wodnych. Przebywanie w
pomieszczeniu, w którym ma miejsce takie promieniowanie, powoduje liczne
dolegliwości: bóle głowy, zdenerwowanie, bezsenność itp. Wg informacji
Polskiego Towarzystwa Psychotronicznego w Polsce można kupić gotowe
ekrany lub jeżeli pomieszczenie ma jakieś wyjątkowe parametry, zamówić
wykonanie specjalnego ekranu radiestezyjnego. Zainstalowanie musi być
wykonane przez doświadczonego radiestetę. Patrz też -> EKRANOWANIE
NATURALNE.
EKSPERYMENT MEDYCZNY
Poważnym argumentem przeciwko różnym teoriom i poglądom. medycyny
niekonwencjonalnej jest to, że efekty, które ona osiąga, nie są w
znacznej ich części potwierdzane na drodze eksperymentu medycznego,
którego kardynalną zasadą jest powtarzalność i odtwarzalność wyników.
Dowodzi się, że nazbyt wiele twierdzeń medycyny niekonwencjonalnej
opartych jest na wyciąganiu wniosków z niepowtarzalnych, jednorazowych
zdarzeń i nieprawomocnym ich uogólnianiu. Zwolennicy medycyny
niekonwencjonalnej z kolei głoszą, że to nauka nie dysponuje na tyle
precyzyjnymi narzędziami, aby mogła kategorycznie twierdzić o
prawdziwości wielu obserwowanych praktycznie zjawisk. Jeśli zaś fakty
istnieją w niezgodzie z nauką, gorzej dla nauki a nie dla faktów. Dodają
oni ponadto, że ponieważ zjawiska te korzystnie wpływają na człowieka, a
już na pewno mu nie szkodzą, ich naukowe udowadnianie nie jest
konieczne.
EKSPRESJA
Wyraziste uzewnętrznianie uczuć i przeżyć.
EKSTAZA
Stan zachwytu i uniesienia powstający z reguły w oderwaniu od
rzeczywistości, co nie znaczy, że nia ma on wpływu na przeżycia
psychiczne człowieka, a zwłaszcza na jego samopoczucie.
EKSTERIORYZACJA
-> BILOKACJA
EKSTRASENS
Człowiek obdarzony wybitnymi zdolnościami uczestniczenia w zjawiskach ->
PSI. W niektórych publikacjach oznacza -> UZDROWICIEL.
EKSTRASENSORYK
Fenomen. Człowiek odznaczający się szczególnymi zdolnościami
uczestniczenia w zjawiskach -> PSI.
EKSTRASENSORYKA
Dział wiedzy zajmujący się badaniem i opisywaniem potencjalnych
możliwości organizmu człowieka i nowych rodzajów percepcji, opartych na
przestrzenno-czasowej specyfice czynności nerwowo-psychicznej człowieka
oraz oddziaływań psychofizycznych. Patrz hasło -> PSI.
EKSTRASYSTOLE
Arytmie, zaburzenia rytmu serca, powstające z przyczyn nerwicowych lub
po znacznym wysiłku fizycznym. Jedno z klasycznych schorzeń dobrze
dających się leczyć zabiegami akupresurowymi wykonywanymi techniką
digitopunkturową, tj. pionowymi uciskami palców. Leczenie tą metodą
stosuje m.in. -> GARNUSZEWSKI, czołowy polski znawca technik ->
REFLEKSOTERAPII.
EKTOPLAZMA
Hipotetyczna substancja organiczna wydzielająca się z ciała -> MEDIUM w
stanie hipnotycznym.
ELEKTRET
Ciało słabo przewodzące prąd elektryczny o trwałej polaryzacji
elektrycznej, dzięki czemu wykazuje właściwości trwałych lub okresowych
magnesów. Może też w swym otoczeniu wywoływać silne pola elektryczne.
Niektóre zjawiska -> PSI wiąże się właśnie z występowaniem tych
właściwości w ciałach organicznych.
ELEKTROAKUPUNKTURA
Metoda -> AKUPUNKTURY, w której wykorzystuje się stymulację prądem
elektrycznym przepuszczanym przez igły wkłute w -> AKUPUNKTY.
ELEKTROENCEFALOGRAM (EEG)
Zapis bioelektrycznej aktywności mózgu.
ELEKTROFIZJOLOGIA
Dział fizjologii zajmujący się rejestracją i analizą bioelektrycznej
czynności komórek i tkanek.
ELEKTROKARDIOGRAM (EKG)
Zapis bioelektrycznej aktywności mięśnia sercowego.
ELEKTROMIOGRAF (EMG)
Zapis bioelektrycznej aktywności mięśni.
ELEKTROPUNKTURA
Metoda -> AKUPUNKTURY, w której działa się prądem elektrycznym na ->
AKUPUNKTY.
ELEKTROTERAPIA
Stosowanie prądów elektrycznych w leczeniu (m.in. galwanoterapia,
jonoforeza, elektrostymulacja, diatermia, elektrowstrząsy,
elektroakupunktura, elektropunktura itp.).
ELEKTROSTYMULACJA
Działanie prądem elektrycznym o odpowiednio dobranej charakterystyce na
mięśnie i ścięgna, pobudzanie ich skurczów. Wstępne próby z różnymi
elektrostymulatorami są obiecujące. Osiągnięto już znaczne rezultaty w
przyroście mięśni u sportowców, można też spodziewać się korzystnych
wyników w zastosowaniu eletrostymulacji w leczeniu skrzywień kręgosłupa
i innych wad postawy u dzieci.
ELIKSIR ŻYCIA
Cudowna substancja, kamień mądrości, kamień filozoficzny, a przede
wszystkim napój, którego zażycie dawało pożądane efekty. Znane były
głównie eliksiry życia lub eliksiry nieśmiertelności, oraz inne o mniej
tajemniczych właściwościach, jak eliksir mądrości czy eliksir miłości.
Także współcześnie w laboratoriach całego świata poszukuje się takich
leków i preparatów o cudownej mocy, które powstrzymywałyby starzenie
się, przywracały młodość, pamięć. Jak dotąd, mimo ciągłych poszukiwań
takiego cudownego leku efekty są niewielkie. Wciąż najważniejszy eliksir
życia tkwi w nas samych, w naszym -> ZDROWYM STYLU ŻYCIA. Jako
ciekawostkę przytaczamy fragment bardzo starego przepisu na sporządzanie
eliksiru długowieczności. "Weź 8 funtów soku mercurialnego, 2 funty soku
z ogórecznika, 12 funtów miodu i gotuj aż się spieni, a potem przepuść
przez hipokras (trójkątna lniana szmatka). Trzy kieliszki białego wina,
cztery uncje pokruszonego korzenia gencjany zostaw na 24 godziny
podgrzewając i mieszając co pewien czas, przesącz przez szmatkę. Połącz
oba produkty i postaw wszystko na ogniu, niech się warzy aż do uzyskania
konsystencji gęstego syropu. Przelej do ciemnych butelek, pij codziennie
rano po jednej łyżeczce na czczo." Interesujące jest to, że w składzie
surowców użytych do powstania tego starodawnego eliksiru długowieczności
wymienia się -> OGÓRECZNIK, którego tak ciekawe właściwości lecznicze
odkryto dopiero niedawno.
ELLISA AUTOPSYCHOTERAPIA
Metoda autopsychoterapeutyczna opracowana przez psychoterapeutę Alberta
Ellisa. Podstawowym jej założeniem jest racjonalizacja emocjonalnych
nastawień. Wg Ellisa autopsychoterapia głównym powodem różnych ->
FRUSTRACJI, zachowań neurotycznych są nieracjonalne poglądy dotyczące
własnych możliwości i powinności oraz idealistycznych oczekiwań
dotyczących przebiegu wydarzeń. Przyjmowanie takich postaw zakładających
powodzenie we wszystkim i zawsze, naraża zainteresowanego w przypadku
niepowodzenia i niekorzystnego rozwoju sytuacji na poważne wstrząsy
psychiczne i psychosomatyczne. Podstawą Ellisa autopsychoterapii jest
wszechstronne samodzielne dążenie do zmiany nieracjonalnych postaw na
drodze analitycznej, logistycznej, edukacyjnej i wolicjonalnej.
EMOCJE
Silne uczucia, przeżycie wzruszenia, podniecenia, gniewu, strachu,
radości. Mogą być wywołane bodźcami zewnętrznymi lub wewnętrznymi.
Emocje są odczuwane przede wszystkim jako stan psychiczny, ale pod ich
wpływem zachodzą także zmiany w stanie fizjologicznym, następuje
wzmożenie aktywności wydzielania wewnętrznego (hormony), przyspieszeniu
lub zahamowaniu ulegają niektóre czynności organizmu. Wywołanie emocji
jest integralnym składnikiem niektórych technik medycyny
niekonwencjonalnej.
EMPATIA
Wczuwanie się w położenie innych osób, identyfikowanie się z nimi i ich
przeżyciami.
EMPIRYZM
Kierunek filozoficzny uznający doświadczenie za wyłączne źródło
poznania.
ENDORFINA
Endogenna morfina o właściwościach neurohormonu o bardzo silnym
działaniu antybólowym. Endorfina wydzielana jest przez przysadkę mózgową
m.in. pod wpływem nakłuć w -> AKUPUNKTURZE i bodźców elektrycznych w ->
ELEKTROPUNKTURZE, co wyjaśniałoby uśmierzające i kojące działanie tych
zabiegów.
ENERGETYZATORY
Wzory (rysunki) przedmiotów magicznych opracowane przez znanego
psychotronika -> BUŁŁYSZKĘ. Oglądanie i kontemplowanie energetyzatora w
określonych warunkach ma mieć korzystny wpływ na zdrowie i dobre
samopoczucie. Krzysztof Bułłyszko przypisuje poszczególnym
energetyzatorom określone właściwości i wiąże je z koncepcją i
znaczeniem -> CZAKRAMÓW. (Patrz specjalne wydanie pisma "Skandale" z
1991 r.)
ENTROPIA
Pojęcie termodynamiczne będące miarą nieuporządkowania układu. Drugie
prawo termodynamiki będące dotąd jednym z filarów porządku wszechświata,
brzmi: entropia wszechświata wykazuje tendencję do wzrostu. Oznacza to,
że wszechświat zmierza ku rozproszeniu. Ostatnio jednak pojawiły się
niezwykle frapujące hipotezy, że także w materii nieożywionej można
zaobserwować tendencje do samoporządkowania się i samoorganizacji
niewytłumaczalne na gruncie dotychczas obowiązujących praw nauki. Byłoby
to sprzeczne z ww. drugą zasadą termodynamiki i sprzeczne z ogólnym
prawem entropii. Nie sposób przecenić znaczenia tej informacji dla
wszystkich niewyjaśnionych dotąd zjawisk, którymi zajmuje się m.in. ->
PARAPSYCHOLOGIA. Oznacza to ni mniej ni więcej, że także nauka ścisła
(Ilja Prigogin odkrywca tych zjawisk jest chemikiem) natrafia na
zjawiska, które istnieją, ale których wytłumaczyć racjonalnie na razie
nie można.
ENZYMY
Substancje białkowe odgrywające ważną rolę katalizatorów w procesie
regulacji przemiany materii i innych funkcji życiowych w organizmach.
ERGOTERAPIA
Leczenie pracą. Terapia zajęciowa. Ergoterapia ma wszechstronne
zastosowanie i znaczenie lecznicze kinezyterapeutyczne i
psychoterapeutyczne.
ERRARE HUMANUM EST
Łac. - błądzenie jest rzeczą ludzką.
ESCHATOLOGIA
Poglądy dotyczące pośmiertnych losów człowieka i końca świata.
ESKULAP
Bóg w mitologii greckiej sprawujący opiekę nad medycyną.
ETIOLOGIA
W medycynie oznacza naukę o przyczynach chorób i czynnikach
chorobotwórczych.
ETOLOGIA
Nauka o zachowaniu się zwierząt. Wiele badań i wniosków z dziedziny
etologii służy do wyjaśniania i komentowania zachowań ludzkich, co jest
przedmiotem różnych dyskusji i kontrowersji. Bardzo ciekawy jest np.
pogląd, że społeczeństwa ludzkie coraz bardziej będą tworzyć
makroorganizmy funkcjonujące na podobnej zasadzie jak mrowiska lub
rodziny pszczele.
EUDAJMONIZM
Pogląd w filozofii starożytnej uznający dążenie do osobistego szczęścia
za najwyższe dobro i wyłączny motyw ludzkiego postępowania.
EUFORIA
Subiektywne wrażenie zdrowia, szczęścia i dobrego samopoczucia. Często
następstwo choroby psychicznej. Powstaje też po zażyciu narkotyków. Może
być wywołana na drodze -> SUGESTII HIPNOGENNEJ.
EUMOL ACTIV
Lek zawierający wyciąg oleisty z nasion -> WIESIOŁKA, cenny ze względu
na zawarty w nim kwas gamma-linolenowy (GLA) działający m.in.
antymiażdżycowo.
EUSTRES
Stres pozytywny, dodatni, przyjemny, stymulujący. Strumień bodźców
odbieranych jako wsparcie, akceptacja, zachęta, doping. Stan organizmu w
pierwszej fazie -> STRESU, alarmowej, przebiegającej w lekkiej formie,
bez radykalnych przejść do fazy drugiej i trzeciej tj. odporności i
wyczerpania.
EUTANAZJA
Spowodowanie śmierci człowieka uważanego za nieuleczalnie chorego na
jego żądanie lub pod wpływem współczucia. Dyskusja na temat eutanazji
zwanej czasem "miłosierną śmiercią" lub prawem do "humanitarnej
śmierci", toczy się na całym świecie. Prawo większości krajów zabrania
tego rodzaju praktyk. Badania wykazują jednak stopniowy wzrost
akceptacji społecznej dla eutanazji.
EUTONIA
Odczuwanie wrażeń płynących z głębi własnego ciała. Wywoływanie zjawiska
eutonii jest m.in. celem licznych technik relaksacyjnych i
medytacyjnych.
EUTYFRONIKA
Termin zaproponowany przez polskiego filozofa Józefa Bańkę dla nauki o
życiu ludzkim w systemach technicznych. J. Bańka uważa, że należy dążyć
do maksymalnego uproszczenia i nie komplikowania życia ponad rzeczywiste
potrzeby. Patrz -> OCKHAMA BRZYTWA. Powiada on m.in.: "Trudniejszym
bowiem zadaniem od komplikowania rzeczy i sytuacji jest upraszczanie ich
z powrotem (...). Każdy przeciętnie inteligentny człowiek potrafi
stwarzać dalsze komplikacje, ale trzeba nieprzeciętnej osobowości, aby
dojść do prostoty w swoim postępowaniu w stosunkach zarówno rzeczowych
jak ludzkich". Uwaga ta może w całej rozciągłości odnosić się do dwu co
najmniej sytuacji frustrujących człowieka niepotrzebnie: pierwsza -
kiedy na każdym kroku spotyka się z mętną frazeologią i napuszonym
stylem języka władzy i druga - kiedy spotyka się z wybitnym co prawda
lekarzem w swojej specjalności, ale który nie potrafi ze swym pacjentem
rozmawiać normalnym, prostym, ludzkim językiem.
FAITH HEALING
Leczenie wiarą. Cudowne ozdrowienia spowodowane żarliwą wiarą i modlitwą
nie zdarzają się nader często. Kościół katolicki, podobnie jak i inne
religie, nie wyklucza możliwości cudownych ozdrowień, ale skrupulatnie i
przy pomocy aparatury naukowej i ekspertów medycyny bada i swym
autorytetem potwierdza jedynie te przypadki, które nie budzą żadnych
wątpliwości. Tak np. w -> LOURDES, najsłynniejszym miejscu znanym z
takich cudownych ozdrowień, odwiedzanym co roku przez setki tysięcy
wiernych, od 1958 r. odnotowano do dziś kilka tysięcy uzdrowień, ale
surowe komisje zatwierdziły oficjalnie tylko 65. Z reguły dotyczyło to
ciężkich przypadków kalectwa lub chorób nieuleczalnych. Takich cudownych
miejsc jest na świecie kilkanaście, w tym także Częstochowa, ściślej
cudowny obraz "Czarnej Madonny". Kościół nie wyjaśnia cudownych
uzdrowień z punktu widzenia nauki, dba jedynie o naukowe potwierdzenie
zmian powstałych wskutek cudownego wyleczenia. Racjonaliści utrzymują,
że zachodzą tu szczególnie silne efekty -> PLACEBO i -> AUTOSUGESTII.
FANTASMAGORIA
Przywidzenie, złudzenie, iluzja, omamy wzrokowe, urojenia.
FANTOM
W medycynie, model anatomiczny do studiów i ćwiczeń. W psychotronice
fantom to -> SOBOWTÓR, -> FLUIDAL itp. Znany jest efekt bólu
fantomowego, poczucie bólu w utraconej kończynie.
FARMAKOGNOZJA
Nauka o leczniczych właściwościach surowców roślinnych, ich
przygotowywaniu, dawkowaniu.
FARMAKOPUNKTURA
-> AKUPUNKTURA połączona z wprowadzaniem w nakłute miejsca preparatów
leczniczych. Metoda stosowana szczególnie przy nerwobólach.
FARMAKOTERAPIA
Leczenie za pomocą leków.
FATALIZM
Przekonanie o nieuchronności zdarzeń i nieodwracalności losu. Postawy
fatalistyczne powodowane czasem zupełnie błahymi niepowodzeniami
potęgują-> DYSTRES. Istnieje teoria, że takie nastawienia z reguły nie
są wynikiem okoliczności zewnętrznych, lecz wypływają z naszego wnętrza,
złego nastawienia do samego siebie, braku samoakceptacji.
FATUM
Nieuchronność zdarzeń, przeznaczenie, los.
FAUST
(Ok. 1480 - 1540). Johann Faust. Filozof, alchemik, lekarz,
czarnoksiężnik. Studiował m.in. magię i sztuki czarnoksięskie w
Krakowie. Bohater wielu dzieł literackich i mitu o pakcie zawartym z
diabłem, któremu ofiarowuje duszę w zamian za wiedzę, panowanie i
możność użycia świata. To w jego usta J.Goethe włożył ów jeden z
najsłynniejszych sloganów o przemijalności świata: "Chwilo trwaj! jesteś
tak piękna".
FELLMAN FRANCISZEK
Bioenergoterapeuta. Jako jeden z pierwszych stosował zbiorowe seanse
terapeutyczne i przekazywanie energii -> BIOPOLA za pośrednictwem
telewizji. Prowadzi bardzo dokładną dokumentację swej działalności.
Wynika z niej, że poprawa występuje u około 65 - 85% pacjentów.
Wielokrotnie poddawał się badaniom naukowców, w tym w 1984 r. w USA.
Autor książki -"W kręgu nieznanej energii".
FENOTYP
Uzewnętrzniony oddziaływaniem warunków środowiskowych i stylu życia ->
GENOTYP. Przy sprzyjających warunkach zewnętrznych zakodowane w
genotypie cechy i możliwości mogą w pełni ujawnić się i rozwinąć. ->
ZDROWY STYL ŻYCIA, wiedza na temat własnego genotypu, umożliwiają
racjonalne wykorzystanie pozytywnych dyspozycji wrodzonych oraz
ograniczenie cech negatywnych.
FETYSZ
Przedmiot posiadający magiczną moc wskutek wcielenia się weń jakiegoś
bóstwa lub siły nadprzyrodzonej. Rodzaj -> AMULETU.
FILIPIŃSCY CHIRURDZY
-> PSYCHOCHIRURGIA
FILOGENEZA
Analiza i opis historii rozwoju gatunkowego np. człowieka od jego
początków po dzieje współczesne.
FITOPSYCHOLOGIA
Nauka o badaniach percepcji roślin oraz ich zdolności do wymiany
informacji z innymi organizmami żywymi.
FITORADIESTEZJA
Dział -> RADIESTEZJI zajmujący się badaniem wpływu promieniowania na
rośliny, ich wzajemnym oddziaływaniem na siebie oraz relacjami między
roślinami a człowiekiem. Doświadczenia w tym zakresie są już
wykorzystywane do racjonalizacji upraw rolnych, a szczególnie do hodowli
roślin domowych.
FITOTELEPATIA
Zaobserwowane i opisane w literaturze naukowej zjawisko reagowania
roślin na sygnały pochodzące od ludzi, zwierząt oraz od innych roślin.
Stwierdzono, że roślina nie tylko reaguje na stan psychiczny (napięcie
psychiczne) człowieka, ale że reaguje w sposób wybiórczy, tzn. że
odróżnia sygnały skierowane na nią od sygnałów skierowanych na inne
rośliny. Znane są też fakty przesyłania przez rośliny sygnałów między
sobą w sytuacjach jakiegoś zagrożenia.
FITOTERAPIA
-> ZIOŁOLECZNICTWO
FIZJATRIA
-> PRZYRODOLECZNICTWO
FIZJOLOGIA
Nauka o czynnościach i funkcjonowaniu organizmów żywych w całści i ich
poszczególnych układach, narządach, tkankach, komórkach.
FIZJONOMIKA
Dział wiedzy zajmującej się poszukiwaniem związków między budową ciała,
w szczególności rysów twarzy, a cechami charakteru. Patrz też ->
FRENOLOGIA.
FIZJOTERAPIA
-> PRZYRODOLECZNICTWO
FIZYKA NADZIEJĄ PSYCHOTRONIKI
Na rok 1905 przypadło ogłoszenie przez Alberta Einsteina dwu niewielkich
artykułów, które zapoczątkowały wielką rewolucję w fizyce. Szczególna i
ogólna teoria względności, nowe ujęcie promieniowania
elektromagnetycznego zawarte w teorii kwantów (fotonów), wielka synteza
mechaniki i elektrodynamiki, całkowita niemal zmiana w pojmowaniu i
interpretowaniu zjawisk z dwu krańców: makroświata i mikroświata,
wreszcie ostatnie doniesienia o materii i antymaterii, istnieniu
czarnych dziur, dziwnej cząstce tachionie, która jest szybsza od światła
- to wszystko powoduje, że pod znakiem zapytania staje w ogóle zdolność
człowieka do zrozumienia świata. Jednak z tego ogromnie skomplikowanego
świata fizyki, w którym "coś" jest jednocześnie tu i tam, będąc zarazem
cząstką i falą, powoli wyłania się świat pojęć i światopogląd,jak
powiedział słynny biofizyk F. Capra - "organiczny, holistyczny,
ekologiczny". Paradoksalnie więc nadziei na wyjaśnienie
niewytłumaczalnych jeszcze obecnie zjawisk parapsychologicznych szukać
należy nie w mistyce i magii, ale właśnie coraz bardziej w fizyce.
FIZYKOTERAPIA
Leczenie bodźcami fizycznymi, cieplnymi, elektrycznymi, mechanicznymi,
wodnymi, świetlnymi, promieniowaniem.
FLUID
Wg poglądów spirytystów, prąd o naturze psychicznej wydzielany przez
ludzkie ciało.
FLUIDAL
Sobowtór wydzielony z ciała. Patrz -> BILOKACJA.
FOBIA
Chorobliwy, długotrwały lęk przed różnymi sytuacjami i zjawiskami, z
reguły uświadamianymi przez człowieka, ale trudnymi do opanowania, w
odróżnieniu od lęku, którego przyczyny są najczęściej nieuświadamiane.
Klasycznym przykładem fobii jest np. klaustrofobia - lęk przed
zamkniętym pomieszczeniem.
FONDA JANE
Amerykańska aktorka, w Polsce dobrze znana, szczególnie z filmu "Czyż
nie zabija się koni", zasłużona w tworzeniu i praktycznym
rozpowszechnianiu różnych metod i systemów aktywności fizycznej
połączonej z innymi elementami zdrowego stylu życia takimi jak dieta.
Rozpowszechniła m.in. aerobic w formie tańca, a ostatnio lansuje
specjalną gimnastykę dla kobiet w ciąży.
FOTOGRAFIA DUCHOWA
Fotografia "ducha" osoby zmarłej. Opisane są liczne przypadki
powstawania różnego rodzaju śladów sylwetki osoby zmarłej na
światłoczułej błonie fotograficznej. Wiąże się to z innym zjawiskiem o
podobnym charakterze tzw. -> FOTOGRAFII MYŚLOWEJ, obrazie odtwarzanym na
błonie w wyniku aktywności psychicznej -> EKSTRASENSA, podczas której
przenosi on na kliszę fotograficzną obraz powstały w jego mózgu. Efekt
zaś fotografii duchowej wyjaśnia się dwojako: jako efekt fotografii
myślowej n.t. osoby zmarłej, wyobrażenie sobie przez kogoś jej sylwetki,
twarzy itp. lub jako oddziaływanie o tym samym charakterze, ale
pochodzące z psychoenergii osoby zmarłej, energii, która wraz ze
śmiercią nie ginie i nie rozprasza się, lecz jest bioelementem
wszechświata.
FOTOGRAFIA MYŚLOWA
Obraz wytworzony w mózgu -> EKSTRASENSA n.t. jakiegoś przedmiotu,
osoby,a następnie przeniesiony w wyniku ekspresji myślowej (psychicznej)
na błonę filmową. Z zaobserwowanych przypadków wynika, że ekstrasens
przesyła nie tyle obiektywny obraz (przedmiotu, osoby) lecz obraz
subiektywny przetworzony przez swój mózg.
FRENOLOGIA
Popularna kiedyś, zarzucona obecnie metoda określania cech człowieka na
podstawie kształtu jego czaszki.
FREUD ZYGMUNT
(1856 - 1939). Austriacki neurolog i psychiatra, twórca ->
PSYCHOANALIZY, znanej i popularnej wciąż metody diagnozowania stanu
zdrowia człowieka za pomocą analizy utajonych instynktownych popędów, w
szczególności seksualnych. Wydobycie z podświadomości i ujawnienie
różnych urazów powstałych często w dzieciństwie jest podstawą stosowanej
przez F. Z. terapii. Freudyzm i psychoanaliza są podstawą dla wielu
metod niekonwencjonalnej medycyny.
FRUSTRACJA
Stan ujemnego napięcia psychicznego spowodowanego głównie niemożnością
zaspokojenia potrzeb i osiągnięcia pożądanego celu. Frustracja powoduje
lub wzmacnia wiele stanów chorobowych, jest istotnym składnikiem ->
DYSTRESU, w stanie krańcowym może przejawić się -> AGRESJĄ.
FRUTARIANIZM
Odmiana -> WEGETARIANIZMU polegająca na odżywianiu się wyłącznie
surowymi owocami.
FURIA
Nieopanowane uczucie silnego wzburzenia.
FUTON
Urządzenie do dobrego wypoczynku, snu i relaksu, materac leżący
zazwyczaj wprost na podłodze lub w każdym razie na równym twardym
podłożu. Całe tworzywo, z jakiego sporządza się futon, powinno być
naturalne, pokrowiec z tkaniny lnianej, jedwabnej lub wełnianej, środek
wypełniony wełną, włosiem, bawełną, a najlepiej łuską gryczaną, która
podobno działa jak -> EKRAN RADIESTEZYJNY chroniąc przed szkodliwym
promieniowaniem geopatycznym. Podobne działanie mają też plewy owsiane,
z tym że trzeba je umieścić w bardzo szczelnej wsypie, aby ości nie
przedostawały się na zewnątrz.
FUTUROLOGIA
Nauka o metodach przewidywania przyszłości.
GAJEWSKA JOANNA
Urodzona w I970 r. w Sosnowcu, wsławiła się fenomenalnymi zdolnościami
wzbudzania w swym otoczeniu niezwykłych zjawisk określonych ogólnie
pojęciem -> PSYCHOKINEZY i -> TELEKINEZY. Zjawisko, opisane w wielu
publikacjach w prasie krajowej i zagranicznej oraz w książkach, polegało
na okresowym przemieszczaniu się, często z dużą siłą i szybkością,
różnych przedmiotów, w tym ciężkich mebli w mieszkaniu Gajewskiej Joanny
i w innych miejscowościach, w których ona przebywała. Potrafiła też,
podobnie jak -> GELLER URI, odkształcać różne przedmioty. Twierdziła, że
widzi czasem nad głowami ludzi -> AURĘ w różnych kolorach. Mimo wielu
badań z użyciem specjalistycznego sprzętu i analizy cząstkowych
informacji opisujących przejawianie się tych zjawisk nadal nie ma ich
naukowego wyjaśnienia.
GALEN
Galenus Claudius (130 - 200 n.e.). Wybitny lekarz i twórca wielu
aktualnych do dziś zasad i metod leczenia, służących zarówno klasycznej
jak i niekonwencjonalnej medycynie. Dał podstawy -> HOMEOPATII i ->
ZIOŁOLECZNICTWU.
GALWANOPUNKTURA
-> ELEKTROPUNKTURA
GAPIK LECHOSŁAW
Dr psychologii. Autor wielu publikacjji n.t. -> HIPNOZY. Prowadzi
badania i praktykę w tej dziedzinie.
GARNUSZEWSKI ZBICNIEW
Prof. dr med., najwybitniejszy polski specjalista w dziedzinach ->
RFFLEKSOTERAPII, szczególnie -> AKUPUNKTURY i -> AKUPRESURY. Podczas
pobytów za granicą w Afryce Zachodniej, a następnie w Chinach poznał
wiele ludowych, tamtejszych metod leczenia, w tym różnych technik
refleksoterapeutycznych, jak np. -> SKARYFIKACJA i przede wszystkim
akupunktura. Od lat z ogromnym uporem i zaangażowaniem wzbogaca medycynę
o te metody i techniki leczenia. Jest absolwentem różnych renomowanych
szkół i kursów akupresury w Chinach. Obecnie prowadzi w Polsce praktykę
medyczną w zakresie tych technik i szkoli kadry następców. Jest Prezesem
Polskiego Towarzystwa Akupunktury i specjalistą do spraw akupunktury
przy Ministrze Zdrowia i Opieki Społecznej. Napisał wiele książek i
artykułów na tematy akupunktury.
GELLER URI
Jeden ze słynniejszych w XX w. fenomenów obdarzonych wieloma
zdolnościami paranormalnymi. Urodził się w 1947 r. w Izraelu. Szczyt
sławy osiągnął w latach 70-tych podczas licznych pokazów, w tym także
telewizyjnych, z udziałem wielu sław naukowych, podczas których siłą
woli łamał i wyginał sztućce, odczytywał zakryte teksty i uruchamiał
nieczynne od lat mechanizmy. Geller Uri podobno posługując się siłą woli
zatrzymał kolejkę elektryczną i gasił światła uliczne. Jego przeciwnicy,
w tym słynni magicy twierdzili, że zachodziły tu jedynie wypadki
zbiorowej histerii, podczas której widzowie spostrzegali tylko to, co ->
PRESTIDIGITATOR chciał im pokazać. Podobne zdolności, choć trudno
przesądzić, które z nich są prawdziwe, przejawia i dokumentuje wiele
innych osób. Także i u nas podczas wczasów psychotronicznych ich
uczestnicy, na specjalnych seansach połączonych z tańcem i muzyką,
zginają masowo sztućce, co można było oglądać na jednym z filmów
dokumentalnych.
GEN
Podstawowy element dziedziczenia, najmniejsza cząstka, odcinek kwasu
dezoksyrybonukleinowego (DNA).
GENETOTROFIA
Teoria żywienia zajmująca się badaniem i ustalaniem indywidualnych
potrzeb i norm żywienia w zależności od płci, wieku, ciężaru ciała,
warunków klimatycznych i uwarunkowań genetycznych.
GENOTYP
Zespół genetycznych właściwości odziedziczonych po rodzicach,
wyznaczający możliwości rozwojowe człowieka. Genotyp zrealizowany czy
uzewnętrzniony nazywa się -> FENOTYP. Wyposażenie genetyczne człowieka
jest niepowtarzalne podobnie jak linie papilarne rąk. Tworzy to nowe
możliwości identyfikacyjne przy ustalaniu tożsamości.
GEOMANCJA
Dział wiedzy o miejscach na Ziemi, w których następuje koncentracja
korzystnej energii dla organizmów żywych. Owe miejsca zwane są czasem ->
CZAKRAMAMI Ziemi. Liczne przekazy historyczne mówią, że wyboru miejsc na
budowę miast, grodów, obozowisk, różnych budowli i urządzeń, dokonywano
ze znajomością i wskutek świadomego lub nieświadomego odczuwania owych
dobroczynnych sił. Siły te były znane już w dawnych Chinach. Przypuszcza
się też, że wiele monumentalnych budowli, w tym egipskie piramidy oraz
wiele innych ludzkich przedsięwzięć zrealizowano z uwzględnieniem wiedzy
na ten temat. Obecnie badaniem i wyszukiwaniem takich miejsc zajmuje się
-> RADIESTEZJA. Bardzo wiele źródeł informuje, że jednym z takich
najsilniejszych czakramów Ziemi, obdarzonych szczególnie korzystnymi
siłami pozytywnego energetyzmu jest Wzgórze Wawelskie. Legenda głosi, że
Sziwa rzucił w świat 7 magicznych kamieni, z których jeden spadł właśnie
na miejsce, gdzie dziś wznosi się Wawel, odwieczna siedziba królów
polskich i wielkie siedlisko kultury.
GEOPATYCZNE PROMIENIOWANIE
Promieniowanie emitowane z wnętrza ziemi, wpływające w różny sposób (z
reguły niekorzystny) na człowieka i inne organizmy żywe. Promieniowanie
to wyczuwane jest (odbierane) przez osoby uzdolnione w tym zakresie ->
RADIESTETÓW i bywa przenoszone specyficznym skurczem mięśni na ->
RÓŻDŻKĘ lub -> WAHADŁO. Istota geopatycznego promieniowania nie została
dotąd dostatecznie wyjaśniona.
GEOTRONIKA
Dział -> RADIESTEZJI, w skład którego wchodzą -> RÓŻDŻKARSTWO i ->
RADIESTEZYJNA OCHRONA ŚRODOWISKA.
GERIATRIA
Profilaktyka i leczenie chorób związanych ze starzeniem się i starością.
GERONTOLOGIA
Nauka zajmująca się badaniem, analizą i opisem problemów związanych ze
starzeniem się i starością.
GESTALT TERAPIA
Niem. Gestalt - ciało, postać, kształt. Terapia kształtująca, działająca
na ciało. Jedna z teorii psychoterapeutycznych oparta na założeniach
psychologii humanistycznej. Oceniana jako pośrednia pomiędzy ->
PSYCHOANALIZĄ a teorią -> BEHAWIORALNĄ. Istotą procedury gestalt terapii
jest świadome przeżywanie i aktywne uczestnictwo w terapii połączone z
braniem na siebie odpowiedzialności za samego siebie. Z tego między
innymi źródła wypływają zasady współczesnej -> PROFILAKTYKI, która mówi
"możesz pomóc sobie sam". Twórcą gestalt terapii jest lekarz i psycholog
Frederick Perls. System pracy z ciałem w gestalt terapii w odróżnieniu
od innych technik, np. -> REICHA TERAPII, nie jest tak jednostronny.
Reakcje mięśniowe zaciskające, różne opory, napięcia nie są przełamywane
a wykorzystywane w procesie terapeutycznym. Sięgając do różnych
konkretnych technik gestalt terapia kładzie nacisk na holistyczną wizję
pacjenta i zintegrowaną pracę z ciałem.
GIMNASTYKA
Forma aktywności fizycznej. System specjalnie dobranych ćwiczeń i metod,
które mają wspomagać rozwój fizyczny i sprawnościowy człowieka.
Gimnastykę najogólniej można podzielić na leczniczą, korekcyjną,
higieniczną i sportową.
GINSENG
-> ŻEŃ-SZEŃ
GLA
Kwas tłuszczowy, gamma-linolenowy (GLA) zaliczany do grupy tzw. ->
NIEZBĘDNYCH NIENASYCONYCH KWASÓW TŁUSZCZOWYCH (NNKT), szczególnie cenny
w profilaktyce chorób układu krążenia. Podstawowy składnik leku o nazwie
-> BORAGOGLANDYNA 100, do produkcji którego głównym surowcem są nasiona
-> OGÓRECZNIKA LEKARSKIEGO. Dzienne zapotrzebowanie człowieka na GLA
wynosi około 200-400 mg.
GLORIA
Chwała, sława. W niektórych publikacjach także oznacza krąg świetlisty
otaczający głowę. Patrz -> AURA.
GŁODÓWKA
Specyficzna forma wzmacniania i odmładzania organizmu oraz leczenia
różnych dolegliwości i chorób poprzez krótko lub długoterminowe
powstrzymywanie się od spożywania posiłków. W literaturze spotyka się
wiele klasyfikacji, typów i technik przeprowadzania głodówki. Podstawową
przesłanką i motywem terapii głodówkowej jest przypuszczenie,
potwierdzone licznymi obserwacjami i doświadczeniami praktycznymi, że
organizm współczesnego człowieka na fakt pozbawienia dopływu pokarmów
reaguje szerokim zakresem korzystnych reakcji, a m.in. są to: -
usunięcie z organizmu nadmiaru złogów, zwyrodniałej tkanki, substancji
balastowych oraz różnych trucizn pochodzących z zatrutego środowiska;
- ogólny głęboki wypoczynek wszystkich narządów i organów będących
następstwem znacznego ograniczenia przemiany materii i spowolnienia
wielu funkcji życiowych; - aktywizacja rezerw i naturalnych sił
obronnych organizmu. Głodówka w tym wypadku ma znaczenie sygnału
alarmowego uruchamiającego normalnie nieczynne rezerwy i siły. Mówi się
też o odmłodzeniu organizmu, który w procesie regeneracji po zakończeniu
głodówki odbudowuje zużytą tkankę zastępując ją tkanką młodą. Równie
rozległe i interesujące mogą być efekty psychiczne. Podjęcie decyzji o
głodówce i wytrwanie w niej jest trudne i wymaga koncentracji sił
wolicjonalnych. W przebiegu głodówki wyróżnia się z reguły trzy fazy:
przygotowawczą, autolizy (głodówki właściwej) oraz regeneracji, a w
każdej z nich kilka stadiów. Oczywiście każdy, kto zdecyduje się na
dłuższą niż 1 - 2 dniową głodówkę, musi zasięgnąć porady lekarza, a co
najmniej przestudiować fachową literaturę na ten temat. Ze względu na
szczególne znaczenie i wzrost popularności różnych terapii głodówkowych
podaję za Waldemarem Świrskim (skrypt) interesującą tabelę obrazującą
przebieg procesów zachodzących podczas głodówek. Ich szczegółowa analiza
dostarcza nie tylko wniosków dotyczących samej głodówki, ale rzuca także
dodatkowe światło na przebieg podstawowych procesów życiowych człowieka.
GNOM
Wg dawnych wierzeń podziemny duszek strzegący ukrytych skarbów.
Życzliwie traktowany przez człowieka czasem odpłaca mu swą wzajemnością.
GNOZA
Wiedza tajemna dostępna nielicznym wybranym, próba łączenia rozumu i
wiary.
GONITWA MYŚLI
Zjawisko znacznego przyśpieszenia i natłoku myśli występujące w
przypadkach chorób psychicznych, ale także w sytuacjach zagrożenia,
frustracji. Gonitwa myśli jest dość typowym przypadkiem dolegliwości
nękających współczesnego człowieka. Antidotum na to stanowią m.in. różne
techniki -> MEDYTACJI, ćwiczeń fizycznych, -> PSYCHOTERAPIA.
GORĄCZKA
Podwyższenie temperatury ciała powyżej normy (przeciętnie 35,4 - 36.6
stopni C). Niezależnie od przyczyny gorączka jest w większości wypadków
świadectwem podjęcia walki z chorobą i stwarza siłom obronnym organizmu
lepsze warunki skutecznego działania. W podwyższonej temperaturze
szybciej płynie krew, aktywniej działają limfocyty, przyśpieszone i
zdynamizowane są różne procesy obronne, a atakujące ustrój
mikroorganizmy mają gorsze warunki bytowania. Można obrazowo porównać
gorączkę do stanu alarmowego, kiedy wszystko podporządkowuje się jednemu
celowi. Dlatego też zwalczanie różnymi środkami każdego podwyższenia
temperatury nie jest celowe. W przypadku długotrwałego i znacznego
podwyższenia temperatury można dopiero podejmować w porozumieniu z
lekarzem próby jej obniżenia.
GRAFOLOGIA
Dział wiedzy, który próbuje określić i opisać osobowośc człowieka na
podstawie oceny charakteru jego pisma. Poddając wnikliwej analizie
pismo, można nie tylko określić m.in. płeć, wiek, wykształcenie,
zdolności i upodobania, ale także stan zdrowia, wady, zalety i różne
skłonności. Charakter pisma jest niezmienny przez całe życie i
doświadczony grafolog bez trudności ustali, dysponując materiałem
porównawczym, kto jest autorem rękopisu.
GRAFOMANCJA
Umiejętność przepowiadania przyszłości na podstawie pisma ręcznego.
Można domniemywać, że grafomancja wywodzi swoje wnioski z wnikliwej
analizy grafologicznej.
GRAY MARTIN
Marcin Grajewski, polski Żyd, autor biograficznej książki, na podstawie
której nakręcono wyświetlany w Polsce serial pt. "Wszyscy, których
kochałem". Sławę zdobył przede wszystkim inną książką: "Siły życia".
Jest ona świadectwem wielkiej wiary w niespożyte siły człowieka, który
przeszedł piekło, stracił dwukrotnie wszystko: rodzinę i bogactwo, ale
zachował w sobie jeszcze tyle optymizmu, żeby u innych budzić nadzieję i
wiarę w sens życia.
GROCHMAL STANISŁAW
Prof. Stanisław Grochmal, neurofizjolog, gorący zwolennik naturalnych
metod leczenia. Autor pięknej książki: "Zaufaj sobie".
GRUPY SPOTKANIOWE
Technika terapeutyczna, metoda rozwoju zwana inaczej terapią, nastawiona
na klienta. Twórcą metody grup spotkaniowych jest Carl R. Rogers, jeden
ze współtwórców kierunku psychologii humanistycznej. Wg niego: "w
człowieku tkwią ogromne zdolności do rozumienia samego siebie i do
konstruktywnych zmian w sposobie bycia i zachowania (...) najlepsze
warunki do ujawnienia i urzeczywistnienia tych zdolności tworzą pewną
specyficzną relację z drugim człowiekiem". Decydujące znaczenie w grupie
spotkaniowej ma osobowość terapeuty.
GRZYBEK TYBETAŃSKI
Grzybek japoński. Przepis wg -> SROKI z jego "Poradnika Ziołowego": Do
250 g krowiego surowego lub przegotowanego mleka (grzybek ginie w
temperatrze powyżej 40 stopni C) wrzucić grzybek tybetański wielkości
orzecha po uprzednim opłukaniu go pod bieżącą wodą. Zostawić pod
przykryciem i w zacienionym miejscu na dobę. Przecedzić mleko przez
sitko i pić. Grzybek po opłukaniu użyć do następnej porcji mleka. Pić
przez miesiąc. Kurację powtarzać 3 - 4 razy w roku. Jednorazowe wypicie
mleka zakwaszonego grzybkiem nie daje rezultatu. Tak przyrządzone mleko
wzmacnia organizm, leczy zaburzenia trawienne, nadkwasotę, obstrukcję,
uspokaja. W trakcie kuracji nie należy jeść ryb konserwowanych, tłustych
i zimnych mięs i wędlin. Grzybek rozrasta się, należy go więc co pewien
czas (gdy osiągnie podwójną objętość) dzielić na połowę tak, aby użyta
do kuracji porcja miała wielkość mniej więcej orzecha.
GURU
W hinduizmie guru to mistrz, nauczyciel, duchowy przewodnik. Tak też
byli nazywani przywódcy duchowi u Sikhów. Współcześnie, szczególnie w
przeniesieniu na grunt Zachodu, pojęcie guru zostało nadmiernie
rozszerzone na niemal każdego, kto naucza i głosi zasady hinduskiej
filozofii i różnych związanych z nią metod i technik życia.
GUSŁA
Rytualne zabiegi odpędzające i odczyniające zło albo przynoszące zło dla
wroga.
HABITAT
Część środowiska naturalnego, w którym osobnicy danego gatunku znajdują
najdogodniejsze warunki życia. W przypadku człowieka pojęcie habitatu
znacznie rozszerza się i obejmuje nie tylko środowisko naturalne,
przyrodnicze ale także materialne warunki życia, problemy kultury,
współżycia społecznego, potrzeby psychiczne, zdrowotne itp.
HADES
W mitologii greckiej bóg podziemnego świata, później pojęcie to
poszerzono na królestwo zmarłych.
HAHNEMANN
Hahnemann Samuel Friedrich Christian (1755 - 1843), lekarz niemiecki,
twórca kierunku medycyny zwanej -> HOMEOPATIĄ.
HALUCYNACJE
Zaburzenia spostrzegania, złudne postrzeganie rzeczy nieistniejących.
Występuje pod wpływem narkotyków (halucynogenów), w przypadkach
całkowitej izolacji od wszelkich bodźców zewnętrznych albo w stanach
skrajnego wyczerpania. Objawy halucynacji mogą występować także pod
wpływem długotrwałych -> MEDYTACJI i -> GŁODÓWEK.
HATHA JOGA
-> JOGA
HARMONIA
Z punktu widzenia potrzeb psychicznych człowieka najbardziej pożądany
stan ładu, przyjaźni i wzajemnej życzliwości w kontaktach
międzyludzkich. W znaczeniu psychosomatycznym zgodność i współdziałanie
(wzajemne wspieranie się) procesów fizycznych i psychicznych. Stan
typowy dla koncepcji zdrowia z punktu widzenia medycyny wywodzącej swe
poglądy z systemu hinduizmu, buddyzmu i islamu.
HARRIS CLIVE
Współcześnie działający angielski -> BIOENERGOTERAPEUTA wielokrotnie
odwiedzający Polskę. Podczas każdej wizyty przyjmuje wiele tysięcy
pacjentów. Oddziałuje "przyłożeniem ręki", co ze względu na znaczne
liczby pacjentów trwa zazwyczaj od kilku do kilkunastu sekund. Jest to
przedmiotem różnych wątpliwości i zastrzeżeń, choć liczba doniesień o
uleczeniach czy poprawie stanu zdrowia po spotkaniu z Harrisem jest
znaczna. Spotkania z Harrisem organizowane są z reguły w kościołach i
zawierają liczne elementy obrządku katolickiego. Ma to niewątpliwy wpływ
na skuteczność zabiegów.
HARTOWANIE CIAŁA
System ćwiczeń fizycznych i zabiegów zwiększających adaptacyjne
zdolności organizmu, poszerzające zakres tolerancji na warunki
ekstremalne, podnoszące odporność immunologiczną. Hartowanie polega
m.in. na systematycznej aktywności fizycznej realizowanej także w
skrajnych warunkach atmosferycznych (deszcz, wiatr, śnieg, zimno, upały
itp.), stosowaniu silnych bodźców cieplnych (zimne natryski i obmywanie
ciała, nacieranie śniegiem, natryski naprzemienne gorące i zimne) oraz
różnych bezpośrednich bodźców fizycznych: chodzenie boso, masaże itp.
HEALER
Ang. -> UZDROWICIEL
HEDONIZM
Doktryna uznająca przyjemność za najwyższe dobro człowieka, a unikanie
przykrości za warunek szczęścia.
HELIOBIOLOGIA
Dział nauki zajmujący się badaniem wpływu aktywności słonecznej na
organizmy żywe.
HELIOTERAPIA
Leczenie kąpielami słonecznymi. Warunkiem skuteczności helioterapii jest
odpowiednie dozowanie i stopniowanie. Zbyt intensywne -> OPALANIE jest
zdecydowanie szkodliwe, a uzyskana w jego efekcie opalenizna uważana
często za objaw zdrowia jest niestety świadectwem niewiedzy lub
beztroski. Natomiast ostrożnie dawkowane, stopniowo poszerzane kąpiele
słoneczne, najlepiej pobierane w ruchu. dają wiele korzyści. W rachubę
wchodzą tu nie tylko skutki promieniowania, poczucie komfortu cieplnego,
pełna wentylacja całej skóry, ale także hartujące i bakteriobójcze
działanie promieni słonecznych.
HEMOTERAPIA
Leczenie krwią lub preparatami krwiopochodnymi. Krew bogato wysycona
wieloma aktywizującymi substancjami i czynnikami działa jak
najkorzystniejszy zestaw leków. Krew przetacza się podczas operacji bądź
wskutek powstania ubytków z innych powodów (krwotoki). Specyficzną formą
hemoterapii jest -> AUTOHEMOTERAPIA, tj. stosowanie w celach leczniczych
własnej krwi, pobranej przed spodziewanym zabiegiem. Autohemoterapia
stosowana w celach -> DOPINGU w sporcie jest zakazana.
HETEROSTAZA
Wytworzenie w organizmie nowego stanu równowagi przez podwyższenie
poziomu odporności w wyniku pobudzenia mechanizmów adaptacyjnych i
obronnych. Stan ten może być rezultatem -> ZDROWEGO STYLU ŻYCIA, ->
HARTOWANIA, -> TRENINGU. Pewne elementy tego stanu mogą wystąpić po
przebytej chorobie, w procesie leczenia środkami -> MEDYCYNY NATURALNEJ.
HIBERNACJA
W medycynie klasycznej oznacza metodę leczniczą polegającą na
spowolnieniu tempa przemiany materii, w tym m.in. przez obniżenie
temperatury ciała. Od czasu do czasu pojawiają się, także w prasie
fachowej, informacje o przygotowywaniu prób całkowitej hibernacji przez
zamrożenie całego organizmu z zamiarem ewentualnego odmrożenia i
przywrócenia do życia w przyszłości. Zazwyczaj motywem takich zabiegów
byłoby "odłożenie" procesu leczenia jakichś chorób obecnie
nieuleczalnych do czasu, kiedy medycyna znajdzie sposób na ich
wyleczenie. Dany motyw, który może być brany pod uwagę, to nadzieja na
"długowieczność". Ostatnio prasa doniosła o odkryciu w laboratorium koło
Drezna kilkunastu zamrożonych ciał. Jedno należące podobno do
amerykańskiego businessmana, zmarłego w 1936 r. i wtedy zamrożonego,
udało się przywrócić do życia po blisko 50-ciu latach przebywania w
stanie śmierci "lodowej". Trudno w to uwierzyć, ale przecież w pełni
prawdziwe są informacje o przechowywaniu w stanie zamrożenia w
temperaturze ciekłego azotu różnych tkanek ludzkich. Np. w Pekinie w
takiej zamrażalni-banku tkanek przechowuje się około 200 m.kw. skóry
ludzkiej.
HIGIENA
Dział medycyny zajmujący się badaniem i analizą wpływu otoczenia na
zdrowie człowieka. Higiena praktyczna to system zaleceń dotyczących
zachowania się i postępowania polegającego na unikaniu szkodliwych dla
zdrowia czynników oraz wykonywaniu czynności ochraniających i
wspierających zdrowie (mycie ciała, sen, odżywianie się, racjonalny
wypoczynek itp.).
HIPERSTEZJA
Nadmierna wrażliwość pacjenta (medium) na odczuwanie bólu i innych
silnych wrażeń doznawanych podczas zabiegów bioterapeutycznych
(magnetycznych). Niektórzy magnetyzerzy informują, że podczas zabiegów
terapeutycznych następuje czasem zjawisko eksterioryzacji wrażliwości,
pacjent odczuwa wtedy różne bodźce (dotknięcia, ukłucia itp.) w pewnej
odległości od powierzchni skóry.
HIPNOANALIZA
Wykorzystanie -> HIPNOZY w -> PSYCHOANALIZIE. Jest to metoda, którą
wprowadził -> FREUD, dążąc do tego, ażeby pacjent mógł dotrzeć w stanie
hipnozy do przykrych doświadczeń z różnych, szczególnie wczesnych
okresów swego życia. Jak wykazały praktyczne doświadczenia, metoda ta
dawała wyniki jedynie w niektórych stanach głębokiej hipnozy,
przypominających trans somnambuliczny osiągalny tylko u niewielu
pacjentów.
HIPNODIAGNOZA
Diagnozowanie na podstawie reakcji i zachowania człowieka poddanego ->
HIPNOANALIZIE. Metoda ta polega na wydobywaniu z odległych nieraz
pokładów podświadomości różnych zdarzeń i urazów, które mogły spowodować
niekorzystne stany psychiczne, a w ślad za nimi niekorzystne zmiany
fizyczne i różne choroby psychosomatyczne. Metoda hipnodiagnozy
przypomina klasyczny wywiad, w którym hipnotyzer wspólnie z pacjentem
docieka istotnych przyczyn aktualnych stanów zdrowia pacjenta.
HIPNODRAMA
Odpowiednik -> PSYCHODRAMY z zastosowaniem -> HIPNOZY. W hipnodramie wg
-> GAPIKA mamy do czynienia z podobnym przebiegiem jak w psychodramie z
tym, że zachowania osób zahipnotyzowanych są bardziej spontaniczne, a
oni sami są bardziej otwarci i skłonni do zwierzeń i współpracy z
przeprowadzającym hipnodramę.
HIPNOTERAPIA
-> PSYCHOTERAPIA prowadzona w szczególnych warunkach stanu
hipnotycznego. Wg -> GAPIKA możliwe są trzy zasadnicze systemy działania
w hipnoterapii a mianowicie: odreagowanie stłumionych emocji, sugestie
terapeutyczne i uczenie się reakcji. W pierwszym przypadku z reguły
stosowana jest -> HIPNOANALIZA. Najczęściej stosowana jest druga metoda
leczenia za pomocą -> SUGESTII HIPNOGENNEJ. Hipnoterapeuta po
wprowadzeniu pacjenta w stan hipnotyczny przekazuje mu szereg
informacji, poleceń, zakazów i nakazów dotyczących np. pozbycia się
nałogu, uśmierzenia bólu, likwidacji stanów lękowych, zaburzeń
funkcjonalnych, bezsenności, fobii itp. Głównie jednak chodzi tu nie o
zasugerowanie, że nie ma choroby lub nie ma bólu, skoro one fizycznie
istnieją, ale o pobudzenie sił psychicznych pacjenta i wzmocnienie jego
gotowości do walki z chorobą czy też o usunięcie na drodze sugestii
psychosomatycznego składnika tej choroby. Trzecia metoda zwana często
behavioralną polega na tym, że pacjentów w stanie hipnotycznym uczy się
odpowiednich zachowań i reakcji korzystnych dla zdrowia bądź oducza się
zachowań niekorzystnych. Stosunkowo szerokie zastosowanie może mieć
hipnoterapia w psychoterapii, zwalczaniu nerwic, zaburzeniach
osobowości, stanach lękowych, fobiach, seksuologii, uzależnieniach i
szeroko rozumianych schorzeniach psychosomatycznych. Tego rodzaju metodą
posługuje się m.in. -> KASZPIROWSKI, który uważa, że jego telewizyjne
seanse są specyficzną formą stosowania sugestii hipnogennej.
HIPNOLOGIA
Nauka o zjawiskach hipnotycznych.
HIPNOTYZM
Dawniejsza nazwa zabiegów hipnotycznych. Obecnie -> SUGESTIA HIPNOGENNA.
HIPNOZA
Stan świadomości zbliżony do snu (choć w dosłownym znaczeniu snem nie
jest), wywołany na drodze sugestii przez hipnotyzera. W stanie hipnozy
utrzymywany jest pełny kontakt hipnotyzera z osobą zahipnotyzowaną, a
podatność jej na sugestie znacznie wzrasta. Wg -> GAPIKA wszystkie
współczesne badania nad hipnozą wskazują jednoznacznie, że mamy w tym
przypadku do czynienia z naturalnymi przyrodniczymi zjawiskami
charakterystycznymi dla funkcjonowania człowieka w specyficznych i dość
ściśle określonych sytuacjach psychologicznych. Obserwuje się m.in. w
hipnozie obniżoną aktywność kory mózgowej, z tym że nie obejmuje to tych
obszarów korowych, w których znajdują odbicie polecenia hipnotyzera.
Pobudliwość mięśni jest zwiększona, zwiększają się także, nieraz
znacznie, możliwości wysiłkowe. Wprowadzenie w stan hipnotyczny polega
zwykle na kilkuminutowym stosowaniu: słownej sugestii, nakazu
koncentracji na określonym przedmiocie, wykonywaniu określonych ruchów
dłońmi przed oczyma hipnotyzowanego, dotyk. Często techniki te są
wykonywane łącznie. Nie każdy jest w jednakowym stopniu podatny na
hipnozę i nie jest to wprost zależne od jego wiary w hipnozę ani też od
tego, czy jest to osoba oceniana jako "silna" czy "słaba". Duże
znaczenie odgrywa osobowość hipnotyzera. Opisano wiele wypadków
popełnienia przestępstw w stanie hipnozy. Uważa się jednak, że
hipnotyzer nie jest w stanie złamać swymi nakazami systemu wartości
przyjętego przez osobę poddaną hipnozie. W większości krajów przepisy
ograniczają możliwość stosowania hipnozy, w szczególności występów
publicznych. Uważa się, że hipnoza narusza niebezpiecznie sferę
intymności człowieka. Możliwa jest też -> AUTOHIPNOZA. Uważa się, że i w
świecie zwierząt mamy do czynienia z licznymi przypadkami hipnozy Np.
wąż i jego ofiara. Prof. -> MANCZARSKI prowadził także udane
eksperymenty z hipnotyzowaniem zwierząt przez człowieka. Co ciekawe -
dotyczyło to pcheł.
HIPOCHONDRIA
Przesadna troska o własne zdrowie wyrażająca się m.in. w drobiazgowym
przestrzeganiu zaleceń higienicznych. Czasem ma to skutek odwrotny,
wpędza hipochondryka w stan ciągłego niepokoju prowadzącego do różnych
schorzeń psychosomatycznych.
HIPOKINEZJA
Ograniczenie aktywności ruchowej, powszechnie występujące obecnie
zjawisko spowodowane m.in. czynnikami cywilizacyjnymi, niesie ze sobą
wiele zagrożeń dla zdrowia wskutek ograniczenia zdolności
przystosowawczych organizmu, spowolnienia przemiany materii, nadwagi i
otyłości i wielu innych niekorzystnych skutków dotyczących spadku
ogólnej wydolności i sprawności fizycznej. Hipokineza jest jednym z
głównych -> CZYNNIKÓW RYZYKA przyczyniającym się do powstawania głównie
chorób układu krążenia i różnych schorzeń psychosomatycznych. Jedynym
środkiem ograniczającym i eliminującym rozległe niekorzystne skutki
hipokinezy jest systematyczna aktywność fizyczna. Patrz: -> RUCH i ->
NORMY AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ.
HIPOKRATES
(460 - 377 p.n.e). Lekarz nazywany często ojcem medycyny. Opracował
m.in. znaną do dziś klasyfikację typów temperamentu człowieka
(sangwinik, flegmatyk, melancholik, choleryk). Jest też autorem do dziś
stosowanej z niewielkimi zmianami -> PRZYSIĘGI HIPOKRATESA, będącej
kodeksem moralnym lekarza.
HOLIZM
Pogląd, że zjawiska należy rozpatrywać całościowo. W naukach o
człowieku, a szczególnie w medycynie pojęcie holizmu ma znaczenie
zasadnicze, oznacza, że zarówno w diagnostyce, jak i w terapii pacjent
powinien być traktowany jako jedność psychosomatyczna. Wszelkie
działanie na jego ciało wywiera wpływ na jego psychikę i odwrotnie,
każdy impuls psychiczny nie pozostaje bez wpływu na ciało. Istnieje
pogląd, że współczesna medycyna klasyczna jest zbyt mało holistyczna,
stąd jej częste porażki w zetknięciu z metodami medycyny
niekonwencjonalnej.
HOLOGRAFIA
Wg WEP holografia to "metoda zapisu całkowitej informacji o oświetlonym
obiekcie, niesionej przez falę elektromagnetyczną (świetlną, radiową,
mikrofalową, rentgenowską); polega na równoczesnej rejestracji fazy fali
i jej amplitudy. Istotą holografii jest przetwarzanie informacji fazowej
na amplitudową". Tyle definicja. Dla zajmujących się niewyjaśnionymi
dotąd różnymi nadnaturalnymi procesami objętymi ogólną nazwą -> PSI
niezwykle ciekawy i inspirujący może być efekt holografii polegający na
odtworzeniu w całości fotografowanego obiektu jedynie z części
fotografii. Wysuwa się w związku z analizą tego typu zjawisk i funkcji
wiele hipotez, próbujących wyjaśnić takie zjawiska paranormalne jak ->
JASNOWIDZTWO czy -> TELEPATIA.
HOMEOPATIA
Podwaliny homeopatii kładli w swej teoretycznej i praktycznej
działalności lekarskiej -> HIPOKRATES i -> PARACELSUS. Pełną doktrynę
homeopatii opracował -> HAHNEMANN, wywodząc nazwę tego kierunku ze słów
greckich: homoion - podobny i patos - cierpienie, a za jej główną
wytyczną przyjmując zasadę: similia, similibus curantur, co oznacza:
podobne należy leczyć podobnym. Wszystkie inne metody leczenia sprzeczne
z zasadami homeopatii Hahnemann nazwał -> ALLOPATIĄ. Najogólniej rzecz
biorąc leczenie homeopatyczne polega na podawaniu choremu w odpowiednich
dawkach, z reguły w bardzo dużym rozcieńczeniu, takiego leku, który jest
w stanie wywołać u zdrowego człowieka takie objawy, jakie wywołuje
zwalczana choroba. Istota i sens homeopatii polega m.in. na następującym
wnioskowaniu: W klasycznej medycynie stosuje się przede wszystkim zasadę
anti... tj. podaje się leki niszczące i bezpośrednio zwalczające
bakterie i inne organizmy atakujące ustrój. Zastępuje się w ten sposób i
wyręcza organizm w jego funkcjach, co powoduje, że jego siły obronne są
wyłączone z walki, następuje specyficzna dezorganizacja i demobilizacja
ustroju. Celem zaś zabiegu homeopatycznego jest pobudzenie organizmu,
zaalarmowanie go, zmuszenie do podjęcia walki. Wprowadzając do organizmu
substancje podobnie działające jak czynnik chorobowy podpowiadamy ciału,
jak ma walczyć, jakie wytwarzać własne substancje zwalczające chorobę.
Bardzo ważne w homeopatii jest indywidualne diagnozowanie dotyczące nie
tylko samej choroby, ale także analizujące obszernie indywidualne cechy,
predyspozycje i właściwości danego organizmu. Dopiero po wszechstronnym
rozpoznaniu dobiera się precyzyjnie odpowiedni lek, określa jego
stężenie i sposób podania. Homeopatia nie może być też traktowana jako
jedyna uniwersalna metoda leczenia. Sami współcześni homeopaci twierdzą,
że musi ona być skorelowana z innymi metodami, musi być wkomponowana w
nowoczesny system leczenia i stanowić jego ważne uzupełnienie. Podobne
cele i zasady przyświecają m.in. -> HARTOWANIU, -> ZIOŁOLECZNICTWU,
stosowaniu -> AUTOSZCZEPIONEK i walce z -> LEKOMANIĄ. W wielu miastach
Polski istnieją już apteki homeopatyczne. Przestrzec należy przed nazbyt
samodzielnym preparowaniem i stosowaniem leków homeopatycznych.
HOMEOSTAZA
Stan równowagi czynnościowej organizmu umożliwiający mu normalne
funkcjonowanie. Do stałych elementów homeostazy zaliczają się m.in.
ciepłota ciała, ciśnienie krwi, stężenie różnych składników chemicznych
(np. PH) i wiele innych.
HOMO HOMINI LUPUS
Łac. - człowiek człowiekowi wilkiem. Dziś, kiedy postępuje stan
dezintegracji społeczeństw i mamy do czynienia z różnymi przejawami
wrogości i agresji, odwraca się czasem to powiedzenie na nieco
żartobliwe, pełne jednak autoironii: -> LUPUS LUPI HOMINEM - wilk
wilkowi człowiekiem.
HOMUNKULUS
Karzełek, człowiek sztucznie stworzony w retorcie alchemika.
HORMONY
Substancje wydzielane do krwiobiegu przez gruczoły wydzielania
dokrewnego, regulujące na drodze chemostymulacyjnej, m.in. poprzez
aktywizację -> ENZYMÓW, większość procesów życiowych. Znane jest i
opisane działanie około 401 hormonów.
HOROSKOP
Wg R. Prinke i L. Weresa: "Horoskop jest mapą pozycji Słońca, Księżyca
oraz planet, wykonywaną dla określonych współrzędnych
czasoprzestrzennych, to znaczy dla ściśle wyznaczonego miejsca i czasu".
Horoskop jest więc układem ciał niebieskich oglądanych z miejsca
urodzin. Stąd m.in. jego równorzędna nazwa - kosmogram. Dodać należy, że
niemal wszystkie publikowane w prasie pod tą nazwą rubryki nie są
horoskopami z punktu widzenia -> ASTROLOGII. R. Prinke i L. Weres tak
dalej definiują pojęcie horoskopu: "Kosmogram natomiast umożliwia
obserwację kompleksowej psychofizycznej reakcji organizmu ludzkiego w
dowolnej fazie określonego cyklu planetarnego". Uważa się, że istnieje
ścisły związek pomiędzy układem ciał niebieskich a zdrowiem człowieka i
jego samopoczuciem i powodzeniem. Występują tu pewne analogie pomiędzy
oddziaływaniem -> RYTMÓW KOSMICZNYCH na takie rytmy biologiczne, jak
okołodobowy, tygodniowy, miesięczny itp., a ogólniejszymi i
trudniejszymi do zinterpretowania ogólnymi rytmami wyznaczanymi przez
układ ciał niebieskich, których różnorodne konstelacje mogą wpływać na
długotrwałe, subtelne procesy życiowe człowieka. Stąd m.in. spotyka się
czasem poglądy o determinującej roli kosmogramu w życiu człowieka.
Sztuka opracowywania, a szczególnie interpretowania horoskopu nie jest
prosta i wymaga dużej wiedzy i doświadczenia. Wg klasycznej koncepcji
opracowujący horoskop uwzględnia co najmniej cztery główne elementy:
Planety - rodzaj energii, symbole cech i procesów;
Aspekty - wartości kątowe, wzajemne położenia planet wyznaczające
jakość ich oddziaływania;
Znaki Zodiaku - stanowią jakby szersze tło informujące o sposobie
przejawiania się i zastosowania energii;
Domy horoskopu - określają dziedzinę życia i zakresy działania energii
planet i ich aspektów.
Horoskop nie jest przepowiednią. Informuje jedynie, jaki człowiek jest,
z czym przyszedł na świat. Horoskop nie przesądza ani nie przewiduje,
czy człowiek potrafi ten potencjał należycie wykorzystać. Jednak znając
swój kosmogram-horoskop człowiek może, uzbrojony w wiedzę o swych
możliwościach, lepiej pokierować swym życiem.
HORYZONTALNY I WERTYKALNY ROZWÓJ CZŁOWIEKA
W rozważaniach filozoficznych i psychologicznych prof. Józefa
Kozieleckiego znajdujemy m.in. interesującą tezę n.t. dwu
podstawowych dróg rozwojowych człowieka: wertykalnej i horyzontalnej.
Koncepcja wertykalna mówi o takim rozwoju człowieka, w którym swoje
miejsce w życiu, osiągnięcia, pozycję ocenia on przez ciągłe
porównywanie się z innymi (jestem lepszy, jestem gorszy). W koncepcji
horyzontalnej uwaga człowieka koncentruje się na samorozwoju, położeniu
nacisku na rozwój wewnętrzny oraz wzbogacaniu swej osobowości bez
deprymującej konieczności sprostania zewnętrznym, często powierzchownym
wymaganiom.
HOSPICJUM
Idea i system pojęć i praktycznej działalności związanej z
towarzyszeniem człowiekowi podczas ostatniego etapu jego życia.
Stworzenie mu w tym okresie nie tylko ludzkich, godziwych warunków
bytowania i ograniczenia cierpień, ale także złagodzenie poprzez
specjalne techniki -> PSYCHOTERAPII lęku przed śmiercią. Medycyna
niekonwencjonalna odważnie podjęła ten problem poszerzając pole nadziei
na przedłużenie życia, ograniczenie cierpień, jak i na irracjonalną być
może, ale za to niezwykle istotną nadzieję na kontynuację w różnej
formie życia po śmierci.
HUMAN POTENTIAL MOVEMENT (HPM)
Ruch ukrytych potencjalnych możliwości ludzkich. Intelektualny i
praktyczny prąd i kierunek poszukiwań nowych możliwości tkwiących w
człowieku, przytłumionych przez skostniały, sformalizowany i pozostający
pod dyktatem techniki i mitu o dobrobycie, styl życia. Nurt ten wywodzi
się z podstaw psychologii humanistycznej i nawiązuje do holistycznej
filozofii orientalnej. Szerokie podstawy tego kierunku, który
niewątpliwie jest bardzo bliski wielu przedstawicielom medycyny
niekonwencjonalnej, opisał pięknie Fritjof Capra w książce - "Punkt
Zwrotny".
HYDROPUNKTURA
Działanie stymulujące silnym strumieniem wody na -> AKUPUNKTY.
HYDROTERAPIA
-> WODOLECZNICTWO
IDEOPLASTIA
Wg -> OCHOROWICZA: "Ideoplastią nazywamy urzeczywistnienie się w
osobniku pewnego wyobrażenia, spełnienia pewnego faktu, wytworzenia się
pewnego stanu, a to niezależnie od tego, czy owo urzeczywistnienie było
wywołane przez poddanie osoby drugiej czy przez spełnienie własnego,
danego sobie samemu nakazu (autosugestia), czy też nawet niezależnie od
własnych lub obcych poddawań". Szczególnie interesującym przejawem jest
np. wystąpienie zjawiska ideoplastii po zabiegu hipnotycznym, kiedy to
już w pełnej świadomości stanów i odczuć "zadanych" w hipnozie zjawiają
się na ciele wyraźne, nawet krwawiące, znaki będące rezultatem tych
wyobrażeń, -> STYGMATY.
IGŁOTERAPIA
-> AKUPUNKTURA
ID
-> PSYCHOANALIZA
ILORAZ INTELIGENCJI
Metoda określania zakresu inteligencji polegająca na porównaniu tzw.
wieku umysłowego (rozwojowego) dziecka wyrażonego w miesiącach do wieku
kalendarzowego i pomnożonego przez 100. Iloraz inteligencji w badaniach
za pomocą testów specjalnych określa stan rozwoju funkcji umysłowych w
procentach.
ILUZJA
Złudzenie, urojenie, zaburzenia w spostrzeganiu.
IMAGINACJA
Wyobrażenia, fantazja, urojenia.
IMMUNOLOGIA
Nauka o naturalnej odporności organizmu na czynniki chorobotwórcze.
Zakres zainteresowań immunologii w ostatnich latach znacznie się
poszerzył w związku z pojawieniem się takich chorób, jak -> AIDS,
nasileniem się zjawisk -> ALERGII, rozwojem -> TRANSPLANTOLOGII, a
ostatnio pojawieniem się -> CFS. W wielu metodach i technikach medycyny
niekonwencjonalnej mówi się wiele o wpływaniu na wzmocnienie bariery
immunologicznej, nie wyjaśnia się jednak bliżej tych procesów. Coraz
częściej różne środowiska medyczne podnoszą problem rozległych
niebezpieczeństw, jakie dla kondycji biologicznej społeczeństwa wynikają
ze stałego obniżania się odporności immunologicznej człowieka na wiele
starych i nowych zagrożeń. Głównym z nich jest postęp techniczny. Bez
należytej ochrony środowiska, zdrowego stylu życia, zbliżenia do natury,
zachowania zdolności do odbierania i wykorzystywania sygnałów środowiska
i pochodzących z wewnątrz organizmu, życie ludzkie będzie skazane na
coraz większą degradację. Dalszą, kontrowersyjnie dyskutowaną przyczyną
są postępy samej medycyny, która wprowadzając coraz bardziej
skomplikowane techniki leczenia i rozległą farmakoterapię rozwiązuje
wprawdzie wiele problemów, ale zarazem tworzy nowe, często bardziej
skomplikowane syndromy zagrożeń biologicznych całych populacji jak ->
LEKOMANIA czy pogarszanie się -> BANKU GENETYCZNEGO. Środków
zmierzających do wzmocnienia sił odpornościowych ustroju trudno, co
ciekawe, szukać w obrębie medycyny klasycznej. Dużo więcej ma do
zaoferowania medycyna niekonwencjonalna dzięki bogactwu dietetyki,
ziołolecznictwu, rozbudowywanej psychoterapii i innym regulatorom i
stymulatorom naturalnych sił organizmu. Wszystkie naturalne środki,
jeżeli nawet nie wzmacniają wprost układu immunologicznego, to
zastępując i wypierając różne środki farmakologiczne przyczyniają się w
konsekwencji do jego umocnienia. Najważniejsza zatem jest ->
PROFILAKTYKA i -> ZDROWY STYL ŻYCIA.
IMPULSATOR MANCZARSKIEGO
Urządzenie, które miało służyć nawiązaniu kontaktów telepatycznych, a
także wywoływaniu stanów hipnotycznych.
INDEKS SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ
Opracowana przez dr Krzysztofa Zuchorę metoda oceny ogólnej sprawności
fizycznej obejmująca pomiar następujących prób: szybkości, skoczności,
siły ramion, gibkości, wytrzymałości, siły mięśni brzucha. Każda z prób
jest punktowana w skali 1 - 6 (minimalny, dostateczny, dobry, bardzo
dobry, wysoki, wybitny). Suma punktów daje ogólną ocenę kondycji
fizycznej. Ogromną zaletą I.S.F. jest jego prostota
- można go realizować wszędzie bez specjalnych urządzeń oraz
uniwersalność
- można za jego pomocą ocenić sprawność osób w każdym wieku, a dzięki
odpowiednim przeliczeniom porównywać sprawność osób w różnym wieku i
płci między sobą.
INKARNACJA
W wierzeniach hinduskich oznacza wcielenie bóstwa w konkretną formę
doczesną. W niektórych opisach dotyczących zjawisk -> SPIRYTYZMU pojęcia
inkarnacji używa się dla przypadków wcielenia się ducha zmarłej osoby w
osobę żywą -> MEDIUM.
INKOHERENCJA
Rozkojarzenie
INTEGRACJA
Proces tworzenia całości z różnych części. W medycynie
niekonwencjonalnej oznacza połączeznie wysiłków różnych metod i technik
leczenia w jeden logiczny system wspomagania człowieka w jego walce o
długie, zdrowe życie. Patrz też -> HOLIZM i -> PSYCHOSOMATYKA.
INTROSPEKCJA
Samoobserwacja własnych zachodzących wewnątrz procesów psychicznych.
Rozwój zdolności introspekcyjnych i -> SAMOŚWIADOMOŚCI jest w ramach
medycyny niekonwencjonalnej jedną z fundamentalnych zasad leczenia
różnymi technikami psychoterapeutycznymi.
INSTYNKT
Wrodzona zdolność i umiejętność wykorzystywania określonych czynności
zapewniających elementarne możliwości przetrwania danego gatunku. Wśród
podstawowych instynktów wymienia się m.in.: ucieczki, odrzucenia, walki,
rodzicielski, seksualny, stadny. Pojęcie instynktu stanowi jeden z
zasadniczych elementów -> PSYCHOANALIZY. Instynkty są istotnym
czynnikiem sterującym życiem zwierząt. U człowieka są one zepchnięte do
podświadomości, skąd wciąż dają o sobie znać w najbardziej
nieoczekiwanych momentach.
INTUICJA
Intuicja jest cechą przypisywaną jedynie człowiekowi. W nauce tzw.
intuicjonizm zakłada możliwość poznawania niektórych procesów i zjawisk
bez poznania empirycznego. W wielu działach medycyny niekonwencjonalnej
uważa się intuicję za jeden z zasadniczych sposobów poznawania ludzi i
zdarzeń.
INWOLUCJA
Rozwój wsteczny. W medycynie oznacza procesy stopniowego ograniczania
czynności i sprawności funkcjonowania starzejących się organizmów. W
wielu metodach i technikach medycyny niekonwencjonalnej mówi się o
ograniczaniu i cofaniu się zmian inwolucyjnych (np. przywrócenie siwym
włosom ich pierwotnej barwy) pod wpływem zabiegów psychoterapeutycznych.
IRRACJONALIZM
Pogląd, że istnieją środki poznania dostarczające wiedzy, której treść
nie da się sprawdzić. Irracjonalizm oznacza też postawę umysłową
przyjmującą pewne racje nie na podstawie siły argumentów lecz
autorytetu, wierzeń, tradycji. W znaczeniu potocznym irracjonalizm
oznacza też zachowanie jawnie nie prowadzące do zakładanego celu.
Irracjonalizm bywa często wynikiem dogmatyzmu i lenistwa
intelektualnego.
IRYDODIAGNOSTYKA
Metoda wykrywania i rozpoznawania chorób na podstawie zmian zachodzących
na tęczówce oka. Sztuka ta była znana już w odległej starożytności.
Stosował ją i opisał m.in. lekarz faraona Tutenhamona, El Aks.
Największe zasługi w opracowaniu naukowych podwalin współczesnej
irydodiagnostyki stworzył Węgier V. Peczely. W Polsce metoda ta nie
znalazła jak dotąd należnego uznania w oczach medycyny klasycznej.
Próżno informacji na jej temat szukać w medycznych encyklopediach i
podręcznikach. Wydaje się jednak, że dalsze ignorowanie irydodiagnostyki
nie będzie możliwe wobec napływających z całego świata informacji
potwierdzających liczne praktyczne zastosowania tej dyscypliny. Wg
znawców irydodiagnostyki na tęczówce oka odzwierciedlają się wszelkie
zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu i jego poszczególnych narządów.
Różne zmiany w zabarwieniu tęczówki, pojawienie się plamek, kropek,
cieni i innych znaków, ale także ich wielkość, kształt i miejsce
pojawienia się na tęczówce, wszystko to doświadczony lekarz posługujący
się metodą irydodiagnostyki potrafi wykorzystać do postawienia właściwej
diagnozy. Każdy organ wg tej metody ma swe dokładnie określone miejsce
na tęczówce. Opracowane i wciąż unowocześniane mapy oka lewego i prawego
są już tak szczegółowe i precyzyjne, że ich schematy mogą być
wykorzystane w irydodiagnostyce komputerowej. Irydodiagnostyki nie można
uprawiać amatorsko. Do umiejętności "czytania z oczu" dochodzi się, jak
podkreślają sami irydolodzy, przez wiele lat studiów i praktyki opartej
na solidnej wiedzy medycznej. Metoda ta jest często kojarzona z innymi
sposobami diagnostyki i leczenia. Jako ciekawostkę można podać, że z
koloru oczu można wywnioskować o predyspozycjach chorobowych. Irydolodzy
wyróżniają 12 odcieni tęczówki. Np. kolor niebieski oznacza skłonność do
chorób płuc i dróg oddechowych oraz chorób reumatycznych, brązowy -
usposabia do chorób układu trawiennego i zaburzeń nerwicowych, natomiast
szary - sygnalizuje tendencje reumatyczne, nieżyty i małą odporność na
infekcje i choroby bakteryjne.
IRYDOLOGIA
Nauka o odzwierciedlaniu się stanów chorobowych na tęczówce oka.
IZOMETRYCZNE ĆWICZENIA
System ćwiczeń opracowany przez Ilse Buck z Austrii. Izometryczne
ćwiczenia polegają na napinaniu i rozluźnianiu mięśni zazwyczaj z
wykorzystaniem jakichś zewnętrznych oporów (ściana, stół, krzesło), lub
po prostu np. przez zaciskanie pięści. Elementy ćwiczeń izometrycznych
odnajdujemy w różnych technikach relaksacyjnych i we wszystkich niemal
formach aktywności fizycznej.
JABŁONOWSKI ZDZISŁAW
Białostocki bioenergoterapeuta stosujący w leczeniu m.in. środki
hipnotyczne. Specjalizuje się w leczeniu chorób o podłożu depresyjnym i
nerwicowym. Współuczestniczył m.in. przy przeprowadzaniu przy pomocy ->
HIPNOZY bezbolesnych porodów.
JACOBSONA TECHNIKA RELAKSACJI
Wyjściowym dla techniki relaksacyjnej Jacobsona jest -> STAN NAPIĘCIA
wywołany współczesnym trybem życia, a przejawiający się m.in.
irytacją, niecierpliwością, podekscytowaniem, odruchami, tikami,
nieproporcjonalnymi reakcjami na różne bodźce, uczuciem niepokoju,
skurczem krtani, szybkim płytkim oddychaniem, szybkim biciem serca,
bezsennością itp. Stan napięcia odnosi się nie tylko do sfery
psychicznej, występuje w całym organizmie, ściślej są to napięcia
psychiczne i fizyczne wzajemnie ze sobą powiązane, nawzajem się
stymulujące. W tej sytuacji napięte są nadmiernie mięśnie, w
specyficznym skurczu pracuje wiele organów i narządów ciała. Relaksacja
(rozluźnienie) nie następuje nawet wtedy, gdy człowiek leży. Stan
napięcia trwa i przenosi się na sferę psychiczną i znów na zasadzie
sprzężenia zwrotnego - wraca do sfery fizycznej. Technika relaksacji
proponowana przez Jacobsona polega na wyuczeniu się wykonywania
określonych, celowych ruchów kończyn, tułowia, głowy po to, by napinając
a następnie rozluźniając mięśnie, nauczyć się panować nad nimi i wtedy
gdy są nadmiernie napięte, powodować ich relaksację. Pomocnymi przy
treningu relaksacyjnym Jacobsona mogą być takie techniki jak ->
IZOMETRYCZNE ĆWICZENIA czy -> STRETCHING.
JAD PSZCZELI
Wydzielany podczas użądlenia pszczoły produkt przypominający swym
składem chemicznym jad żmii lub kobry. Wprowadzony do tkanki wywołuje
miejscową reakcję alergiczną, a także powoduje bliżej nie poznane
reakcje odpornościowe organizmu, co w wielu krajach jest już
wykorzystywane dla celów leczniczych. W Polsce jak dotąd jad pszczeli
nie jest oficjalnie stosowany, natomiast wśród pszczelarzy
rozpowszechnione są poglądy o leczniczym znaczeniu jadu pszczelego w
chorobach reumatycznych, szczególnie w chorobie zwyrodnieniowej stawów i
kręgosłupa oraz różnych zespołach bólowych. Patrz: -> APITOTERAPIA.
JANTRA
W tantryzmie hinduskim rodzaj -> PENTOGRAMU.
JASNOWIDZTWO
Wg -> KLIMUSZKI "jasnowidzenie jest to specyficzna zdolność widzenia
rzeczy wydarzeń przez materię, przestrzeń i poza granicą czasu bez
udziału zmysłów". Większość wypowiadających się w tej kwestii pod
pojęciem jasnowidztwa rozumie wszelkie zdolności do odbioru sygnałów
pozwalających na opis zjawisk i rzeczy bez względu na to, kiedy mają
miejsce, a więc czy działy się kiedyś -> RETROKOGNICJA, mają miejsce
obecnie, czy zdarzą się w przyszłości -> PREKOGNICJA. Istotne jest to,
że jasnowidz nie miał przedtem żadnego kontaktu ani wiedzy dotyczącej
tych konkretnych zjawisk, które odtwarza. W niektórych analizach
jasnowidztwa sięgających często do różnych hipotez naukowych, w
szczególności odnoszących się do zagadnień względności czasu, pojęcie
zdarzeń przeszłych czy przyszłych nie ma większego znaczenia, jeżeli
bowiem inne wymiary istnieją realnie, a nie są tylko postrzegane, czy
uświadamiane przez człowieka, to również pojęcie czasu traci swe
znaczenie. Szczególnie inspirująca jest koncepcja interpretowania
zjawisk jasnowidztwa przez porównanie ich do efektu -> HOLOGRAFII. Na
zasadzie analogii przypuszcza się, że tak samo zorganizowany jest nie
tylko świat materii, ale także świat myśli i przeżyć psychicznych.
Zjawisko pojawiających się więc w umyśle jasnowidza obrazów przedmiotów
czy fragmentów myśli ludzi, znajdujących się nawet w znacznym oddaleniu
od osoby odbierającej, mogą być wyjaśnione na tej drodze. Zaobserwowano
także trudne do wyjaśnienia zjawisko pojawiania się w czynnościach
mózgu, o bardzo niewielki ułamek czasu wcześniej, rozwiązania
określonego problemu, zanim jeszcze mózg w ogóle podjął pracę nad tym
zagadnieniem. Do najsławniejszych jasnowidzów w skali wszechczasów
należeli -> SYBILLA i -> NOSTRADAMUS, a w Polsce -> OSSOWIECKI i ->
KLIMUSZKO.
JATROGENIA
Zaburzenia powodujące rozwój lub pogłębienie choroby w wyniku
niezamierzonego zachowania lekarza stawiającego niewłaściwą diagnozę lub
sugerującego niepomyślny przebieg leczenia. Jatrogenny wpływ na chorego
ma też atmosfera szpitalna. Także usposobienie hipochondryczne może
wywoływać skutki autojatrogenne.
JATTENATTIJUS OLJA
Olej z -> WIESIOŁKA. Lek produkcji szwedzkiej. Cenny ze względu na
obecność kwasu gamma-linolenowego (GLA) działającego antymiażdżycowo. To
samo działanie i zawartość ma Eumol activ.
JEZUS UZDROWICIEL
Jezus Chrystus, Syn Boży, z bożej woli czyniący cuda uzdrowienia,
których bogate opisy znajdujemy w Ewangelii, nie podlega racjonalnej
ocenie ani interpretacji z naukowego punktu widzenia. Także Kościół
katolicki uznając i dzisiaj tego typu uzdrowienia za akt nadzwyczajnej
łaski nie docieka dróg, na jakich tego rodzaju zdarzenia się odbywają,
poprzestając na naukowej opinii, że uzdrawiająca zmiana miała miejsce. W
wielu publikacjach, nie kwestionując boskości Jezusa Chrystusa lub
abstrahując od niej, uważa się Go za najwybitniejszego w skali światowej
fenomena -> UZDROWICIELA obdarzonego ogromną siłą i energią
bioterapeutyczną. Świadczyłyby za takim poglądem opisy zjawisk, jakie
zachodziły w Jego obecności. Temat jest od dawna przedmiotem
zainteresowania i dociekań m.in. astrologów. Okazuje się bowiem, że
kosmogram Jezusa Chrystusa odznacza się wyjątkową mocą.
JĘZYK CIAŁA
Koncepcja opracowana przez Allana Pease, wg której ponad 90% informacji
i kontaktów między ludźmi odbywa się na drodze niewerbalnej. Analizując
sposób zachowania się ludzi, ich gesty, można ocenić ich osobowość,
uzdolnienia, a także stan zdrowia.
JOGA
Sanskrycki termin oznaczający obszerny system
filozoficzno-etyczno-cielesny obejmujący doktryny i zasady życiowe,
postawy i ćwiczenia ciała, ćwiczenia oddechu. Ich równoległe wyznawanie,
zgłębianie i praktykowanie ma na celu osiągnięcie zjednoczenia z
uniwwersalną świadomością. Joga rozpowszechniła się przede wszystkim w
jednej ze swych form - hatha joga. Eksponuje się w niej ćwiczenia
postawy i oddychanie jako drogi prowadzące do zdrowia fizycznego i
umysłowego. Jeden z wybitnych znawców jogi pisał: "Joga jest związaniem
się wszystkimi siłami ciała, umysłu i duszy z Bogiem, wymaga poddania
się dyscyplinie intelektu, emocji i woli oraz oznacza duchową równowagę
pozwalającą odnosić się do wszelkich aspektów życia z równym spokojem".
Klasyczni wyznawcy jogi są bardzo ortodoksyjni i nie pozwalają na żadne
uproszczenia, tak typowe dla współczesnej mody zachodniej, biorącej z
filozofii Wschodu tylko niektóre elementy. Sprawia to z jednej strony,
że jest to system dla większości trudny do zaakceptowania, ponieważ
wymagałby od swych zwolenników radykalnej zmiany w obrębie wyznawanej
przez nich filozofii i strategii życia, na co stać jest bardzo niewielu.
Z drugiej strony zainteresowanie jogą jest tak duże, że wielu ludzi nie
czekając na aprobatę starych joginów uprawia tylko niektóre ćwiczenia i
wplata do swego życia wybrane zasady jogi. Wydaje się, że dla ludzi
Zachodu nie ma innej możliwości i proces samorzutnego czerpania z jogi i
innych systemów wschodnich będzie się, ku oburzeniu różnych -> GURU,
pogłębiał. Z punktu widzenia potrzeb medycyny niekonwencjonalnej
interesujące mogą być szczególnie trzy człony jogi: asana, pranajama,
sanźa.
A s a n a - jest to, myśląc naszymi pojęciami zaczerpniętymi z
gimnastyki, przyjmowanie i wyćwiczenie różnych pozycji ciała, dzięki
czemu zwiększa się jego elastyczność, poczucie panowania nad nim i
zdolność koncentracji. Każda asana ma określony stopień trudności od 1
do 60.
P r a n aj a m a - w uproszczeniu znaczy sztuka oddechu osiągana przez
wyćwiczenie trzech podstawowych faz: wdech, bezdech, wydech. Bezdech
może być wykonywany zarówno przy pełnym wdechu jak i wydechu. Wg
filozofii jogi życie każdego jogina jest mierzone liczbą oddechów.
Pogłębiając oddech, usprawniając funkcje oddechowe można przedłużyć
życie.
S a n ź a - oznacza czystość, lecz nie jest to tylko czystość fizyczna
zachowywana w wyniku zabiegów higienicznych, ale także czystość słów,
myśli oraz intencji. Dla własnego zdrowia konieczne jest rozwijanie w
sobie życzliwości wobec innych i okazywanie im szacunku.
Uważa się też, że każdy uprawiający jogę powinien być wegetarianinem.
JOGGING
To nic innego jak po prostu bieg, bieganie, systematyczny trening
biegowy. Podstawy joggingu stworzył -> COOPER. Ze względu na
wszechstronność, powszechną dostępność i uniwersalność jogging jest bez
wątpienia jedną z najbardziej wartościowych form aktywności fizycznej.
Patrz: -> RUCH.
JON
Atom pierwiastka powiększony o elektron (anion) lub pomniejszony o
elektron (kation), co w zasadniczy sposób zmienia jego właściwości
wykorzystywane w różnych metodach leczenia -> PROMIENIOWANIA
JONIZUJĄCEGO.
JUDO
Sportowa odmiana Ju-Jitsu
JU-JITSU
Grupa dalekowschodnich sportów walki zbliżona do zapasów, których celem
jest wytrącenie przeciwnika z równowagi, przewrócenie i przytrzymanie na
ziemi.
KABALISTYKA
Wróżenie za pomocą specjalnych kart, wywodzące się z kabały czyli prawa
Mojżeszowego. W średniowieczu kabalistyka oznaczała sposób interpretacji
Biblii wg ukrytych znaczeń poszczególnych liter i słów. Kabalista orzeka
na podstawie gematrii (kombinacja liter i ich odpowiedników liczbowych),
notariki (odpowiednie przestawianie liczb i liter) i themury
(odkrywanie, odszyfrowywanie znaczeń). W ujęciu popularnym kabalistyka
oznacza wszelkie wróżenie z kart.
KAIROS
Gr. - miara, umiar. Moment, w którym jednostka jest szczególnie podatna
na wpływ terapeutyczny. Początek takiego momentu powstaje zazwyczaj w
stanie emocjonalnym, który może być spowodowany zarówno załamaniem się
dotychczasowego systemu wartości, jak i pod wpływem szczególnie
intensywnego przeżycia związanego z nowym doświadczeniem.
KALOKAGATHOS
Starogrecka idea wychowania głosząca pełną jedność i harmonię zalet
ciała i umysłu. Kalos kai agathos oznacza piękny i dobry, a pojęcia
piękna i dobra odnoszą się jednako do ciała i umysłu. Zespół fizycznych
i moralnych zalet dobrego obywatela.
KALORIA
Jednostka ciepła. Ilość ciepła potrzebna do ogrzania 1 g wody od 14 do
15 stopni. Podstawowa jednostka służąca do obliczania -> BILANSU
ENERGETYCZNEGO, a zarazem jednostka przeliczeniowa przy różnego rodzaju
-> DIETACH.
KAMIENIE SZLACHETNE
Kamieniom szlachetnym przypisuje się wiele nadzwyczajnych cech, w tym i
właściwości terapeutyczne i energetyzujące. W szczególności cechami tymi
odznaczają się kamienie o strukturze -> KRYSZTAŁU. Wpływ terapeutyczny i
wzmacniający kamieni szlachetnych wiąże się też z innymi czynnikami, jak
np. wpływem planet i znaków -> ZODIAKU. Każdemu znakowi zodiaku jest
przypisany jakiś szczęśliwy kamień. Każdy człowiek i każdy kamień
szlachetny mają pewne specyficzne, jednostkowe i indywidualne cechy.
Umiejętne ich dobranie i zestawienie pozwala na spotkanie jednakowo
rezonujących struktur kamienia i człowieka, co daje korzystne efekty
wzmacniające i terapeutyczne. Każdemu z kamieni szlachetnych przypisuje
się też szczególne właściwości lecznicze. Diament uwalnia od pijaństwa,
szafir leczy choroby oczu i działa psychoterapeutycznie, ametyst łagodzi
agresję, rubin ożywia i przydaje sił witalnych, szmaragd wpływa na oczy,
topaz pomaga zwalczyć gruźlicę, jaspis eliminuje choroby dróg
oddechowych, turkus chroni przed upadkiem i zapewnia powodzenie,
krwawnik ostrzega przed wypadkiem, opal potęguje siły energetyczne
człowieka, ale i dobre i złe, onyks jest kamieniem fatalistycznym, koral
broni przed urokiem, perły regulują pracę serca, granat uśmierza ból,
malachit działa kojąco w podagrze i kolce nerkowej, bursztyn leczy
migdałki, choroby gardła i bóle głowy, agat jest doskonały na amulety, a
magnetyt działa skutecznie w chorobach reumatycznych i rwie kulszowej.
KAMIEŃ FILOZOFICZNY
Poszukiwana przez alchemików substancja, która miała posiadać moc
zmieniania pospolitych pierwiastków w metale szlachetne, głównie w
złoto. Uporczywe i bezskuteczne poszukiwania kamienia filozoficznego
doprowadziły jednak do wielu cennych odkryć, w tym m.in. produkcji
porcelany, soli glauberskiej, arsenu, antymonu, bizmutu, fosforu, prochu
strzelniczego i wielu innych. Kategorię pierwszorzędną kamienia
filozoficznego nazywano Eliksirem Wielkim albo Czerwoną Tynkturą, a
drugiego rzędu Eliksirem Małym lub Białą Tynkturą. Kamień filozoficzny
drugiego rzędu miał moc zmieniania pierwiastków pospolitych w srebro. W
literaturze używa się też pojęcia kamień filozoficzny w znacznie
szerszym pojęciu: idei filozoficznych, sposobu na długowieczność,
osiągania mądrości itp.
KANAŁY ENERGETYCZNE
Inaczej -> MERIDIANY lub -> POŁUDNIKI. Wg zasad -> CHIŃSKIEJ MEDYCYNY, a
w szczególności takich jej technik jak -> AKUPUNKTURA i -> AKUPRESURA,
każdy kanał energetyczny zaopatruje i reguluje działalność konkretnego
organu. Wg aktualnej klasyfikacji przez ciało ludzkie przebiega 14
kanałów energetycznych: płuc, jelita grubego, żołądka,
śledziony-trzustki, serca, jelita cienkiego, pęcherza moczowego, nerki,
osierdzia, potrójnego ogrzewacza, pęcherzyka żółciowego, wątroby,
głównego regulatora tylnego, głównego regulatora przedniego. Wg
niektórych źródeł przebieg kanałów jest zbieżny z przebiegiem dróg
limfatycznych, wg innych nakłada się on na przebieg dróg nerwowych. Przy
przeprowadzaniu zabiegów ważne jest, aby działanie bodźcem na ->
AKUPUNKTY leżące w obrębie konkretnego kanału energetycznego wypadło w
momencie ich największej aktywności, co ma miejsce przez około dwie
godziny w ciągu doby.
KARMA
Jedna z podstawowych zasad religii buddyjskiej odnosząca się do pojęcia
przyczyn i skutków, nawiązująca do przeszłego i przyszłego życia. W
wielu technikach medycyny orientalnej pojęcia tego używa się w węższym
znaczeniu: akcja-reakcja, przyczyna-skutek. Wnioskuje się z tej zasady o
konieczności kierowania uwagi w leczeniu przede wszystkim na przyczyny.
Odpowiada to zachodnim pojęciom -> PROFILAKTYKI, ale jest w praktyce
medycznej Orientu bardziej konsekwentne. Z innego punktu widzenia karma
jako pojęcie filozoficzne oznacza też bilans uczynków i myśli dobrych i
złych wyznaczających los człowieka w kolejnym wcieleniu -> REINKARNACJI.
KARATE
Dalekowschodnia sztuka walki polegająca na zadawaniu ciosów rękami i
nogami we wrażliwe miejsca ciała. Istotą karate jest takie przygotowanie
przez długotrwały trening ciosów, aby przy minimalnych stratach własnych
uzyskać jak największy efekt na ciele przeciwnika.
KARIOLOGIA
Dział nauki zajmujący się problematyką nośników substancji dziedzicznej
jaką są chromosomy. M.in. w ramach, czy w nawiązaniu do dorobku
kariologii wysuwa się hipotezy o człowieku jako przechowalniku
odwiecznej i jedynie nieśmiertelnej substancji genetycznej.
KASANDRA
W mitologii greckiej córka króla Troi Priama, zwiastunka nieszczęścia.
KASZPIROWSKI ANATOLIJ
Rosjanin, z domieszką krwi polskiej. Niewątpliwie najsłynniejszy
współcześnie działający, znany na całym świecie -> UZDROWICIEL.
Szczególną sławę zyskał seansami telewizyjnymi, podczas których
udowodnił praktyczne możliwości -> TELEPSYCHOTERAPII. Wielki spór o to,
czy Kaszpirowski stosuje -> HIPNOZĘ, czy jest to jakiś inny
(energetyczny? bioenergetyczny?) sposób oddziaływania, wciąż toczy się
na naszych oczach. Wielkie wrażenie zrobił np. oglądany w Polsce przekaz
telewizyjny z operacji dwu kobiet, znieczulonych zdalnie przez
Kaszpirowskiego. On sam wciąż wprowadza do swych rozmów ze słuchaczami
nowe wątki i problemy.
KASZTANY
Noszone w kieszeni, przechowywane w szufladzie lub pod łóżkiem
działają podobno antyreumatycznie i mają właściwości słabego -> EKRANU
RADIESTEZYJNEGO.
KATABOLIZM
-> PRZEMIANA MATERII
KATALEPSJA
Stan napięcia mięśni powodujący usztywnienie ciała, występujący m.in. w
-> HIPNOZIE. Stan, w którym są demonstrowane, czasem podczas pokazów
publicznych, -> MEDIA.
KATAPLEKSJA
Odruch obronny w różnych organizmach polegający na znieruchomieniu w
przypadku zagrożenia. Stan taki pod postacią tzw. stuporu może wystąpić
u osób chorych psychicznie.
KATAR
Najpopularniejsza choroba, której można całkiem uniknąć stosując się do
zaleceń w sprawie -> HARTOWANIA. Patrz też -> ZAZIĘBIENIE i -> GORĄCZKA.
KATHARSIS
Oczyszczenie. Pojęcie wywodzące się z filozofii greckiej. Istotą
katharsis jest doskonalenie lub uszlachetnienie. Wg innych poglądów
katharsis oznacza wyładowanie uczuć osiągane podczas wielkich przeżyć
emocjonalnych (sztuka, muzyka). Pojęcie katharsis używane jest też w ->
PSYCHOANALIZIE i oznacza uwolnienie przez odreagowanie od
nieuświadomionych przeżyć wywołujących nerwice. Stan katharsis osiąga
się też w procesie różnych technik -> MEDYTACJI i -> RELAKSU.
KAUTERYZACJA
-> PRZYŻEGANIE
KEEP SMILING
Ang. - zachowajcie pogodę ducha. Właśnie, zachowajcie pogodę ducha bez
względu na sytuację, a unikniecie wielu chorób. Choroba omija pogodnych
i zadowolonych z życia.
KENDO
Dalekowschodnia odmiana szermierki na miecze.
KINESTEZJA
Poczucie ruchów ciała i położenia mięśni, stawów, organów wewnętrznych
względem siebie. Stan osiągany m.in. w wyniku -> MEDYTACJI.
KINEZYTERAPIA
Zwana inaczej gimnastyką leczniczą lub -> MECHANOTERAPIĄ, obejmuje
całość zagadnień związanych z leczeniem za pomocą ruchu. Ćwiczenia
lecznicze dzielą się na bierne - wykonywane przy pomocy terapeuty bez
współudziału pacjenta, czynne - wykonywane przez pacjenta pod kierunkiem
lekarza oraz specjalne (oddechowe, koordynacyjne, rozluźniające). Do tej
grupy zaliczyć też można gimnastykę wyrównawczą i korekcyjną. Bez trudu
można dostrzec liczne związki pomiędzy kinezyterapią a różnymi
niekonwencjonalnymi metodami leczenia, jak np. chiropraktyką w
ćwiczeniach biernych.
KIRLIANA ZDJĘCIE
Zdjęcie fotograficzne uwieczniające promieniowanie wydzielane przez
wszystkie żywe obiekty poddane stymulacji prądem zmiennym o wysokiej
częstotliwości. Istotnym z punktu widzenia medycznego jest to, że
szczegółowa analiza zdjęcia dynamicznego, rejestrującego fenomen
promieniowania w ruchu, pozwala na ocenę stanu zdrowia fotografowanego
ustroju, wskazanie schorzałych miejsc i określenie charakteru
schorzenia. Kirliana zdjęcie potwierdziło w pełni istnienie ->
AKUPUNKTÓW i pozwoliło na ich dokładne zlokalizowanie. Pod względem
fizycznym promieniowanie to określa się jako -> BIOPOLE lub -> BIOPLAZMĘ
albo też plazmę utworzoną ze zjonizowanych cząstek lub wzbudzonych
elektronów i protonów. Analiza efektu pozwala też na wysunięcie wielu
interesujących medycynę zaleceń. Otaczające każde żywe ciało pole
energetyczne stanowi jak gdyby jednolity organizm pośredniczący w
wymianie energii z otoczeniem. Stąd takie zabiegi jak oddychanie,
wdychanie zjonizowanego powietrza, a także percepcja różnobarwnego
światła wpływa korzystnie na organizm. Gwoli ścisłości historycznej
należy dodać, że właściwym pomysłodawcą i twórcą pierwszej aparatury
służącej do wykonywania tego typu zdjęć był Polak, Jakub
Jodko-Narkiewicz w 1896 r.
KIRKE
Uwodzicielka mitycznego Odysa. Jej współczesny odpowiednik to - famme
fatale (kobieta fatalna), przynosząca nieszczęście.
KISMET
W religii islamskiej oznacza nieodwracalny los, przeznaczenie dane od
Allacha.
KIT PSZCZELI
Inaczej Propolis. Uchodzi za najbardziej aktywny i skuteczny lek spośród
wszystkich produktów pszczelich. Propolis składa się z wielu składników,
biopierwiastków, steroidów, aminokwasów, witamin i różnych czynnych
biologicznie substancji. Działa bakteriobójczo, stąd jego
najpowszechniejsze zastosowanie przy leczeniu różnych ran, owrzodzeń,
liszajów, egzemie, czyrakach. Dużą skuteczność kitu pszczelego
zaobserwowano także w stomatologii. Zwykły kawałek kitu pszczelego żuty
tak jak guma do żucia daje bardzo dobre rezultaty przy schorzeniach
dziąseł, zapaleniu okostnej itp. Na rynku dostępnych jest już wiele
preparatów sporządzonych z kitu pszczelego. Jednak bezpośrednio zebrany
z ula jest najlepszy i najskuteczniejszy.
KLAWIPUNKTURA
Metoda leczenia autorstwa Ferdynanda Barbasiewicza polegająca na
miejscowym uciskaniu skóry w -> AKUPUNKTACH za pomocą specjalnego
urządzenia przypominającego zmodyfikowaną wersję chińskiego młoteczka.
Metodę tę w Polsce popularyzuje Zbigniew Zaniewski z Polskiego
Towarzystwa Medycyny Naturalnej.
KLEPSYDRA
M.in. zegar piaskowy lub wodny. Symbol niezmienności wyroków losu.
KLIMATOTERAPIA
Klimat to zespół czynników, które potraktowane jako różnego rodzaju
bodźce mogą istotnie wpływać na stan zdrowia człowieka. Składają się
nań: naświetlenie, intensywność promieniowania, wilgotność, ciśnienie
atmosferyczne, temperatura,jonizacja, skład powietrza i inne bardziej
szczegółowe, ale czasem intensywnie odbierane przez pacjentów bodźce,
jak ukształtowanie terenu, kolorystyka, skład flory i fauny,
architektura, obyczaje miejscowej ludności itp. W Polsce występują trzy
strefy klimatyczne: nizinna, górska i morska oraz szereg pośrednich.
KLIMUSZKO CZESŁAW
(1906 - 1980). Franciszkanin. Niewątpliwie najsłynniejszy w Polsce
powojennej jasnowidz i uzdrowiciel. Szczególne zdolności ujawnił podczas
okupacji, dzięki czemu udało mu się kilkakrotnie uniknąć grożącego
niebezpieczeństwa, które przeczuł. Jego specjalnością było odgadywanie
losów zaginionych osób i stawianie diagnoz na podstawie oglądanej
fotografii. Zasłynął także jako zielarz. Swe poglądy i dorobek opisał w
książkach: "Moje widzenie świata" i "Wróćmy do ziół".
KLIMAKS
W ekologii klimaks oznacza końcowy etap przekształceń środowiska, w
którym osiągnięty zostaje maksymalny stopień stabilności ekosystemu.
KNEIPP SEBASTIAN
(1821 - 1897). Ksiądz, wielki orędownik naturalnych systemów leczenia,
stosowania diety wegetarianistycznej, ruchu na świeżym powietrzu,
ziołolecznictwa. Sławę zawdzięcza przede wszystkim wszechstronnemu
wykorzystaniu wody w leczeniu. Jego metody budziły wiele kontrowersji,
jednak wiele stosowanych przez niego zabiegów i technik leczenia weszło
na stałe do medycyny i do dziś są stosowane w -> WODOLECZNICTWIE.
Napisał wiele książek, z których najsławniejsze to: "Moje leczenie wodą"
i "Kneippa kuracya". Do podstawowych zabiegów stosowanych przez Kneippa
należały m.in. polewania, zawijania, parówki, okłady, kąpiele,
nasiadówki, płaszcz hiszpański, natryski itp. Stosował też kąpiele i
nasiadówki w wywarze z ziół, siana i słomy owsianej oraz gałęzi
świerkowych. Do parówek także stosował różne zioła. Podkreślał hartujące
znaczenie zabiegów wodoleczniczych.
KNOW YOUR BODY
Amerykański system powszechnej edukacji zdrowotnej (Poznaj swoje ciało),
(Poznaj swój organizm), którego celem jest przekazanie uczącej się
młodzieży odpowiedniej wiedzy i umiejętności praktycznych dotyczących
samopoznania, aktywności ruchowej, zasad odżywiania się i pełnego
poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie. Istotnym elementem tego
programu jest przekonanie o silnym związku między fizyczną i psychiczną
sferą życia człowieka. Bywają one często traktowane w edukacji
oddzielnie, co prowadzi do fałszywego obrazu zdrowia.
KOCHAĆ SIEBIE
Pod tym hasłem można zmieścić co najmniej kilkanaście różnych metod,
technik, procedur terepautycznych mających na celu poprawę samopoczucia,
wzbogacenie osobowości, ulepszenie obrazu samego siebie. "Zasługuję na
miłość", "myślę pozytywnie", "jestem dobry", "lubię siebie", to tylko
niektóre propozycje -> AUTOTERAPII opartej z reguły na ogólnych zasadach
-> AUTOSUGESTII. Pozytywny obraz samego siebie jest niesłychanie ważnym
warunkiem powodzenia, zdolności do wypoczynku, regeneracji sił i
zdolności do atakowania problemów. Brak akceptacji samego siebie jest
jednym z głównych składników -> DYSTRESU.
KOMPLEKSY
Układ silnie uczuciowo zabarwionych skojarzeń, zwykle nieświadomych,
mających postać różnego typu zahamowań, obaw, dążeń, przejawiających się
w przybieraniu określonej postawy wobec innych ludzi. Np. kompleks
niższości manifestuje się dotkliwym przekonaniem o własnej nieudolności,
bezwartościowości; powoduje nieśmiałość, pomyłki, potknięcia językowe
itp.
KOMPUTERY LECZĄCE
W związku z ogromnym rozwojem techniki we wszystkich dziedzinach życia,
w tym i w medycynie, od czasu do czasu pojawia się pogląd, że przyjdzie
czas, kiedy miejsce lekarza zajmie komputer. Wydaje się to jednak
zupełnie niemożliwe i jak powiedział dr L. M. Orr, prezes Amerykańskiego
Towarzystwa Lekarskiego: "Osobiście sądzę, że nie grozi
niebezpieczeństwo, aby praktykę lekarską miały przejąć maszyny.
Niektórzy pacjenci i niektóre choroby po prostu nie reagują na
bezosobowe leczenie". Uwaga ta w całej rozciągłości odnosi się do bardzo
wielu przypadków, kiedy do uleczenia jedynie potrzebne jest dotknięcie
innego człowieka albo jego dobre słowo.
KONFORMACYJNE POLE
-> BIOGRAWITACJA
KONIUNKCJA
Moment, w którym dwa ciała niebieskie znajdą się najbliżej siebie.
Zjawisko często wykorzystywane przy opracowywaniu -> HOROSKOPU i
interpretacji wpływu kosmosu na bieg losów ludzkich. Ze zjawiskami
koniunkcji wiąże się też często występowanie nadzwyczajnych zdarzeń na
Ziemi.
KONTEMPLACJA
Rozmyślanie, rozpamiętywanie, bierne przeżywanie. W procesie ->
MEDYTACJI stan wysokiego skupienia. Najwyższy rodzaj poznania
powstającego przy przeżywaniu zjawisk artystycznych.
KONSTELACJA
Układ gwiazd, gwiazdozbiór.
KONWERGENCJA
Podobieństwo cech różnych organizmów wynikające nie z pokrewieństwa
gatunkowego lecz z przystosowania do życia w tych samych warunkach.
KOPROTERAPIA
Metoda leczenia stosowana w lecznictwie magicznym i ludowym. W -> MAGII
złe duchy wypędzano z chorego smarując jego ciało odchodami ludzi i
zwierząt. W lecznictwie ludowym często stosowano koproterapię. Dziś
także pewną popularność zdobywa sobie np. metoda leczenia moczem. Patrz
URYNOTERAPIA.
KORA MÓZGOWA
Warstwa powierzchniowa mózgu złożona z tzw. istoty szarej o grubości do
5 mm. Zlokalizowane są w niej najważniejsze ośrodki przetwarzające
informacje i kierujące ustrojem. Patrz: -> MÓZG.
KORAN
Święte księgi zawierające zbiór przepisów i nakazów islamu.
KOSMOGONIA
Teoria mająca ambicje wyjaśnić pochodzenie wszechświata.
KOSMOGRAM
-> HOROSKOP
KOZIE MLEKO
Uchodzi za bardzo zdrowe. Wg wierzeń ludowej medycyny jest skutecznym
lekiem przeciwgruźliczym.
KRĘGARSTWO
-> CHIROPRAKTYKA
KRIOTERAPIA
Metoda leczenia polegająca na zamrażaniu fragmentów tkanek zazwyczaj
przy pomocy chlorku etylu lub płynnego dwutlenku węgla.
KRYPTOSKOPIA
Zdolność do odczytywania zakrytego pisma i rozpoznawania ukrytych
przedmiotów.
KRYSTALOGRAFIA
Nauka zajmująca się badaniem i wyjaśnianiem właściwości ciał
krystalicznych. Strukturom krystalicznym przypisuje się wiele
właściwości leczniczych. Patrz: -> KRYSZTAŁY i -> KAMIENIE SZLACHETNE.
KRYSZTAŁY
Ciała stałe o uporządkowanej budowie wewnętrznej. Dzięki wielu
specyficznym właściwościom optycznym i elektrycznym, pięknym kształtom i
barwie oraz niepospolitości występowania kryształy od najdawniejszych
czasów są wykorzystywane w leczeniu i uzdrawianiu. Kryształ
symbolizujący doskonałą strukturę "rezonuje" z podobnymi strukturami w
organizmie i wpływa na nie regulująco. Wg niektórych opinii także ->
AURA otaczająca człowieka ma strukturę krystaliczną, w niej właśnie
najwcześniej można odkryć symptomy choroby. Współdziałanie,
"rezonowanie" kryształów - ciał stałych - z płynną strukturą
krystaliczną -> AURY i -> BIOPOLA może stanowić kanał przepływu energii,
pomiędzy świadomością a zewnętrznymi strukturami krystalicznymi.
Najstarsze źródła dostarczają wielu informacji o leczniczych
właściwościach kamieni i minerałów szlachetnych posiadających w
większości strukturę krystaliczną. Stosuje się wiele technik wzmacniania
sił organizmu, leczenia i uzdrawiania kryształami. Najbardziej znaną
metodą jest wpatrywanie się w kryształ, najlepiej -> KULĘ KRYSZTAŁOWĄ,
podczas medytacji, wróżb i seansów jasnowidzenia. Spośród wielu
innych sposobów stosuje się m.in. noszenie przy sobie kryształu jako ->
AMULETU, obcowanie z ulubionym i dopasowanym do naszej osobowości
kryształem, bawienie się, głaskanie, przemawianie doń, "przyjaźnienie
się", przekazywanie mu swych myśli i życzeń. W ten sposób można też
podobno "naładować" kryształ życzeniami i przekazać innej osobie. Różne
dolegliwości można usunąć przykładając ulubiony kamień do chorych
miejsc. Skierowanie kryształu na jeden z -> CZAKRAMÓW (piąty
zlokalizowany w tarczycy) usprawnia i reguluje obieg materii w ciele
człowieka. Kierując się intuicją każdy powinien wybrać swój kryształ i
posługując się różnymi technikami -> AUTOSUGESTII wypróbować jego
działanie. Istnieje też zasada, aby kryształ będący przedtem w
posiadaniu innej osoby dokładnie umyć, aby uwolnić go od jej wpływu.
KSIĘGI MĄDROSCI
Nazwa dzieł, zbiorów pism, ksiąg zawierających zbiór podstawowych idei,
norm, nakazów i zakazów, przepisów, różnych informacji historycznych i
przypowieści odnoszących się do największych systemów religijnych i
filozoficznych, jak -> BIBLIA (chrześcijaństwo), -> KORAN (islam), ->
WEDY (buddyzm, hinduizm), -> TALMUD (religia żydowska). We wszystkich
księgach mądrości można znaleźć wiele wspólnych wątków i korzeni
historycznych.
KULA KRYSZTAŁOWA
Kula jest wg wielu poglądów najdoskonalszym wzorem organizacji materii,
budzi i zaspokaja naturalne poczucie estetyki. Kryształ jest także
budzącą zachwyt strukturą materii, a jak inni twierdzą, występującą
także poza materią. Nic więc dziwnego, że połączenie obu tych form czy
cech predestynuje kulę kryształową do pełnienia wielu szczególnie
ważnych znaczeń i funkcji w świecie -> MAGII, gdzie służy jako główne
"narzędzie pracy" wróżek i czarowników.Połączenie obu tych form i
struktur może poza hipotetycznymi funkcjami magicznymi i estetycznymi,
wywołać także różne zjawiska fizyczne związane z absorbcją, emisją czy
odbiciem różnego rodzaju fal elektromagnetycznych.
KULTURYSTYKA
System ćwiczeń kształtujących siłę i sylwetkę ciała (ang. body building
- budowanie ciała).
KUNDALINI
Tajemna kosmiczna moc tkwiąca w każdym człowieku. Wg -> BUŁŁYSZKI symbol
tej mocy, uśpiony wąż, pod wpływem bodźców energetycznych pochodzących z
pobudzonej psychiki człowieka np. przez -> ENERGETYZATOR, budzi się i
wznosząc się ożywia i uruchamia kolejno ułożone w ciele człowieka punkty
energetyczne -> CZAKRAMY.
KURARA
Silna trucizna sporządzona z wyciągu specjalnych roślin
południowo-amerykańskich. Stosowana obecnie w lecznictwie w bardzo
małych dawkach.
KURZAJKI
Brodawki pochodzenia wirusowego. Ciekawe są liczne doniesienia (z tego
powodu hasło to znalazło się w tym leksykonie) o samoistnym znikaniu
kurzajek, co ma mieć związek z -> SUGESTIĄ i efektem -> PLACEBO. Jest to
jeszcze jeden dowód na to, jak wielką siłą są środki psychoterapeutyczne
stanowiące podstawę różnych technik medycyny niekonwencjonalnej.
KUWADA
Stary obyczaj współuczestnictwa męża podczas porodu przez naśladowanie
okrzykami i ruchami doznań, które przeżywa żona, a później także
przestrzeganie obowiązujących postów itp. Wielu badaczy kultur ludów
pierwotnych potwierdza, że mężczyzna poddający się kuwadzie odczuwa
wiele tych samych objawów związanych z porodem co kobieta. Jeszcze jedno
potwierdzenie sił autosugestii.
KWADRA
Faza, w której widać połowę półkuli obserwowanej planety lub Księżyca.
KWASY TŁUSZCZOWE
Związki powstałe w procesie hydrolizy tłuszczów. Z punktu widzenia
poprawności zasad żywienia ważny jest podział na kwasy tłuszczowe
nasycone i kwasy tłuszczowe nienasycone. W naszej dietetyce zbyt mało
jest kwasów tłuszczowych nienasyconych znajdujących się m.in. w oleju
kukurydzianym, słonecznikowym, sojowym oraz w tłuszczu ryb morskich.
Źródłem zaś kwasów tłuszczowych nasyconych, niebezpiecznych jeżeli
występują w nadmiarze, a tak jest w naszym żywieniu, są tłuszcze
zwierzęce: smalec i masło. Szczególnie cenne dla organizmu są tzw. ->
NIEZBĘDNE NIENASYCONE KWASY TŁUSZCZOWE (NNKT), które nie mogą być
syntetyzowane w organizmie i muszą być dostarczane z zewnątrz. Są to
przede wszystkim takie kwasy tłuszczowe jak arachidowy, gamma-linolenowy
i linolowy. Szczególnie duże ilości cennego kwasu gamma-linolenowego ->
GLA odkryto niedawno w nasionach dwu roślin -> WIESIOŁKA i ->
OGÓRECZNIKA. Z ich nasion jest m.in. produkowana -> BORAGOGLANDYNA 100,
cenny lek antymiażdżycowy.
KWIATOTERAPIA
Kwiaty to szczególnie piękna emanacja natury i manifestacja jej
wszechstronnej energii i możliwości. Ich kolor, wyszukany kształt,
zapach, różne okoliczności kulturowe, w których kwiaty są przekazywane
między ludźmi, tworzą wiele sytuacji oddziałujących pozytywnie na
psychikę i somatykę człowieka. Nic więc dziwnego, że te liczne
właściwości stały się przedmiotem różnych systematycznych badań i
obserwacji, a w końcu spójnych koncepcji wykorzystywania tych
właściwości w profilaktyce i leczeniu. Ich bardzo konkretnym
zastosowaniem są np. przepisy zestawów preparatów sporządzonych z
kwiatów, ich płatków, pyłku, nektaru. Zestawy te sporządza sie nie tylko
ze względu na właściwości lecznicze, ale także z uwzględnieniem
charakteru i zainteresowań osoby, która jest podawana kwiatoterapii.
Za Elżbietą Cybulską, z artykułu "Uzdrawiająca moc kwiatów"
zamieszczonym w SM, podaję interesujący wykaz różnych symptomów
chorobowych i odpowiadających im kwiatów:
apatia - dzika róża
arogancja - dzikie wino
depresja ze zwątpienia - gencjana
depresja z innych przyczyn - gorczyca
nienawiść z zazdrości - ostrokrzew
nienawiść z obrazy - wierzba
samooskarżenie - jodła
złe sny - osika, gencjana, skalna róża
wyczerpanie z braku woli - centuria (tysiącznik)
wyczerpanie fizyczne - oliwka
wyczerpanie umysłowe - gra
wyczerpanie z braku życzliwości - clematis
KWIETYZM
Stan bierności umysłowej i fizycznej, beznamiętny stosunek do
rzeczywistości i biegu spraw życiowych, brak aktywności.
LABOR EST ETIAN IPSA VOLUPTAS
Łac. - praca jest sama przez się przyjemnością. I dodajmy: Bardzo silnie
działającym lekiem. Jakże często spotykamy się z poglądem, że odpoczynek
to bezruch, leżenie, powstrzymywanie się od pracy, od wysiłku. Praca,
wysiłek fizyczny, ruch, bezpośrednio i bardzo intensywnie wpływają na
usprawnienie procesów przemiany materii, zaopatrują krew w tlen,
usprawniają pracę mózgu, pośrednio wpływają na dobre samopoczucie,
wzmacniają kondycję psychiczną.
LASEROPUNKTURA
Metoda terapii polegająca na napromieniowaniu -> AKUPUNKTÓW
nieprzerwanym monochromatycznym, polaryzowanym światłem czerwonym o
długości 630 - 670 mm.
LEADER
Lider. W Anglii przywódca stronnictwa, partii. Coraz powszechniej używa
się obecnie słowa lider w sensie wódz, przewodnik, osoba dająca
przykład, jako odpowiednik hinduskiego -> GURU. W tym znaczeniu np.
rozwijana jest koncepcja promocji zdrowia pod hasłem: "bądź liderem
zdrowego stylu życia". Jej przewodnią myślą jest to, że ci, którzy
krzewią i upowszechniają zasady zdrowego stylu życia, powinni sami tych
zasad przestrzegać, dawać przykład innym. Np. palący papierosy lekarz
jest tego zaprzeczeniem.
LEKOMANIA
Lekozależność, stan powstający w wyniku systematycznego przyjmowania
leków. Obok dobrze opisanych w fachowej literaturze zjawisk uzależnienia
się od leków narkotycznych (morfina, barbiturany itd.:), które mają
jednak charakter ograniczony, mamy do czynienia ze stale rosnącym,
nadmiernym zażywaniem leków prowadzącym do specyficznej, mającej podłoże
nie tylko fizjologiczne ale także i psychiczne lekomanii, która prowadzi
następnie w wielu wypadkach do rozległych schorzeń. Specyficznym i coraz
powszechniejszym skutkiem lekomanii są też różnego rodzaju uczulenia i
wzrost odporności różnych szczepów bakterii i wirusów na wybrane grupy
leków. Wielu naukowców ostrzega też, że tak masowe zużycie leków, jakie
ma miejsce obecnie, może mieć długofalowy ujemny wpływ na ogólne
pogorszenie się banku genetycznego człowieka. Drugim nie mniej groźnym
zjawiskiem wywoływanym przez lekomanię jest proces rozbrajania
organizmu, zastępowania jego sił naturalnych, obniżania poziomu jego
bariery immunologicznej. Wielkie znaczenie w ograniczaniu zjawiska
lekomanii mogą mieć metody -> MEDYCYNY NATURALNEJ, -> HOMEOPATII, ->
ZIOŁOLECZNICTWA i wielu innych. Adaptacja i wykorzystanie przez
oficjalną medycynę tych metod i technik pozwoliłoby na zahamowanie
dalszego postępu lekomanii.
LEPTONY
Supermałe, hipotetycznie najmniejsze cząstki materii. Wg niektórych
poglądów leptony są nośnikiem wszystkich zjawisk -> PSI. Uważa się też,
że suma leptonowych pól człowieka stanowi jego -> DUSZĘ. Niezwykle
interesującą może być informacja (patrz nr 9/91 "Nieznany Świat"), że
tak rozumianą duszę można "zważyć". Wg jednych źródeł ma ona mieć masę
około 2 - 2,5 g, a wg innych dużo mniej. Po śmierci owa leptonowa dusza
(powłoka) powoli rozprasza się, co ma trwać około 40 dób. Wg tych opisów
można uznać, że pole leptonowe oraz -> AURA czy -> BIOPOLE to pojęcia
tożsame lub bardzo zbliżone.
LETARG
Stan pozornej śmierci, któremu towarzyszy ogólne spowolnienie i
osłabienie procesów życiowych. Charakteryzuje się m.in. niereagowaniem
na bodźce zewnętrzne. Może być skutkiem -> HIPNOZY. Stan letargu
potrafili wywoływać u siebie niektórzy wyćwiczeni zwolennicy skrajnych
technik -> MEDYTACJI.
LEWIATAN
Potwór morski często symbolizujący zło. Współcześnie oznacza symbol
czegoś monstrualnego, ogromnego.
LEWITACJA
Unoszenie się przedmiotów i ciał bez udziału sił materialnych. Patrz
próba wyjaśnienia zjawiska lewitacji w haśle -> PSI.
LEWITAN
Lek przygotowany ze specjalnie spreparowanych drożdży. Działa
ogólnowzmacniająco, zawiera m.in. mikroelementy, vit. B, vit. PP,
białko, kwasy nukleinowe i inne cenne składniki.
LĘK
Niepokój. Rodzaj emocji podobnej do strachu, ale o trudnych do
zidentyfikowania źródłach i niełatwym procesie leczenia. Często lęk jest
przedmiotem terapii za pomocą -> PSYCHOANALIZY i -> HIPNOZY. Skuteczne
też bywają -> AUTOSUGESTIA i -> AUTORELAKS.
LF (LIFE FIELD)
Ang. - pole życia. Jedna z wielu koncepcji -> BIOPOLA zakładająca, że
każdy żywy organizm otoczony jest polem elektromagnetycznym stanowiącym
ogniwo łączące ciało z psychiką i kontrolującym wszystkie jego funkcje.
LIBIDO
Termin wprowadzony przez -> FREUDA oznacza wg -> PSYCHOANALIZY szeroko
rozumiany popęd płciowy, silny motyw postępowania człowieka.
LIFTING
Ang. - operacyjne upiększenie twarzy.
LINIE PAPILARNE
Sieć pofałdowań skórnych tzw. -> DERMATOGLIFÓW występujących na
opuszkach i wewnętrznych powierzchniach dłoni i stóp. Wyróżnia się na
opuszkach palców trzy podstawowe wzory linii: łukowaty, pętlowy i
wirowy. Innymi liniami i znakami na rękach zajmuje się m.in. ->
CHIROMANCJA. Interesującą cechą lini papilarnych jest ich niezmienność
przez całe życie i osobnicze zróżnicowanie pozwalające za pomocą ->
DAKTYLOSKOPII ustalić np. sprawcę przestępstwa, nie ma bowiem na świecie
dwu osobników o identycznych liniach papilarnych.
LOURDES
Miasteczko francuskie, w którym w roku 1858 14-letnia Bernadetta
Soubirous doznała 18-krotnego nawiedzenia przez Matkę Boską. Od tego
czasu sława Lourdes stale rośnie jako miejsca, gdzie chorzy doznają mocy
cudownego uzdrowienia. Obecnie Lourdes jest najsłynniejszym miejscem na
świecie, w którym dokonują się -> CUDA.
LOWENA TERAPIA BIOENERGETYCZNA
Metoda leczenia oparta na tych samych przesłankach co -> WEGETOTERAPIA
Reicha, z tym, że sięgając do doświadczeń -> PSYCHOANALIZY kładzie się
większy nacisk na bliską współpracę z pacjentem, uczy się go poznawać
swoje ciało i oceniać występujące w organizmie zależności
psychosomatyczne. Stosuje się też w niej bezpośrednie techniki: masaż,
dotyk, ucisk. Pod kierunkiem psychoterapeuty pacjent wykonuje ćwiczenia
oddechowe i inne ćwiczenia bioenergetyczne. Ważnym elementem L.t.b. jest
stosowanie specjalnych ćwiczeń nazywanych "mapą świadomości ciała".
Ćwiczenia te mają podobny charakter i cel jak -> MEDYTACJA i służą
pogłębieniu kontaktów i wpływu świadomości na ciało. Istotą L.t.b. jest
likwidowanie różnych napięć mięśniowych izolujących ciało od
świadomości.
LOZANOV GEORGI
Parapsycholog. Założyciel Instytutu Sugestologii w Sofii. Twórca metody
szybkiego nauczania -> SUPERNAUKI.
LUDOTERAPIA
Leczenie i wspomaganie samopoczucia przez uczestnictwo w zabawach i
grach towarzyskich, rozrywkach, czytelnictwie. Wpływ ludoterapii na
leczenie różnych schorzeń, szczególnie mających podłoże nerwicowe, jest
wielostronny.
LUNATYZM
Somnambulizm. Rodzaj zaburzeń psychicznych manifestujących się
wędrówkami nocnymi, podczas których lunatyk może odpowiadać logicznie na
pytania, ale później z reguły nic nie pamięta. Wysuwane są hipotezy, że
lunatyzm jest specyficzną formą -> AUTOHIPNOZY.
MAG
Mistrz magii. Czarnoksiężnik, szaman, czarodziej, sprawujący magię. Wg
odwiecznych zasad -> MAGII nie każdy może zostać magiem. Trzeba do tego
szczególnych uzdolnień naturalnych, predyspozycji i wielu lat nauki i
praktyki, stopniowo pogłębiających stopień wtajemniczenia i moc. Czasem
twierdzi się, że maga wybiera i wskazuje sam diabeł. Magia wg tych
wierzeń uprawiana przez osobę pozbawioną szczególnych cech nie ma żadnej
siły sprawczej. Dziś także wiele osób zajmujących się psychotroniką i
innymi tajemniczymi naukami chętnie przyjmuje miano magii, a w każdym
razie nie protestuje, kiedy tak się ich nazywa. Ale w magii obowiązuje
zasada, że prawdziwym magiem nie zostaje ten, co chce, ale ten co może.
MAGAZYN UFOLOGICZNY UFO
Miesięcznik wydawany przez Białostocką Agencję Nolpress. Adres: 15-900
Białystok, skrytka pocztowa 41, Red. Naczelny Z. Fiejtek.
MAGIA
Hipotetyczna zdolność operowania siłami nadprzyrodzonymi i
paranormalnymi za pomocą zaklęć, rytuału, manipulacji symbolami oraz
wykorzystywania różnych naturalnych procesów i zjawisk dla uzyskania
pożądanych celów. Magia towarzyszy człowiekowi od jego początków.
Wydaje się też być obecna wyłącznie w świecie człowieka, ponieważ
nieodłącznie wynika z faktu, że człowiek nie tylko wie, ale także "wie,
że wie". Wszechogarniająca obecność magii jest równie silna jak dążenie
do racjonalnego objaśnienia świata. Czasem te trzy wielkie światy
psychiczne człowieka: nauka, magia, religia przeplatają się wzajemnie,
korzystają z tych samych źródeł, sięgają do tych samych sfer, są jego
dziełem i panem, i tak samo bywają bezsilne wobec rzeczy ostatecznych:
życia i śmierci. Czasem zwalczają się ostro i brutalnie. W średniowieczu
i u progu czasów nowożytnych spalono w Europie około miliona czarownic,
a jeszcze w 1692 r. w miasteczku Salem w USA stracono 20 młodych
dziewcząt za to, że paktowały z diabłem. Tak religia pognębiała magię,
swą czarną siostrzycę. Dziś także nauka wytacza przeciwko magii swe
działa, oficjalnie jej nie akceptuje i zwalcza, ale po cichu wielu jej
przedstawicieli sprzyja magii a nawet ją uprawia. Popularność i
zainteresowanie magią rośnie szybko, niezależnie i jakby wbrew
rozwojowi nauki i "ucywilizowaniu" świata. Kryzysy religii, filozofii i
po części nauki, które nie są w stanie przyjść człowiekowi ze skutecznaą
pomocą w jego samotności i cierpieniu. są tego główną przyczyną.
Człowiek poznając i podporządkowując sobie otaczający go świat
materialny nie potrafi rozwiązać swoich własnych wewnętrznych problemów:
przedłużyć życia, uczynić je szczęśliwym, uwolnić od cierpień i lęków.
Drugą grupę przyczyn popularności magii stanowią problemy kulturowe:
nuda, monotonia, potrzeba silnych przeżyć, ekstazy i mistycyzmu. Wiele
zachowań, gestów, symboli, twierdzeń stanowiących treść magii sięga do
najgłębszych pokładów ludzkich marzeń i tęsknot. Magia w odróżnieniu od
nauki i religii nie stawia żadnych barier ani zakazów. Rytualizowanie
zaś różnych zachowań, wprowadzanie elementów -> TABU, tajemniczość,
stanowią jej dodatkową atrakcję. Czy można uleczyć chorobę za pomocą
zabiegów o charakterze magicznym np. przez zaklęcia? Wzmóc pewność
siebie przez noszenie -> AMULETU? Poprawić samopoczucie przez ->
HOROSKOP lub udaną -> KABAŁĘ? Oczywiście to wszystko jest możliwe, to
się często zdarza. Ten, kto tego doświadaczył, nie interesuje się, czy
działo się to zgodnie z kanonami nauki. Środkami stosowanymi w magii są
talizmany i amulety, symbole i zaklęcia, obrządki i rytuał, astrologia i
horoskopy, kabalistyka, tajemne księgi, misteria i setki innych technik.
Istotami zaludniającymi świat magii zależnie od sfery kulturowej i
cywilizacyjnej są diabły, demony, duchy, strzygi, karły, upiory, dżiny i
wiele innych stworów. Czyniącymi magię są magowie, czarnoksiężnicy,
czarownicy, szamani, guślarze, mistrzowie, członkowie różnych sekt
wyznawców magii. Czarownice i magowie są wciąż obecni w naszym życiu.
Prasa bez przerwy donosi o powstawaniu setek klubów, sekt i innych
ugrupowań zajmujących się praktykowaniem magii. Magia jest też
wszechobecna we wszystkich niemal metodach i technikach -> MEDYCYNY
NIEKONWENCONALNEJ, choć wielu uzdrowicieli energicznie by temu
zaprzeczyło. Wydaje się jednak, że każdy człowiek, który usiłuje
pozyskać innego człowieka, albo w jakiś sposób na niego wpłynąć,
posługuje się nie tylko czystą wiedzą, ale także, choć czasem
bezwiednie, wplata do swych zachowań różne środki magiczne, jak gest,
styl, ekspresja, różne techniki przekazu itp. Obserwujemy też
postępującą komercjalizację magii. Dziś już najbardziej chronione
tajemnice magów, przekazywane z pokolenia na pokolenie, każdy może kupić
w kiosku ulicznym. Na nic przestrogi i ostrzeżenia, że tylko nieliczni
wtajemniczeni mogą skutecznie uprawiać magię. Każdy chce sam być magiem.
Jest i zła strona tego rozpowszechniania się magii. Mnożą się bowiem
fakty deprawacji, rozwoju kultu i praktyk satanistycznych, wzmaga się
działalność różnych sekt skierowana celowo i świadomie przeciwko
uniwersalnym wartościom dobra i porządku. Magia dzieli się na -> BIAŁĄ
(dobrą) i -> CZARNĄ (złą).
MAGNETOFORY
Urządzenia zaopatrzone w magnesy wykorzystywane w -> MAGNETOTERAPII.
MAGNETOTERAPIA
Metoda leczenia działaniem pola magnetycznego. Z dotychczasowych badań
wynika, że promieniowanie ujemne (północne) działa pobudzająco i
wzmacnia odporność organizmu, a dodatnie (południowe) działa odwrotnie.
Bardzo ważne jest więc, aby zastosowano urządzenia emitujące
promieniowanie magnetyczne odpowiednie co do znaku (+ lub -), siły i
kierunku. Najpowszechniejsze zastosowanie magnetoterapii ma w leczeniu
nerwobólów, przyspieszeniu zrastania się kości, chorobie reumatycznej,
stanach zapalnych, uśmierzaniu bólu, bezsenności, zmęczeniu. Leczenie
polega na mocowaniu na ciele namagnesowanych przedmiotów okalających
strefy chore i bólowe. W wielu krajach produkuje się już masowo różne
rodzaje -> BIOSTYMULATORÓW lub -> MAGNETOFORÓW itp. Są to m.in. pasy,
obręcze, opaski, bransoletki, zapinki do włosów, buty i coraz
wymyślniejsze przedmioty noszone przez człowieka. Na własną rękę można
też robić doświadczenia, ale wyłącznie po zapoznaniu się z
właściwościami pola magnetycznego. W każdym wypadku magnetoterapii nie
można stosować u pacjentów, w ciele których znajdują się jakiekolwiek
części metalowe (rozruszniki serca, protezy, plomby, itp.). Pole
magnetyczne nie może też być zakłócone silnie działającymi źródłami
energetycznymi. Przeciwwskazaniem są też nadciśnienie i choroby serca.
MAGNETOWIDOWA KONFRONTACYJNA TERAPIA
Jedna z technik psychoterapeutycznych opracowana i stosowana przez F. H.
Stollera z USA. M.k.t. polega na tym, że podczas sesji grupowej
rejestruje się zachowania i reakcje uczestników, które następnie są
odtwarzane i wspólnie omawiane. Uwidacznia to różnicę pomiędzy tym, co
uczestnik chce grupie przekazać, a tym co naprawdę robi. Uświadomienie
sobie tych różnic pozwala na wprowadzanie korekt autokreacyjnych.
MAGNETYCZNE WŁAŚCIWOŚCI CZŁOWIEKA
Zdolność człowieka do odczuwania pola magnetycznego. Umożliwiają to
niedawno odkryte w ciele człowieka bardzo drobne struktury magnetyczne,
igiełki magnetytu (Fe3O4), które jak się przypuszcza są składową
swoistych magnetoreceptorów umożliwiających m.in. ptakom orientację wg
stron świata. Struktury te - kryształy ferromagnetyczne wyznaczają
zakres percepcji magnetycznej człowieka, będącej zarazem podstawą jego
zdolności do operowania -> RÓŻDŻKĄ i -> WAHADŁEM.
MAGNETYZER
-> BIOENERGOTERAPEUTA
MAGNETYZM
W fizyce oznacza zjawiska i właściwości materii związane z
oddziaływaniem poprzez pole magnetyczne wytwarzane przez ciała i
działające na ciała siłami magnetycznymi. W psychotronice oznacza
zdolność człowieka do odbierania promieniowania -> GEOPATYCZNEGO i
operowania -> RÓŻDŻKĄ i -> WAHADŁEM. W wielu publikacjach magnetyzm jest
rówanoznaczny z -> BIOTERAPIĄ.
MAGNETYZM ZWIERZĘCY
-> MESMERYZM
MAGNEZ
Metal zaliczany do grupy szczególnie cennych -> BIOPIERWIASTKÓW, dzięki
swym wszechstronnym właściwościom niezbędnym dla żywych organizmów.
Magnez między innymi jest niezbędny do sprawnego przebiegu fotosyntezy,
a także jest czynnym uczestnikiem kilkuset ważnych reakcji
enzymatycznych. Niedobór magnezu zwiększa m.in. zachorowalność na
choroby nowotworowe. Wg różnych badań ziemie polskie są ubogie w magnez,
a deficyt ten sięga często 80 - 90 %. Wynika z tego konieczność
uzupełniania gleb solami magnezu a także spożywania różnych preparatów
zawierających magnez jak -> DOLOMIT. Wielkie zasługi w ekspozycji roli
magnezu położył -> ALEKSANDROWICZ J.
MAGNOKRAFT
Nowy rodzaj latającego wehikułu zaprojektowanego przez Jana Pająka.
Magnokraft napędzany miałby być pulsującym polem magnetycznym, a
kształtem przypomina wiele opisów statków UFO. Szczegóły patrz:
"Nieznany Świat" nr 9/91.
MAKABRA
Coś strasznego, okropnego, budzącego grozę, symbolizującego śmierć.
Patrz -> DANCE MACABRE.
MAKROBIOTYKA
Makrobiotyka jest najogólniej rzecz biorąc nauką o racjonalnym życiu, w
którym najważniejszym elementem -> ZDROWEGO STYLU ŻYCIA jest system
odżywiania się, wywodzący się z ogólnych zasad uniwersalnej teorii
wszechświata, znany w filozofii chińskiej jako czynniki -> YIN - YANG.
Wg założeń makrobiotyka każde pożywienie, każdy produkt jest albo yin
albo yang, co oznacza, że jest albo nośnikiem energii, albo substancji.
Także wszelkie choroby mogą być typu yin lub typu yang. Np. do typu yin
zalicza się takie choroby jak anemia, astma, arytmia, białaczka,
cukrzyca, epilepsja, gruźlica, hemofilia, jaskra, rozedma, reumatyzm,
schizofrenia, tarczyca, nowotwory. Objawy typu yin to odrętwienie,
kichanie, obrzęki i wymioty. Do typu yang należą choroby: hypoglikemia,
stwardnienie tętnic, wrzody dwunastnicy, zapalenia przewodu żółciowego.
Objawy zaś typu yang to wzrost liczby białych ciałek krwi, zwężenie
naczyń krwionośnych, siwizna, zaburzenie wzrostu. Leczenie chorób typu
yin polega na spożywaniu produktów z przewagą yang, bardziej gęstych,
dłużej gotowanych, z większą zawartością soli oraz przebywanie na
świeżym powietrzu i aktywność fizyczna. Przy chorobach typu yang
postępujemy odwrotnie, spożywa się potrawy z przewagą yin, rzadsze,
mniej słone, krótko gotowane. Należy też przebywać w mniej przewiewnym,
bardziej wilgotnym powietrzu, unikając słońca. Podstawowe zasady
żywienia makrobiotycznego polegają na spożywaniu lokalnych produktów,
dobieraniu potraw zawierających energię życiową, dobieranie w zależności
od potrzeb pokarmów ogrzewających lub wychładzających. W odżywianiu
makrobiotycznym ważne jest spożywanie pokarmów o wysokiej emanacji
energii. Produkty wysoko przetworzone: białe pieczywo, wędliny,
konfitury, czekolada wydzielają bardzo mało energii, dużo zaś energii
dostarczają produkty zbożowe, warzywa, mleko, owoce. Pokarmy w
zależności od właściwości energetycznych dzielą się na gorące, ciepłe,
odświeżające, wychładzające i zimne. Klasyfikacja ta ma duże znaczenie w
leczeniu. Choroby powstałe w wyniku nadmiernego wychłodzenia leczy się
pokarmami wysokoenergetycznymi i odwrotnie. W makrobiotyce system
odżywiania się uzupełniany jest i wzmacniany innymi tradycyjnymi i
typowymi dla medycyny chińskiej składnikami, jak teoria pięciu elementów
i obieg energii w organizmie.
MAKROELEMENTY
Pierwiastki stanowiące większość w ciele człowieka. -> PIERWIASTKI CIAŁA
CZŁOWIEKA
MAKROKOSMOS
Całość wszechświata, świat gwiazd i wszystkich ciał niebieskich.
MAKUMBA
Brazylijska kompozycja wierzeń indiańskich i afrykańskich z elementami
ceremoniału chrześcijańskiego. Stanowi ważny składnik
niekonwencjonalnych metod leczenia na kontynencie Ameryki Południowej.
MAŁPA I SZEKSPIR
Jeden z interesujących przykładów z teorii prawdopodobieństwa. Mówi on o
tym, że jeżeli da się małpie maszynę do pisania, to uderzając bezmyślnie
w klawisze będzie produkowała same głupstwa. Nie jest jednak wykluczone,
że uda jej się czasem napisać jakieś logiczne słowo. Nie jest też
wykluczone, że po nieskończenie długim czasie takiego bezmyślnego
uderzania małpa mogłaby napisać przypadkiem jakiś sonet Szekspira.
Przykład ten ma obrazować nieskończenie prawdopodobne rozwiązania w
nieskończenie długim okresie czasu . Spotyka się czasem twierdzenie, że
życie na Ziemi może być takim właśnie przypadkowo napisanym sonetem. Nie
jest to jednak teza satysfakcjonująca nasze ambicje.
MANCZARSKl STEFAN
(1899 - 1968). Radioelektryk i geofizyk. Obok wielu dziedzin nauki,
które uprawiał przez całe życie, interesował się też -> PARAPSYCHOLOGIĄ,
a w szczególności zjawiskami -> TELEPATII i -> HIPNOZY. Zbudował nawet
specjalny aparat do doświadczeń telepatycznych i hipnotycznych.
Przeprowadzał m.in. interesujące doświadczenia ze słynnym medium okresu
przedwojennego prof. -> OSSOWIECKIM. Prof. Stefan Manczarski był
niewątpliwie najwybitniejszym w POLSCE przedstawicielem nauki
zajmującym się poważnie zjawiskami parapsychologicznymi, uważał, że
zjawiska te dadzą się na drodze naukowej objaśnić i opisać.
MANDALA
W buddyzmie oznacza koło magiczne i symbol wszechświata. W ujęciu
popularnym i adaptowanym dla potrzeb filozofii Zachodu mandala może
oznaczać nasze koło życia. W tym więc sensie mówi się często: moja
mandala, mój krąg wartości, znaczeń, oczekiwań, nadziei i przeznaczeń.
MANDRAGORA
Roślina klimatu śródziemnomorskiego używana dla celów leczniczych,jej
korzenie do złudzenia przypominają postać ludzką, stąd przypisywano jej
nadnaturalne właściwości . Mandragora stanowi często obiekt kultu i
wykorzystywana jest w różnych praktykach magicznych, w tym między innymi
do sporządzania -> AMULETÓW.
MANIA
Bardzo silne, trwałe i przesadne zainteresowanie, pociąg, pasja,
opętanie jakąś ideą, myślą, przedmiotem. Skutki tego subiektywnie
odczuwanego zespołu przeżyć mogą być pozytywne, kiedy służą
rozwiązywaniu istotnych problemów (badania naukowe, wynalazki, służba
człowiekowi) lub negatywne, kiedy wskutek niezaspokojonych dążeń mania
uzewnętrznia się pod postacią agresji.
MANICHEIZM
Powstały w Persji kierunek filozoficzny tak nazywany od jego twórcy
Manicheusza (216-276 n.e.), polegający na uznaniu za główną energię
rozwoju zasady sprzecznści i walki dobrego (duch, światło), ze złem
(materia, ciemność).
MANTRA
W buddyzmie zaklęcie i hymn skierowany do bogów w celu pozyskania ich
ochrony i opieki.
MANUPUNKTURA
-> SHIATSU
MANY
Kraina, świat zamieszkały przez dusze zmarłych przodków czczonych jako
istoty boskie.
MARAZM
Apatia, ogólne przygnębienie, brak aktywności, bezwład, uwiąd.
MARSZE
Korzystne, szczególnie dla osób starszych, rekonwalescentów i chorych.
Nie wszyscy mogą uprawiać bieganie i inne dynamiczne formy aktywności
zgodnie z receptą -> 3 razy 30 razy 130. Dla uprawiających marsze reguła
ta brzmi 6 razy 30 razy 100. Oznacza to, że marsze trzeba uprawiać
codziennie przez pół godziny w takim tempie, aby -> TĘTNO wynosiło około
100.
MARTWA WODA
-> WODA ŻYWA I MARTWA
MARZENIA SENNE
Są niewyczerpanym źródłem analiz, ocen i inspiracji dla wszystkich
niemal prądów i kierunków filozoficznych, religijnych, kulturowych,
medycznych i paramedycznych. Wiele odkryć, w tym zjawiska REM, zwróciło
baczniejszą uwagę nauki na sen i marzenia senne jako ważne źródło
poznania psychiki człowieka. Pojawiające się w czasie snu sceny i
zdarzenia są często trudne do wytłumaczenia. Stąd bierze swój początek
źródło możliwości interpretacyjnych, które stanowią treść wielu tzw.
senników. Najsłynniejszym jest sennik Artemidora żyjącego w II w. n.e.
Powszechnie uważa się, że analiza snów może posłużyć do oceny stanu
zdrowia, ale nie wypracowano w tej dziedzinie żadnych konkretnych
technik. Interesujący jest pogląd, że jeżeli się śni to, co człowiek
robi i myśli za dnia, to jest to oznaką zdrowia, gdy sny są od tej
rzeczywistości oddalone, znaczy to chorobę, zaburzenia w przemianie
materii. Wg Artemidora oznaką zdrowia jest śnić słońce, niebo, księżyc.
Zaburzenia w obrocie ciał niebieskich spostrzegane we śnie to zapowiedź
choroby. W związku z tym Artemidor całkiem współcześnie zaleca
profilaktycznie dietę i ruch fizyczny. Najsłynniejszym chyba snem w
dziejach świata jest sen faraona o siedmiu krowach tłustych i siedmiu
chudych (tłumaczony przez Józefa). Niektóre sny pamiętamy wyraźnie, te
rodzą się w lewej racjonalnej półkuli mózgu, inne szybko zapominamy,
ponieważ powstają w prawej, intencjonalnej półkuli mózgu.
MASAŻ
Oddziaływanie bodźcami mechanicznymi na skórę i tkanki ustroju bez
aktywnego zaangażowania masowanego. Ze względu na ogólne cele masażu
można podzielić na leczniczy, kosmetyczny i sportowy, a te z kolei na
wiele rodzajów, technik i sposobów stosownie do szczegółowych zadań i
efektów. Masaż może być wykonywany z wykorzystaniem takich klasycznych
technik jak głaskanie, rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie, wstrząsanie
i wibracje. Mogą one być wykonywane rękami masażysty, środkami
mechanicznymi przy użyciu różnych aparatów wibrujących lub
pneumatyczno-ciśnieniowych oraz z użyciem wody pod ciśnieniem i o
zmiennej temperaturze. Techniki te mogą też być łączone. Terapeutyczny
wpływ masażu jest wszechstronny i bynajmniej nie ogranicza się do
powszechnie znanych efektów klasycznych. W świetle doświadczeń
tradycyjnej medycyny orientalnej masaż może być także jedną z form
oddziaływania na -> AKUPUNKTY i wpływać na znane w -> REFLEKSOTERAPII
wyrównywanie energii. Patrząc zaś na zabieg masażu jako na technikę
zbliżoną do zabiegów -> BIOENERGOTERAPEUTYCZNYCH można przypuszczać, że
mamy do czynienia także ze złożonymi i głębokimi procesami
psychoenergetycznymi.
MASAŻ GŁĘBOKI
Odmiana -> CHIROPRAKTYKI w wykonaniu grupy lekarzy rosyjskich
praktykujących w Ośrodku Rehabilitacji Chorób Kręgosłupa prowadzonym
przez Walerija Diuklę w Moskwie. Masaż głęboki polega na stosowaniu
technik zbliżonych do -> AKUPRESURY i -> DIGITOPUNKTURY czy ->
SHIATSU, bywa połączony z innymi metodami, jak elektrostymulacja i
specyficzny, odpowiednio dobrany dla każdego pacjenta trening sportowy.
MASAŻ PUNKTOWY
-> AKUPRESURA
MASONERIA
-> WOLNOMULARSTWO
MATERIALIZACJA
Nagłe, niewyjaśnione na gruncie znanych praw fizycznych pojawienie się
jakiegoś przedmiotu. Patrz: -> PSI
MATUZALEM
Biblijny patriarcha, który wg księgi Genezis żył 969 lat, co jest nie
pobitym jak dotąd rekordem długowieczności, jeżeli nie liczyć mało
jednak wiarygodnych doniesień o pojawianiu się od czasu do czasu takich
osób przeszłości, jak -> NOSTRADAMUS czy hrabia -> CAGLIOSTRO.
MAXWELLA MALTZA TECHNIKA AUTOSUGESTII
Zwana inaczej techniką psychocybernetyczną. Polega na uczeniu się
techniki formowania pozytywnego obrazu samego siebie. Maxwell traktuje
mózg człowieka jako dający się odpowiednio zaprogramować układ
cybernetyczny. Należy wyraźnie uświadomić sobie wzór, do jakiego się
zmierza, a następnie przez cały ciąg działań cząstkowych dążyć do
osiągnięcia celu. Procedura nie jest prosta, najogólniej można ją jednak
sprowadzić do zasady, że ćwiczenie polega na ciągłym wyobrażaniu siebie
działającego z powodzeniem w różnych sytuacjach życiowych. Można więc
też powiedzieć, że jest to procedura sukcesu czy uczenia się sukcesu.
MECHANIZMY OBRONNE
Siły psychiczne działające z reguły w sposób nieuświadomiony,
wyzwalające działania i zachowania broniące nas przed uczuciami
obniżającymi naszą samoocenę. Do mechanizmów obronnych zalicza się m.in.
introjekcję, projekcję, fiksację, regresję, reakcje upozorowane,
sublimację, wypieranie, izolację, przemieszczenie, przeniesienie,
destrukcję, konformizm i inne. Kształtują się one we wczesnej młodości i
mają wpływ na osobowość przez całe życie. W późniejszym wieku mogą
pojawiać się jeszcze inne mechanizmy obronne, jak np. ascetyzm,
intelektualizacja, twórczość itp. Literatura na ten temat jest ogromna,
a mimo to wydaje się, że większość ludzi nie zdaje sobie sprawy z tego,
jak wielką rolę odgrywają w ich życiu mechanizmy obronne. Poznanie tych
mechanizmów może oddać nieocenione usługi -> AUTOTERAPII
MECHANOTERAPIA
Dział ->FIZYKOTERAPII stosujący masaż i ćwiczenia ruchowe (gimnastyka,
gry ruchowe, terapia zajęciowa). Jest podstawą -> REHABILITACJI ruchowej
stosowanej w celu przywrócenia sprawności po operacjach i chorobach
stawów.
MEDICE CURA TE IPSUM
Łac. - lekarzu ulecz samego siebie. To hasło znane od starożytności,
kierowane jest współcześnie bardzo często pod adresem przedstawicieli
medycyny klasycznej, którym zarzuca się, że prowadzą niewłaściwy styl
życia, jest ono także wyrazem zwątpienia w skuteczność stosowanych
obecnie zabiegów leczniczych.
MEDIUM
Osoba obdarzona szczególną podatnością na -> HIPNOZĘ i -> SUGESTIĘ.
Podczas seansów spirytystycznych, wywoływania duchów i przeprowadzania
różnych doświadczeń i pokazów telepatycznych bywa wykorzystywana jako
pośrednik pomiędzy światem żywych a umarłych.
MEDIUMIZM
Dział -> PARAPSYCHOLOGII zajmujący się badaniem szczególnych uzdolnień
-> EKSTRASENSÓW, zwłaszcza w zakresie porozumiewania się żywych ze
zmarłymi.
MEDYCYNA
Całokształt wiedzy i praktyki odnoszących się do zachowania zdrowia,
zapobiegania chorobom i leczenia. Spośród wielu podziałów i klasyfikacji
nauk medycznych wiele kontrowersji i niejasności budzi umowny i dalece
nieostry podział na medycynę klasyczną, oficjalną, akademicką,
konwencjonalną, kliniczną, zachodnią, formalną, tradycyjną oraz medycynę
niekonwencjonalną, naturalną, alternatywną, komplementarną,
pozakliniczną, wschodnią, orientalną, ludową itd. Listę przymiotników po
obu stronach można mnożyć, dopisując np. takie pojęcia, jak lecznictwo
niemedyczne, paramedyczne i inne. Wydaje się jednak, że nie ma ani
możliwości, ani potrzeby próbować tego podziału definiować czy czynić go
jeszcze bardziej szczegółowym. Spór ten jest w sumie pożyteczny i musi
ostatecznie prowadzić do akceptacji tego, co dobre i pożyteczne,
odrzucanie tego, co bezsensowne i nieludzkie. Nie trudno nie spostrzec,
że takie postawienie sprawy dotyczy obu działów medycyny. Jeżeli już
trzymać się tego podziału na medycynę klasyczną i medycynę
niekonwencjonalną, to z tej pierwszej trzeba rugować antyholizm i
dezintegrację oraz nadmierną chemizację, z medycyny zaś
niekonwencjonalnej odrzucać szarlatanerię, nieuctwo i nadmierną
pochopność w uogólnianiu zjawisk jednostkowych.
MEDYCYNA NATURALNA
Jest zbiorem koncepcji, środków, metod i technik diagnostycznych i
terapeutycznych opierających się na siłach natury, przyrody i człowieka,
który także podlega jej kardynalnym prawom. Diagnoza w medycynie
naturalnej polega nie tylko na jak najlepszym rozpoznaniu samej choroby,
charakteru schorzenia, ale przede wszystkim na analizie, ocenie i
bilansie własnych sił organizmu, który sam powinien uporać się z chorobą
a nawet wyjść z niej wzmocniony i uodporniony na jej atak w przyszłości.
Podstawowymi elementami diagnozy i analizy możliwości organizmu i
przyjętej następnie terapii są: wiedza na temat właściwości genetycznych
i immunologicznych konkretnego organizmu, jego aktualny stan -> HABITAT
oraz fundamentalne dla procesu terapii zrozumienie i wykorzystanie
zjawiska tzw. -> PRZEŁOMU UZDRAWIAJĄCEGO. Dalszym ogólnym założeniem
medycyny niekonwencjonalnej jest jedność sił psychicznych i
fizjologicznych funkcji organizmu. Stąd w terapii na równi ważne są
działania podjęte przez sam organizm, wspieranie ich naturalnymi
środkami (dieta, zioła, zabiegi wodolecznicze, refleksoterapia, ruch
itp.) oraz różne środki psychoterapeutyczne, w tym -> SUGESTOTERAPIA.
MEDYTACJA
Pojęcie medytacji nie jest jednoznacznie objaśniane. Najogólniej
oznacza, myśląc naszymi zachodnimi kategoriami, specyficzną metodę ->
AUTOPSYCHOTERAPII. Polega to na koncentracji uwagi na samym sobie, na
własnych procesach fizjologicznych, co połączone jest często z
odizolowaniem się od świata zewnętrznego. Jest to więc proces
stopniowego pogłębiania zdolności do sterowania wolą i uwagą po to, aby
lepiej kierować naszym ciałem i pracą jego organów. W technikach
wywodzących się wprost z zasad orientalnych pojęciem tym obejmuje się
stany kontemplacji, ekstazy, uniesienia, nirwany. Długotrwałe,
systematyczne medytacje i kontemplacje prowadzą m.in. do znacznego
wyostrzenia zdolności percepcyjnych wewnętrznych. Normalnie nie
odczuwamy pracy większości organów wewnętrznych: serca, żołądka, płuc,
jelit, wątroby, nerek; dają one o sobie znać w sytuacjach ekstremalnych
i podczas choroby, natomiast ci co uprawiają ćwiczenia jogi, zen i inne
techniki orientalne, których zasadniczym elementem jest medytacja,
osiągają po pewnym czasie nie tylko daleko idące zdolności odczuwania
pracy tych organów, ale także możliwości oddziaływania na nie,
regulowania ich funkcji. Jest wiele podobieństw pomiędzy medytacją a
różnymi technikami relaksacyjnymi, z tym że medytacja ma charakter
daleko głębszy w sferze psychicznej, jej związek i wpływ na procesy
fizjologiczne jest silniejszy. Interesującą odmianą medytacji jest
medytacja transcendentalna (TM), której technika jest następująca
(podaję za Zb. Przybylakiem z nr 5/91 - "Nieznany Świat"): "Należy
usiąść w wygodnej pozycji i powtarzać w myśli określony tekst o
charakterze modlitwy wyciszającej - jest to tzw.-> MANTRA, zestaw
dźwięków, np. OM-AH-HUM sprzężony z wdechami i wydechami - dopływ
wszelkich zewnętrznych bodźców, dzięki czemu następuje zupełne
zestrojenie medytującego ze światem zewnętrznym i wewnętrznym; wszystkie
ośrodki w mózgu są w tym czasie nieczynne, a aktywność bioelektryczna
zostaje sprowadzona do fal alfa, co charakteryzuje stany uspokojenia
umysłu".
MEMENTO MORI
Łac. - pamiętajcie o śmierci. Zawołanie, pozdrowienie używane w
niektórych zakonach (kamedułowie, trapiści).
MENOS
Usposobienie, typ charakteru sprzyjający osiąganiu powodzenia i sukcesów
życiowych.
MENTOR
Przyjaciel Odysa, wychowawca jego syna Telemacha. Współcześnie:
przewodnik życiowy, doradca głoszący zasady życia, ale też gaduła,
moralizator, nudziarz.
MENS SANA IN CORPORE SANO
Łac. - w zdrowym ciele zdrowy duch. Bardzo popularne niegdyś hasło
używane najczęściej w kontekście: jeżeli jesteś zdrów fizycznie, możesz
też być zdrowy psychicznie. Zdrowie fizyczne w takim ujęciu jest niemal
kategorycznym warunkiem zdrowia psychicznego. Rzeczywistość jednak
dowodzi, że taka bezpośrednia zależność nie musi być regułą. Patrz np.
koncepcja -> DEZINTEGRACJI POZYTYWNEJ.
MERIDIANY
-> KANAŁY ENERGETYCZNE
MESMER FRANZ ANTON
(1734 - 1815). Twórca systemu nazwanego od jego nazwiska -> MESMERYZMEM.
MESMERYZM
Kierunek światopoglądowy i system leczenia stworzony przez -> MESMERA.
Przyjmował on za fakt niezbity istnienie we wszechświecie naturalnego
magnetyzmu, zwanego też -> MAGNETYZMEM ZWIERZĘCYM. Uważał, że magnetyzm
ten przez niektórych ludzi może być przekazywany innym. Mesmer, podobnie
jak dzisiejsi -> BIOENERGOTERAPEUCI, posługiwał się tzw. "passami" czyli
specjalnymi przesunięciami rąk nad powierzchnią ciała. Dowodził, że
efekty lecznicze mogą być wzmocnione zastosowaniem magnesu. Analiza
techniki mesmeryzmu wskazuje, że jej efekty polegały przede wszystkim na
stosowaniu -> SUGESTII HIPNOTYCZNEJ.
METABOLIZM
-> PRZEMIANA MATERII
METAFIZYKA
Obszerny dział filozofii traktujący o sprawach nie dających się wyjaśnić
doświadczalnie. Popularnie oznacza też niejasne, zawiłe i wysoce
abstrakcyjne wyjaśnianie różnych pojęć.
METAMPSYCHOZA
-> REINKARNACJA
METAPSYCHOLOGIA
Dawna nazwa -> PARAPSYCHOLOGII
METASKOPIA
Sztuka wróżenia i odgadywania przyszłości człowieka ze zmarszczek na
czole.
METODA PRÓB I BŁĘDÓW
Sposób postępowania w przypadku niepełnego rozpoznania samego przedmiotu
badań, bądź niepewności co do tego, czy obrana hipotetyczna droga
postępowania prowadzi do rozwiązania danego zadania. Dlatego przyjmuje
się różne metody postępowania, o mniejszej lub większej dozie
prawdopodobieństwa i ocenia się ich skuteczność z punktu widzenia
podjętego celu. W medycynie stosowanie tej metody jest niewskazane.
MIEĆ CZY BYĆ
Zasada, hasło życia, cel, sformułowany przez amerykańskiego filozofa
niemieckiego pochodzenia Ericha Fromma. Kontynuował on i rozwijał przede
wszystkim idee -> PSYCHOANALIZY. Zasadę mieć czy być sformułował przy
okazji analizy zagrożeń w obrębie celu życia. Zasada ta została
adaptowana przez większość współczesnych systemów
filozoficzno-etycznych, w tym także przez Kościół katolicki. Zyskuje ona
często kształt fundamentalnego pytania: mieć by być, czy być by mieć.
MIKROELEMENTY
Pierwiastki stanowiące znikomą część składową ciała ludzkiego. Patrz ->
PIERWIASTKI CIAŁA LUDZKIEGO.
MIKROKOSMOS
W przeciwieństwie do -> MAKROKOSMOSU świat mikrocząstek, ciał i cząstek
nieskończenie małych.
MIMOZA
Roślina klimatu śródziemnomorskiego i podzwrotnikowego, bardzo wrażliwa
na różne bodźce zewnętrzne. W odniesieniu do człowieka oznacza osobowość
słabą, nadwrażliwą, szczególnie podatną na choroby.
MINERWA
Rzymska bogini zdrowia i mądrości. Doświadczenie stosowane czasem w
różnych technikach terapeutycznych. Metoda polega na przypominaniu sobie
i wspólnym analizowaniu w grupie pozytywnych przeżyć i zdarzeń z
własnego życia. Procedura ta wyzwala w człowieku energię psychiczną,
ułatwia mu podjęcie decyzji w sprawie, co do której ma wątpliwości czy
jej sprosta. Doświadczenie minerwy pozwala często na zmianę nastawienia
do samego siebie, budzi wiarę we własne siły.
MIÓD
Produkt pszczeli powstający z przetworzenia przez pszczoły nektaru
zebranego z kwiatów oraz tzw. spadzi (słodki nalot na liściach drzew).
Podstawowe znaczenie lecznicze polega na wyjątkowo korzystnym zestawie
potrzebnych człowiekowi węglowodanów (glukoza i fruktoza), witamin,
enzymów i mikroelementów, zawartych w jednym preparacie. Miód działa
antybakteryjnie, wspomaga regenerację tkanek, pobudza i usprawnia
procesy przemiany materii, działa odtruwająco, wzmacnia ogólną odporność
organizmu. Stałe spożywanie miodu w ilości 1 - 2 łyżek stołowych
dziennie do posiłków pozwala na uniknięcie wielu dolegliwości, chroni
ustrój przed inwazjami bakteryjnymi i pozwala na wyeliminowanie z
jadłospisu cukru. Lekarze naturaliści powiadają: miód to zdrowie -
cukier to biała trucizna. Miód jest klasycznym środkiem profilaktycznym.
Działając wszechstronnie i subtelnie, niepostrzeżenie dla nas wzmacnia
organizm. Nawet nie wiemy, ilu uniknęliśmy chorób systematycznie
spożywając miód. Szczególnie zalecane jest spożywanie miodu w celach
detoksykacyjnych, przy zatruciach oraz przez osoby stale narażone na
kontakt z oparami metali ciężkich, zwłaszcza ołowiu. Nie należy
podgrzewać miodu do temperatury powyżej 50 stopni C, bowiem zawarte w
nim liczne enzymy tracą swą moc. Bardzo ciekawe jest porównanie wartości
cukru i miodu: Miód składa sig w 80% z łatwo przyswajalnych cennych
cukrów prostych jak glukoza i fruktoza. Cukier zawiera jedynie
sacharozę, trudniej przyswajalny cukier złożony. Miód zawiera ponad 20
biopierwiastków, ponadto aminokwasy, enzymy, inhibitory, ciała
odpornościowe, podczas gdy cukier nie zawiera ich wcale.
MISSING LINK
Ang. - nie wykryta dotąd luka, jest ich jeszcze wiele, w rozwoju
ewolucyjnym konkretnego organizmu. Tworzy to warunki dla różnej
interpretacji dróg rozwoju gatunkowego człowieka. Konrad Lorenz, znany
etolog powiedział: "Uporczywie poszukujemy brakującego ogniwa pomiędzy
światem zwierzęcym a człowiekiem - to my sami".
MISTYCYZM
Kierunek filozoficzno-religijny zakładający możliwość bezpośredniego
kontaktu osób wierzących z Bogiem. W znaczeniu potocznym oznacza często
nierealne, nazbyt idealistyczne wyobrażenia, koncepcje, idee.
MLECZKO PSZCZELE
Jest to specjalna wydzielina pszczół karmicielek, spreparowana przede
wszystkim z pyłku pszczelego, ale z dodatkiem wielu innych wytworzonych
przez pszczoły aktywatorów. Mleczkiem karmione są larwy pszczele, dopóki
przebywają w komórkach oraz żywiona jest nim przez całe życie
pszczoła-matka, co jest przedmiotem szczególnego zainteresowania i
spekulacji. Nie jest do końca też wyjaśniona sprawa, czy pożywienie,
jakie dostaje larwa pszczoły normalnej, czy larwa znajdująca się w
mateczniku, jest takie samo, jakie otrzymuje przyszła królowa.
Podejrzewa się, że larwa przyszłej matki otrzymuje jakiś specjalny
pokarm. Długowieczność pszczoły-matki, żyje ona kilka lat, podczas gdy
robotnice tylko kilka tygodni, i fakt, że składa ona codziennie porcję
jaj o ciężarze większym niż ona sama, nasuwa uparcie wiele przypuszczeń
o cudowności dostarczanego jej pokarmu. Niektóre doświadczenia i badania
wskazują, że mleczko pszczele wpływa "odmładzająco", zwalnia procesy
inwolucyjne, wpływa na uelastycznienie tętnic, reguluje ciśnienie krwi.
Mleczko pszczele zawiera ponad 20 mikroelementów oraz aminokwasy,
enzymy, hormony i wiele witamin. Uważa się, że oprócz tych znanych już
składników, mleczko pszczele zawiera jeszcze inne nie odkryte dotąd
substancje o właściwościach odmładzających i będących swoistym
"eliksirem życia".
MOIRA
Bogini przeznaczenia i losu człowieka. Ogólnie: przeznaczenie, los,
nieuchronność zdarzeń.
MOKSYBUSTIA
Leczenie metodą ogrzewania i -> PRZYŻEGANIA -> AKUPUNKTÓW, żarzącymi się
pigułkami, trociczkami, cygarami z ziela -> MOXA.
MONADA
Znak symbolizujący wzajemne usytuowanie, ich współzależność,
przenikanie, współdziałanie dwu podstawowych sił energii -> YIN -> YANG.
MORS CERTA, HORA INCERTA
Łacińskie - śmierć pewna, godzina jej przyjścia niepewna.
MOTYWACJA
Świadomość dążeń powodująca usilne, zorganizowane zmierzanie do celu.
Silne pozytywne motywacje są podstawowym warunkiem skuteczności i
ostatnim decydującym członem triady skuteczności działania: wiedzieć -
umieć - chcieć. Motywacja jest szczególnie ważnym składnikiem strategii
-> ZDROWEGO STYLU ŻYCIA.
MOXA
Roślina rosnąca w Japonii wykorzystywana do sporządzania specjalnych
kulek stosowanych podczas -> TERMOPUNKTURY albo trociczek przy ->
PRZYŻEGANIU.
MÓZG
Mimo stałych postępów w poznawaniu struktury i zasad działania mózgu
jest on nadal zagadką, a odbywające się w nim procesy w większości
okryte tajemnicą. Mózg nawet w porównaniu z najnowszą generacją
komputerów jest, póki co, niedoścignionym wzorem pojemności i sprawności
działania. Normalnie, zaledwie niewielki procent tego potencjału jest
wykorzystywany. Podział mózgu na półkulę lewą (racjonalną) i prawą
(intencyjno-emocjonalną) przypomina różnice pomiędzy kulturami Wschodu
(prawa półkula) i Zachodu (lewa półkula). My ludzie Zachodu korzystamy w
większości z półkuli lewej, stąd być może tak trudno nam zaakceptować i
zrozumieć zasady filozofii orientalnej, pełnej niedomówień, alegorii,
owianej mgłą tajemnicy jak marzenia senne, które przede wszystkim rodzą
się po prawej stronie mózgu.
MUDRY
Starohinduska metoda wyrównania energii w organizmie za pomocą
przybierania zmiennych układów palców rąk i wzajemnego ich uciskania.
Ćwiczenia te są stosunkowo proste i możliwe do wykonywania przez
każdego, w każdych praktycznie warunkach i okolicznościach, można je
więc zalecić do powszechnego stosowania. Taka systematyczna gimnastyka
dłoni i palców, obok efektów opisanych w tej technice, powoduje
dodatkowe efekty jak w gimnastyce -> IZOMETRYCZNEJ. Zainteresowani
wzorami układów i szczegółami tej techniki musieliby sięgnąć do
literatury fachowej. W Polsce krąży skrypt siostry D.T. na ten temat.
MUMIO
Mumio znane było już w Tybecie i Chinach pod nazwą brag-szun, co
oznaczało: brag-skała, szun-wypot, w sumie skalny naciek. W medycynie
tybetańskiej brag-szun miał szerokie zastosowanie przede wszystkim w
chorobach wątroby, nerek i żołądka. Mumio jest gęstą, elastyczną, ścisłą
masą w kolorze o odcieniach od żółto-brązowego do czarnego, ma żywiczny
specyficzny zapach. Ponad 70% mumio stanowią substancje organiczne, w
których składzie znajdują się związki woskopodobne, żywice, kwasy
tłuszczowe, albuminy oraz wiele biopierwiastków, enzymów, witamin i
różnych inhibitorów. Mumio ma wszechstronne zastosowanie lecznicze
zewnętrzne i wewnętrzne. Znajduje się już w sprzedaży w niektórych
polskich aptekach, gdzie jest sprzedawane wraz ze szczegółowym wykazem
chorób, które leczy i zasadami zażywania.
MUZYKOTERAPIA
Metoda leczenia środkami muzycznymi. Odpowiednio dobrana muzykoterapia w
zależności od zastosowanych środków łagodzi napięcia psychiczne,
zwiększa wrażliwość lub aktywizuje. Specjaliści twierdzą, że kojarzona z
innymi środkami terapeutycznymi zwiększa ich skuteczność. Muzyka i rytm
są integralnym składnikiem niemal wszystkich rytualnych technik i
obrzędów magicznych oraz praktycznie wszystkich znanych technik
relaksacyjno-koncentrujących i -> MEDYTACJI. Muzykoterapia to nie tylko
wysublimowane techniki operujące specjalnie dobranymi zestawami
dźwiękowymi i posługujące się najnowocześniejszymi środkami
technicznymi, ale nade wszystko codzienny kontakt z dźwiękiem, który,
jeżeli jest hałasem, prowadzi do dyskomfortu psychicznego, natomiast
jeżeli jest przyjemną melodią i rytmem albo śpiewem ptaków, wprawia nas
w dobry nastrój. Podatność na muzykoterapię jest wybitnie
zindywidualizowana, zależy od wieku, płci, wykształenia, wychowania i
okoliczności. Uważa się, że muzykoterapia działa przede wszystkim na
zasadzie rezonansu, który wywołuje wiele znanych i niepoznanych jeszcze
zjawisk w narządach ciała, w jego strukturach molekularnych, a być może
nawet jeszcze sięga niższych pięter integracji materii. Istnieją
przypuszczenia, że wiele dźwięków o częstotliwościach "niesłyszalnych"
przez człowieka też może wywierać wpływ na jego organizm. Do
muzykoterapii można też z powodzeniem włączyć całą muzykę natury: śpiew
ptaków, szum drzew, wiatru i morza. W klasycznej muzykoterapii stosuje
się wiele szczegółowych technik znajdujących zastosowanie w medycynie
klinicznej i rehabilitacji.
NADIR
Zenit na antypodach. Punkt przeciwległy do zenitu.
NADSTAN
Szczególny stan napięcia psychicznego, w którym ludzie obdarzeni
wyjątkowymi zdolnościami (ekstrasensi, fenomeny) osiągają ich
nadzwyczajną kulminację, pozwalającą im na wywoływanie i sterowanie
różnymi zjawiskami -> PSI.
NADŚWIADOMOŚĆ
-> NADSTAN
NADWAGA
-> OTYŁOŚĆ I NADWAGA
NAFTA
Nafta jako lek przeciwko niektórym ciężkim chorobom, w tym m.in.
nowotworom, cukrzycy i prostacie, była znana od dawna. Takie informacje
można od czasu do czasu znaleźć w różnych publikacjach przedwojennych.
Wspomina też o tym, powołując się na skrypt dr Kossakowskiej, Elżbieta
Cybulska w cyklu publikacji w SM. Dr Kossakowska przytacza w swej
broszurze wiele przykładów wyleczenia m.in. nowotworów przewodu
pokarmowego, przerostu gruczołu krokowego i innych ciężkich schorzeń. Wg
jej opisów chorzy zażywali naftę od 1 do kilku łyżek dziennie. Podobno
nie stwierdzono żadnych ujemnych skutków kuracji. Natomiast w niektórych
regionach Polski skutecznie leczy się naftą zwierzęta domowe
zainfekowane rozmaitymi odmianami robaczycy.
NAGRANIA SYNCHRO
Specjalne nagrania stereofoniczne dostosowane do charakterystyki
elektroaktywności mózgu - fal alfa i fal theta. Rytm alfa jest rytmem
odpoczynku i relaksacji, rytm theta pojawia się tuż przed zaśnięciem,
jest to podobno moment największej synchronizacji półkul mózgowych. W
Polsce problemem tym zajmuje się -> STEFAŃSKI L. E.
NAKŁADANIE RĄK
Historia przekazuje wiele przykładów leczenia nakładaniem rąk na
chorego. Tak m.in. leczył Jakub, Mojżesz i -> JEZUS UZDROWICIEL. Także w
życiu codziennym spotykamy się bardzo czesto, szczególnie w kontaktach
rodziców z dziećmi z machinalnym, ale pełnym wyrazu i podświadomej chęci
pomożenia gestem dotykania, przytulania. nakładania rąk, głaskania. Ten
sam gest stanowi ważny element błogosławieństwa udzielanego przez
papieża. Patrz: -> DOTYK.
NARDELLI STANISŁAW
(1928 - 1985). Jeden z najpopularniejszych polskich bioenergoterapeutów.
Pełnię swych możliwości rozwinął bardzo późno, praktycznie po ukończeniu
pięćdziesięciu lat i przejściu na rentę inwalidzką. Swoje poglądy i
doświadczenia opisał w książce: "W kręgu biopola". W przeciwieństwie do
wielu innych uzdrowicieli Nardelli uważał, że to, czy pacjent wierzy czy
nie wierzy w skuteczność jego zabiegów, nie jest konieczne do uzyskania
skutków leczenia. Efekty są od tej wiary niezależne, choć podkreślał, że
psychiczny kontakt z pacjentem jest korzystny dla walki z chorobą.
NASIADÓWKA
Jeden z oryginalniejszych zabiegów wodoleczniczych z repertuaru kuracji
metodą -> KNEIPPA. Sam autor tak mówi o tym zabiegu: "Nasiadówka należy
obok kąpieli połowicznej do najznakomitszych i najskuteczniejszych
zabiegów przeciwko cierpieniom brzucha". Jest też zabiegiem wybitnie
hartującym i zapobiegającym hemoroidom. Wykonanie zabiegu polega na
zanurzeniu dolnej połowy ciała w kąpieli stojącej (wanienka, miednica),
której temperatura dostosowana jest do możliwości pacjenta. Najpierw
stosuje się nasiadówki ciepłe, potem letnie, w końcu zimne.
NATRYSK
Zabieg leczniczy, stanowiący połączenie działań mechanicznych (masaż
wodny pod różnym ciśnieniem), termicznych (zróżnicowana temperatura),
czasem także chemicznych (różne chemiczne właściwości wody np. wody
zdrojowe). Efekty lecznicze natrysku polegają m.in. na hartowaniu ciała,
usprawnianiu krwiobiegu, regulacji procesów przemiany materii,
doskonaleniu procesów termoregulacji ciała itp. Uznać także należy, że
możemy w tym przypadku mieć do czynienia z różnego rodzaju efektami
refleksologicznymi wpływającymi na równowagę energetyczną organizmu.
Natrysk wykonywany z reguły zimną wodą stanowił jeden z podstawowych
zabiegów w kuracji wodoleczniczej -> KNEIPPA.
NATUROPATIA
Dawna nazwa -> MEDYCYNY NATURALNEJ
NEGENTROPIA
Zjawiska przeciwne -> ENTROPII. Od dawna w świecie nauki, szczególnie
wśród fizyków, chemików i biologów toczy się dyskusja wokół
niewytłumaczalnych na gruncie znanych praw naukowych, zachodzących w
niezgodności z drugim prawem termodynamiki zjawisk, polegających na
skupienia się, porządkowaniu i samoorganizacji materii. Na tym gruncie
szuka się m.in. wyjaśnień dotyczących istoty życia i przejawiania się ->
PSI.
NEMEZIS
W mitologii starogreckiej bogini ludzkiego losu, karząca bluźnierców i
pyszałków. Symbol sprawiedliwej kary. Nieprzypadkowo nazwę tę nadano
istniejącemu hipotetycznie ciału niebieskiemu, które ma obiegać Słońce
po wydłużonej elipsie i zbliżać się doń co 65 milionów lat, powodując
już samym pojawieniem się w pobliżu naszego systemu planetarnego liczne
zakłócenia i kataklizmy na Ziemi. Z ostatnim pobytem Nemezis w tej
strefie wiąże się m.in. niewytłumaczalny dotąd logicznie fakt zagłady
dinozaurów. Wykrycie Nemezis albo jeszcze jednej planety naszego układu
(takie poszukiwania trwają) może spowodować znaczne zmiany w ->
ASTROLOGII i sporządzaniu -> HOROSKOPÓW.
NEMO ANTE MORTEM BEATES
Łac. - nikogo przed śmiercią nie można nazwać człowiekiem szczęśliwym.
Wszystkie wielkie religie świata zapewniają, że po godnym życiu
doczesnym czeka nas szczęśliwy żywot wieczny.
NEPENTHES
Cudowny lek, którego zażycie oddala wszelkie troski i ból.
NERWICE
Najbardziej chyba dzisiaj powszechne schorzenie o podłożu ->
PSYCHOSOMATYCZNYM, wywołane rozległymi zagrożeniami cywilizacyjnymi,
szokiem informacyjnym, rozpadem więzi społecznych, gwałtownymi zmianami
w systemie wartości oraz towarzyszącymi im licznymi zjawiskami obniżania
się ogólnej kondycji zdrowotnej, fizycznej i immunologicznej. Jedna z
bazujących na -> PSYCHOANALIZIE teoria powstania nerwic mówi o
konflikcie podświadomości i świadomości. Sięga się też do
uwspółcześnionych koncepcji -> STRESU. Podstawowym torem terapeutycznym
dla nerwic jest szeroko rozumiany -> ZDROWY STYL ŻYCIA oraz liczne
techniki -> PSYCHOTERAPII i -> RELAKSU.
NERWOBÓL
Neuralgia. Napad silnego bólu zlokalizowanego w obszarze unerwionym
przez konkretny nerw. Wiele technik medycyny niekonwencjonalnej, przede
wszystkim refleksoterapeutycznych, skutecznie leczy ten rodzaj chorób.
Jeżeli nerwoból pochodzi z ucisku na nerw, bardzo skuteczne okazują się
zabiegi -> CHIROPRAKTYKI.
NEUROFIZJOLOGIA
Nauka zajmująca się funkcjonowaniem układu nerwowego poczynając od
czynności pojedynczych komórek do całego systemu. Uważa się, że postępy,
jakie mają miejsce w ostatnich latach w zakresie neurofizjologii, mogą
istotnie przyczynić się do wyjaśnienia wielu zjawisk -> PSI.
NIEZBĘDNE NIENASYCONE KWASY TŁUSZCZUWE (NNKT)
NNKT występują w olejach roślinnych, głównie w oleju kukurydzianym,
słonecznikowym, sojowym oraz, co było pewnym zaskoczeniem dla
specjalistów, także w tłuszczu ryb morskich. NNKT obniżają poziom
cholesterolu i lipidów, mają więc działanie antymiażdżycowe. Organizm
nie potrafi syntetyzować niektórych NNKT, jak np. cennego kwasu
gamma-linolenowego -> GLA, którego duże ilości odkryto ostatnio w
nasionach -> WIESIOŁKA i -> OGÓRECZNIKA. Z nasion tych roślin wytwarza
się m.in. bardzo popularny lek antymiażdżycowy -> BORAGOGLANDYNĘ 100.
NIEZNANY ŚWIAT
Miesięcznik. Problematyka: psychologia, radiestezja, medycyna naturalna,
astrologia, tajemnice natury, paleoastronautyka, UFO itp. Wydaje
"Ditkom". Adres redakcji: 00-975 Warszawa, skrytka pocztowa 17. Redaktor
naczelny Marek Rymuszko. Cena egzemplarza w sierpniu 1991 r. wynosiła
6500 zł.
NIE Z TEJ ZIEMI
Miesięcznik zajmujący się ogólnie problematyką zjawisk właśnie "nie z
tej ziemi": astrologia, psychotronika, magia, medycyna
niekonwencjonalna, tajemnice dawnych kultur, zagadki historyczne -
słowem wszystko co interesujące i nadzwyczajne. Wydaje na wysokim
poziomie poligraficznym SCANDINAVIA POLAND PUBLISHING HOUSE ltd.,
Warszawa ul. Kopernika 8/18 m. 36. Tel./telex (22) 27-96-20. Redaktor
naczelny (na Europę Wschodnią) Adam Hollanek. Cena egzemplarza w
sierpniu 1991 r. wynosiła 12800 zł.
NIHIL EST IN INTELLECTU
Łac. nihil est in intellectu, quod prius non errat in sensu - niczego
nie ma w świadomości, czego nie było w zmysłach. Stwierdzenie to
odnoszono kiedyś do pięciu podstawowych zmysłów, jakimi są: wzrok,
słuch, dotyk, smak i powonienie. Od dłuższego jednak już czasu mówi się
o szóstym zmyśle, który jednak trudno jest zdefiniować i zlokalizować.
Na ogół mówiąc "szósty zmysł" ma się na myśli jakieś nadzwyczajne
zdolności, przeczucia itp. Czasem zdolności te odnosi się do wyczuwania
pola magnetycznego. Okazuje się jednak, że tych zjawisk, które człowiek
odbiera - nie zdając sobie nawet z tego sprawy - może być znacznie
więcej jak na jeden "szósty zmysł".
NIRWANA
W kulturze i filozofii hinduizmu oznacza zakończenie procesów ->
REINKARNACJI i osiągnięcie stanu najwyższego spokoju i zapomnienia,
prawdy absolutnej. W niektórych metodach medycyny niekonwencjonalnej,
wywodzących się z tradycji orientalnych, zakłada się uzyskanie stanu
nirwany jako końcowego i najbardziej pożądanego efektu postępowania
leczniczego, czy ściślej sposobu życia oddalającego chorobę i złe
samopoczucie. Stan nirwany charakteryzuje się poczuciem pełnego
bezpieczeństwa i komfortu psychicznego, pełni szczęścia i spełnienia
celu życiowego. Stan ten osiągnąć można przez kompleksowe stosowanie
medytacji, diety, ćwiczeń fizycznych i różnych technik relaksu
autogennego.
NORMY AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ
Jak często, jak długo i z jaką intensywnością należy uprawiać ruch, by
był on zgodny z obiektywnymi, dyktowanymi przez naturę potrzebami
organizmu? Jeżeli mowa o normie, to najczęściej posługujemy się tym
pojęciem w sensie "przeciętny". Mierzy się np. u dużej liczby osób jakąś
cechę (wzrost, ciężar ciała itp.) i na tej podstawie ustala sig wartość
średnią, którą następnie określa się jako normę. Jednak ustalone w ten
sposób wzorce mówią nam co najwyżej, jaki człowiek jest, a nie jaki być
powinien. Ustalając więc normy aktywności fizycznej nie można w ten
sposób postępować, ponieważ olbrzymia większość ludzi jest mało aktywna,
a ich organizmy daleko odbiegają od stanu, który można by uznać za
zadowalający. Prof. Romanowski W. mówi: "Słabe bodźce podtrzymują
czynności życiowe na poziomie minimalnym, silne powodują stan adaptacji
i wytrenowania, zbyt silne powodują zakłócenia i są szkodliwe". Zgodnie
z najnowszą wiedzą na temat fizjologicznego wpływu ćwiczeń na organizm
muszą one, aby były skuteczne, spełniać następujące warunki:
- Muszą odbywać się dostatecznie często: co najmniej dwa razy w
tygodniu, jeszcze lepiej 3 - 4 razy w tygodniu, a najlepiej codziennie.
- Muszą być intensywne. Jeżeli chcemy wzmocnić serce i układ krążenia i
pobudzić organizm do wzmożonej pracy, prowadzącej do adaptacji na
wyższym niż dotąd poziomie, trzeba zdobyć się na wysiłek znacznie
większy niż ten, którego wymagają codzienne czynności.
- Muszą trwać dostatecznie długo, aby trening, jakiemu poddajemy
organizm i jego poszczególne układy, miał czas wywrzeć odpowiedni wpływ.
Patrz: uniwersalna recepta -> TRZY RAZY TRZYDZIEŚCI...
NOSTRADAMUS
Michel de Nostredame, lekarz, astronom i astrolog, żyjący w XVI wieku,
uznany za jednego z największych jasnowidzów, autor słynnych
przepowiedni o przyszłości świata. Przepowiednie te spisywane były
bardzo zagmatwanym, niejasnym, pełnym niedopowiedzeń językiem, co do
dziś sprawia komentatorom jego pism wiele kłopotów i wciąż jest źródłem
nowych interpretacji. Wg jego przepowiedni, w 1996 r. może wybuchnąć
wielka wojna, a powszechny pokój zapanuje w 2002. Wg różnych
interpretatorów wiele przepowiedni Nostradamusa odnosi się do losów
Polski. Wg innych Nostradamus wciąż żyje i od czasu do czasu ktoś z
wtajemniczonych rozpoznaje go w różnych częściach świata.
NOWAK ZBIGNIEW
Czasopismo "Skandale", numer specjalny z 1991 r. opublikowało duże
zdjęcie Zbigniewa Nowaka z informacją, że wpatrywanie się w to zdjęcie
daje efekty terapeutyczne, z tym że ma to się odbywać o godzinie 22.00,
wtedy to bowiem Zbigniew Nowak przesyła swą energię oglądającym jego
zdjęcie. Metoda ta budzi wiele wątpliwości.
NUMEROLOGIA
Sposób obliczeń magicznych, w których każdej liczbie odpowiada określona
litera. Patrz też -> KABALISTYKA.
OBE
Ang. Out of the Body Experience - doświadczenia z pobytu poza ciałem.
Patrz -> BILOKACJA.
OCKHAMA BRZYTWA
Zasada sformułowana przez średniowiecznego filozofa Wilhelma Ockhama, wg
której "nie należy mnożyć bytów bez konieczności". Zasada ta nakazywała
odrzucenie wszystkiego, co nie byłoby potwierdzone doświadczeniem. Do
zasady Ockhama brzytwy odwołują się często niektórzy uczeni w dyskusjach
odnoszących się do zjawisk z zakresu -> PSYCHOTRONIKI.
OCZKO WOJCIECH
(1537 - 1599). Lekarz zajmujący się m.in. lecznictwem zdrojowym, stąd
nazywany czasem "ojcem balneologii polskiej". Jemu przypisywana jest
piękna zasada, godna tego, aby stała się naczelnym przykazaniem
wyznawców -> MEDYCYNY NATURALNEJ. Oto ona: "Ruch jest w stanie zastąpić
prawie każde lekarstwo, ale wszystkie leki razem wzięte nie zastąpią
ruchu".
OCHOROWICZ JULIAN
(1850 - 1917). Matematyk, przyrodnik, filozof, psycholog. Wynalazca w
dziedzinie telefonu i elektrotechniki. Zajmował się również
parapsychologią i był przed -> OSSOWIECKIM jej najwybitniejszym polskim
przedstawicielem. Zajmował się szczególnie -> HIPNOZĄ i spostrzeganiem
pozazmysłowym. Prowadził badania z uzdolnionymi mediami E. Paladino i S.
Tomczakówną. Swoje zabiegi nazywał magnetyzowaniem, a ich efektem miało
być wyrównywanie energii, pobudzanie organizmu do sprawnego
funkcjonowania.
ODCHUDZANIE
-> OTYŁOŚĆ I NADWAGA
ODDECH RELAKSUJĄCY
Technika oddechu relaksującego polega na synchronizacji marszu i
oddechu. W pierwszym etapie sprawdza się, ile kroków wypada na jeden
wdech a ile na wydech. Ćwiczenie i obliczanie trzeba wykonać swobodnie,
zachowując jednostajne tempo i długość kroków. Po utrwaleniu się rytmu
marszu, zmienia się go w ten sposób, że bez zmiany szybkości zwiększa
się liczbę kroków wypadających na jeden wdech i jeden wydech,
zwiększając stopniowo liczbę kroków o jeden, dwa i więcej. To
automatycznie pogłębia oddech. Koncentracja uwagi na tych czynnościach
pozwala ponadto głębiej wsłuchać się we własne ciało, co prowadzi do
lepszego samopoczucia i poprawy w sterowaniu wewnętrznymi procesami.
Oddech relaksujący działa uspokajająco, zwiększa wentylację płuc,
usprawnia pracę mózgu, uczy koncentracji.
ODDYCHANIE
Oddech składa się z trzech faz: wdechu, wydechu i bezdechu. Bezdech
może mieć miejsce zarówno w fazie wdechu jak i wydechu. Zazwyczaj
oddychanie jest procesem automatycznym. Normalnie nie odczuwamy tego, że
oddychamy. Wszystkie bez wyjątku techniki lecznicze i relaksacyjne, w
szczególności orientalne, zwracają uwagę na technikę oddechu. Jest to
bowiem jeden z najważniejszych sposobów nauczania panowania nad własnym
ciałem, co jest istotnym elementem takich technik jak -> MEDYTACJA.
Patrz: -> PRANAJAMA i -> ODDECH RELAKSUJĄCY.
ODNOWA BIOLOGICZNA
Pojęcie używane zazwyczaj w odniesieniu do specjalnego systemu relaksu,
wypoczynku i ćwiczeń w sporcie wyczynowym. Oznacza proces przyśpieszonej
regeneracji sił organizmu wraz z usunięciem ujemnych skutków
intensywnego treningu, mikrourazów, nagromadzonych produktów przemiany
materii itp. W szerszym rozumieniu chodzi o wszelkie procesy wypoczynku
i regeneracji sił organizmu w zależności od stopnia zmęczenia i
wyczerpania ustroju. Do środków odnowy biologicznej zalicza sig m.in.
wypoczynek bierny i czynny, sen, masaże, zabiegi balneologiczne,
fizykoterapię (diatermię, sollux, diadynamik, ultradźwięki),
kinezyterapię (ćwiczenia fizyczne bierne i czynne), saunę, różne środki
dietetyczne, odżywki itp. Coraz większe znaczenie w procesie odnowy
biologicznej przypisuje się prowadzonej równolegle odnowie psychicznej,
w której wykorzystuje się korzystne oddziaływanie różnych środków
relaksacyjnych.
ODPOCZYNEK
-> ZMĘCZENIE I WYPOCZYNEK
ODPORNOŚĆ ORGANIZMU
Zdolność organizmu do neutralizowania i eliminowania drobnoustrojów
chorobotwórczych (bakterii i wirusów) oraz ich jadów. W medycynie
klasycznej rozróżnia się odporność genetyczną oraz dwa rodzaje
odporności: nabytej czynnej - po przebytych chorobach uodporniających i
w wyniku szczepień ochronnych.
Jako czynniki uodporniające wymienia się także hartowanie, środki
psychoterapeutyczne, dietetyczne. Kiedy mówimy o odporności organizmu,
to mamy na myśli przede wszystkim odporność na poziomie molekularnym,
ale dzisiaj wysuwa się liczne hipotezy wskazujące na możliwość
kształtowania się tej odporności również na poziomie submolekularnym.
Patrz też -> IMMUNOLOGIA.
ODRUCH SKÓRNO-GALWANICZNY
Znany w psychofizjologii odruch polegający na spadku elektrycznego oporu
skóry, który występuje równolegle ze wzmożoną aktywnością poznawczą i
ruchową człowieka. Zjawisko to w powiązaniu z wiedzą n.t. -> AKUPUNKTURY
i -> AUROGRAFII pozwala na postawienie śmiałych hipotez o zasilaniu
psychiki człowieka energią kosmiczną. Patrz też -> PSYCHOENERGETYKA i ->
REOENCEFALOGRAFIA (REG).
OGIEŃ
Niosący ciepło, światło, odstraszający zwierzęta, pozwalający na
przygotowanie ciepłego posiłku, a jednocześnie groźny żywioł, spełniał
od zarania ludzkości podstawowe magiczne i praktyczne funkcje w życiu
człowieka. Albowiem spośród wszystkich istot żywych tylko on potrafił
podporządkować go sobie. Ogień jest źródłem i elementem większości
wierzeń, mitów, symboli otaczających człowieka i oczywiście istotnym
składnikiem wielu klasycznych i niekonwencjonalnych metod leczenia jak:
-> HELIOTERAPIA, -> TERMOTERAPIA, -> KAUZYTERAPIA. Chodzenie po ogniu,
ściślej po rozżarzonych węglach, praktykowane w wielu obrządkach i
misteriach związanych z kulturą i medycyną Wschodu, jest także i dziś
podejmowane przez uczestników wczasów psychotronicznych.
OGÓLNY ZESPÓŁ PRZYSTOSOWANIA
Zespół reakcji występujących w ustroju podczas stresu jako wyraz reakcji
obronnej. Patrz -> STRES.
OGÓRECZNIK LEKARSKI
Roczna lub dwuletnia roślina występująca dość powszechnie w Europie. We
wszystkich podręcznikach i atlasach publikowanych do 1990 r. nie
wyróżniana żadnymi szczególnymi właściwościami. Gwałtowną karierę
ogórecznik lekarski zawdzięcza odkryciu w jej nasionach kwasu GLA
(gamma-linolenowego), podstawowego składnika nowego leku pod nazwą ->
BORAGOGLANDYNA 100. Kwas GLA należy do grupy tzw. NNKT - Niezbędnych
Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych, bardzo cennych dla organizmu m.in. w
zwalczaniu chorób układu krążenia. Jako ciekawostkę można podać, że
jeden z najstarszych przepisów na -> ELIKSIR długowieczności zawiera
właśnie ogórecznik jako jeden z podstawowych składników.
O.K. (OKAY)
Takie powiedzonka, jak ang. o.k. (okay) - w porządku, all right -
dobrze, czy franc. ca va - idzie dobrze, to we współczesnej kulturze
cywilizacyjnej zachodu już nie tylko proste formy gramatyczne, czy
zwroty grzecznościowe, lecz raczej wyraz określonej postawy, sposób
demonstrowania swego dobrego samopoczucia, powodzenia, dobrego nastroju,
właściwego biegu zdarzeń życiowych. Mamy tu do czynienia z bardzo
rozpowszechnioną we współczesnych cywilizacjach zachodnich silną
potrzebą sukcesu i wywoływania go w drodze różnych form autosugestii.
OKNA CIAŁA
W rozumieniu i rozbudowanej frazeologii odnoszącej się do różnych metod
i technik medycyny orientalnej, terminu okna ciała używa się w znaczeniu
dwojakim: najszerszym, kiedy ma się na myśli wszelkie możliwe kontakty
organizmu z otoczeniem oraz najwęższym, kiedy się mówi o odczytywaniu
znaków na tęczówce oka, czyli w -> IRYDOLOGII.
OKULTYZM
Wiedza i system poglądów o istnieniu i działaniu różnych sił
nadprzyrodzonych. Zespół zjawisk nie dających się wyjaśnić naukowo i
powiązanych raczej z magią i spirytyzmem.
OLEJEM LECZENIE
Oryginalny przepis wg N. T. Karnaucha z Kijowa na leczenie różnych
chorób przez "ssanie oleju". Wg tej metody należy rano wziąć łyżkę oleju
do ust i sączyć go przez zęby (nie łykając) około 15 - 20 minut, a
następnie wypluć. Płyn powinien być biały. Trudno ocenić, na czym polega
efekt leczniczy. (Podajemy za E. Cybulską z SM.)
OLŚNIENIE
Bliżej nie wyjaśniony stan umysłu, w którym osiąga się, zazwyczaj w
sposób nagły, zrozumienie jakiegoś skomplikowanego problemu lub dokonuje
jakiegoś odkrycia. Wg różnych doniesień olśnienie następuje zazwyczaj po
okresie długotrwałej, często bezskutecznej pracy nad problemem.
OMNIA MEA MECUM PORTO
Łac. - wszystko co posiadam noszę z sobą. Powiedzenie często używane w
tym sensie, że wszystko co najcenniejsze znajduje się w samym człowieku,
że to on dysponuje największymi możliwościami urzeczywistnienia swych
marzeń.
ONEIROMANCJA
Sztuka interpretacji i wróżenia ze snów. Znana od niepamiętnych czasów,
wykorzystywana we wszystkich dziedzinach nauk o człowieku od -> MAGII do
nauk ścisłych. Współcześnie problematyką snów zajmowali się i włączyli
ją do swych systemów filozoficznych i medycznych tacy uczeni, jak ->
FREUD, -> JUNG, -> FROMM i inni. Patrz też -> MARZENIA SENNE.
ONTOGENEZA
Rozwój jednostki od zapłodnienia jaja aż do śmierci.
ONTOLOGIA
Ogólna teoria bytu. Zestaw praw i norm analizujących strukturę i
charakter rzeczywistości.
OPALANIE SIĘ
Zmiana karnacji (koloru) skóry ludzkiego ciała poddanego działaniu
promieni słonecznych lub w warunkach sztucznych pod wpływem
promieniowania krótkofalowego. Proces opalania polega na reakcji
obronnej organizmu, który wytwarza i osadza w skórze barwnik, melaninę,
zatrzymuje większość promieni nadfioletowych atakujących organizm i nie
pozwala im na szkodliwą penetrację położonych głębiej tkanek. Wg
powszechnej opinii lekarzy nadmierne opalanie się nie jest zdrowe i
wywołuje liczne schorzenia, w tym zmiany o charakterze nowotworowym.
OPERATOR
-> BIOENERGOTERAPEUTA, -> MAGNETYZER
OPĘTANIE
Domniemane zjawisko wpływu ducha (duchów, diabłów, demonów) na człowieka
przejawiające się najczęściej w utożsamianiu się konkretnej osoby z
jakimś duchem, wyrażanie jego poglądów, kierowanie się jego zasadami,
spełnianie jego poleceń. Z wielu relacji i opisów wynika, że opętani
"czują" ducha w sobie, nie mają siły wyzwolić się spod jego wpływu, jego
panowania, muszą być mu powolni. Wg różnych hipotez zjawisko to ma
podłoże halucynacyjne, bądź jest specyficznym przejawem choroby
psychicznej. Wg innych poglądów może być wynikiem szczególnie silnej ->
AUTOSUGESTII. Jednym ze sposobów uwolnienia się z opętania jest
procedura -> EGZORCYZMÓW lub -> PSYCHOANALIZY.
OPTYMISTA
Człowiek koncentrujący swą uwagę i eksponujący w swych sądach dobre
strony życia i zdarzeń, patrzący w przyszłość z nadzieją. Pojęcie
przeciwstawne do -> PESYMISTY.
ORIENT
Wschód. Ogólna nazwa dla kierunków filozoficznych, etycznych i
medycznych pochodzących z obszarów Chin, Tybetu, Indii, Pakistanu,
Japonii. Orient obejmuje trzy główne religie: buddyzm, hinduizm, islam.
OSOBOWOŚĆ
Struktura i organizacja całokształtu życia psychicznego jednostki. Do
elementarnych składników osobowości zalicza się m.in. charakter,
temperament, intelekt, uzdolnienia, ukształtowane postawy moralne,
konstytucję fizyczną (typ), danej osoby. Wiele sporów dotyczy cech
charakterystycznych dla osobowości niedojrzałej, niepełnej,
nieprzystosowanej. Zdaniem wielu psychologów wyraźnymi sygnałami takich
osobowości są m.in. kompleksy, nietypowe reakcje, autyzm. Patrz też
interesująca koncepcja -> DEZINTEGRACJI POZYTYWNEJ prof. K.
Dąbrowskiego.
OSOBOWOŚC LEKARZA
Powszechnie uważa się, że osobowość lekarza ma obok jego wiedzy i dobrej
woli decydujące znaczenie w procesie leczenia, a jego zachowanie wobec
pacjenta jest integralnym i ważnym składnikiem terapii. Lekarz
akceptowany przez pacjenta działa także, często podświadomie, jako
psychoterapeuta. Stąd też jednym z podstawowych zarzutów wobec
współczesnej medycyny klasycznej jest jej nieczułość, nadmierna
specjalizacja, bezosobowość i niewłaściwy stosunek lekarzy do pacjentów.
Problemy te stanowią przedmiot -> DEONTOLOGII LEKARSKIEJ.
OSSENDOWSKI FERDYNAND ANTONI
(1878 - 1945). Znany i niezwykle płodny pisarz. Podróżował wiele po
całym świecie. Poznał daleki Wschód, Syberię, Mongolię, Mandżurię i
Chiny. Opisując tamte krainy zawarł wiele interesujących informacji o
tajemnych obyczajach tamtych ludów, ich wierzeniach i praktykach
medycznych. Pisał m.in. o tajemniczej krainie podziemnej -> AGARCIE,
demonach i duchach zamieszkujących dzikie i groźne miejsca. Był
pierwszym, który opisał przebieg bezkrwawej chirurgicznej operacji,
takiej samej, jakiej dokonują dziś podobno -> FILIPIŃSCY CHIRURDZY.
OSSOWIECKI STEFAN
(1877 - 1944). Niewątpliwie najsłynniejszy polski jasnowidz obdarzony
wieloma zdolnościami nadprzyrodzonymi, w tym zdolnością widzenia rzeczy
i zjawisk na odległość, przewidywania przyszłości, widzenia -> AURY, w
tym tzw. aury białej zwiastującej śmierć, odczytywania zakrytego pisma
itp. Ossowiecki wielokrotnie demonstrował swoje zdolności w tym
zakresie, przeprowadzał m.in. udane eksperymenty telepatyczne z
Piłsudskim.
OSTEOPATIA
Choroby kości.
OTYŁOŚĆ I NADWAGA
Otyłość jest to nadmierny rozwój tkanki tłuszczowej powodujący
zwiększenie ciężaru ciała ponad normę. Najprostszym sposobem obliczania
normy jest wzrost w centymetrach minus 100. Np. przy wzroście 180 cm
norma wynosi 80 kg. O otyłości mówimy wtedy, gdy norma jest przekroczona
o 10%, a do tej granicy mamy do czynienia z nadwagą. Aczkolwiek
powstanie otyłości można w pewnej mierze przypisać czynnikom
genetycznym, to jednak i otyłość, i nadwaga są przede wszystkim skutkiem
długofalowego utrzymywania się -> BILANSU ENERGETYCZNEGO dodatniego.
OŻAROWSKI ALEKSANDER
Prof. Aleksander Ożarowski jest wybitnym znawcą i specjalistą z zakresu
zielarstwa i fitoterapii. Autor wielu publikacji, albumów i książek.
PADMA 28
Preparat ziołowy, z ziół tybetańskich wykazujący działanie
immunostymulacyjne, stosowany w zwalczaniu chorób o podłożu wirusowym, a
ostatnio wypróbowany u nosicieli HIV. W Polsce prowadzi się badania nad
skutecznością tego leku w kilku ośrodkach. Osiągnięto m.in. interesujące
rezultaty w zwalczaniu wirusowego zapalenia wątroby (typu B),
nawracającym zakażeniu dróg oddechowych, chorobie Buergera, zapaleniu
mięśnia sercowego. Receptę na ten lek otrzymała od mnichów tybetańskich
rodzina Badmajewów, która przewiozła go m.in. do Polski. Przed wojną był
już produkowany pod nazwą Samit 28. Obecnie sprowadzany jest ze
Szwajcarii. Rozważana jest jednak możliwość produkowania go w Polsce.
PALENIE TYTONIU
Serce i płuca to szczególnie ważne organy człowieka. To przede wszystkim
za pośrednictwem płuc, których powierzchnia u przeciętnego człowieka
wynosi około 100 m.kw. kontaktujemy się ze środowiskiem zewnętrznym.
Jeżeli powietrze, którym oddychamy, jest zatrute, zatruwana jest także
krew rozprowadzona na cały organizm. Palacz w ciągu doby wprowadza do
organizmu taką ilość nikotyny i innych szkodliwych składników, że już
ich połowa zużyta jednorazowo jest śmiertelna. Oblicza się, że wypalenie
jednego papierosa zabiera człowiekowi około 8 minut życia. 20 papierosów
wypalanych w ciągu doby skraca życie o 3 godziny! 600 papierosów
wypalanych miesięcznie to już życie krótsze o 4 doby! Około 25%
przedwczesnych zgonów spowodowane jest paleniem. 90% złośliwych
nowotworów płuc występuje u palaczy tytoniu.
PALEOKONTAKT
Hipoteza, według której w okresach prehistorycznych miały miejsce
kontakty przedstawicieli cywilizacji pozaziemskich z mieszkańcami Ziemi.
Świadectwem tych kontaktów mają być różne pozostawione znaki w formie
budowli, przedmiotów, znaków, rysunków.
PALMING
Metoda wzmacniania osłabionego wzroku i eliminowania niektórych chorób
oczu. Wg H. Benjamina, jej autora, należy usiąść wygodnie, zamknąć oczy
i nakryć je dłońmi, lewa dłoń - lewe oko, prawa dłoń - prawe oko,
częściowo krzyżując palce, kciuki lekko odchylone, oddech swobodny,
łokcie wsparte na kolanach lub na stole. Pacjent stara się w tej pozycji
uzyskać możliwie najgłębsze odprężenie i rozluźnienie oczu. Stan ten
należy pogłębić intensywnym wyobrażeniem czerni lub obrazów o przyjemnym
charakterze. Jednorazowy zabieg trwa ok. 10 minut, należy go powtarzać
przynajmniej raz na dobę.
PANACEUM
Uniwersalny lek na wszystkie choroby.
PANDORA
Wg mitologii pierwsza kobieta wyposażona w puszkę pełną nieszczęść, plag
i chorób. Wiedziona niepohamowaną ciekawością, podobnie jak Ewa
zrywająca jabłko w raju, wypuściła wszystkie nieszczęścia na wolność.
Ciekawe dlaczego mitologia winą za wszelkie kłopoty obarcza z reguły
kobiety? Powszechnie mówi się o puszcze Pandory jako o czymś, co
niedostatecznie kontrolowane powoduje serię nieszczęść. W naszych
polskich warunkach miano to może zyskać z powodzeniem inflacja.
PARA
Gr. para - przy, obok, za. Jako pierwszy człon wyrazów złożonych oznacza
nieraz zaprzeczenie lub osłabienie podobieństwa do tego, co wyraża wyraz
główny, druga część wyrazu złożonego. W znaczeniu potocznym tę część
wyrazu można tłumaczyć jako - niby. I tak np. pojęcie paramedycyna
oznaczałoby niby-medycyna, coś co medycyną nie jest, choć zajmuje się
tymi samymi lub zbliżonymi problemami.
PARACELSUS
Philippus Aureolus Theophrastus von Hohenheim ( 1493 - 1547). Niemiecki
lekarz, filozof i alchemik. Jego dorobek i wkład do rozwoju medycyny
jest równie imponujący i atrakcyjny, jak i jego nazwisko. Zwolennik
prostych metod leczenia i stosowania silnie działających środków.
Głęboko wierzył, że istnieje -> KAMIEŃ FILOZOFICZNY, którego
poszukiwaniu poświęcił wiele lat swego życia, niejako przy okazji
odkrywając wiele znanych i cenionych leków i sposobów leczenia.
PARANORMALNE
Po przestudiowaniu wielu różnych definicji nt. pojęcia paranormalny,
paranormalność, najtrafniejszą wydaje się być konstatacja Johna Eoclesa,
laureata Nagrody Nobla z 1963 r. w dziedzinie fizjologii w brzmieniu:
"Rzeczą najbardziej paranormalną ze wszystkich jest to, w jaki sposób
mogę poruszać swoim palcem, kiedy mam na to ochotę".
PARAELEKTRYCZNOŚĆ
Czasem przy opisie różnych ćwiczeń i zjawisk używa się tego terminu dla
określenia sił i procesów, których przebieg jest charakterystyczny dla
zastosowania prądu elektrycznego, ale który faktycznie nie był użyty.
Tak nazywa się siły, które nie są elektrycznością, nie dają się
fizycznie badać, chociaż wywołują takie, dające się obserwować zjawiska
fizyczne, jakby były one skutkiem przepływania prądu elektrycznego.
PARAMEDYCYNA
-> MEDYCYNA
PARAPSYCHOLOGIA
Dawniej metapsychologia. Dziedzina wiedzy, poglądów i metod badawczych
dotyczących szczególnych, nadzwyczajnych lub niedostatecznie
potwierdzonych empirycznie zdolności psychicznych człowieka i związanych
z tym jego możliwości poznawczych, leczniczych i samoleczniczych. Do
zjawisk parapsychologicznych zalicza się m.in. telekinezę, lewitację,
psychofotografię, bilokację, telepatię, różdżkarstwo, jasnowidztwo,
kryptoskopię, psychometrię, teleradiestezję, prekognicję, rekognicję,
auroskopię, eksterioryzację itp. Wg innych koncepcji takie zjawiska jak:
bilokacja, teleportacja są przedmiotem zainteresowania -> OKULTYZMU.
Patrz też -> PSI.
PARÓWKI
Jeden z popularniejszych zabiegów wodoleczniczych wg -> KNEIPPA. Chory
siada na krześle, przed którym stoi wanienka z gorącą wodą i zostaje
nakryty prześcieradłem lub kocem. Pod takim przykryciem wytwarza się
atmosfera przypominająca nieco -> SAUNĘ, ale w znacznie łagodniejszej
formie. Parówka może być całkowita (nakrycie z głową) lub częściowa
(tylko część ciała poddana jest parowaniu). Stosuje się też parówki z
wody, w której zaparzono siano, słomę owsianą lub różnego rodzaju zioła.
Kilkunastominutowy pobyt pod takim namiotem, połączony z intensywnym
poceniem się, daje efekt leczniczy. Parówki stosuje się przy różnego
rodzaju zaziębieniach, chorobach oczu (parówka ze świetlika), uszu
(parówka z pokrzywy i krwawnika).
PASJANS
Układanie kart wg określonych reguł, wróżenie z kart.
PATOLOGIA
Nauka o odbiegających od normy odchyleniach anatomicznych i
fizjologicznych powstałych wskutek chorób oraz o ich przyczynach,
mechanizmach, formach, objawach i skutkach.
PELLEGRINI JÓZEFINA
Dawniej aktorka, pieśniarka, obecnie słynna wróżka, bioenergoterapeutka,
zajmuje się też opracowywaniem horoskopów i przepowiedniami.
PENDULUM
-> WAHADŁO
PENTOGRAM
Znak magiczny spełniający funkcje podobne do tych, jakie spełniają ->
AMULETY i -> TALIZMANY. Jest to zazwyczaj tekst lub formuła magiczna
wpisana w figurę geometryczną (zazwyczaj koło). Pentogramy nazywane są
czasem pieczęciami salomonowymi. Znaczenie tekstów i zaklęć jest
zazwyczaj ukryte, prawidłowo odczytać mogą je wtajemniczeni.
PERCEPCJA
Postrzeganie zmysłowe, reagowanie na bodźce zewnętrzne, odbieranie
wrażeń.
PERIGEUM
Najbliższy Ziemi punkt orbity okołoziemskiej ciała obiegającego Ziemię.
PERIHELIUM
Najbliższy Słońca punkt orbity okołosłonecznej ciała niebieskiego
obiegającego Słońce.
PERPETUUM MOBILE
Maszyna poruszająca się wiecznie lub wykonująca pracę bez pobierania
żadnej energii z zewnątrz. Symbol rzeczy niemożliwej do osiągnięcia.
PESYMISTA
Człowiek dostrzegający w życiu i wydarzeniach jedynie przykre, ciemne
strony, widzący przyszłość w ciemnych kolorach. Pesymizm jako postawa,
istotny czynnik osobowości człowieka, jest przyczyną wielu chorób,
okolicznością sprzyjającą rozwojowi choroby, utrudniającą leczenie.
Zmiana tej postawy, osłabienie jej wpływu na konstrukcję osobowości,
stanowi często ważny kierunek zabiegów terapeutycznych podejmowanych
przez liczne metody i techniki psychoterapeutyczne zarówno w ramach
medycyny klasycznej jak i niekonwencjonalnej.
PIERWIASTKI CIAŁA CZŁOWIEKA
Pierwiastki ciała człowieka występujące oczywiście w różnych
powiązaniach dzielą się umownie na -> MAKROELEMENTY - stanowiące ponad
99% ciężaru ciała i -> MIKROELEMENTY - stanowiące niecały 1 %. Do
makroelementów zalicza się: tlen - 63%, węgiel - 20%, wodór - 10%, azot
- 3%, wapń - 1,5%, fosfor - 1%, potas - 0,25%, siarkę - 0,2%, chlor -
0,1%, magnez - 0,04%. Do mikroelementów zalicza się wszystkie pozostałe
pierwiastki, które, mimo śladowych ilości w jakich występują, są dla
prawidłowego funkcjonowania ustroju niezbędne. Są to m.in. żelazo,
miedź, jod, kobalt, mangan, cynk, fluor i inne.
PIERZGA
Przerobiony przez pszczoły i zmieszany z innymi produktami oraz
zmagazynowany w komórkach -> PYŁEK kwiatowy. Wykazuje liczne właściwości
lecznicze, detoksykacyjne, stymulujące układ immunologiczny,
usprawniające procesy metaboliczne. Patrz -> APITOTERAPIA.
PIGUŁKA NASENNA
Niefarmakologiczny środek usypiający. Tak przedstawiana jest przez
autorów: Lecha Emfazego Stefańskiego (system zapisu) i Krzysztofa
Solińskiego (opracowanie elektroniczne) kaseta Synchro-Theta-4 sterująca
prądami czynnościowymi mózgu. Wg załączonej ulotki: "nagranie
Synchro-Theta-4 << Pigułka nasenna >> jest środkiem usypiającym
najzupełniej nietoksycznym, działającym w oparciu o znane już od paru
dziesiątków lat zjawisko << wodzenia fal mózgowych >> , a wykorzystujące
najnowsze zdobycze neurofizjologii i elektroakustyki. Odsłuchanie
nagrania S-Th-4 łagodnie spowalnia rytmy prądów czynnościowych mózgu,
jednocześnie harmonizując pracę jego półkul prawej i lewej"...
PIJAWKI
Stosowane dawniej niemal powszechnie w lecznictwie ludowym jako jeden ze
środków na obniżenie ciśnienia i usunięcie z organizmu "złej krwi".
Odróżnia się pijawki końskie i lekarskie. Pijawki podczas ssania
wydzielają hirudynę, która zapobiega krzepnięciu krwi, w związku z czym
rany po ukąszeniach goją się powoli i mogą ulec zakażeniu.
PIOŁUN
Znane ziele silnie działające na układ trawienny, wzmagające wydzielanie
soku żołądkowego i żółci, zalecane w przypadkach niestrawności i
przewlekłych nieżytach jelit. Zewnętrznie działa odkażająco. Ma również
zastosowanie w przyrządzaniu specjalnych cygar przyżegających
stosowanych w -> TERMOPUNKTURZE.
PIORUN
Bardzo silne wyładowanie elektryczności przebiegające między warstwą
chmur a ziemią. Istnieje hipoteza, że piorun najczęściej uderza w
miejsca o silnej radiacji (promieniowania geopatycznego). Istnieją dane
wskazujące na to, że ptaki, np. bociany, wybierają na gniazda miejsca o
słabym promieniowaniu. Informacja ta może być przydatna przy budowie
różnych urządzeń gospodarskich. Trafny wybór miejsca pod budowę chroni
przed uderzeniem pioruna, a także przed szkodliwym promieniowaniem.
Szczególną formą wyładowań jest tzw. piorun kulisty, którego istota nie
została do końca poznana.
PIRAMIDKA DRBALA
Piramidy - monumentalne grobowce budowane w starożytności jako groby
faraonów i innych możnowładców. Współczesne badania tych zagadkowych
budowli przyniosły wiele interesujących odkryć, wykazały m.in.
szczególne właściwości mikroklimatyczne ich wnętrza. Na tym gruncie
powstała hipoteza, że te szczególne właściwości powstają pod wpływem
kształtu i usytuowania piramid. Karel Drbal skonstruował i opatentował
tekturową kopię piramidy Cheopsa do ostrzenia żyletek. Swoje odkrycie
regenerujących właściwości tej piramidki Drbal oparł na doniesieniach,
że wewnątrz piramidy Cheopsa istnieje swoisty mikroklimat powodujący, że
znajdujące się tam przedmioty i ciała są poddane działaniu
konserwującemu i regenerującemu. Doświadczenia z modelem potwierdziły,
że również we wnętrzu tej miniaturowej kopii powstaje podobny klimat.
Piramidkę można zbudować samemu wycinając z grubej tektury cztery
trójkąty o podstawie 24 cm i boku 22,6 każdy. Trójkąty skleja się w
piramidkę. Aby uruchomić jej cenne właściwości, trzeba ustawić ją
dokładnie na osi północ-południe tak, aby boki jej podstawy były do niej
równoległe. Teraz pod tę piramidkę wkłada się stępioną żyletkę ustawioną
również na osi północ-południe na podstawie o wysokości 5 cm. Żyletka
zostanie zregenerowana. Ponieważ kształtom piramidy przypisuje się wiele
interesujących oddziaływań, można dalej eksperymentować samemu
poszukując dalszych jej zastosowań np. do konserwacji żywności,
stymulowania wzrostu roślin itp.
PLACEBO
Obojętny preparat, który podany jako lek bywa równie skuteczny jak samo
lekarstwo. Placebo jest obok zjawiska -> SUGESTII i -> HIPNOZY jednym z
najpowszechniej wykorzystywanych w medycynie zarówno klasycznej, jak i
niekonwencjonalnej, sposobów terapii opartych na sile sugestii
wyzwalającej w organizmie osoby leczonej pożądane skutki fizjologiczne.
Efekt placebo wyzwalany jest przy zastosowaniu wielu środków, od zwykłej
sugestii słownej, do różnych skomplikowanych, rytualnych i magicznych
czynności. Duży wpływ na efekt placebo ma osobowość lekarza.
PLANETY
W naszym układzie słonecznym jest 9 planet. Obiegają one Słońce po
zbliżonych do koła elipsach. Planety, a szczególnie ich wzajemny układ i
położenie, są ważnym elementem -> HOROSKOPU. Każdej z planet przypisuje
się określone właściwości i cechy wpływające na życie i zdrowie
człowieka.
PLETYSMOGRAFIA
Dział zajmujący się zapisem zmian ciśnienia krwi wywołanym przekazem
telepatycznym. Interesującym szczegółem jest to, że zmiany te zachodzą
mimo nieuświadamiania ich sobie przez badanego.
PŁASZCZ HISZPAŃSKI
Zabieg wodoleczniczy wprowadzony przez -> KNEIPPA. Stosuje się m.in. w
zaziębieniach, przewlekłych schorzeniach dróg oddechowych, chorobach
przemiany materii. Chorego owija się mokrym prześcieradłem a następnie
szczelnie owija kocami. W zależności od możliwości pacjenta stosuje się
płaszcz z wody letniej lub zimnej.
PODŚWIADOMOŚĆ
Pojęcie wprowadzone do medycyny na szeroką skalę przez -> FREUDA dla
określenia stanu pośredniego pomiędzy świadomością a nieświadomością.
Tkwiące w podświadomości różne przeżycia i zdarzenia, nie uświadamiane
przez człowieka, mogą być w skutek zastosowania różnych technik ->
PSYCHOANALIZY przywrócone do świadomości, co wg Freuda w wielu wypadkach
jest warunkiem ich usunięcia z podświadomości i tym samym wyeliminowania
ich destrukcyjnego wpływu na zdrowie i samopoczucie człowieka. Wiele
technik współczesnej medycyny niekonwencjonalnej włącza ten punkt
widzenia do stosowanych technik i metod terapeutycznych.
POLARITY
Ang. - biegunowość. Polarity jest eklektycznym systemem wielostronnego
oddziaływania terapeutycznego na człowieka. Metodę opracował dr Randolf
Stone, który założył nawet specjalny Instytut Polarity w Indiach. W
polarity wykorzystywane są elementy filozofii, etyki i medycyny oraz
techniki i metody wszystkich podstawowych systemów terapeutycznych
wywodzących się z orientalnych koncepcji wspomagania zdrowia. Podstawę
polarity stanowią przede wszystkim -> REFLEKSOTERAPIA, układy rąk typu
-> MUDRY, elementy ćwiczeń -> JOGI, -> WEGETARIANIZM i wiele innych.
Zasadniczym celem zabiegów jest wyrównywanie energii. Polarity jest więc
nie tyle metodą, ile złożonym z wielu elementów stylem życia.
POLARYZACJA
Ciało ludzkie jest spolaryzowane. Na ogół prawa połowa ciała i linia
środkowa przednia posiadają znak plus, a lewa połowa i linia środkowa
tylna są ujemne. Informacja ta ma pewne znaczenie przy realizowaniu
różnych procedur magnetoterapeutycznych. Zjawisko to silniej występuje u
-> EKSTRASENSÓW.
POLTERGEIST
Złośliwy duch, sprawca różnych niespodziewanych zdarzeń i zjawisk,
pojawiający się zwłaszcza w starych domach, "stukający duch" . Ogólnie
tak też nazywa się różne niewyjaśnione przypadki przesuwania się
przedmiotów, spadania obrazów ze ścian itp. Współcześnie zjawisko
poltergeistu łączy się z -> TELEKINEZĄ.
POLSKIE STOWARZYSZENIE BIOTERAPEUTÓW "BIOPOL"
Adres: Warszawa, ul. Podwale 13, pok. 119, tel. 635-44-59. Prezes ->
ABRAMOWSKI STEFAN.
POLSKIE TOWARZYSTWO AKUPUNKTURY
Adres: 02 - 095 Warszawa, ul. Winnicka 10, tel. 659-82-66. Prezes ->
prof. GARNUSZEWSKI ZBIGNIEW.
POLSKIE TOWARZYSTWO MEDYCYNY NATURALNEJ
Adres: Warszawa, ul. Reymonta 12, tel. 34-91-28. Prezes -> prof. BRZOSKO
WITOLD.
POLSKIE TOWARZYSTWO PSYCHOTRONICZNE
Adres: 00 - 661 Warszawa, ul. Noakowskiego 10 m 54, tel 25-87-95.
POŁONECKI PAWEŁ
Jeden z najwybitniejszych współczesnych -> BIOENERGOTERAPEUTÓW, zwany
Harrisem znad Wisły. Obdarzony wieloma możliwościami diagnostycznymi i
terapeutycznymi, wielokrotnie poddawał się eksperymentom i badaniom
naukowym. Za pomocą zdjęcia -> KIRLIANA i innej aparatury potwierdzono u
niego m.in. obecność bardzo silnego promieniowania. Znany jest w wielu
krajach, w Polsce przyjmuje od czasu do czasu w spółce Bioton.
POSTAWA
Umysłowy i psychiczny stan gotowości określający zachowania i decyzje
jednostki, powstały w wyniku kompilacji: predyspozycji i doświadczenia.
POWRÓT DO NATURY
Miesięcznik Polskiego Towarzystwa Medycyny Naturalnej, adres redakcji:
Warszawa, ul. Tamka 49 m 5, tel. 27-50-58. Wyd. Egross. Red. nacz.
Monika Nowakowska - Jucewicz. Cena we wrześniu 1991 - 5000 zł.
"POŻYTEK"
Oryginalna potrawa wg przepisu J.Schulz i E.Uberhuber z książki "Leki z
Bożej Apteki". "Zmieszać i ześrutować w młynku do mielenia kawy po 2
łyżki pszenicy, jęczmienia, żyta i owsa. Dodać 2 łyżki otrąb pszennych,
rodzynki lub siekane skórki pomarańczowe. Gotować 5 minut w 1/2 l wody.
Zdjąć z ognia, zawinąć szczelnie w kilka gazet i koc. Po 2 godzinach
<<pęcznienia>> potrawa jest gotowa do spożycia. Powinna być gęsta i
spożyta na ciepło. Odpowiednimi dodatkami są różnego rodzaju kompoty -
najlepsze z jabłek, marmolada i słodkie mleko, siekane orzechy, czarne
jagody, maliny, figi, daktyle."
PRANA
Energia wszechświata, energia życia przypływająca z kosmosu, zasilająca
człowieka, stymulująca jego energię psychiczną.
PRANAJAMA
Nauczanie prawidłowego oddechu leczniczego wg -> JOGI. Oddychanie
jogiczne. Technika pranajamy jest dość skomplikowana i aby ją w pełni
opanować, trzeba uważnie przestudiować stosowną literaturę, np. książkę
Keith Sherwood: "Sztuka duchowego uzdrawiania".
PRANOTERAPIA
Leczenie energią. Dawna, a i obecnie jeszcze czasem używana, nazwa dla
-> BIOENERGOTERAPII.
PRATYĆHĆRA
Wycofanie. Osiągnięcie stanu najwyższego szczęścia, zadowolenia,
błogostan.
PRAWO ZWIERZĄT
W dniu 15.10.1978 r. w Paryżu UNESCO uchwaliła "Światową Deklarację Praw
Zwierzęcia", w której m.in. czytamy: "Uznanie przez gatunek ludzki prawa
innych gatunków zwierzęcych do egzystencji stanowi podstawę do
współistnienia wszystkich istot żywych (...), poszanowanie zwierząt
przez człowieka wiąże się z poszanowaniem ludzi między sobą (...) od
najmłodszych lat należy uczyć człowieka obserwować, rozumieć, szanować i
kochać zwierzęta".
PRĄDY CZYNNOŚCIOWE
Powstają wskutek przepływu jonów między miejscem pobudzonym a
niepobudzonym w tkance nerwowej, mięśniach i gruczołach, są przejawem
bioelektrycznej czynności tkanek (nerwów, mięśni szkieletowych, serca,
mózgu). Prądy czynnościowe mogą być mierzone przez -> EEG, -> EKG, ->
EMG.
PREKOGNICJA
Zdolność widzenia przyszłości. Patrz też -> JASNOWIDZTWO.
PRESTIDIGITATOR
Kuglarz demonstrujący żonglerkę, różne sztuczki, tricki.
PREWENCJA
Zapobieganie rozwojowi niepożądanych zjawisk w stanie zdrowia
społeczeństwa.
PRETERITOLOGIA
Studiowanie starych ksiąg poświęconych naukom hermetycznym: alchemii,
magii, astrologii.
PRIESSNITZ VICENZ
(1799 - 1851). Niemiecki chłop, który obserwując chore zwierzęta
korzystające z wód, zaczął stosować zimną wodę do leczenia różnych
chorób u ludzi. Główną formą tych zabiegów był natrysk. Stąd tę formę
zabiegu nazwano później prysznicem. Równolegle z nim upowszechniał
leczenie wodą -> KNEIPP.
PRIMUM NON NOCERE
Łac. - przede wszystkim nie szkodzić - jedna z podstawowych zasad
etycznych medycyny przypisywana -> HIPOKRATESOWI. Współcześnie uważa
się, że zasada ta jest za mało dynamiczna, nie wystarczy już bowiem, aby
medycyna stawiała sobie tak ograniczone zadanie. Wysuwa się bardziej
wszechstronną zasadę -> PRINCIPIS OBSTA - niszcz zło w zarodku.
PRINCIPIS OBSTA
Łac. - niszcz zło w zarodku - uważana współcześnie za trafną zasada
prewencji zdrowia.
PROCES ZDROWEGO ROZWOJU
Jedna z istotnych koncepcji psychologii humanistycznej zaproponowana
przez A.H.Maslowa. Jej istota polega na tym, że człowiek, o ile ma
swobodę wyboru, wybiera przeważnie to, co mu najbardziej odpowiada oraz
że jest to z reguły wybór prowadzący w kierunku poprawy zdrowia i
rozwoju. Patrz np. w żywieniu -> ANOPSOLOGIA. Jeżeli sytuacje braku
swobody wyboru są nader częste, mogą następować zahamowania w rozwoju,
pojawiają się frustracje i nerwice, które ze względu na tendencje do
samowzmacniania mogą szybko wprowadzić człowieka w stan przewlekłej
choroby psychosomatycznej.
PROGNOZA
Naukowo opracowana opinia nt. najbardziej prawdopodobnego przebiegu
zjawisk. Prognozy dotyczące stanu zdrowia są obecnie szeroko
praktykowane w strategii służb zdrowia w różnyeh krajach.
PROJEKCJA ASTRALNA
-> BILOKACJA, -> EKSTERIORYZACJA
PROFILAKTYKA
-> PREWENCJA
PROMIENIOWANIE
Powszechnie występujące w przyrodzie zjawisko emitowania praktycznie
przez wszystkie ciała fal i cząstek o różnej charakterystyce i stopniu
oddziaływania na żywe organizmy. W medycynie klasycznej znane i
wykorzystywane są zjawiska związane z promieniowaniem alfa, beta i
gamma, wyróżnia się ponadto promieniowanie cieplne, mikrofalowe,
nadfioletowe, podczerwone, kosmiczne, rentgenowskie, jonizujące,
elektromagnetyczne. Poza wyżej wymienionymi w medycynie
niekonwencjonalnej w różnych publikacjach mówi się często o
promieniowaniu o bliżej nieokreślonych parametrach i charakterystyce,
nie zawsze dającym się mierzyć znanymi metodami naukowymi, używa się
wtedy takich terminów jak energia, fale, strumień czy pole. Patrz ->
BIOPOLE, -> AURA.
PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE
Promieniowanie, które poza innymi efektami powoduje jonizację atomów i
cząstek ciała, przez jakie przechodzi. Ponieważ jonizacja powoduje dość
zasadnicze zmiany w charakterze i przebiegu procesów chemicznych, tym
samym wpływa na ciała żywe. W zależności od rodzaju natężenia i czasu
promieniowania wpływ jest mały lub bardzo duży, promieniowanie
jonizujące sprzyja m.in. powstawaniu zmian nowotworowych, niszczy system
immunologiczny, powoduje zmiany genetyczne.
PROMIENIOWANIE RADIESTEZYJNE
Wszelkie promieniowanie wydzielane przez całą materię żywą i martwą,
odbierane przez wrażliwych -> RADIESTETÓW i sygnalizowane ruchami ->
RÓŻDŻKI i -> WAHADŁA. Jest to promieniowanie zazwyczaj bardzo słabe,
trudne do wykrycia i zmierzenia przez najczulsze urządzenia
elektroniczne. Wiele kontrowersji budzą informacje nt. stwierdzania
zdrowotności jakiegoś pożywienia przez badanie różdżką. Jak połączyć ze
sobą informacje o odbieraniu promieniowania radiestezyjnego przez
organizm i przenoszeniu go skurczem mięśni na wahadełko z innymi, że
każdy znoże za pomocą wahadełka stwierdzić, czy potrawa, jaką chcemy
spożyć, jest dla nas korzystna? Wydaje się więc, że zachodzi tu taka
kolejność rzeczy: najpierw my sami oceniamy (być może w jakiś
podświadomy sposób), czy potrawa nam wyjdzie na dobre, a następnie
delikatnymi skurczami mięśni przenosimy tę informację na ruchy wahadła.
PROPOLIS
-> KIT PSZCZELI
PROSKOPIA
-> PREKOGNICJA
PROSTACYKLINA
Hormon wydzielany przez płuca do krwi, zapobiegający rozwojowi
miażdżycy. Współwynalazcą tego hormonu jest Polak, prof. Ryszard
Gryglewski. Istnieje znaczna zależność pomiędzy zdolnością płuc do
wydzielania prostacykliny a paleniem nikotyny, które tę zdolność w
znacznym stopniu upośledza.
PROSTRACJA
Skrajne wyczerpanie psychiczne i nerwowe, obojętność, w krańcowych
przypadkach niechęć do życia.
PROTUBERENCJE
Wybuchy na Słońcu. Często przypisuje się im poważny wpływ na zdrowie i
samopoczucie człowieka.
PRYSZNIC
-> PRIESSNITZ
PRZECIWCIAŁA
Swoiste substancje białkowe produkowane w organizmach żywych pod wpływem
wprowadzanych do nich agresywnych bakterii, wirusów lub innych toksyn,
tzw. -> ANTYGENÓW. Przeciwciała łącząc się z antygenami neutralizują je
i ograniczają ich zdolność do niszczenia naszych komórek lub innnego
destrukcyjnego wpływu na ustrój. Sprawna produkcja przeciwciał jest
ważną właściwością systemu immunologicznego organizmu. Patrz ->
IMMUNOLOGIA.
PRZEISTOCZENIE PSYCHICZNE
Gwałtowna, znaczna zmiana psychiki. Nabycie uprzednio nie posiadanych
cech psychicznych, umysłowych lub zdolności artystycznych. Wysuwa się
przypuszczenie, że może tu zachodzić specyficzne zjawisko absorbcji
energii (potencjału) psychicznego innej osoby niedawno zmarłej.
PRZEŁOM UZDRAWIAJĄCY
Pojęcie używane w -> MEDYCYNIE NATURALNEJ oznaczające kulminacyjny
moment walki organizznu z chorobą, który przybiera najczęściej postać
ostrego procesu zapalnego. Jest to niejako decydująca bitwa wydana
chorobie po zgromadzeniu przez organizm odpowiednich sił i środków.
Jednym z głównych objawów przełomu uzdrawiającego jest -> GORĄCZKA.
Objawami towarzyszącymi są przejściowe osłabienie i upośledzenie
czynności pewnych lub wszystkich tkanek i narządów oraz ból i inne
dolegliwości. Stan ten jest łatwo widoczny na tęczówce oka. Patrz ->
IRYDODIAGNOSTYKA. Zazwyczaj po okresie przełomu uzdrawiającego następuje
szybka poprawa, powrót do zdrowia i co typowe - u ludzi nie
nadużywających leków i przestrzegających zasad -> ZDROWEGO STYLU ŻYCIA -
sprawność funkcjonowania wielu narządów jest wyższa niż przed chorobą.
Przedwczesna lub nieracjonalna interwencja chemioterapeutyczna,
poczyniona w stanie przełomu uzdrawiającego prowadząca początkowo do
poprawy samopoczucia, faktycznie zaburza naturalny proces
homeostatyczny, a nade wszystko wydatnie obniża zdolności odpornościowe
organizmu. Patrz -> HOMEOPATIA.
PRZEMIANA MATERII
Metabolizm. Ogół procesów syntezy (anabolizm) i rozpadu (katabolizm)
przebiegających w żywym organizmie warunkujący jego wzrost, rozwój i
zdolność do utrzymania -> HOMEOSTAZY. Przemiana materii przebiega
bezustannie przez całe życie. Jej sprawny przebieg zapewnia zdrowie,
natomiast zakłócenia są jedną z głównych przyczyn większości chorób.
Warunkiem sprawnego przebiegu tego procesu jest dostarczenie organizmowi
odpowiednich ilości pożywienia zawierającego niezbędne składniki
pokarmowe, odpowiednich ilości tlenu oraz innych substancji takich jak
hormony, enzymy, witaminy, biopierwiastki itp. Dostarczanie nadmiernych
ilości pokarmu niepotrzebnie obciąża ustrój i utrudnia przemianę
materii. Patrz -> BILANS ENERGETYCZNY. Prawidłowa przemiana materii może
być: stymulowana przez człowieka, który postępuje zgodnie ze wskazaniami
-> ZDROWEGO STYLU ŻYCIA. Aktywność fizyczna i ruch wpływają korzystnie
na procesy przemiany materii, regulując czynności trawienia, oddychania,
krwiobiegu. Natomiast niekorzystnie na przemianę materii wpływa ->
DYSTRES, który zakłóca funkcjonowanie systemu wydzielania wewnętrznego,
powodując nadmiar lub niedobór w ustroju niezbędnych substancji.
Używki,jak tytoń, alkohol oraz nadmierne zażywanie leków wydatnie
utrudniają przemianę materii. Większość środków stosowanych w medycynie
niekonwencjonalnej zmierza przede wszystkim do regulowania procesów
przemiany materii w taki sposób, aby nie zakłócać naturalnej równowagi
energetycznej organizmu. Prowadzą do tego -> DIETA, -> PSYCHOTERAPIA, ->
ZIOŁOLECZNICTWO itp.
PRZEPOWIEDNIE DOTYCZĄCE KOŃCA ŚWIATA
Jako pierwszy rok kataklizmu światowego wymieniany był rok 1000, a
następnie wymienia się, też na zasadzie pewnej okrągłości daty, rok
2000. Wg innych bardzo interesujących obliczeń, np. z uwzględnieniem
informacji rzekomo zakodowanych w piramidach egipskich, mówi się, że
koniec świata nastąpi w dniu 17 września 2001 roku. Sam zaś słynny ->
NOSTRADAMUS wyznaczył koniec świata na lipiec 1999 roku. Z wielu innych
przepowiedni także wynika, że ten kataklizm przypadnie na przełomie
XX/XXI wieku.
PRZEPOWIEDNIE DOTYCZĄCE POLSKI
W XVI w. wielki -> NOSTRADAMUS poświęcił Polsce kilka enigmatycznych
wierszy, nad którymi do dziś znęca się cała armia rodzimych
interpretatorów. Jedno zaś zdanie z tej przepowiedni brzmi bardzo
swojsko: "Nikt nie chce u nich gospodarzyć". W XVIII w. zaporożec ->
WERNYHORA, uwieczniony w obrazie Matejki wieszczył Polskę - "od morza do
morza". Wielkie mistyczne przepowiednie łączą się z nazwiskami naszych
wieszczów: Mickiewicza i Słowackiego. Interpretacja liczby 44 mówi np.
że ostatnim 43-cim przywódcą niepodległej Polski był prezydent Mościcki.
Kto zaś będzie 44-ty? Inni wiążą tę liczbę z papieżem, Janem Pawłem II.
U Słowackiego zaś wręcz proroczo zabrzmiały strofy wiersza: "Więc oto
idzie Papież słowiański". Pontyfikat Jana Pawła II wprost lub pośrednio
był przepowiedziany co najmniej przez pięć osób, w tym dokładnie z
imienia i nazwiska przez -> KLIMUSZKĘ. Inne interesujące przepowiednie
to: ks. Markiewicza (XIX w.) tzw. "Przepowiednia z Tęgoborza" (l893)
oraz bp. Cieplaka. Z wielkich międzynarodowych wizji ciekawa jest
jeszcze, choć nie do końca ujawniona, tzw. przepowiednia Fatimska. Z
różnych przecieków wiadomo, że jest to wizja raczej straszna,
przepowiadająca m.in. atak Chin na ZSRR. Tak w ogóle to z tych
wszystkich przepowiedni Polska po czasach trudnych wychodzi zawsze
zwycięsko.
PRZESĄDY
Żywione przez ludzi przekonania i poglądy, w których za pewne lub
prawdopodobne przyjmuje się istnienie różnych zjawisk trudnych do
racjonalnego wyjaśnienia. Długa jest też lista przesądów dużych i
małych, wpływających w różnym stopniu na nasze samopoczucie,
postępowanie i decyzje: czarny kot, liczba 13, zbicie lustra, sztućce
położone na krzyż, witanie się przez próg, wstawanie z łóżka lewą nogą
itp. itd. Powszechne uleganie im świadczy o wielkiej podatności
człowieka na różne czynniki irracjonalne i paranormalne, tłumaczy też
pośrednio fakt dość szerokiego korzystania dzisiaj w leczeniu z takich
środków jak -> SUGESTIA i -> HIPNOZA.
PRZESZCZEPY
-> TRANSPLANTACJE
PRZEZIĘBIENIE
Stan zmniejszonej odporności organizmu wywołany działaniem zimna,
ściślej - gwałtownych zmian temperatury, umożliwiający rozwój różnych
chorób dróg oddechowych (katar, angina, nieżyt oskrzeli, zapalenie płuc
itp.). Przebieg przeziębienia jest następujący: Jeżeli organizm nie jest
dostatecznie uodporniony (zahartowany) i przez to nie potrafi szybko
dostosowywać się do zmieniających się warunków termicznych, wówczas przy
gwałtownym obniżeniu się temperatury następuje długotrwały skurcz naczyń
w powłokach śluzowych dróg oddechowych. Powstałe stąd niedokrwienie i
okresowe obniżenie odporności tworzy dogodne warunki dla rozwoju
drobnoustrojów stale żyjących na błonie śluzowej, które w tych warunkach
szybko się rozmnażają i atakują tkankę i komórki. Jeżeli organizm nie
potrafi w porę zmobilizować swych sił obronnych, to zaziębienie może
skończyć się poważną chorobą, np. zapaleniem płuc. Najskuteczniejszym
środkiem zapobiegania jest -> HARTOWANIE. Byłoby najlepiej, ażeby z
inwazją choroby organizm sam się uporał, wzrosłaby przez to jego
odporność na tego typu atak w przyszłości. Patrz: -> PRZEŁOM
UZDRAWIAJĄCY i -> MEDYCYNA NATURALNA.
PRZYGRZEWANIE
-> PRZYŻEGANIE
PRZYRODOLECZNICTWO
-> FIZJATRIA, -> FIZJOTERAPIA. Metody leczenia przypisywane głównie
medycynie ludowej, która posługuje się naturalnymi, powszechnie
dostępnymi, ofiarowywanymi przez naturę środkami, jak ciepło, woda,
promienie słoneczne, zioła, sposoby odżywiania się, aktywność fizyczna.
Współczesna medycyna klasyczna oficjalnie włączyła do swego repertuaru
większość środków, a nawet wiele z nich udoskonaliła i rozwinęła
(dietetyka, zielarstwo, wodolecznictwo). Medycyna niekonwencjonalna
korzysta z tego zasobu w znacznie szerszym zakresie i bardziej
zdecydowanie łączy je z bogatym arsenałem metod psychoterapeutycznych i
magicznych, wywodzących się z repertuaru medycyny orientalnej. Stosowane
są tu m.in. takie niekonwencjonalne środki, jak -> GŁODÓWKI, ->
HOMEOPATIA, -> ZIOŁOLECZNICTWO i wiele innych. Z pewnym zdziwieniem
zauważyć jedynie należy, że do zespołu środków niekonwencjonalnych
zalicza się także ruch, leczenie ruchem, aktywność fizyczną, a powodem
tego zdziwienia nie jest sam fakt uznawania ruchu za środek leczniczy,
lecz wciąż niedostateczne wykorzystywanie jego rozległych wartości
terapeutycznych.
PRZYSIĘGA HIPOKRATESA
Przyrzeczenie o dochowaniu wierności zasadom etyki określonym przez ->
HIPOKRATESA, składane przez lekarzy już w starożytności, a obecnie w
nieco zmodyfikowanej formie także przez absolwentów studiów medycznych.
Treść przysięgi Hipokratesa wraz z innymi zasadami i normami
postępowania lekarskiego, np. zapisanymi w tzw. "deklaracji genewskiej",
wchodzą w skład -> DEONTOLOGII lekarskiej. A oto fragment tekstu
przysięgi Hipokratesa:
"...Biorąc na świadków Boga Ojca, Syna i Ducha Św., że będę przestrzegał
wszystkiego, co jest przysięgą objęte - na ile to będzie w mojej mocy, w
takim stopniu, w jakim mi moje zdolności pozwolą. Wiedzę tę: wszystkie
jej przepisy przekazywać będę otwarcie i rzetelnie uczniom moim, mojego
mistrza i pozostałym, którzy związali się moralnie przepisami medycyny.
Ponadto, że przy leczeniu chorych stosownie do sił moich i zdolności
rzetelnie stosować będę niezbędne środki. Niczyjej choroby nie
zaniecham. Nie wyrządzę zła. Nie dam nikomu trucizny, nawet na jego
prośbę, ani kobiecie ciężarnej nie podam napoju do zabicia płodu. Życie
moje i moją wiedzę zachowam czyste i nieposzlakowane. Chorujących na
kamienie nie będę operować, lecz pozostawię to przedsięwzięcie
doświadczonym w tej nauce. Do jakkiegokolwiek domu przyjdę, aby nieść
chorym pomoc, będę się wystrzegał wszelkiego nadużycia, wszelkiego
zepsucia, wszelkiej nieobyczajności, także rzeczy lubieżnych, czy
przedmiotem moich zabiegów będą ciała kobiet czy mężczyzn. O tym, co
zobaczę lub usłyszę w trakcie leczenia, nikomu tego nie wyjawię, lecz
zachowam całkowite milczenie, jeśli będę rozumiał, że należy o tym
zamilczeć. Niech mi się pomyślnie szczęści tak w życiu moim jak i
sztuce, gdy będę w całości i sprawiedliwie wypełniał tę przysięgę i
niech zyskam sobie chwałę na wieczność. Gdybym zaś złamał i okazał się
krzywoprzysiężcą, niech spotka mnie wszystko przeciwne. Amen..."
PRZYŻEGANIE
Metoda stymulacji -> AKUPUNKTÓW specjalnymi, najczęściej piołunowymi
żarzącymi się cygarami, stożkami lub kulkami. Tlącym się końcem cygara
ogrzewa się wybrany odcinek ciała trzymając je w odległości 20 - 30 mm i
wykonując nim ruchy koliste (ogrzewanie stabilne) albo uderzając lekko
żarzącym się końcem w stymulowane miejsce (ogrzewanie dziobiące). W
Japonii stosuje się do przyżegania małe kulki z rośliny zwanej Moxa.
Kulki pozostawia się na ciele aż do wystąpienia odczynu lub nawet
miejscowego oparzenia.
PSI
Ogół zjawisk i faktów parapsychicznych, paranormalnych, dla których
dotąd nie istnieje wyjaśnienie na drodze naukowej, bądź jest ono
hipotetyczne i niewystarczające. Wspólną cechą zjawisk PSI jest to, że
czynności psychiczne stanowią ich podstawę. Istnieje wiele podziałów
tych zjawisk na klasy. Najpełniejszą informację na ten temat podają A.
Dubrow i W. Puszkin. Podkreślić należy, że wszyscy poważni badacze
zjawisk -> PSI zdecydowanie odrzucają jakiekolwiek możliwości
interpretowania i objaśniania ich jako zjawisk z zakresu -> OKULTYZMU,
-> SZAMAŃSTWA, czy -> MISTYCYZMU. Poszukiwania te lokuje się wyraźnie na
gruncie praw materialnych, fizycznych i pracy mózgu, stawiając generalną
hipotezę, że zjawiska PSI są tak szczególnymi formami przejawiania się
różnych rodzajów i stanów materii i pól, że wymagają dla ich wyjaśnienia
stworzenia nowego obszaru pojęć fizycznych i biologicznych. Niezależnie
od różnorodności zjawisk PSI uważa się, że należy poszukiwać jednej,
ogólnej teorii, na podstawie której mogłoby nastąpić wyjaśnienie takich
zjawisk jak -> TELEPATIA, -> JASNOWIDZENIE, które są formami obiegu
informacji w naturze oraz takich jak -> PSYCHOKINEZA czy -> LEWITACJA,
które są najbardziej zadziwiającą formą -> PSYCHOENERGII, ale też, co ze
względów praktycznych najważniejsze, można by określając charakter i
sposób funkcjonowania -> BIOPOLA czy -> BIOENERGII dać naukowe podwaliny
-> BIOENERGOTERAPII jako podstawy wszelkich form medycyny
niekonwencjonalnej. Problemy biopola i bioenergii są przedmiotem żywego
zainteresowania fizyków, ponieważ w ich obrębie zachodzi szereg zjawisk
nie dających się wytłumaczyć na gruncie dotychczasowych pojęć
fizycznych, a jednocześnie mają one ścisły związek z takimi podstawowymi
przejawami PSI, jak psycho- i telekineza, lewitacja, -> POLTERGEIST, ->
FOTOGRAFIA MYŚLOWA, a w medycynie -> CHIRURGIA PSYCHICZNA. Z
dotychczasowych obserwacji wiadomo jedynie, że aktywność psychiczna
wydatnie wpływa na różne procesy tworzenia się, zanikania, powstawania i
inwersji różnych pól, energii i materii, a więc zjawisk, które nie
występują w świecie materii nieożywionej. Wiele informacji wskazuje na
to, że ogólną podstawę tych różnych funkcji psycho-bio-materialnych jest
specyficzne -> POLE BIOGRAWITACYJNE, które oddziałuje konformacyjnie na
przebieg wszystkich procesów ustrojów żywych. Uważa się też, że fale
biograwitacyjne mogą na drodze kwantyfikacji generować różne pola i
rodzaje energii. Potwierdzenie teorii biograwitacyjnej, dla której nie
istnieje problem odległości ani ciężaru, wyjaśniałoby wiele ze względu
na specyficzne właściwości energii biograwitacyjnej. W poszukiwaniu
wyjaśnień zjawisk PSI sięga się też do Einsteina. Jak wiadomo wg ogólnej
teorii względności czasoprzestrzeń i pole grawitacyjne tworzą jedną
całość, zakrzywiającą się, co tak dobrze tłumaczy pojęcie np.
nieskończoności i relatywności czasu. Dla wyjaśnienia różnych zjawisk
PSI, a w szczególności takich jak -> REKOGNICJA i -> PREKOGNICJA sięga
się do tej teorii przypuszczając, że w przebiegu jakichś złożonych
czynności psychicznych (gdy psychika jest interpretowana jako materialna
część biobytu) mogą następować specyficzne, lokalne zmiany w obrębie
czasoprzestrzeni, które mogą być nie znaną nam jeszcze podstawową formą
materii. Inne wyjaśnienia tych niezwykłych zjawisk sięgają do koncepcji
uporządkowań liniowych, w których zgodnie z właściwościami czasu,
uporządkowana jest kolejność wydarzeń. Jeżeli zatem, zgodnie z ogólną
teorią względności, linie te mogą się zamykać, to leżące w ich
zakrzywionych polach informacje przy spełnieniu pewnych specyficznych
warunków stają się dostępne bez względu na to, w którym miejscu na tej
linii (kole) się znajdują. Znane są też hipotezy, wg których wszystkim
realnie istniejącym dodatnim punktom i elementom "naszego" świata
odpowiada niedoświadczana przez nas lustrzana czasoprzestrzeń ujemna,
która może generować nie wyjaśnione dotąd zjawiska PSI, a w tym m.in. ->
JASNOWIDZTWO czy zjawiska -> MATERIALIZACJI i ->DEMATERIALIZACJI,
ponieważ teoria ta uprawdopodabnia równoległe istnienie przeszłości,
teraźniejszości i przyszłości. Dodatkowo teoria ta zakłada, że podczas
różnego rodzaju -> TRANSFORMACJI powstają cząstki zdolne do poruszania
się z szybkością większą niż dotąd graniczną szybkością światła. Sławny
fizyk Feinmann, znany głównie ze swego niekonwencjonalnego wykładu
fizyki, interpretując i poszerzając teorię kwantową zakłada możliwość
jednoczesnego znajdowania się elektronu w dwu różnych miejscach. Gdyby
to okazało się prawdziwe, można by na tej drodze poszukiwać wyjaśnienia
takich najbardziej ,nieprawdopodobnych" zjawisk PSI, jak ->
EKSTERIORYZACJA czy -> TELEPORTACJA, a nawet niektórych zjawisk
znajdujących się obecnie w obrębie zainteresowań -> SPIRYTYZMU. Inne
ciekawe badania doprowadziły do powstania kolejnej hipotezy, że w
psychokinezie siła energetyczna jest tworzona w wyniku aktywności
psychicznej człowieka, a nie - jak to się czasem przypuszcza -
wyzwalania sił grawitacyjnych przedmiotu doświadczalnego. Co się zaś
tyczy zjawiska -> TELEKINEZY to przypuszcza się, że m.in. może ono być
związane z innym zjawiskiem PSI, a mianowicie -> EKSTERIORYZACJĄ
jakiegoś -> EKSTRASENSA i jego oddziaływaniem poza ciałem. Wyjaśnień
takich złożonych zjawisk PSI jak materializacja czy dematerializacja
poszukuje się też w ogromnej złożoności zjawisk czasoprzestrzeni,
materii i antymaterii, stanu próżniowego czy specyficznych cząstek
wirtualnych. Fenomen PSI w tzw. -> NADSTANIE funkcjonuje jako jednolity
układ kwantowy, makroskopowy. Niezależnie od sposobów manifestowania się
energii PSI uważa się, że jej powstanie i przejawianie się oraz wszelkie
zmiany mają początek w procesach nerwowych zachodzących podczas
aktywności psychicznej. Jednym z podstawowych i najtrudniejszych do
wyjaśnienia problemów PSI jest zagadnienie źródeł energii. Skąd się
bierze i jaki ma charakter energia generowana przez fenomeny PSI
przesuwająca przedmioty, wyginająca pręty metalowe itp. Dodatkową, choć
pasjonującą trudność stanowi okoliczność, że owa energia może być w
większości wypadków dowolnie kierowana przez człowieka na wykonanie
określonych zadań. Prób wyjaśnienia źródeł tej energii jest wiele, a
wszystkie wysoce hipotetyczne. Jedna z nich np. mówi o możliwości
powstawania energii na zasadzie słynnego Einsteinowskiego
przekształcania się masy w energię (E = mc2). Inna, że człowiek swą
emitowaną psychiczną energią jedynie wzbudza energię kinetyczną
przedmiotów, inne jeszcze mówią o możliwości -> TRANSMUTACJI
pierwiastków w organizmie (np. zmiana wapnia w magnez), jeszcze inne o
pobieraniu energii kosmicznej itp. itd. Jedno jest pewne, że skoro taka
energia istnieje, a jej źródłem powstawania, wzbudzania czy transmutacji
jest psychika człowieka, stanowi to dostatecznie pasjonujący powód dla
poszukiwania naukowych wyjaśnień tego fenomenu.
PSYCHESTEZJA
Wrażliwość psychiczna na bodźce, zawarta między dwiema skrajnymi
ocenami: nadmierna wrażliwość - obniżona wrażliwość.
PSYCHOANALIZA
Kierunek filozoficzny i psychologiczny, którego podwaliny stworzył ->
FREUD Zygmunt. Psychoanaliza próbuje wyjaśnić funkcjonowanie i rozwój
osobowości człowieka przez działanie nieuświadomionych instynktów i
popędów będących w stałym konflikcie. W medycynie psychoanaliza jest
metodą leczenia polegającą na wykrywaniu nieuświadomionych i utajonych
wielu zaburzeń występujących w życiu psychicznym chorego. Wg -> FREUDA,
podstawowym mechanizmem silnie oddziałującym na człowieka jest popęd
seksualny -> LIBIDO. W strukturze osobowości człowieka psychoanaliza
wyróżnia trzy sfery: Id, Superego i Ego. Id (ono) obejmuje wszystkie
nieuświadomione instynkty i popędy będące główną siłą i źródłem energii
życiowej człowieka, kieruje się wyłącznie zasadą przyjemności. Superego
(nadjaźń) jest ukształtowanym przez kulturę i doświadczenie społeczne
zbiorem norm i nakazów funkcjonujących, podobnie do Id, nieświadomie i
irracjonalnie. Ego (jaźń) jest tym, co pośredniczy pomiędzy Id i
Superego i na drodze świadomej regulacji zachowania, kierowania się
zasadą racjonalizmu tworzy warunki do adaptacji człowieka w środowisku.
Niezbyt wiele przetrwało do dnia dzisiejszego z takiej psychoanalizy,
jaką stworzył Freud. Niemniej jednak dała ona potężny impuls do rozwoju
różnych kierunków psychoterapii. Wielu współczesnych ->
BIOENERGOTERAPEUTÓW, świadomie lub nieświadomie, stosuje w swych
zabiegach techniki oparte na psychoanalizie.
PSYCHOCHIRURGIA
W medycynie klasycznej oznacza metodę biologicznego leczenia w
dziedzinie psychiatrii. Dawniej nazywano tak zabieg polegający na
przecinaniu niektórych szlaków nerwowych po to, ażeby przerwać chorobę.
Dziś tej metody się nie stosuje. Obecnie w wielu publikacjach
psychochirurgią nazywa się zabiegi -> BEZKRWAWYCH OPERACJI dokonywanych
przez filipińskich chirurgów, a także operacje chirurgiczne, przy
których znieczulenia dokonuje się metodami -> HIPNOZY czy -> SUGESTII
stosowanych bezpośrednio albo pośrednio jak np. w słynnym już
doświadczeniu -> KASZPIROWSKIEGO, kiedy posłużono się telewizją. Patrz
też -> PSI.
PSYCHODRAMA
Spektakl, technika grupowych zajęć, polegająca na wyrażeniu przeżyć i
konfliktów w formie improwizowanego przedstawienia teatralnego, podczas
którego uczestnicy (pacjenci) odgrywają różne role pełnione w życiu,
dzięki czemu swobodniej niż zazwyczaj mogą wyrażać swe poglądy, ujawniać
konflikty i zainteresowania. Metoda ta służy zarówno diagnozowaniu jak i
samej terapii (psychoterapii).
PSYCHOENERGETYKA
W obszarze problematyki parapsychologicznej termin psychoenergetyka w
zasadzie znaczy to samo, co -> BIOENERGETYKA, ale ta z kolei w
klasycznym ujęciu biologii, chemii i fizjologii nie zajmuje się
związkami i zależnościami między psychiką a materialnymi przejawami i
procesami życia. Stąd termin psychoenergetyka trafniej chyba oddaje
niezwykłą złożoność zjawisk psychicznych. Najogólniej rzecz biorąc w
ramach psychoenergetyki stawia się szereg hipotez podbudowanych przede
wszystkim solidnymi wnioskami wynikającymi z doświadczeń -> AKUPUNKTURY,
zakładających istnienie szerokiej wymiany energii między otoczeniem a
człowiekiem, oraz że ta energia pochodzenia kosmicznego znacząco
stymuluje pracę mózgu będącego ośrodkiem energii psychicznej. W
klasycznej bioenergetyce mówi się, że wszelka energia człowieka pochodzi
z przemiany materii, psychoenergetyce zaś mowa jest o energii
napływającej z zewnątrz i zasilającej układ psychiczny. Pełne
potwierdzenie tej hipotezy wyjaśniałoby wiele zjawisk z zakresu
parapsychologii i bioenergoterapii.
PSYCHOFIZJOLOGIA
Nauka o zależnościach i związkach występujących między procesami
fizjologicznymi i psychicznymi. W medycynie zarówno klasycznej jak i
niekonwencjonalnej odpowiednikiem psychofizjologii jest ->
PSYCHOSOMATYKA.
PSYCHOFONIA
Terapia za pomocą symbolicznego malarstwa. Technika uprawiana przez
Elizę Storch z Kopenhagi. Na podstawie rozmowy i analizy fotografii
pacjenta, daty jego urodzenia i podpisu, pani Storch "wcielając" się w
tę osobę maluje obraz - diagnozę, a następnie na tej podstawie sporządza
receptę.
PSYCHOFIZYKA
Dział nauki zajmujący się wyjaśnianiem za pomocą praw fizycznych zjawisk
-> PSI, a także tworzeniem hipotetycznych praw fizyki wychodzących poza
jej dotychczasowe obszary, a których powstanie wyjaśniałoby istniejące i
obserwowane procesy psychiczne na gruncie fizyki.
PSYCHOHOLOGRAFIA
Zespół poglądów i częściowo potwierdzonych doświadczeniami z zakresu ->
HOLOGRAFII hipotez, w których przyjmuje się, że w każdym punkcie
przestrzeni, w ukrytej postaci uzewnętrznionych fal stojących, istnieją
obrazy i myśli wszystkich ludzi. Gdyby ta hipoteza została potwierdzona,
znalazłoby się przyrodoznawcze wyjaśnienie dla -> JASNOWIDZTWA, ->
TELEPATII i innych zjawisk -> PSI.
PSYCHOIMMUNOLOGIA
Dział wiedzy zajmujący się wpływem stanu psychiki człowieka na poziomie
odporności immunologicznej ustroju. Wpływ ten, co jednoznacznie
stwierdza nauka i praktyka, jest rozległy. We wszystkich technikach i
metodach medycyny niekonwencjonalnej ten pogląd jest także bardzo
rozpowszechniony, choć często bywa wyrażany językiem nazbyt magicznym i
nienaukowym. Tymczasem zjawiska te coraz dokładniej są objaśniane przez
naukę i brane pod uwagę w technice terapeutycznej. Podczas ataku
epidemii rzadziej ulegają chorobie i lżej ją przechodzą ci, którzy są
akurat w dobrym nastroju, a także ci, którym choroba jest bardzo nie na
rękę, ponieważ przeszkadza im w realizacji jakiegoś atrakcyjnego planu.
Moneta położona na ciele zahipnotyzowanej osoby, opatrzona sugestią, że
jest silnie rozgrzana, wywołuje zaczerwienienie skóry, a nawet typowe
dla oparzenia bąble. Znane jest też zjawisko -> JATROGENII, kiedy lekarz
stawia pomyłkową diagnozę i pacjent właśnie zaczyna chorować na to, co
mylnie rozpoznał lekarz. Można przytoczyć setki podobnych przykładów
bezpośredniego wpływu psychiki na ciało. Zajmuje się tym między innymi
-> PSYCHOSOMATYKA. Objaśnienie lego typu zjawisk jest dość proste. Otóż
limfocyt, podstawowy element układu immunologicznego, przypomina swą
strukturą i funkcjami komórkę nerwową, która jest przecież podstawowym
ogniwem tworzenia się i przekazu sygnału psychicznego. Stąd limfocyty
nazywane są swobodnymi lub pływającymi komórkami nerwowymi. Znane są też
tzw. immunokorektory czyli substancje stymulujące układ odpornościowy.
Nie lekceważmy więc znaczenia uśmiechu i uczucia zadowolenia jako często
lepszych i skuteczniejszych leków niż niejedna pigułka.
PSYCHOKINEZA
Zdolność człowieka do oddziaływania na różne przedmioty za pomocą
wysiłku psychicznego (myślowego), bez żadnego z nimi kontaktu
fizycznego. Znane są i dobrze udokumentowane (sfotografowane) przypadki
przemieszczania lub zawieszenia w przestrzeni różnych przedmiotów samą
siłą woli. Zdolność tę posiadają bardzo nieliczni ludzie. Wyjaśnienia
naukowego dla tego zjawiska szuka się w materialnych procesach
wywoływanych aktywnością psychiczną człowieka. Uważa się, że w pewnych
trudnych do przewidzenia warunkach jest on w stanie generować z siebie
pewne pole, które na pewien czas neutralizuje siły grawitacyjne.
Występowanie zjawisk psychokinezy jest także dowodem na istnienie ->
BIOPOLA i w jakimś sensie wyjaśnia możliwość występowania wzajemnego
kontaktu energetycznego między ustrojami żywymi. Patrz też ->
TELFKINEZA.
PSYCHOKINEZJA
->SPOSTRZEGANlE POZAZMYSŁOWE
PSYCHOLOGIA
Nauka o zjawiskach i procesach psychicznych, o zachowaniu się człowieka
i zwierząt wyższych.
PSYCHOMETRIA
Zdolność do widzenia miejsc i zjawisk oddalonych w czasie i przestrzeni
tylko przez kontakt z przedmiotem pozostawionym przez człowieka, który
był w opisywanych miejscach świadkiem owych zjawisk lub miał bezpośredni
kontakt z "widzianym" przedmiotem.
PSYCHOMOTORYKA
Ogólne tempo ruchów i ich specjalna charakterystyka: sztywny, porywczy,
energiczny, miękki, płynny. Wg teorii wychowania fizycznego, gdzie
termin ten jest najczęściej używany, psychomotoryka oznacza całość
procesów i zjawisk zachodzących podczas aktywności ruchowej człowieka, a
wyrażających się w takich cechach jak szybkość, siła, wytrzymałość,
gibkość, zręczność.
PSYCHONEUROIMMUNOLOGIA
Zakres wiedzy medycznej ukazującej zależność występującą pomiędzy stałym
-> DYSTRESEM a sprawnością układu immunologicznego. Depresje, niepokoje
i lęki zwiększają podatność organizmu na infekcje bakteryjne i wirusowe
oraz różne alergie. Badania dowodzą, że istnieje ścisła zależność
pomiędzy kondycją psychiczną a sprawnością układu odpornościowego. Patrz
też -> PSYCHOIMMUNOLOGIA
PSYCHOPATIA
Odbiegające od normy zaburzenia osobowości. Osobowość aspołeczna,
antysocjalna.
PSYCHOSOMATYKA
Medycyna psychosomatyczna. Medycyna kierująca się w diagnostyce i
terapii zasadami -> HOLIZMU, pełnej jedności ciała i duszy, jedności
somatycznej i psychicznej człowieka.
PSYCHOTERAPIA
Leczenie różnych schorzeń metodami i sposobami oddziałującymi na
psychikę pacjenta. Efekty lecznicze mogą pojawiać się w wyniku wiary w
skuteczność stosowanych środków, dzięki rozbudzonej nadziei na poprawę
zdrowia, chęci do samoleczenia, autorelaksu, zmianie w obrębie stylu
życia i w systemie uznawanych wartości. Głównym celem i warunkiem
powodzenia psychoterapii i wielu jej technik i metod stosowanych zarówno
w medycynie klasycznej, jak w medycynie niekonwencjonalnej jest czynne -
świadome lub podświadome - zaangażowanie się pacjenta w proces leczenia.
Wszystkie stosowane w psychoterapii zabiegi opierają się na
psychosomatycznej zasadzie -> HOLIZMU.
PSYCHOTERAPIA - GŁÓWNE METODY
Wg. A. H. Maslowa wszystkie sposoby psychoterapii można podzielić na 7
głównych grup. Są to: 1) poprzez ekspresję (akt dopełnienia, uwolnienie,
katharsis), 2) przez zaspokojenie potrzeby podstawowej (udzielenie
poparcia, bezpieczeństwa, opieki, miłości, szacunku), 3) przez usuwanie
zagrożenia (opieka, dobre warunki społeczne, polityczne i ekonomiczne),
4) przez pogłębienie poznania, wiedzy i rozumienia, 5) przez sugestię i
autorytet, 6) przez bezpośredni atak na objawy, jak w różnego rodzaju
terapiach behawioralnych, oraz 7) przez pozytywną samorealizację,
indywidualizację czy rozwój. Dla bardziej ogólnych celów, jakimi są cele
teorii osobowości, powyższy wykaz stanowi listę możliwych zmian, jakim
osobowość może ulegać rozwijając się w kierunkach aprobowanych z punktu
widzenia kultury i psychiatrii.
PSYCHOTRONIKA
Współczesna nazwa -> PARAPSYCHOLOGII. Zajmuje się zjawiskami z
pogranicza nauki, ale nie dającymi się wyjaśnić w pełni za pomocą
znanych metod naukowych. Psychotronika poszukuje i wykorzystuje w
praktyce rozliczne związki energetyczne istniejące w żywej przyrodzie.
Wg jeszcze innych koncepcji psychotronika jest samodzielną
interdyscyplinarną gałęzią wiedzy, która zajmuje się siłami działającymi
na odległość - interakcjami zarówno między ludźmi, jak też między ludźmi
a otaczającym światem organicznym i nieorganicznym. Patrz też -> PSI. Wg
Z. Rejdaka, prezesa Międzynarodowego Stowarzyszenia Psychotronicznego -
"psychotronika jest nauką, która bada interakcje zachodzące na
odległość, interakcje związane z jeszcze nie zrozumianą, pewną formą
energii, która stanowi własność żywej materii, do interakcji tych
dochodzi zarówno między samymi << podmiotami >> , jak i między
podmiotami i <<przedmiotami>>, włącznie z przedmiotami ożywionymi".
PSYCHOWIZJA (PARAPSYCHOWIZJA)
Termin używany w niektórych publikacjach dla zjawisk -> JASNOWIDZTWA.
PREPARAT TORFOWY TOŁPY (PTT)
Preparat PTT jest wreszcie w aptekach. Każdy może go sobie kupić, choć
kosztuje bardzo dużo. Bogatą historię powstawania leku opisano szeroko w
prasie, natomiast sposób jego użycia i zastosowania widnieje w ulotce.
Przytaczamy więc tylko dwie opinie nt. PTT. Prof. Andrzej Danysz,
dyrektor Instytutu Leków: "Mamy oto oryginalny polski lek, który jako
immunomodulator ma szansę wejść na trwałe do historii naszej farmacji,
m.in. dlatego, że jest on unikatowym immunomodulatorem, gdyż posiada
potężne możliwości wzmagania odnowy tkankowej". W ustaleniach zaś
Państwowej Komisji Leków czytamy: "Zapobieganie i leczenie chorób
występujących na tle dysfunkcji układu immunologicznego (m.in.
przewlekłe stany zapalne dróg oddechowych), leczenie chorób związanych z
upośledzeniem procesów regeneracyjno-reparacyjnych (m.in. owrzodzenie
żylakowate podudzi), uzupełnienie w leczeniu pooperacyjnym nadżerek,
paradontopatie".
PULS
-> TĘTNO
PUSZCZANIE KRWI
-> UPUSTY KRWI
PUVA - FOTOCHEMOTERAPIA
Naświetlanie skóry tzw. długimi promieniami nadfioletowymi przy
jednoczesnym podawaniu do wewnątrz lub stosowaniu zewnętrznym w
miejscach leczonych (wykwitach) środków światłouczulających. Terapia ta
skutkuje czasem w leczeniu łuszczycy, bielactwa i łysienia. Szczegółowo
technikę leczenia ustalają gabinety dermatologiczne.
PYŁEK PSZCZELI
Produkt zbierany z kwiatów przez pszczoły. Pyłek w 50% zawiera
aminokwasy, a ponadto blisko 40 biopierwiastków i wszystkie witaminy.
Pyłek jest w ulu przerabiany na -> PIERZGĘ i w tej formie magazynowany w
komórkach. Pyłek i pierzga skutecznie pomagają w zwalczaniu wielu chorób
(anemia, nadciśnienie, brak apetytu, nerwice, łysienie, prostata i
schorzenia metaboliczne). Wiele informacji wskazuje też na regeneracyjne
oddziaływanie pyłku na organizm. Wskazywałoby na to interesujące
zjawisko "odmładzania" się starych pszczół, które w przypadku jakiegoś
kryzysu w rodzinie pszczelej i braku młodych pszczół, spożywają duże
porcje pyłku, co przywraca im biologiczną młodość.
PYTIA
Kapłanka i wieszczka z Delf (Grecja), słynna z niejasnych i
wieloznacznych wróżb i przepowiedni.
QI
Energia krążąca kanałami -> MERYDIANAMI. Wg -> CHIŃSKIEJ MEDYCYNY
choroba jest wynikiem zakłóceń w obiegu energii qi, a leczenie polega na
eliminowaniu tych zakłóceń.
RADIACJA
-> PROMIENIOWANIE. Energetyczne oddziaływanie na odległość.
RAMBDOMANCJA
Dawna nazwa -> RADIESTEZJI, czasem jeszcze spotykana w różnych
publikacjach.
RADIESTEZJA
Odczuwanie promieniowania. Nie określono dotąd dokładnie, o jaki rodzaj
promieniowania w przypadku radiestezji chodzi, tym bardziej że
radiestezja zajmuje się ogromnie szerokim kręgiem oddziaływań
pochodzących z wnętrza ziemi, przedmiotów, roślin, zwierząt i ludzi.
Mówi się ogólnie, że radiesteci odczuwają bardzo słabe prądy
elektromagnetyczne wysyłane przez wszystkie ciała. Promieniowania tego
jak dotąd nie udało się jednak jednoznacznie określić, zmierzyć,
wyskalować. Radiestezja dzieli się na różne działy: -> GEOTRONIKĘ, w
skład której wchodzi m.in. -> RÓŻDŻKARSTWO i -> RADIESTEZYJNA OCHRONA
ŚRODOWISKA, -> RADIESTEZJĘ PARAMEDYCZNĄ obejmującą -> DIAGNOSTYKĘ
MEDYCZNĄ I WETERYNARYJNĄ oraz -> FITORADIESTEZJĘ i -> TELERADIESTEZJĘ.
Zdolność radiestezji jest wrodzoną, którą można przez ciągłe ćwiczenia
doskonalić. Każdy człowiek może w pewnym stopniu te zdolności wyćwiczyć.
Zainteresowani takimi ćwiczeniami i technikami powinni sięgnąć do
książki Czesława Spychalskiego pt. "Radiestezja w domu i ogrodzie".
Patrz też: -> WAHADLARSTWO, -> RÓŻDŻKARSTWO.
RADIESTEZJA PARAMEDYCZNA
Dział -> RADIESTEZJI zajmujący się diagnostyką medyczną i weterynaryjną.
Podstawowym przyrządem do prowadzenia badań jest -> WAHADŁO, za pomocą
którego wykrywa się chore organy, określa rodzaj schorzenia, a często
dobiera także odpowiednie leki i określa sposoby ich użycia.
RADIESTEZYJNA OCHRONA ŚRODOWISKA
Dział -> RADIESTEZJI zajmujący się lokalizacją promieniowania
niekorzystnie wpływającego na człowieka oraz eliminowaniem jego skutków
przez instalowanie odpowiednich urządzeń (ODPROMIENNIKI, EKRANY
RADIESTEZYJNE), co przynosi w wielu przypadkach znaczną poprawę zarówno
w stanie zdrowia, jak i samopoczucia.
RADIOBIOLOGIA
Nauka o wpływie -> PROMIENIOWANIA JONIZUJĄCEGO na żywe organizmy.
RADIOTERAPIA
Dział -> RADIOBIOLOGII zajmujący się zastosowaniem dla celów leczniczych
-> PROMIENIOWANIA JONIZUJĄCEGO, głównie w przypadku nowotworów
złośliwych. W zwalczaniu raka wykorzystywane jest m.in. zjawisko
większej promienioczułości tkanki nowotworowej w porównaniu z tkanką
zdrową. Podstawową zasadą techniki radioterapeutycznej jest możliwie
precyzyjne objęcie promieniowaniem tkanki przeznaczonej do zniszczenia.
RANGOWA LISTA STRESU (RLS)
Technika samooceny odporności psychicznej na ujemne bodźce stresowe i w
pewnym sensie także technika terapii antystresowej, która sprzyja
wyrobieniu refleksyjnego stosunku do biegu zdarzeń życiowych i ich
wpływu na samopoczucie. Zainteresowany, w określonych odstępach czasu
(raz na tydzień, raz na miesiąc itp.), sporządza listę od 5 - 10
problemów, które w jego subiektywnym odczuciu sprawiają mu różne
trudności i kłopoty. Ważne jest, aby sporządzając kolejną listę, nie
zaglądać do listy poprzedniej. Analiza zmian w kolejności pojawiających
się na liście tych samych problemów, znikanie jednych i występowanie
drugich, prowadzi z reguły do dwu zasadniczych spostrzeżeń: 1) każdy
trudny z początku problem staje się z biegiem czasu coraz łatwiejszy do
rozwiązania; 2) jedynym skutecznym środkiem prowadzącym do usunięcia
jakiegoś problemu z Rangowej Listy Stresu jest usilne dążenie do
rozwiązania, a nie jego unikanie. Technika RLS może być poszerzona o
Rangową Listę Sukcesów - RLS-2. Tym razem w kolejności wpisuje się na
listę wydarzenia, sprawy i sytuacje, które w subiektywnym odczuciu
odebrane zostały jako sukces, sprawiły przyjemność itp.
REANIMACJA
Przywracanie do życia osób, które znalazły się w stadium śmierci
klinicznej. Reanimacja jest możliwa pod warunkiem, że faza śmierci
klinicznej objawiająca się m.in. zatrzymaniem akcji serca nie trwa
dłużej niż 3 - 4 minuty. Reanimacja polega na możliwie najszybszym
jednoczesnym rozpoczęciu sztucznego oddychania (zazwyczaj metodą usta -
usta) i rytmicznego masażu uciskowego w okolicy mostka (masaż serca) w
tempie: dwa uciśnięcia - jeden oddech. Jeżeli w czasie kilku minut nie
zostanie uruchomione krążenie krwi, mózg wskutek niedotlenienia ulega
nieodwracalnej degeneracji. W literaturze medycznej znane są jednak
wypadki znacznego przesunięcia tego okresu, np. wskutek schłodzenia
ciała. Trudne są też do zinterpretowania przypadki długotrwałego, niemal
całkowitego zatrzymania procesów życiowych, co ma miejsce u niektórych
wyznawców orientalnych medytacji.
REBIRTHING
Ang. - powtórne urodziny. Odrodzenie. Oznacza zabiegi mające na celu
usunięcie skutków szoku poporodowego powstającego u noworodka w wyniku
gwałtownej i radykalnej zmiany środowiska zewnętrznego. Jednym z
głównych elementów tego szoku jest zmiana w systemie oddychania,
zaopatrzenia organizmu w tlen. Po urodzeniu się dziecko po raz pierwszy
zachłystuje się powietrzem, zaczyna oddychać własnymi płucami. Analiza
przebiegu i skutków tego szoku stała się podstawą do sformułowania
koncepcji o znaczeniu sposobu oddychania dla zdrowia i samopoczucia
człowieka. Twórca rebirthingu Leonard Orr z USA uważa, że znaczenie
lecznicze ma stosowanie przez dłuższy czas intensywnego oddechu
kontrolowanego (z reguły oddychanie jest automatyczne, nieuświadomione),
kiedy to nie występują przerwy między wdechem a wydechem. Operowanie
oddechem jest zresztą niezwykle popularne we wszystkich niemal metodach
leczniczych, w ćwiczeniach fizycznych, -> AEROBICU, -> MEDYTACJACH, ->
JODZE, -> PSYCHOTERAPII itd. W rebirthingu kładzie się nacisk co
najmniej na trzy korzystne funkcje: wydalnicze, regulujące, tonizujące w
stosunku do systemu nerwowego, korelacyjne z pracą i doskonaleniem
mięśni oddechowych, mięśni brzucha oraz związanych z pracą organów
wewnętrznych: płuc, serca, układu trawiennego. Uważa się, że nauka
oddechu rebirthing prowadzona indywidualnie lub zbiorowo powinna odbywać
się pod kierunkiem nauczyciela, doświadczonego rebirthera, co ma również
znaczenie socjoterapeutyczne. Osoby, które chciałyby same, bez
rebirthera, ćwiczyć przez dłuższy czas oddech, radykalnie zwiększając
jego intensywność, należy przestrzec przed nieobojętnym dla organizmu
zjawiskiem hiperwentylacji, która w skrajnych przypadkach może prowadzić
do oszołomienia, a nawet utraty przytomności.
RECEPTA
Zlecenie na przyrządzenie i wydanie leku. Rp. - przypis ten na receptach
oznacza: przyjmij! weź!
RECEPTORY
Wyspecjalizowane struktury organizmu odbierające i przekazujące do
ośrodków nerwowych (rdzeń, mózg) bodźce zewnętrzne i wewnętrzne, co
umożliwia podejmowanie przez organizm odpowiednich działań adaptacyjnych
i aktywizujących. Wyróżnia się następujące rodzaje receptorów:
interoreceptory odbierające sygnały z narządów wewnętrznych
(chemoreceptory, osmoreceptory, termoreceptory, baroreceptory,
mechanoreceptory); proprioreceptory informujące o położeniu i wzajemnych
ruchach ciała; receptory zmysłu równowagi; eksteroreceptory (receptory
dotyku, ciepła, ucisku, zimna, smaku); nocyreceptory (receptory bólowe);
telereceptory (wzrok, słuch, węch). Podstawą funkcjonowania receptorów
są zjawiska elektryczne - prądy czynnościowe, a każdy receptor jest
wrażliwy tylko na jeden rodzaj energii. Wielu przedstawicieli medycyny
niekonwencjonalnej nie satysfakcjonuje ta klasyfikacja. Uważa się, że
człowiek dysponuje znacznie większymi możliwościami odbierania i
przetwarzania zarówno sygnałów pochodzących z zewnątrz, jak od wewnątrz
organizmu. Dowodem na to jest wiele niewyjaśnionych zjawisk reakcji
człowieka w sytuacjach, które nie zostały wywołane działaniem znanych
receptorów. Do wniosków takich skłaniają także fantastyczne możliwości
receptywne obserwowane u różnych zwierząt. Chodzi tu szczególnie o
odczuwanie niesłychanie słabych, różnych rodzajów promieniowania,
emanacji czy przepływu energii, nie stwierdzanych żadnymi znanymi dotąd
metodami pomiarowymi.
REFLEKSOTERAPIA
Nazwą tą obejmuje się wszystkie metody leczenia, u podstaw których leżą
ogólne mechanizmy refleksoryczne (odruchowe), a więc nakłucia, masaż
punktowy, działanie prądem elektrycznym lub energią świetlną,
przyżeganie itp. Wg innych autorów nazwę refleksoterapia ogranicza się
wyłącznie do -> AKUPRESURY stóp, ponieważ tam właśnie są zlokalizowane
tzw. strefy refleksyjne, odpowiadające organom wewnętrznym.
Refleksoterapię w tym węższym ujęciu każdy może i powinien sam stosować,
poddając od czasu do czasu swoje umęczone, ściśnięte obuwiem stopy
relaksowi i różnym technikom masażu. Po zapoznaniu się z mapą punktów
refleksyjnych można próbować samoleczenia. Swoistą i bardzo cenną,
ogólnie działającą i powszechnie dostępną formą refleksoterapii jest po
prostu chodzenie boso przy każdej nadarzającej się okazji.
REGENERACJA
Odnowienie, odtwarzanie, odrost utraconych komórek, tkanek, narządów. W
ogólniejszym znaczeniu przywrócenie utraconych sił i energii. Istnieją
hipotezy, że w aparacie genetycznym człowieka zakodowane są znacznie
większe możliwości pełniejszego odtwarzania zużytych, czy utraconych
tkanek i narządów niż ma to miejsce obecnie. Uruchomienie tych
możliwości mogłoby prowadzić do odrostu utraconej kończyny czy jakiegoś
wewnętrznego organu. Fantazja to czy przyszłość?
REHABILITACJA
Przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej przez stosowanie
odpowiednich zabiegów leczniczych. Rehabilitacja powinna mieć charakter
kompleksowy, -> PSYCHOSOMATYCZNY tj. mający na celu tak fizyczne jak i
psychiczne przygotowanie do życia, w tym adaptację społeczną chorego.
REICHA TERAPIA
Jeden z podstawowych kierunków psychoterapeutycznych opracowany przez
Wilhelma Reicha. Istota Reicha terapia polega na realizowaniu
specyficznej procedury analityczno-diagnostycznej, podczas której
psychoterapeuta stara się przełamać często nieuświadamiany opór
pacjenta, który broni się przed analizą, nie chce się otworzyć, nie
potrafi zaakceptować ingerencji innego człowieka w jego wnętrze. Cele te
można osiągnąć wykorzystując psychosomatyczną strukturę osobowości
człowieka i stosując różne techniki i ćwiczenia somatyczne, relaksujące,
ekspresyjne. Wg opracownej przez Reicha procedury "pracy z ciałem"
uwalniają emocje i przełamują na poziomie fizycznym obronę pacjenta.
REIKI
Japońska metoda samoleczenia, wywiedziona z tradycji chińskich,
polegająca na przykładaniu odpowiednio ułożonych rąk do różnych części
ciała. O ile w innych technikach mówi się o leczniczym wpływie dotyku
rąk jednego człowieka na drugiego, o tyle istotą reiki jest samoleczenie
przez samodotyk. Uważa się, że przykładanie odpowiednio ułożonych rąk do
różnych części ciała reguluje obieg energii w organizmie i wpływa na
większą skuteczność walki z chorobą. Układy rąk i sposób ich
przykładania zależą od rodzaju choroby i indywidualnych cech
psychofizycznych pacjenta. Nie są praktycznie dostępne na rynku żadne
książki czy katalogi, w których byłaby podana technika reiki.
Rozpowszechniana jest natomiast w Polsce metoda -> BSM o bardzo
zbliżonej technice. Można wreszcie kierując się po prostu intuicją,
metodą -> PRÓB I BŁĘDÓW samemu szukać takiego ułożenia rąk, które
koiłoby ból i przynosiłoby ulgę w chorobie.
REINKARNACJA
Wędrówka dusz, wielokrotne odradzanie się człowieka przez wstępowanie
jego duszy w ciało innej istoty. W piśmiennictwie zajmującym się tym
zagadnieniem wymienia się też -> METAMPSYCHOZĘ, która oznacza odrodzenie
się duszy człowieka w ciele roślinnym, zwierzęcym, a także w postaci
demonów i bogów. Czasem też używa się dla zjawisk reinkarnacji zastępczo
terminu transmigracja. Ostatnim etapem reinkarnacji jest stan pełnego
zjednoczenia z istotą najwyższą -> NIRWANA.
REJMER JERZY
Jeden z czołowych -> HEALERÓW polskich. Z wykształcenia filozof,
poliglota, posiada wszechstronną znajomość medycyny, homeopatii,
ziołolecznictwa. Współpracuje z lekarzami. Wielokrotnie poddawał się
badaniom, które potwierdziły jego wybitne zdolności bioenergetyczne.
Leczy padaczkę, choroby płuc, alergie, zaburzenia hormonalne, choroby
kobiece. Dużo przebywa za granicą. W Polsce przyjmuje w spółce "BIOTON".
REKREACJA FIZYCZNA
Czynny wypoczynek, przywracanie sił, niezbędny dla zdrowia każdego
człowieka składnik jego stylu życia.
RELAKS
W medycynie klasycznej oznacza zwiotczenie mięśni. W ogólnym znaczeniu
odprężenie psychiczne i fizyczne uzyskiwane często na drodze biernej,
np. po ustaniu czynników zagrożenia lub zakończeniu wytężonej i
trudnej pracy. Częściej jednak konieczne jest świadome sterowanie
procesem relaksu. Współczesny tryb życia jest pełen złożonych zagrożeń,
przedłużających się stanów -> FRUSTRACJI. Powoduje to niebezpieczny
stan chronicznego zmęczenia i -> DYSTRESU, w krańcowych przypadkach
prowadzi to do rozwoju różnych chorób psychosomatycznych, wydatnie
skracając życie i pogarszając jego jakość. W takich wypadkach niezbędne
jest stosowanie specjalnych technik relaksacyjnych i
PSYCHOTERAPEUTYCZNYCH.
REOENCEFALOGRAFIA (REG)
Metoda rejestracji napięcia intelektualnego. Najogólniej, metoda REG
pozwala stwierdzić, że do organizmu człowieka (także zwierząt) dopływa
z zewnątrz energia niezbędna dla aktywności psychicznej. Uważa się przy
tym, że energia ta napływa bezpośrednio z kosmosu. Podczas badań REG
stwierdzono, że w czasie intensywnej pracy intelektualnej zwiększa się w
sposób istotny przepuszczalność skóry dla napływającej z zewnątrz
energii. Zjawiska te są m.in. znane w psychofizjologii pod nazwą odruchu
skórno-galwanicznego (OSG).
REQUIES, MODERATA DIAETA, MENS LAETA
Łac. - trzej najlepsi lekarze: Dr Spokój, Dr Dieta, Dr Humor.
RESUSCYTACJA
-> REANIMACJA
RETROFLEKSJA
Technika ćwiczeń mięśniowych stosowana w różnych terapiach
psychosomatycznych. Polega na świadomym kierowaniu wysiłku mięśniowego
do wewnątrz, na siebie samego, a nie na zewnątrz siebie, na środowisko.
Inaczej oznacza to powstrzymywanie się od ekspresji. Patrz: ->
GESTALTTERAPIA.
RETROKOGNICJA
Jasnowidztwo. Zdolność widzenia przeszłości bez udziału w zdarzeniach
lub bez kontaktu z osobami lub rzeczami będącymi przedmiotem
retrokognicji.
RETROSPEKCJA
Odtwarzanie w pamięci przeżyć psychicznych doznawanych w przeszłości,
przywoływanie minionych zdarzeń, rozpamiętywanie ich.
REWITALIZACJA
Wg. -> WIŚNIEWSKIEJ-ROSZKOWSKIEJ rewitalizacja to "zwiększenie
żywotności ustroju i ogólne usprawnienie jego procesów życiowych". W
znacznym zakresie rewitalizacja pokrywa się z pojęciem odmładzania. Za
główne metody rewitalizacji uważa się dietoterapię, ergoterapię,
psychoterapię, farmakoterapię oraz okolicznościowo: balneo- i
klimatoterapię.
REZONANS
W fizyce zachodzące przy jednakowej częstotliwości zjawisko wymuszania
przez drgania zewnętrzne drgań własnych. W obszarze -> PARAPSYCHOLOGII
przywołuje się prawa rezonansu (ściślej rezonansu elektronowego) dla
wyjaśnienia niektórych zjawisk -> PSI. Pojęcie rezonansu jest
szczególnie interesujące w hipotezie n.t. -> BIOGRAWITACJI.
REZONATOR
Przyrząd używany w -> RADIESTEZJI m.in. do ustalania lokalizacji ->
SIECI GEOBIOLOGICZNEJ.
RĘKA
W wielu technikach diagnostycznych i terapeutycznych medycyny
niekonwencjonalnej ręka odgrywa zasadniczą rolę jako obiekt
bezpośredniej szczegółowej analizy w -> CHIROMANCJI, wytwórca w ->
GRAFOLOGII, czy narząd leczący w -> MANUPUNKTURZE, -> MASAŻU, ->
AKUPRESURZE, -> DIGITOPUNKTURZE, -> MUDRY, -> BSM, -> REIKI.
RĘKA TRUPIA
W starożytności (Pliniusz Starszy) i średniowieczu kultywowano pogląd,
że dotknięcie ręki nieboszczyka wpływa lecząco. Procedura
wykorzystywania rąk zmarłych w celach leczniczych i magicznych była
często bardzo skomplikowana, czasem wręcz makabryczna. Np. bardzo
ceniony był palec nienarodzonego dziecka jako -> TALIZMAN złodziejski.
Także w obyczajach polskich są liczne ślady tego zabobonu.
ROLFING
Specyficzna technika rozciągania mięśni, likwidacji ich nadmiernych
przykurczów i zrostów specjalnym masażem. Ida Rolf, która opracowała tę
procedurę, wychodzi z założenia, że skoro typ umięśnienia jest odbiciem
stanów psychicznych człowieka, to zgodnie z zasadą jedności
psychosomatycznej, zmiany w strukturze mięśni wpływają na zmianę stanu
świadomości. Patrz: -> PRACA Z CIAŁEM i -> WEGETOTERAPIA.
RÓŻDŻKA
Podstawowy przyrząd w pracy -> RADIESTETY.
RÓŻDŻKARSTWO
Dział -> RADIESTEZJI zajmujący się badaniem i opracowywaniem
praktycznych programów wykorzystania -> RÓŻDŻKI do wykrywania,
lokalizowania i określania cech interesujących obiektów, głównie cieków
wodnych, złóż podziemnych, przedmiotów itp. Istotą efektu różdżkarskiego
nie jest, jak się często przypuszcza, bezpośrednie oddziaływanie obiektu
na różdżkę, ale ruch różdżki jest wywołany reakcją ludzkiego ciała na
różne anomalie ziemskiego pola magnetycznego. Różdżkarz po prostu
reaguje specyficznym skurczem mięśni na gradient pola magnetycznego.
Badania wykazały, że w ciele człowieka można zlokalizować receptory
magnetyczne, występujące parami (prawa i lewa strona ciała), które
odbierają i przenoszą na różdżkę promieniowania geomagnetyczne.
Aczkolwiek wszyscy ludzie odczuwają wpływ magnetyzmu, tym niemniej tylko
nieliczni posiadają ten talent w stopniu umożliwiającym im praktyczne
jego wykorzystanie przy pracy z różdżką czy wahadłem. Zdolności te można
rozwijać w drodze treningu. Uważa się że na otwartej przestrzeni i w
ruchu należy posługiwać się różdżką, natomiast w obiektach zamkniętych i
w bezruchu większe zastosowanie ma raczej wahadło.
RUCH
Realizowana w bogatym zestawie środków aktywność fizyczna jest nie tylko
jednym z podstawowych warunków rozwoju fizycznego i wspomagania zdrowia,
ale zarazem najwszechstronniej działającym środkiem profilaktyki
psychosomatycznej, a nawet w wielu wypadkach jedynym skutecznym środkiem
leczniczym. Główną formą zorganizowanego ruchu jest -> TRENING.
Najprostszą i najdokładniejszą formą oceny intensywności ruchu jest ->
TĘTNO. Podstawowymi i najwszechstronniejszymi formami aktywności
fizycznej są -> MARSZ i -> BIEG (JOGGING). Jak powiedział dr Stefan
Oczko: "Ruch jest w stanie zastąpić prawie każdy lek, ale wszystkie leki
razem wzięte nie zastąpią ruchu". Zmiany, jakie zachodzą w organizmie
pod wpływem systematycznego treningu, są wszechstronne. Mogą być tak
głębokie i tak odbiegać od przeciętnej normy, że przez wielu
obserwatorów, nawet lekarzy - mogą być mylnie oceniane, jako zmiany
patologiczne. Wiele korzystnych zmian, jakie zachodzą w wyniku
systematycznego treningu, jest widoczne gołym okiem. Są to zazwyczaj:
prosta szczupła sylwetka mimo lepszego umięśnienia, energiczny,
sprężysty chód, brak objawów zmęczenia przy pracy fizycznej, na ogół
lepsze samopoczucie w dniach, w których inni czują się gorzej. W wyniku
treningu uzyskuje się wyraźną poprawę w podstawowych cechach
motorycznych. takich jak siła, szybkość, wytrzymałość. Serce zmuszane do
częstego wysiłku podczas treningu wszechstronnie dostosowuje się do
nowych, większych wymagań. Objawia się to jego rozrostem i powiększoną
zdolnością do przepompowywania krwi. Zdolność ta u trenującego wzrasta
niekiedy dwukrotnie w stosunku do stanu przedtreningowego.
Profilaktycznie stosowany ruch może mieć znaczenie w zapobieganiu
niewydolności krążenia, chorobie wieńcowej, nadciśnieniu, żylakom,
chorobie Buergera i innych.
RUNY
Starogreckie i staroskandynawskie pisma, księgi, poezje.
RUSZT GLOBALNY
-> SIEĆ GEOBIOLOGICZNA
RYODORAKU
Opracowana przez Japończyka Nakataniego metoda określania za pomocą
pomiaru przewodnictwa elektrycznego w -> MERIDIANACH stanów pomocnych
przy diagnozowaniu, a także ustalaniu zakresu terapii i kontroli jej
przebiegu.
RYTMY KOSMICZNE
Życie człowieka jest w znacznym stopniu zdominowane i regulowane
zewnętrznymi wpływami kosmosu. Należą do nich:
- Ruch obrotowy Ziemi (24 godziny) i ruch postępowy Ziemi wokół Słońca
(365 dni i 6 godzin). Nachylenie płaszczyzny równika pod kątem 23
stopnie 27' do płaszczyzny -> EKLIPTYKI, co jest przyczyną zmian pór
roku.
- Ruch obrotowy Słońca o okresie 25 dni i 9 godzin powoduje wahania w
natężeniu promieniowania.
- Ruch satelitarny Księżyca wokół Ziemi wynosi 27,3 dnia.
Wzajemny wpływ tych trzech ciał niebieskich (Słońce, Ziemia, Księżyc)
powoduje powstanie kilku ważnych rytmów biologicznych u wszystkich
organizmów żywych, w tym u człowieka:
- Rytmy dobowe i związane z nimi zmiany: dzień i noc, światło i
ciemność, różnice temperatury i wilgotności.
- Rytmy okołomiesięczne, zbliżone do miesięcy kalendarzowych, które
wynikają z ruchu postępowego Księżyca wokół Ziemi i ruchu obrotowego
Słońca.
- Rytmy roczne i związane z nimi przede wszystkim zmiany pór roku i
towarzyszące temu wahania w zakresie nasłonecznienia, temperatury i
wilgotności powietrza.
- Rytmy ruchów mas wodnych. Wahania poziomu wód morskich wywołane
zmianami we wzajemnym położeniu Ziemi i Księżyca są szczególnie ważne
dla mieszkańców stref nadmorskich.
Patrz też hasła: -> BIORYTMY, -> CHRONOTERAPIA.
SAMOSPALENIE
Nie wyjaśnione dotąd zjawisko hipotetycznych samozapaleń człowieka, w
wyniku którego w bardzo krótkim czasie jego ciało ulega całkowitemu
spopieleniu. Takich wypadków zanotowano dość dużo, niektóre z nich są
dobrze udokumentowane. Prof. J. Taylor, krytyczny badacz zjawisk
paranormalnych wypowiada m.in. taki pogląd: "do samozapalenia zaś
dochodziłoby wówczas, gdy źródła energii znajdujące się w człowieku
kompletnie wymykałyby się spod kontroli i niszczyły ciało człowieka, w
którym istnieją". Być może wyjaśnień tego zjawiska szukać można w opini
znakomitego węgierskiego uczonego Alberta Szent-Gyorgyego, laureata
Nagrody Nobla w dziedzinie biochemii, który powiedział: "Żywy organizm
funkcjonuje na bazie reakcji, które fizykowi wydają się statystycznie
niemożliwe. Gdyby metabolizm składał się z cyklu spontanicznych
termodynamicznych prawdopodobnych reakcji, spalilibyśmy się w mgnieniu
oka". Wysuwa się też hipotezę, że niezbadane dotąd siły pola
magnetycznego lub biograwitacyjnego mogą przejawiać się w nieznanej i
trudnej do przewidzenia formie, a ów powstający w ciele gwałtowny
płomień jest pewnego rodzaju molekularną dezintegracją wywołaną przez
nietypowe oddziaływanie pola magnetycznego. Inne wyjaśnienia tego
zjawiska mają charakter okultystyczny.
SAMOŚWIADOMOŚĆ
Każdy człowiek zdaje sobie sprawę z tego, że istnieje, a także z tego,
że jest jedynym stworzeniem, które "wie, że wie". Znaczenie
samoświadomości, a więc procesów poznawania samego siebie, samooceny i w
następstwie powstawania określonych stanów psychicznych, a w ich
konsekwencji również stanów fizycznych, mają istotne znaczenie w
procesach kształtowania się, podtrzymywania i pomnażania zdrowia. W
medycynie klasycznej (nie tylko w psychiatrii), ale także, a może nawet
w szerszym zakresie w medycynie niekonwencjonalnej znajomość tych
procesów czy choćby ich "wyczuwanie" odgrywają ogromną rolę.
Samoświadomość jest integralnym składnikiem większości technik i metod
naturalnego leczenia (trening autogenny, sugestia, hipnoza,
psychoterapia itp.). Problematyka samoświadomości jest bardzo rozległa,
niepodobna omówić jej wyczerpująco w tym miejscu. Poprzestańmy więc na
bardzo skrótowym przedstawieniu depresyjnej koncepcji samoświadomości,
której autorami są dwaj psychologowie amerykańscy Greenberg i
Pyszczyński. Twierdzą oni, że wyższa świadomość i znajomość stanu rzeczy
nie jest jeszcze wystarczająca do przyjęcia racjonalnej postawy.
Greenberg i Pyszczyński wyróżniają cztery podstawowe typy
samoświadomości: indywidualną, zewnętrzną, obronną i refleksyjną. Nie
występują one w formie czystej, zazwyczaj stanowią splot czy kompozycję
wielu cech. W samoświadomości indywidualnej mamy do czynienia z
emocjonalną, subiektywną oceną swojej osoby. W samoświadomości
zewnętrznej oceniamy siebie na podstawie tego, co inni o nas sądzą. W
samoświadomości obronnej mamy do czynienia z różnego rodzaju
zaburzeniami (lęk, ucieczka, unikanie konfrontacji). Przy
samoświadomości refleksyjnej, najdojrzalszej, posługujemy się
wszechstronną zobiektywizowaną oceną. Trafna ocena rodzaju
samoświadomości, jakiej podlega pacjent, jest jak się wydaje niezbędnym
warunkiem nawiązania z nim kontaktu i doboru odpowiedniej techniki
terapeutycznej.
SANSKRYT
Język skrystalizowany około 500 r. p.n.e. na terenach dzisiejszych
Indii. Odegrał podobną rolę jak łacina w Europie i podobnie jak ona
pozostał językiem martwym. W sanskrycie napisana jest większość dzieł
filozoficznych, religijnych i medycznych tego obszaru kulturowego, w tym
-> WEDY.
SARVANGASANA
Jedna z technik -> JOGI, będąca połączeniem ćwiczeń wykonywanych w
pionie z podporą: kark-ramiona-łokcie oraz stosowaniem diety
regenerującej i niskokalorycznej. Technika jogi sarvangasana pozwala na
utrzymanie szczupłej sylwetki, ogólnej sprawności i dobrego
samopoczucia.
SATELITA
Ciało niebieskie obiegające planetę. Ciekawe, że jak dotąd astrologowie
zajmujący się tak wszechstronnie i szczegółowo wpływem ciał niebieskich
na losy człowieka, nie uwzględnili dotąd realnego faktu przebywania w
kosmosie tylu sztucznych satelitów.
SAUNA
Łaźnia parowa, szczególnie znana i praktykowana w krajach skandynawskich
i w Rosji. Pobudza i usprawnia przemianę materii, hartuje organizm,
przyśpiesza procesy -> ODNOWY BIOLOGICZNEJ. Sauna jest jednak zabiegiem
silnie działającym na organizm (ciepło, wilgotność powietrza, zwiększone
natężenie pola elektrycznego), stąd nie należy, szczególnie w przypadku
osób starszych, cierpiących na choroby układu krążenia,
nieprzyzwyczajonych do korzystania z sauny, poddawać się tym zabiegom w
zbyt ekstremalnych warunkach.
SCEPTYCYZM
Zwątpienie w możliwości ludzkiego poznania.
SCHULTZA TRENING AUTOGENNY
Metoda oddziaływania na własny organizm na drodze -> AUTOSUGESTII w celu
uzyskania odprężenia, poprawy samopoczucia i zdrowia psychosomatycznego.
Praktyczny przebieg Schultza treningu autogennego ma na ogół cztery
etapy: W pierwszym ćwiczący przyjmuje swobodną postawę ciała (leżącą,
wpółleżącą, siedzącą, stojącą), stara się uzyskać odprężenie mięśni,
spowolnienie pracy poszczególnych organów i narządów ciała, odizolować
się od różnych sygnałów i bodźców płynących z otoczenia (zamknięte oczy,
wyciszone pomieszczenie). W drugim etapie powinna nastąpić
koncentracja, zwrócenie uwagi, "wsłuchanie się" w rytm pracy własnego
organizmu aż do uzyskania pełnej -> EUTONII. Podczas trzeciego etapu
ćwiczący pogłębia stan osiągnięty w drugim etapie wprowadzając elementy
sterowania reakcjami organizmu, wpływania na jego rytm i pracę
poszczególnych organów. Czwarty etap polega na sumowaniu, łączeniu
doświadczeń i nabywaniu umiejętności formowania własnej osobowości,
przekształcania jej. Ćwiczący przechodzi do kolejnych etapów dopiero po
uzyskaniu wyraźnych efektów w etapach poprzednich. Częstotliwość ćwiczeń
i szczegółowe techniki ich wykonywania są dokładnie opisane w różnych
wydawnictwach dotyczących relaksu i wypoczynku.
SCIENCE FICTION
Fantazja naukowa. Najczęściej używane określenie dla literatury
fantastyczno-naukowej.
SEANS SPIRYTYSTYCZNY
Zebranie grupy spirytystów poświęcone nawiązaniu kontaktu z duchem osoby
nieżyjącej lub inną postacią niematerialną z "tamtego świata". Akcesoria
seansu spirytystycznego to najczęściej stolik (najlepiej okrągły),
talerzyk z naniesioną na nim strzałką i tzw. -> SKRYPTOSKOP. Uczestnicy,
w tym -> MEDIUM, siadają przy stoliku i tworzą z rąk krąg, dotykają
talerzyka palcami lub trzymają je nad nim. Na zadane pytania (zazwyczaj
pyta medium), talerzyk obracając się wskazuje strzałką znaki na
skryptoskopie (litery, sylaby, cyfry itp.). W ten sposób powstaje tekst,
którego odczytanie lub interpretacja daje odpowiedź. Inną formą seansu
spirytystycznego jest bezpośrednia "rozmowa" medium z duchem. Może być
też przyjęty inny rodzaj porozumiewania się, wymiany sygnałów, np.
liczba stuknięć stolika. Do tego rodzaju komunikacji można też zaliczyć
zjawisko tzw. -> AUTOMATYCZNEGO PISMA. Wokół spirytyzmu toczy się od lat
dyskusja, a niektóre zjawiska dają się tłumaczyć naukowo.
SEIZA
Tradycyjna w Japonii postawa przyjmowana w siedzeniu z prostymi plecami
i pośladkami na piętach. Postawa ta ma sprzyjać koordynacji ciała i
ducha.
SEKRECJA
Wydzielanie substancji potrzebnych organizmowi do spełniania jego
funkcji (łzy, ślina, żółć, hormony, enzymy itp.).
SELF-MADE-MAN
Ang. - człowiek osiągający sukces własnymi siłami.
SEN
Sen jako znane zjawisko fizjologiczne jest naturalną cykliczną formą
wypoczynku organizmu i regeneracji sił fizycznych i psychicznych. W
medycynie niekonwencjonalnej, a w szczególności wywodzącej się z
filozofii Orientu, dobry zdrowy sen jest wynikiem harmonii ciała i
duszy, jest też jej integralną częścią. Szczególną właściwością
psychiczną występującą podczas snu są -> MARZENIA SENNE będące
przedmiotem wielkiego zainteresowania różnych działów medycyny, w tym
przede wszystkim -> PSYCHOANALIZY. Tłumaczeniem treści snów zajmuje się
m.in. -> ONEIROMANCJA.
SENNIK
Wykładnia i tłumaczenie treści -> MARZEŃ SENNYCH. Najsłynniejszym
zbiorem takich objaśnień był sennik -> ARTEMIDORA. Obecnie na rynku
znajduje się w sprzedaży co najmniej kilkanaście wydawnictw zajmujących
się tymi problemami.
SENSYTYZM
Zdolności parapsychologiczne. Zdolności do odczuwania zjawisk -> PSI.
SFINKS
W mitologii greckiej potwór z głową kobiety, ciałem lwa i skrzydłami.
SFINKS
SFINKS - ŚWIAT PEŁEN TAJEMNIC, miesięcznik poświęcony problemom
nadnaturalnym i jak sam tytuł mówi - pełnym tajemnic. Wydawca -
Czasopisma Wojskowe. Adres redakcji: 00-976 Warszawa, Al. Lotników 1,
tel. 43-24-72. Redaktor naczelny M. A. Janisławski. Cena egzemplarza w
sierpniu 1991 r. 4000 zł.
SHIATSU
Jedna z form -> AKUPRESURY lub -> MANUPUNKTURY. Wywodzi się z tradycji
japońskiej (Shi - palec, atsu - ucisk). Typowym dla tej techniki są
silne i bardzo silne uciskania dłońmi i kciukami odpowiednich ->
AKUPUNKTÓW. Dla pobudzenia narządu stosuje się ucisk "na prawo", dla
wyciszenia "w lewo". Shiatsu jest skuteczne w zwalczaniu migreny i
bezsenności, a także zapobiega łysieniu i zaburzeniom seksualnym.
SIEĆ GEOBIOLOGICZNA
Wg twierdzeń -> RADIESTEZJI jest to sieć utworzona przez promieniowanie
kosmiczne. Tworzą ją pionowe ściany o szerokości 20 m. biegnące z
północy na południe i ze wschodu na zachód. Odległość między ścianami
wynosi w Polsce w kierunku północ-południe 2,0 m, a wschód-zachód 2.5 m.
W pomieszczeniach zamkniętych wartości te są mniejsze i wynoszą
odpowiednio 1,5 - 2,0 i 2,35 - 2,50. Ściany te, a w szczególności ich
skrzyżowanie, wpływają niekorzystnie na zdrowie i samopoczucie
człowieka, stąd należy unikać przebywania w ich strefie. Przebieg siatki
geobiologicznej wykrywa się i lokalizuje specjalnymi urządzeniami ->
REZONATORAMI, które działają na podobnej zasadzie jak -> RÓŻDŻKA. Kto
chciałby dokonać w swym mieszkaniu pomiarów i oznaczenia układu siatki,
powinien sięgnąć do ciekawej książki Cz. Spychalskiego: "Radiestezja w
domu i ogrodzie". Promieniowania kosmicznego nie można zneutralizować
żadnymi urządzeniami odpromieniowującymi (np. ekranami radiestezyjnymi),
można natomiast odpowiednio przesunąć meble, aby uniknąć przebywania,
szczególnie spania, w ścianie lub na skrzyżowaniu siatki.
SIERADZKI MAKARY
Autor bardzo interesującej autobiograficznej książki pt. "Jak straciłem,
jak odzyskałem i jak pielęgnuję zdrowie" oraz innej - "Życie bez
chorób". Żołnierz AK, wieloletni więzień stalinowski. Utracone w wyniku
katorgi, więzienia i prześladowań zdrowie odbudował wbrew pesymistycznym
opiniom lekarzy, dzięki wytrwałej pracy nad sobą, zdrowemu stylowi życia
i stosowaniu wielu metod medycyny niekonwencjonalnej.
SIŁA ODYCZNA
Rodzaj energii wykrytej przez barona K. von Reichenbacha, wydzielanej
przez wszystkie ciała żywe. Doświadczenia na temat siły odycznej są
szczególnie interesujące w przypadku kryształów nierozpuszczalnych w
wodzie. Kryształy te zanurzone w wodzie miały wpłynąć na zmianę jej
właściwości, co można łatwo rozpoznać organoleptycznie. Zjawisko to
zostało wykorzystane m.in. do diagnozowania i terapii przy pomocy ->
KRYSZTAŁÓW i -> KAMIENI SZLACHETNYCH.
SI VIS SALUTEM PARA PACEM
Łac. - chcesz zdrowia - gotuj pokój. Hasło zaproponowane przez ->
ALEKSANDROWICZA J.
SKARABEUSZ
Chrząszcz śródziemnomorski uważany w starożytnym Egipcie za symbol
nieśmiertelności. Jeden z najpowszechniejszych motywów przy sporządzaniu
-> AMULETÓW.
SKARYFIKACJA
Stosowane w ludowej medycynie afrykańskiej nacinania skóry w
szachownicę, mające przeciwdziałać malarii i niektórym chorobom
pasożytniczym. Prof. -> GARNUSZEWSKI, który obserwował i opisał tego
rodzaju zabiegi, uważa, że skutkują one na podobnej zasadzie jak ->
AKUPUNKTURA.
SKRYPTOSKOPY
Tablice z literami, cyframi i innymi pomocniczymi znakami i informacjami
(tak, nie, nie wiem, itp.) służące w czasie seansów spirytystycznych do
"pośrednictwa" między duchami a medium.
SOBOWTÓR
-> BILOKACJA, -> EKSTERIORYZACJA, -> CIAŁO ASTRALNE
SOCJODRAMA
Jedna z metod zbiorowej -> PSYCHOTERAPII opracowana przez J. L. Moreno.
W socjodramie w odróżnieniu od -> PSYCHODRAMY uczestnik odtwarza rolę
kogoś innego zamiast swojej. W psychodramie zazwyczaj pacjent (pacjenci)
odtwarzają spontanicznie swe życiowe doświadczenia, socjodrama zaś jest
raczej metodą zbiorowego treningu.
SOCJOGENEZA
Pogląd wyrażany w hipotezie naukowej przez Czecha Vladimira Novaka, wg
której pojedyncze organizmy grupują się w kolonie, następnie w ramach
tejże następuje specjalizacja i integracja na wyższym już poziomie
socjogenezy. Hipoteza ta odnosi się także do człowieka, który zaczyna
tworzyć jakiś zbiorczy organizm.
SOCJOTERAPIA
Metody i techniki leczenia grupowego. -> SOCJODRAMA.
SOFROLOGIA
Eklektyczny system psychofizycznego wychowania, w ramach którego łączy
się wybrane elementy ćwiczeń z takich systemów, jak -> JOGA (ćwiczenia
relaksowo-koncentrujące), -> ZEN (ćwiczenia relaksowo-refleksyjne), ->
BUDDYZM (medytacje i kontemplacje). Całość nazywana jest czasem relaksem
dynamicznym.
SOKOŁOWSKA MAGDALENA
Zmarła niedawno prof. Magdalena Sokołowska, ekspert WHO i pracownik
naukowy PAN, wykazywała głębokie zrozumienie potrzeb humanizacji
medycyny. We wszystkich swych licznych publikacjach (najważniejsza chyba
"Socjologia medycyny") podkreślała znaczenie osobowości lekarza i jego
stosunku do pacjenta. Widziała pilną potrzebę porozumienia i harmonijnej
współpracy pomiędzy wszystkimi działami i odłamami medycyny w imię
holistycznej koncepcji człowieka.
SOMA
Ciało, organizm, ustrój. Somatyczny - odnoszący się do ciała,
fizyczny.
SOMNAMBULIZM
-> LUNATYZM
SÓL
Jedna z trzech -> BIAŁYCH TRUCIZN. Przeciętny Polak zużywa 3 - 4 razy
więcej soli niż należy. Norma wynosi mniej więcej około 5 g dziennie.
Nadużycie soli to wzrost ciśnienia krwi, zaburzenia w przemianie
materii, wzmacnianie predyspozycji do nadwagi, zbędne obciążenie
organizmu.
SPIRALA
Przepis p. Jana Matysa z Krakowa na "podreperowanie" sił witalnych
organizmu. Spirala ma "rezonować" z -> CZAKRAMAMI i wyrównywać niedobór
energii w ustroju. Praktyczne zastosowanie spirali jest następujące:
wyrysowane (mogą być odbite na ksero - byle druga strona była
niezadrukowana) spirale układamy jedna na drugiej (powinna być liczba
nieparzysta 3, 5, 7). Taki stosik spiral podłożony pod talerz z
pożywieniem emanuje energię pozytywną.
SPIRYTYZM
Wiara w możliwość nawiązywania kontaktu z duchami ludzi zmarłych i
porozumiewania się z nimi podczas specjalnych -> SEANSÓW
SPIRYTYSTYCZNYCH przy pomocy -> MEDIUM.
SPLEEN
Ang. - apatia, zniechęcenie, depresje. Odpowiednik rosyjskiej ->
CHANDRY.
SPOLEGLIWOŚĆ
Spolegliwość, spolegliwy. Pojęcie wprowadzone przez prof. Tadeusza
Kotarbińskiego, wg którego "Opiekun wtedy jest spolegliwy, kiedy można
słusznie zaufać jego opiece, że nie zawiedzie, że zrobi wszystko, co do
niego należy, że dotrzyma placu w niebezpieczeństwie i w ogóle będzie
pewnym oparciem w trudnych okolicznościach". Czyż nie są to cechy, które
w znacznym stopniu powinien posiadać każdy lekarz i każdy -> LIDER ->
ZDROWEGO STYLU ŻYCIA?
SPORT
Aktywność fizyczna człowieka skierowana na zaspokojenie potrzeb walki i
zabawy realizowanych przez rywalizację. W umiarkowanych ramach sport
jest doskonałym środkiem terapeutycznym i wsparciem dla organizmu,
jednakże w swojej superwyczynowej formie bywa często zagrożeniem dla
zdrowia.
SPOSTRZEGANIE POZAZMYSŁOWE
-> PSYCHOKINEZJA, -> JASNOWIDZTWO. Spostrzeganie bez udziału zmysłów.
Jest wiele hipotez wyjaśniających to zjawisko. Uważa się, że człowiek
współczesny bardzo ograniczył swe możliwości percepcyjne wskutek rozwoju
techniki i cywilizacji. W tym sensie np. mówiąc o spostrzeganiu
pozazmysłowym często mamy na myśli także i te jego rodzaje, które są po
prostu niedostępne dla ludzkich, bardzo ograniczonych możliwości
percepcyjnych. Patrz np. -> BIOGEOFIZYKA.
SPRZĘŻENIE ZWROTNE
Zjawisko, przy którym wysłany sygnał powraca, zazwyczaj w zmienionej
postaci i oddziałuje na źródło pierwotne sygnału.
SROKA GRZEGORZ
Ojciec Grzegorz Franciszek Sroka, franciszkanin, doświadczony zielarz,
autor wielu publikacji n.t. zielarstwa, w tym znakomitego "Poradnika
Ziołowego". Na drodze wieloletniej praktyki i studiowania problemów
fitoterapii opracował wiele oryginalnych recept zielarskich. Produkowane
przez niego leki, znane pod nazwą krople ojca Grzegorza, są komponowane
z wielu ziół. Adres do korespondencji: Rychwałd 77, 34-322, Gilowice k.
Żywca.
SREBRNY SZNUR
Opisywane we wszystkich przypadkach -> BILOKACJI zjawisko połączenia
pomiędzy ciałem a jego -> SOBOWTÓREM.
STEFAŃSKI LECH EMFAZY
Znany polski psychotronik. Autor wielu publikacji nt. zjawisk -> PSI, w
tym książki napisanej wspólnie z M. Komarem pt. "Od magii do
psychotroniki". Autor koncepcji nagrań -> SYNCHRO. Kasety z tymi
nagraniami można kupować w Muzeum Techniki, w każdy dzień od wtorku do
soboty, w godz. 11 - 15.
STO LAT
Dwutygodnik - Magazyn Zdrowia, Urody, Spokoju (ZUS). Problematyka:
zdrowie, medycyna niekonwencjonalna, ubezpieczenia, uroda, rozrywka.
Adres redakcji: 00-362 Warszawa, ul. Gałczyńskiego 4, tel. 26-45-91.
Red. nacz. Iwona Wiszyńska-Gołacka. Cena egz. we wrześniu 1991 r. - 3000
zł.
STRES
Samo pojęcie stresu, mimo iż zrobiło oszałamiającą karierę w ostatnich
kilkudziesięciu latach, jest bardzo złożone i wieloznaczne. Literatura
popularno-naukowa i publicystyczna posługuje się tym pojęciem często w
różnym znaczeniu, a i w literaturze naukowej wiele jest sporów i
niejasności na ten temat. Wszystko to nie umniejsza w niczym znaczenia
teorii kanadyjskiego lekarza Hansa Sely'ego, który po wielu latach badań
i wytężonej pracy laboratoryjnej zaproponował oryginalną koncepcję
interpretacji wielu zjawisk chorobowych. Wg klasycznej definicji stres
to ogół nieswoistych reakcji ustroju wywołanych nadmiernym pobudzeniem
lub uszkodzeniem. Kluczowe znaczenie dla koncentracji stresu ma właśnie
owo pojęcie nieswoistej reakcji. Otóż każdy czynnik, który narusza
równowagę biologiczną ustroju, działa swoiście (lokalnie) i nieswoiście
(ogólnie na cały organizm). Także reakcja ustroju jest swoista
(skierowana na lokalne uszkodzenie) i nieswoista (oznaczająca pobudzenie
i mobilizację całego organizmu). Wyobraźmy sobie sytuację, w której coś
uszkadza jakiś fragment naszej tkanki. Reakcja naszego organizmu nie
ogranicza się jedynie do lokalnego odczuwania bólu i podjęcia procesu
regeneracyjnego (reakcja swoista), ale im uszkodzenie jest większe, tym
większa jest ogólna reakcja (reakcja nieswoista). Tak się dzieje zarówno
w przypadku bodźców somatycznych, jak i psychicznych. Stres przebiega w
trzech fazach: alarmowej, w której organizm rozpoznaje sytuację i
mobilizuje siły, odporności, będącej fazą aktywnej walki ze skutkami
bodźców i, jeżeli walka ta nie zostanie uwieńczona powodzeniem,
następuje groźna faza trzecia, wyczerpania. Stres przewlekły wywołuje
rozległe niekorzystne zmiany psychosomatyczne (nerwice, choroby układu
krążenia, choroba wrzodowa i wiele innych). Patrz też -> DYSTRES i ->
EUSTRES.
STRESOR
Bodziec wywołujący -> STRES. Można wyróżnić następujące ogólne grupy
stresorów: fizyczne (wysoka lub niska temperatura), chemiczne (np. gazy
toksyczne), biologiczne (bakterie, wirusy), psychologiczne (emocje),
mechaniczne (uszkodzenia ciała, hałas itp.).
STRETCHING
System ćwiczeń fizycznych, opracowany przez Svena A. Solveborna, których
celem jest podniesienie ogólnej sprawności, w szczególności przez
zwiększenie ruchomości stawów i poprawę elastyczności mięśni. Autor
zaleca następującą technikę ćwiczeń:
- Napinać mięśnie statycznie, jak najsilniej przez 10 - 30 sek.
- Na 2 - 3 sekundy rozluźnić je całkowicie.
- Łagodnie, jak najbardziej rozciągnąć mięsień (nie doprowadzając do
uczucia bólu) i pozostać w tak 10 - 30 sek.
Podstawowa różnica między techniką stretchingu a gimnastyką klasyczną
polega przede wszystkim na tym, że wszystkie elementy ćwiczenia (w
szczególności rozciąganie mięśni) wykonujemy stopniowo i ostrożnie
unikając wszelkich gwałtownych napięć i odprężeń.
STYGMATY
Ślady przypominające rany na ciele ukrzyżowanego Jezusa Chrystusa, które
pojawiają się w tych samych miejscach na ciele niektórych osób
(stygmatyków). W historii Kościoła odnotowano wiele przypadków
stygmatów. Uważa się, że jego podłożem może być głęboka wiara na tyle
silna i -> AUTOSUGESTIA, że wywołuje to tak głębokie skutki
psychosomatyczne. Patrz -> IDEOPLASTIA.
STUDIUM PSYCHOTRONIKI
W 1990 r. powstało w Łodzi 4-letnie Studium Pomaturalne Psychotroniki.
l80 studentów będzie zgłębiać wiedzę na wydziałach medycyny naturalnej,
psychologii alternatywnej, prognozowania i ekologizmu. Przedtem jednak
wszyscy przez pierwszy rok studiować będą m.in. astrologię humanistyczną
i kosmologię, symbolikę i symbole, techniki doskonalenia umysłu,
techniki twórczego myślenia, prawa przyrody, radiestezję i wahadlarstwo,
pluralizm filozoficzny i religijny, energetykę ciała.
STYKS
Podziemna rzeka oddzielająca świat żywych od świata umarłych (Hadesu). W
przenośni oznacza świat pozagrobowy. Zanurzenie się w wodach styksu
dawało ciału odporność na zranienia.
STYMULACJA
Pobudzenie sił i procesów życiowych bodźcami o charakterze psychicznym
lub fizycznym.
SUBMOLEKULARNE PODSTAWY PSYCHIKI
Hipoteza, że materialne podstawy psychiki mają charakter submolekularny.
Złożoność, a w szczególności jej specyficzne przejawianie się w
zjawiskach parapsychologicznych nie daje się wytłumaczyć na podstawie
analizy zjawisk energetycznych przebiegających na poziomie
cząsteczkowym, molekularnym. Jedną z takich interesujących hipotez jest
teoria -> BIOELEKTRONIKI prof. -> SEDLAKA. Patrz też -> PSI.
SUBTERRANOTERAPIA
Wykorzystanie specyficznych właściwości leczniczych przestrzeni
podziemnych (groty, jaskinie, sztolnie) w terapii różnych chorych.
Subterranoterapia polega na poddawaniu ludzi cierpiących głównie na
choroby układu oddechowego specyficznemu, łącznemu oddziaływaniu bodźców
biologicznych, fizycznych i chemicznych pochodzących z mikroklimatu i
składu powietrza zalegającego w tych położonych w głębi ziemi
zbiornikach. W Polsce takim klasycznym przykładem zastosowania
subterranoterapii są sale lecznicze w kopalni soli w Wieliczce, w
których przebywają chorzy na astmę i inne choroby dróg oddechowych.
SUFIZM
W islamie dążenie w drodze ascezy i kontemplacji do połączenia się z
bóstwem.
SUGESTIA
Osiąganie wpływu na poglądy i postępowanie innego człowieka na drodze
przekonywania, wpływu autorytarnego, związków emocjonalnych lub ->
HIPNOZY. Zjawisko i efekt sugestii jest elementarnym, często decydującym
składnikiem procesu terapii we wszystkich metodach i technikach ->
SUGESTOTERAPII.
SUGESTIA HIPNOGENNA
Termin wprowadzony w 1965 r. na kongresie poświęconym -> HIPNOZIE,
zamiast używanego przedtem -> HIPNOTYZMU. Zjawisko sugestii hipnogennej
jest powszechnie wykorzystywane w wielu metodach i technikach medycyny
niekonwencjonalnej oraz przede wszystkim w samej -> HIPNOTERAPII.
SUGESTOTERAPIA
Leczenie przy pomocy przekonywania, narzucania swej opinii, pobudzania
do działania przez autorytet i przykład osobisty. Sugestoterapię
praktycznie włącza do swego repertuaru środków każdy -> UZDROWICIEL.
Skuteczność jego działania w znacznej mierze zależy bowiem od tego, czy
osoba poddana leczeniu ulegnie sugestii uzdrowienia, oraz czy zdoła on
obudzić w niej wiarę i zaufanie w skuteczność zabiegów i zalecanych
środków. Niektórzy uzdrowiciele twierdzą (Nardelli, Kaszpirowski), że
wiara w skuteczność leczenia nie jest niezbędnym warunkiem odwrotu
choroby.
SUNNA
Spis słów i czynów Mahometa. Uzupełnienie i rozwinięcie -> KORANU.
SUPEREGO
-> PSYCHOANALIZA
SUPERKOMPENSACJA
Zjawisko superkompensacji polega na tym, że podczas treningu
doprowadzamy do wyczerpania się zasobów energetycznych. Organizm, dążąc
do przywrócenia równowagi, odbudowuje podczas wypoczynku dotychczasowe
zasoby. Jeżeli zaś wysiłek był tak duży, że zapasy zostały uszczuplone
bardzo poważnie, organizm nasz stara się je nie tylko odbudować do
dotychczasowego poziomu, ale gromadzi ich nieco więcej niż poprzednio,
niejako "na zapas". Organizm nasz zachowuje się więc podobnie jak
niektóre przezorne gospodynie, które, kiedy jakiś produkt z ich spiżarni
wyczerpie się szybko i do końca, starają się nie tylko przywrócić
poprzedni stan zapasów, ale zwiększyć go tak, aby uniknąć przykrej
niespodzianki, że czegoś w krytycznym momencie zabraknie. Odbudowanie w
czasie wypoczynku wyczerpanych podczas wysiłku zapasów pozwala następny
trening wykonać na podwyższonym poziomie. Organizm nasz mając po prostu
większe zasoby energetyczne, a także większe doświadczenie w ich
eksploatacji może takiemu podwyższonemu wysiłkowi sprostać. Wielokrotne,
prawidłowe co do częstotliwości, objętości i intensywności powtarzanie
wysiłku na przemian z racjonalnie organizowanym wypoczynkiem stanowi
więc zasadniczą tajemnicę podnoszenia sprawności fizycznej, a co za tym
idzie zdrowia, dobrego samopoczucia, zdolności do wykonywania pracy bez
zmęczenia, fizycznej i psychicznej odporności na choroby. Jest też
ważnym warunkiem podniesienia sprawności intelektualnej.
SUPERNAUKA
Inaczej zwana sugestopedią lub sugestologią. Metoda szybkiego nauczania
opracowana przez Bułgara -> LOZANOVA. Teoretyczną podstawą dla tej
metody jest system Jogi, ściślej techniki relaksacyjnej wg Jogi Savasana
połączonej z -> SUGESTIĄ. Mózg człowieka wykorzystywany jest wg Lozanova
jedynie w niewielkim procencie. W stanie pełnego relaksu następuje
zwielokrotnienie możliwości przyswajania wiedzy w zasadzie bez aktywnego
udziału świadomości. Możliwości te powstają wskutek pełniejszego
wykorzystania obu półkul mózgu i swobodnego przepływu informacji
pomiędzy świadomością a podświadomością. Pomocniczymi elementami w
technice supernauki są muzyka i różne techniki sugestii podczas
przekazywania wiedzy. Podobno podczas eksperymentalnych seansów
nauczania realizowanych wg metody supernauki osiągnięto kilkakrotne a
nawet kilkudziesięciokrotne przyspieszenie procesu. Przy nauce języków
odnotowano np. przyswajanie w czasie jednego seansu kilkunastominutowego
około 500 nowych słówek. Zainteresowani szczegółami mogą sięgnąć do
książki: "Super Learning" (Supernauka), której niestety jeszcze w Polsce
nie wydano.
SUPERSTATE
Szczególny stan psychiki człowieka sprzyjający ekspozycji i rozwinięciu
jego zdolności. Patrz też -> NADSTAN i -> PSI.
SURA
Rozdział -> KORANU.
SURSUM CORDA
Łac. - w górę serca. Wznieście serca!
SURVIVAL
Sztuka przeżycia w sytuacjach przymusowych, czy przetrwania w trudnych
warunkach na łonie przyrody z dala od udogodnień cywilizacyjnych.
Survival jest ostatnio bardzo modny, w pewnej mierze za przyczyną Polaka
- Jerzego Pałkiewicza, jednego z pionierów szkoły przeżycia. Jest to
przede wszystkim reakcja na proces odchodzenia od natury, na
niedołężnienie, bezradność, i nieumiejętność radzenia sobie w życiu.
Survival dający wiele nieznanych dotąd umiejętności, podnoszący kondycję
fizyczną, wzmacnia także człowieka psychicznie, daje mu większą pewność
siebie, pozwala skuteczniej żyć także "we współczesznej dżungli"
cywilizacyjnej, ekonomicznej, kulturowej.
SYBILLA
Wieszczka, córka Zeusa i Lamii, natchniona przez bóstwo. Przepowiadająca
w stanie uniesienia i ekstazy przyszłe wydarzenia. Później wiele
wróżbiarek nosiło to imię. Uważa się ich istnienie za dowód, że zjawiska
-> PREKOGNICJI występowały od zarania ludzkości.
SYGNAŁ ŚMIERCI
Wiele obserwacji i praktycznych doświadczeń przeprowadzanych na różnych
ustrojach żywych wykazuje, że tuż przed śmiercią organizm wysyła jakby
silną wiązkę promieniowania odbieranego przez inne ustroje żywe. Być
może kryje się tu wytłumaczenie dla różnych niewyjaśnionych zjawisk,
dotyczących okoliczności śmierci i związanych z tym wrażeń odczuwanych
przez wielu ludzi. Sygnał śmierci jest wg niektórych koncepcji jakby
ostatnim zrywem, ostatnim aktem obrony ginącego organizmu, który w tym
jednym momencie kumuluje swe siły.
SYNCHRONIZACJA PÓŁKUL MÓZGOWYCH
Celowe, planowe oddziaływanie na świadomość człowieka (mózg) różnymi
technikami z zastosowaniem w niektórych z nich muzyki w rytmie
synchronizowanym z rytmem fal mózgowych theta pojawiających się przed
zaśnięciem a sygnalizujących stan największego synergizmu między
półkulami. Półkule mózgowe lewa i prawa mają różne funkcje: lewa
(logiczna, pragmatyczna) i prawa (syntetyczno - emocjonalna). Twierdzi
się, że ludzie Zachodu korzystają głównie z półkuli lewej, a ludzie
Wschodu z prawej. Między obu półkulami istnieje ograniczone
współdziałanie, co powoduje zubożenie psychiki człowieka,
niewykorzystanie wielkich możliwości synergistycznych. Psychotronicy
uważają, że synchronizację półkul mózgowych można zwiększyć, wyćwiczyć,
rozwinąć. Organizowane są w tym celu specjalne kursy i ćwiczenia przez
Polskie Towarzystwo Psychotroniczne.
SYNDROM CHRONICZNEGO ZMĘCZENIA
-> CFS
SYNERGIA
Współdziałanie wielu czynników powodujące ich większą skuteczność, niż
gdyby działały oddzielnie. Prawa synergii są powszechnie wykorzystywane
w medycynie niekonwencjonalnej przez kojarzenie różnych metod
oddziałujących równolegle na sferę psychiczną i sferę somatyczną
człowieka.
SYNESTEZJA
Subiektywne przeniesienie wrażenia z jednego zmysłu, który otrzymał
bodziec, na inny, który nie został pobudzony.
SYNDROM
W medycynie. gdzie często pojęcie to jest używane, syndrom oznacza
zespół objawów. które zwykle razem współwystępują charakteryzując bądź
ogólniejszy stan zdrowia, bądź jednostkę chorobową. W psychologii
syndrom oznacza zazwyczaj ustrukturalizowany, zorganizowany zbiór
pozornie różnych specyficznych cech (zachowania, myśli, postrzeżenia),
tworzących pewną ogólniejszą jakość.
SZAMAN
Czarodziej obcujący z bogami, demonami i duchami przodków.
SZAMAN
Miesięcznik poświęcony problematyce Człowiek - Zdrowie - Natura.
Wydawca Medpress sp. z o.o., redaktor naczelny Maria Jarochowska. Adres
redakcji: 40 - 685 Katowice, ul. Fredry 89, tel. 53-93-40. Cena w
sierpniu 1991 - 4000 zł.
SZARLATAN
Sprzedawca fałszywych leków, rzekomo cudownych przedmiotów, kuglarz,
oszust, także znachor bezprawnie uprawiający praktykę lekarską wyłącznie
dla zysku. Niestety, jak donosi od czasu do czasu prasa i wieści z sal
sądowych, niektórzy współcześni "uzdrowiciele" w pełni na to miano
zasługują.
SZCZEPIONKA
Preparat biologiczny zawierający odpowiednio spreparowane (osłabione)
drobnoustroje lub ich produkty wydzielania albo rozpadu. Szczepionka
wprowadzona do organizmu powoduje w wyniku obronnych reakcji organizmu
powstanie trwałej lub okresowej odporności na określoną chorobę lub
grupę chorób (szczepionki skojarzone). Zasada uzyskiwania odporności
organizmu przez działania bodźcowe wywołujące reakcje odpornościowe i
adaptacyjne jest m.in. podstawą -> HOMEOPATII i różnych technik ->
HARTOWANIA.
SZCZĘŚCIE
Prof. Władysław Tatarkiewicz jedno ze swych dzieł w całości poświęcił
szczęściu Pisali o nim także niemal wszyscy filozofowie i
przedstawiciele innych nauk, pisarze i poeci. Jak dotąd nikt nie
zaproponował jakiejś uniwersalnej definicji szczęścia Wydaje się więc,
że najlepiej pozostać przy maksymie: "Szczęśliwym jest ten, co się ma za
szczęśliwego".
SZWEDZKIE ZIOŁA
Schweden-bitter. Ostatnio bardzo lansowany lek na polskim rynku, który
wg informacji producenta - ma skutecznie działać w zaburzeniach
żołądkowych i trawiennych, łagodzić dolegliwości reumatyczne, ułatwiać
leczenie ran. Polscy zielarze są jednak dość wstrzemięźliwi w ocenie
jego skuteczności.
SZYSZKO-BOHUSZ
Prof. dr Andrzej Szyszko-Bohusz z Krakowa, autor wielu publikacji na
temat filozofii i religii orientalnych, w tym między innymi
interesującej książki: "Hinduizm, buddyzm, islam". Twórca ciekawej
koncepcji filozoficznej, której nadał tytuł: Stan Niepodlegający
Zmianom. Atrakcyjnym elementem tej koncepcji jest teza o
nieśmiertelności człowieka, ściślej "kontynuacji życia (świadomości)
rodziców w genotypie organizmów potomnych".
ŚLINA
Według wielu informacji pochodzących z przekazów na temat medycyny
ludowej ślina była często stosowana jako terapeutyczny środek
odkażający. Wskazuje się tu na powszechne w świecie zwierzęcym "lizanie
ran". Wiele wzmianek na ten temat znajdujemy też na przykład w Biblii -
"Jezus splunął na ziemię, uczynił błoto ze śliny, nałożył je na oczy
niewidomego i kazał mu obmyć je w sadzawce. I wrócił ów człowiek
widząc". Wysysanie ran po ukąszeniu węży i owadów miało też zapewne
znaczenie nie tylko odciągające truciznę. W magii także spotykamy
liczne czynności, w których występuje ślina (np. splunięcie).
ŚNIĄCE CIAŁO
Nazwa specyficznej procedury psychoterapeutycznej nazywana też pracą "z
procesem", wyrosła z inspiracji psychologii Junga i wschodnich
orientacji filozoficznych, jak buddyzm i taoizm. Twórca tej metody
psycholog Arnold Mindell poszukuje między innymi związków pomiędzy
chorobami a ich odbiciem w snach i relacjach z innymi ludźmi. Choroby,
cierpienia i inne zjawiska cielesne są ważnymi informacjami
pozwalającymi głębiej zrozumieć samego siebie. Metoda śniącego ciała to
umożliwia.
ŚWIADOMOŚĆ
Z bardzo wielu opisów czym jest świadomość najtrafniej i najlapidarniej
ten termin definiuje zwięzłe powiedzenie: "człowiek wie, że wie". Ten
stan samowiedzy jest jednocześnie najwyższą formą świadomości. Wynika
stąd wiele przywilejów, ale i wiele obciążeń, które też można
najprościej wyrazić hasłem-przesłaniem: człowieku, jesteś wolny, nic nie
musisz - człowieku jesteś wolny,wszystko możesz! Z bliżej jeszcze nie
dość dobrze poznanych powodów z tego przywileju samowiedzy człowiek
korzysta w wysoce niedostatecznym stopniu. Patrz -> CZYNNIKI RYZYKA i ->
ZDROWY STYL ŻYCIA.
ŚWIATŁOLECZNICTWO
Dział -> FIZYKOTERAPII, w którym do leczenia wykorzystuje się
promieniowanie elektromagnetyczne: podczerwone, widzialne, oraz
nadfioletowe emitowane przez różnego rodzaju urządzenia (lampy Sollux,
kwarcowe itp.) oraz światło słoneczne -> HELIOTERAPIA. Światłolecznictwo
polega na wywoływaniu zróżnicowanej reakcji skóry, tkanek, mięśni, w
wyniku których usprawniają się procesy przemiany materii , zmniejsza się
napięcie mięśni, poprawia ukrwienie i tym podobne.
TABU
W niektórych kulturach oznacza kategoryczny zakaz wykonywania
określonych czynności lub stykania się z pewnymi przedmiotami.
Przekroczenie tabu zagrożone jest surowymi konsekwencjami ze strony
bóstw i innych sił nadprzyrodzonych. Wiele elementów i pojęć tabu
przetrwało do dziś i w różnej formie ujawnia się między innymi w
technikach i metodach lecznictwa ludowego i paramedycznego.
TAI CHI
Jedna z form ekspresyjnej gimnastyki, czy raczej ruchu przestrzennego
naśladującego ruchy zwierząt i ich zachowania połączone z medytacją. Tai
chi oparta jest na wielowiekowej tradycji chińskiego systemu
filozoficznego, którego ważnymi elementami są między innymi łączność z
naturą, naśladowanie natury. W czasie ćwiczeń wykonywanych w ciszy i
spokoju dąży się do współdziałania wszystkich zmysłów odczuwania ruchu i
pracy narządów i organów ciała. Ważnym elementem jest ćwiczenie oddechu.
Systematyczne ćwiczenia tai chi prowadzą do równowagi, pewności siebie,
cierpliwości, poczucia ciała-> EUTONII.
TAJEMNICZE PIERŚCIENIE
W ostatnich latach pojawiło się w prasie wiele sensacyjnych doniesień o
odkryciu na terenie różnych krajów tajemniczych śladów na polach (duże
wydeptane koła, pierścienie). Odnotowano informacje o blisko 1000 takich
śladów o średnicy kilkunastu metrów. Szczególne nasilenie tego zjawiska
wystąpiło w latach 1990 - 1991 na polach angielskich farmerów.
Wyjaśnienia są różne: wizyty statków kosmicznych, zawirowania
elektromagnetyczne i tym podobne. Pojawiło się też wiele informacji, że
przebywanie w rejonie tajemniczych pól działa kojąco i uspokajająco.
Ostatnio jednak zgłosiło się w Anglii dwu panów, którzy twierdzą, że to
oni wydeptywali owe koła, aby wzbudzić sensację. Teraz z kolei im nie
wierzą naukowcy już zaangażowani w owo zjawisko i posądzają ich o
mistyfikację.
TALASSOTERAPIA
Leczenie wodą morską i klimatem morskim. Oprócz wielu dobrze znanych
efektów leczniczych powodowanych przez kuracje nadmorskie dodać można
jeszcze jedną, dotąd mało znaną: otóż szum morza zawiera w sobie takie
serie szmerów i dźwięków, które nie są słyszane przez człowieka, ale
mają nań bardzo dobry wpływ kojący i tonizujący.
TALIZMAN
Znak, figura, symbol, zazwyczaj z motywem astrologicznym i zaopatrzony
dodatkowo jakimś słowem, zdaniem, zaklęciem. Talizman z reguły jest
przygotowany indywidualnie dla określonej osoby po analizie jej
charakteru, potrzeb, upodobań i marzeń. Talizman w zasadzie stanowiąc
element astrologiczny powinien łączyć się z jakimś konkretnym znakiem -
ZODIAKU. Talizman powinien być sporządzany przez osobę powołaną,
wtajemniczoną, najlepiej jakiegoś - MAGA. Talizman w odróżnieniu od -
AMULETU swą magiczną moc czerpie nie z materii z której jest
sporządzony, ale przede wszystkim z umieszczonych na nim symboli i słów.
Takim np. słowem talizmanowym jest - ABRAKADABRA. Talizman zaopatrzony w
to słowo ma szczególną moc uzdrawiającą. Wzmacnia człowieka, zwiększa
jego pewność siebie, oddala niepewność i strach. W Polsce produkuje
talizmany indywidualnie na zamówienie - BUŁŁYSZKO, dobierając do ich
sporządzenia różne wymyślne materiały (metale, kamienie szlachetne) i
opracowując skrupulatnie ich kształt i kolorystykę z uwzględnieniem cech
osoby, dla której jest przeznaczony.
TALMUD
Żydowskie święte księgi praw i zasad religii, zawierające także
komentarze, dyskusje i przypisy. Dzieło zbiorowe, powstające przez wiele
setek lat, proces jego tworzenia został zakończony w V w. n.e. Początki
zaś sięgają najstarszych dziejów Izraela do tysiąca lat p.n.e. Talmud
zajmuje się wszystkimi podstawowymi problemami nurtującymi człowieka. W
Talmudzie mniej jest w odróżnieniu do innych -> KSIĄG ŚWIĘTYCH jakichś
bezpośrednich przepisów medycznych, jest za to wiele pouczeń o zdrowym
stylu życia, higienie i zapobieganiu chorobom.
TANTRA
Słowo tantra znaczy dopełnienie. Należy rozumieć je bardzo szeroko, jako
drogę do doskonałości osiągniętej przez -> MEDYTACJĘ, rozwinięte formy
partnerstwa i wzajemnej miłości między ludźmi. Jedną z najważniejszych
cech tantry jest sztuka seksu, łącząca miłość duchową i cielesną, oparta
o wzajemny szacunek i poznanie. W tantrze dwa podstawowe pojęcia
filozofii chińskiej -> YIN -> YANG symbolizujące w skrajnej
interpretacji zło i dobro, żywioł kobiecy lub męski tworzą harmonijną
jedność.
TAOIZM
Kierunek filozoficzny i religijny utworzony przez Lao-Tsy w VI w.
p.n.e., zalecający życie w prostocie i czystości. System tao to wieczny
porządek wszechświata, zbiór zasad właściwego postępowania, a także
kryterium dobra i zła. We współczesnym świecie przenikając na grunt
europejski, taoizm staje się coraz bardziej popularny wraz z innymi
nurtami filozofii i medycyny orientalnej. Symbolem taoizmu jest znak TAO
(koło).
TAROT (TAROK)
Metoda wróżenia specjalnymi kartami służącymi także do stawiania ->
KABAŁY.
TCHI-KUNG
Bioenergoterapia chińska. Wg tchi-kung energia kosmiczna tchi jest
podstawowym źródłem zasilania bioenergetycznego człowieka. Zaburzenia w
tym zasilaniu i obiegu energii są podstawową przyczyną choroby,
usunięcie tych zaburzeń zaś podstawowym torem terapii.
TECHNIKI NIEWERBALNE
Inscenizowane zajęcia, gry i zabawy ruchowe stosowane w -> PSYCHOTERAPII
i -> SOCJOTERAPII. Wyzwolone podczas tych zabaw emocje i postawy są
następnie omawiane w grupie.
TELEBIOENERGOTERAPIA
Przeprowadzanie techniką -> BIOENERGOTERAPII zabiegów diagnostycznych i
leczniczych na odległość, bez bezpośredniego kontaktu z pacjentem
(pacjentami). Wg różnych opinii można m.in. uzyskiwać efekty lecznicze
przez nawiązanie telepatycznego kontaktu z daną osobą podczas
specjalnego "zdalnego" seansu łączności o określonej godzinie,
intensywne myślenie o kimś znajomym, któremu chce się pomóc, wywoływanie
w wyobraźni -> UZDROWICIELA sylwetek osób badanych i poddawanie ich
diagnozie, tak jakby były obecne, diagnozowanie ze zdjęć
fotograficznych, wypowiadanie się n.t. zdrowia różnych osób na podstawie
oglądu przedmiotu, który był w posiadaniu badanej osoby oraz przez tzw.
-> EKSTERIORYZACJĘ uzdrowiciela. Opisywane są także przypadki
diagnozowania i leczenia chorych za pośrednictwem i przy pomocy osób
bliskich choremu. Szczególnie ciekawym przypadkiem telebioenergoterapii
jest wykorzystanie dla tych celów radia i telewizji. Podczas
zastosowania tej techniki uzyskano wiele interesujących rezultatów
(Kaszpirowski, Fellman). Różnice zdań przy ocenie tych efektów występują
natomiast odnośnie tego, czy zachodzi tu przypadek przekazywania jakiejś
konkretnej energii, czy mamy do czynienia wyłącznie z wpływem psycho-
czy hipnoterapeutycznym. Wydaje się, że np. w przypadku audycji
telewizyjnych mamy do czynienia z wielostronnym działaniem różnych
czynników zarówno o charakterze psychoterapeutycznym,
hipnoterapeutycznym z elementami muzykoterapii i relaksu. Nie można też,
w świetle różnych hipotetycznych teorii naukowych wykluczyć zdalnego
oddziaływania o bezpośrednim znaczeniu energetycznym. Patrz: -> PSI.
TELEFOTOGRAFIA
Oddziaływanie psychokinetyczne na materiały światłoczułe. Wyjaśnieniem
dla tego zjawiska ma być przesyłanie, w wyniku napięcia woli, energii
wytwarzanej w mózgu człowieka, która wywołuje na błonie fotograficznej
zmiany.
TELEHIPNOZA
Zjawisko wywoływania stanu hipnotycznego na odległość. Stwierdzono
liczne przypadki wprowadzenia w stan hipnotyczny za pomocą rozmowy
telefonicznej, za pośrednictwem osób trzecich, które dokładnie
przekazywały hipnotyzowanemu polecenia wydawane przez hipnotyzera
telefonicznie lub listownie. Są też informacje o przypadkach
wprowadzenia w stan hipnotyczny na drodze -> TELEPATII. W tym ostatnim
przypadku uważa się, że zachodzi raczej przypadek -> AUTOHIPNOZY.
Szczególnym przypadkiem telehipnozy jest wykorzystywanie zjawiska ->
SUGESTII HIPNOGENNEJ do leczenia za pośrednictwem seansów telewizyjnych.
Patrz też -> TELEMEDYCYNA.
TELEKINEZA
Zjawisko przemieszczania się przedmiotów bez bezpośredniego aktywnego
udziału -> EKSTRASENSA. Interesującą okolicznością jest to, że tego
rodzaju zjawiska zachodzą z reguły w obecności (lub w środowisku
przebywania) dorastających nastolatków, co wskazywałoby na pewne
szczególne właściwości dojrzewającego organizmu i jego zdolności do
uruchomienia (często bez żadnej z ich strony akcji) sił swego pola ->
BIOGRAWITACYJNEGO, bo ono jest tu, jak się przypuszcza, tym specyficznym
sposobem przejawiania się energii. Patrz -> GAJEWSKA Joanna, ->
PSYCHOKINEZA
TELEMEDYCYNA
W medycynie niekonwencjonalnej terminu tego używa się czasem, głównie
pod wpływem audycji telewizyjnych i -> KASZPIROWSKIEGO, dla metod
terapii stosowanej za pośrednictwem telewizji.
TELEPATIA
Przekazywanie na odległość różnych treści bez pośrednictwa znanych
środków fizycznych. Przekaz może dotyczyć nie tylko konkretnych myśli,
ale także różnych stanów psychicznych, wzruszeń, nastrojów, przeczuć
itp. Zdolności telepatyczne są czasem jednym z objawów ponarkotycznych.
Nie zostało dotąd wyjaśnione, jakiego rodzaju energia jest nośnikiem
przekazu. Najczęściej wymienia się fale elektromagnetyczne, z kolei
jednak doświadczenie z tzw. klatką Faraday'a wyklucza taką możliwość.
Inne wyjaśnienia odnoszą się do zjawisk -> HOLOGRAFII czy -> REZONANSU.
Patrz: -> PSI.
TELEPLASTIA
Zdolność niektórych organizmów -> MEDIÓW do wydzielania z siebie
substancji -> EKTOPLAZMY przybierającej różnorodną postać mglistej
plazmy, w której mogą pojawiać się mniej lub bardziej wyraziste
fragmenty czy części ciała. Ektoplazma jest wg tych informacji ściśle
związana z ciałem medium, a wszelki kontakt z nią jest żywo przez medium
odczuwany.
TELEPORTACJA
Przemieszczanie paranormalne przedmiotów na duże odległości bez użycia
sił fizycznych oraz przenikanie na tej samej zasadzie ciał i przedmiotów
przez realnie istniejące ekrany, przedmioty, przegrody. Zjawiska te,
których próbę wyjaśnienia podjęła obecnie nauka, były wielokrotnie
opisywane w literaturze. Np. wydostawanie się człowieka z zamkniętej
skrzyni, przechodzenie przez ścianę. Patrz też: -> PSI.
TELEPSYCHOTERAPIA
Psychoterapia na odległość. Stosowane w telepsychoterapii środki to
m.in. rozmowy telefoniczne (np. telefon zaufania), audycje radiowe i
telewizyjne, listy, recepty, teksty przesyłane zainteresowanym,
informacje i polecenia przekazywane za pośrednictwem osób trzecich,
studiowanie literatury itp. Specyficznym rodzajem telepsychoterapii jest
-> TELEBIOENERGOTERAPIA. Wg -> KASZPIROWSKIEGO (także i inni podzielają
jego zdanie) jego audycje mają właśnie charakter raczej telepsycho- niż
telebioenergoterapeutyczny.
TELERADIESTEZJA
Dział -> RADIESTEZJI zajmujący się poszukiwaniem w czasie i przestrzeni.
Stosując odpowiednie techniki teleradiestezyjne doświadczeni radiesteci
wykrywają na odległość cieki wodne, złoża minerałów, zagubione
przedmioty i osoby. Ustalają miejsca katastrof i zaginięcia samolotów i
okrętów. Stawiają też na odległość diagnozy na podstawie fotografii.
Podobno były także udane próby określenia w ten sposób charakteru i
uzdolnień człowieka.
TELESTEZJA
-> JASNOWIDZTWO
TELETERAPIA
-> TELEBIOENERGOTERAPIA
TEMPERAMENT
Temperament jest zespołem uzewnętrzniających się cech opartych na
wrodzonych właściwościach układu nerwowego i czynnościach gruczołów
wydzielania wewnętrznego. Z wielu równolegle fukcjonujących teorii można
wyłonić pewne cechy wspólne temperamentu, którymi są m.in. stałe cechy
zachowania, takie jak wielkość i szybkość reakcji, emocje, wrażliwość na
bodźce, reakcje motoryczne.
TEOZOFIA
Pogląd o charakterze spirytystyczno-mistycznym, który uznaje możliwość
osiągnięcia prawdziwej wiedzy na drodze intuicyjnego kontaktu z bóstwem.
Teozofia wykazuje bliskie pokrewieństwo do -> ANTROPOZOFII, czerpie też
inspiracje z religii i buddyzmu tybetańskiego.
TERAPIA
-> LECZENIE
TERAPIA TKANKOWA
Zastosowanie do leczenia, w tym inwolucji starczej, świeżych komórek
pochodzących z innych organizmów. Metoda ta była wypróbowywana już w
przeszłości, sądzono bowiem, że młode organizmy zawierają jakieś
substancje, czy siły zdolne do "odmładzania" starych ustrojów.
Współcześnie jest coraz głośniej o różnych tego typu preparatach i ich
rewelacyjnych skutkach. Efekt leczniczy polega na rewitalizacji i
ogólnej poprawie funkcjonowania narządu leczonego wstrzykiwaniem tkanki
analogicznego narządu płodowego. Są to z reguły nienarodzone jagnięta.
TERAPIA PRZEZ SZTUKĘ
Forma leczenia, wzmacniania sił psychicznych człowieka przez bezpośredni
udział w pracy twórczej, artystycznej lub będącej taką w odczuciu osób
podejmujących ten rodzaj terapii świadomie, bądź w wyniku odpowiednio
inscenizowanych i stymulowanych sytuacji. Rodzaj terapii szczególnie
korzystnej wobec inwalidów i osób samotnych, nie znajdujących swego
miejsca w społeczeństwie. W tego rodzaju terapii wartością główną jest
udział, uczestnictwo, sam proces tworzenia, poczucie wartości tej pracy,
mniej zaś są ważne obiektywne kryteria wartości dzieła.
TERMOPUNKTURA
-> PRZYŻEGANIE, działanie ciepłem (czy temperaturą o różnej wartości) na
-> AKUPUNKTY.
TERMOTERAPIA
Leczenie za pomocą wysokich i niskich temperatur. Stosowanie ciepła ma
liczne zastosowanie w różnych metodach jak np. sauna, kąpiele słoneczne,
okłady gorące suche, w których chore miejsca okłada się woreczkami z
gorącym piaskiem albo termoforem (stosuje się szczególnie w wysiękach
stawowych, urazach mięśni). Koce i poduszki elektryczne, okłady z
parafiny (używa się w nerwicy naczyń, niektórych postaciach miażdżycy,
nerwobólach). Podstawowym celem ogrzewania jest spowodowanie w chorym
miejscu rozszerzenia naczyń krwionośnych, w wyniku czego jest ono
znacznie lepiej ukrwione, zostaje przyśpieszona regeneracja tkanek i
szybciej są usuwane produkty rozpadu. Podwyższona temperatura ponadto
przyspiesza i usprawnia procesy metaboliczne i ułatwia walkę z
atakującymi ustrój mikroorganizmami. Interesujące są różne
niekonwencjonalne zastosowania zimna w terapii. Poza wykorzystaniem
zimna jako silnego bodźca w natryskach i procesie -> HARTOWANIA i
leczenia metodami -> KNEIPPA, są też ciekawe doniesienia na temat
szokowego działania zimnem, stosowanym nawet w przypadku zaawansowanych
chorób. Takie zaś formy jak kąpiele w przeręblu, nacieranie śniegiem
itp. można zaliczyć do technik typowych dla -> SURVIVALU.
TEST
Sprawdzian polegający z reguły na wykonaniu serii prób służących do
pomiaru zdolności, zainteresowań, sprawności i wydolności w różnych
dziedzinach.
TĘTNA BADANIE
Jedna z najbardziej rozwiniętych, choć bardzo trudnych technik
diagnostycznych w -> CHIŃSKIEJ MEDYCYNIE. Początki tej metody sięgają V
w. p.n.e. Obecnie doświadczeni lekarze chińscy są w stanie odróżnić
ponad 40 rodzajów tętna i na tej podstawie postawić nie tylko diagnozę,
ale ustalić również system leczenia. Kierując się doświadczeniami
lekarzy chińskich opracowano w RFN tzw. pulsograf, za pomocą którego
dokonuje się takich pomiarów mechanicznie.
TĘTNO
Liczba uderzeń (skurczów) serca na minutę. Dla celów diagnostycznych i
treningowych rozróżnia się tętno spoczynkowe (stan spoczynku, leżenia,
siedzenia) i tętno wysiłkowe (intensywna praca, bieg, wysiłek). Tętno
mierzy się przez 15 sek., a wynik mnoży się przez 4. W niektórych
technikach medycyny orientalnej stymuluje się zmiany tętna dla celów
leczniczych i w ramach ćwiczeń -> MEDYTACYJNYCH prowadzących do ->
EUTONII. W -> MEDYCYNIE CHIŃSKIEJ pomiar tętna stosuje się w
diagnostyce. Doświadczeni lekarze chińscy odróżniają od kilkunastu do
kilkudziesięciu rodzajów tętna. Patrz: -> TĘTNA BADANIE.
TIEN AN
Uzdrawiający dotyk. Patrz: -> REFLEKSOTERAPIA.
THETA ZJAWISKA
Gr. - theta od Thanatos - śmierć. Zjawiska obejmujące w ->
PARAPSYCHOLOGII zagadnienia istnienia i przejawiania się aktywności
psychicznej człowieka po jego śmierci. Patrz m.in. -> ŻYCIE PO ŚMIERCI,
-> FOTOGRAFIA DUCHOWA, -> PRZEISTOCZENIE PSYCHICZNE, -> REINKARNACJA.
TŁUSZCZE
W pożywieniu mamy do czynienia z dwoma rodzajami tłuszczów jadalnych:
zwierzęcymi i roślinnymi. Podstawowym zaleceniem współczesnej dietetyki,
sięgającej korzeniami do zasad odżywiania się ludów orientalnych, jest
zalecenie zmniejszenia spożycia tłuszczów zwierzęcych i zwiększenia
spożycia tłuszczów roślinnych. Patrz też: -> KWASY TŁUSZCZOWE, -> NNKT.
TOBISKOP
Przyrząd skonstruowany przez radzieckich lekarzy zajmujących się ->
AKUPUNKTURĄ, służący do wykrywania i dokładnej lokalizacji ->
AKUPUNKTÓW. Tobiskop z wyglądu przypomina cienki ołówek i skonstruowany
jest na nieco podobnej zasadzie jak proste urządzenie, w które
wyposażony jest każdy elektryk. Po przytknięciu go do przewodu, w którym
płynie prąd, urządzenie świeci. Podobnie zachowuje się tobiskop po
przytknięciu go do akupunktu. Patrz: -> MERIDIANY i -> BIOENERGIA.
TOLERANCJA
Wyrozumiałość, nie prześladowanie poglądów i wierzeń odmiennych. Brak
tolerancji to szowinizm, czy po prostu nie akceptowanie, prześladowanie
i w jakimś sensie nawet eliminowanie ze społeczności innych ludzi,
ponieważ różnią się czymkolwiek od nas. Dziś jest to zjawisko dość
powszechne, staje się źródłem wielu chorób psychosomatycznych,
powstających na podłożu -> STRESU i -> FRUSTRACJI. Powszechność tych
zjawisk we współczesnej cywilizacji jest jedną z głównych przyczyn
zwrotu społeczeństw zachodnich ku filozofii i kulturze orientalnej,
głoszących pokój wewnętrzny, tolerancję i wzajemny szacunek.
TOUCH FOR HEALTH
Ang. - tytuł książki Johna F. Thie i nazwa jego metody terapeutycznej,
będącej kompilacją wielu umiejętnie zestawionych technik i metod
diagnostycznych i terapeutycznych realizowanych na podstawie ścisłej i
dokładnej znajomości anatomii i fizjologii układu mięśniowego i
kostno-stawowego. W metodzie tej wykorzystywane są m.in. techniki ->
AKUPRESURY -> MASAŻU, -> CHIROPRAKTYKI -> DIGITOPUNKTURY oraz
kinezjologii stosowanej. W T.F.H. analizuje się pary mięśni
opozycyjnych, a następnie działa wzmacniająco na te mięśnie z danej
pary, które są słabsze. Wszystkie ćwiczenia i zabiegi przeprowadzane są
z myślą o całym organizmie. Żeby w pełni tę technikę poznać, trzeba
jednak uważnie przestudiować całą książkę, która po polsku nosi tytuł:
"Dotyk dla zdrowia".
TRANS
Stan oszołomienia lub specyficznego snu. Stan hipnotyczny. Zmieniony
stan świadomości. -> NADSTAN, w którym -> EKSTRASENS lub -> MEDIUM
przejawia zazwyczaj swe zdolności w zakresie zjawisk -> PSI.
TRANSFORMACJA
W medycynie klasycznej oznacza rekombinację, tj. skomplikowany proces
powstania u potomstwa zestawu genów allelicznych w innym układzie niż u
rodziców. W literaturze psychotronicznej termin ten używany jest bardzo
różnie i na ogół oznacza różnego rodzaju przeobrażenia, przekształcenia,
zmiany paranormalne.
TRANSGRESJA
Wg prof. Józefa Kozieleckiego: "Transgresja to czynności inwencyjne i
ekspansywne, wykraczające poza typowe granice działania, to czynności,
dzięki którym jednostka lub zbiorowość kształtują nowe struktury lub
niszczą struktury już ustabilizowane, tworzą nowe wartości pozytywne i
wartości negatywne. Czynniki te są źródłem rozwoju i regresu". Analiza
pojęcia transgresji przynosi wiele interesujących możliwości
komentowania różnych zjawisk, w tym i tych, których aktualnie człowiek
nie potrafi objaśnić ani zrozumieć. W całej rozciągłości uwaga ta odnosi
się do zjawisk parapsychologicznych i paramedycznych.
TRANSMIGRACJA
-> REINKARNACJA
TRANSMUTACJA
Przemiana pod wpływem zabiegów alchemicznych różnych metali w złoto. Jak
wiadomo sztuka ta nie udała się nikomu do tej pory, natomiast ostatnio
zaobserwowano u jednej z osób -> EKSTRASENSA zjawisko odwrotne, a
mianowicie złote pierścionki zamieniały się u niego w jakieś spopielałe
okruchy. Jeżeli przywołamy tu też interesującą hipotezę zakładającą
możliwość transmutacji w mózgu, w procesach psychoenergetycznych, to
może to odwieczne marzenie niedługo da się spełnić przez sam akt woli.
TRANSPLANTACJA
Przeszczepianie tkanek lub narządów, może odbywać się w obrębie tego
samego ciała (autotransplantacja), w obrębie tego samego gatunku
(homotransplantacja) lub między różnymi gatunkami
(heterotransplantacja).
TRENING
Systematyczne, cykliczne ćwiczenia w celu podniesienia sprawności
fizycznej, psychicznej lub intelektualnej. Specyficzną i szeroko
stosowaną w -> PSYCHOTERAPII metodą treningu są różne techniki ->
AUTOGENNE. Patrz m.in. trening autogenny: -> SCHULTZA lub -> JACOBSONA.
TRÓJKĄT BERMUDZKI
Akwen Atlantyku położony między wyspami Bermudy, Puerto i Miami na
Florydzie w USA. Od kilkudziesięciu lat w rejonie tym giną w
niewyjaśnionych okolicznościach statki i samoloty, co jest przedmiotem
rozlicznych hipotez i prób wyjaśnienia tego zjawiska. Także w Polsce
podobno występują takie "podejrzane" miejsca, gdzie z nieznanych
przyczyn występują anomalie trudne do wyjaśnienia (gasną silniki
samochodów, kierowcy nagle zasypiają itp.).
TRZY RAZY TRZYDZIEŚCI RAZY STO TRZYDZIEŚCI
3 razy 30 razy 130. Popularny prosty wzór-rerecepta na niezbędną porcję
ruchu. Oznacza to, że każdy człowiek dla podtrzymania swego zdrowia i
kondycji fizycznej powinien poddawać swoje ciało wysiłkowi co najmniej 3
razy w tygodniu, z tym że przynajmniej przez 30 minut każdego z tych
treningów tętno powinno wynosić około 130. Taka dawka ruchu, połączona z
właściwym odżywianiem, niepaleniem tytoniu, ograniczonym spożyciem
alkoholu, może nie tylko przyczynić się do zmniejszenia i wyeliminowania
ryzyka większości chorób, ale też jest gwarantowanym sposobem na
przedłużenie życia o wiele lat. W stosunku do dzieci ta dawka
niezbędnego ruchu powinna być zwiększona. Każde dziecko dopóki rośnie i
rozwija się, powinno uprawiać sport i różne ćwiczenia fizyczne w
wymiarze 2 - 3 godzin dziennie, w tym część tych ćwiczeń - od 3 do 4
odcinków, każdy od 10 do 15 minut, powinna być tak intensywna, ażeby
tętno wynosiło około 140 - 150.
TSUBOPUNKTURA
-> AKUPRESURA wykonywana specjalną kulką.
TU SAPIENS TACE UT VIVAS IN PACE
Łac. - milcz mądrze, abyś żył w spokoju. Zaklęcie-groźba przestrzegająca
magów i alchemików przed zdradą tajemnicy osobom postronnym. Szczególnie
dziś wobec ogromnej popularyzacji najtajniejszych przepisów magicznych,
magowie i czarnoksiężnicy przywołują to zaklęcie, kierując je do
wszystkich, którzy szafują tajemną wiedzą.
TWARDOWSKI
Słynny polski czarnoksiężnik opiewany w wielu legendach, znany z
cyrografu podpisanego z diabłem. Za swe grzechy podobno dotąd siedzi na
Księżycu. Do historii wszedł między innymi dzięki wywołaniu ducha
Barbary Radziwiłłówny, ukochanej króla Zygmunta Augusta. jak donoszą
jednak źródła historyczne, była to typowa mistyfikacja, bowiem królowi w
rzeczywistości pokazano nie ducha Barbary ale całkiem żywą i niezwykle
do nieboszczki podobną zakonnicę Giżankę też Barbarę. Jak wieść niesie,
zajęła ona w doczesnym życiu króla skutecznie miejsce zmarłej, z czego
było mnóstwo perypetii.
TYBETAŃSKA MEDYCYNA
Tybetańska medycyna rozwijała się i kształtowała w VII - IX w. pod
silnymi wpływami medycyny indyjskiej i częściowo chińskiej. W tym czasie
do Tybetu przybywają z Indii i okolicznych krain najlepsi lekarze,
tłumaczy się na tybetański największe dzieła medycyny hinduskiej.
Ostatecznie ukształtował się obszerny system medycyny opartej na
gruntownej wiedzy, wszechstronnej diagnostyce i bogatej naturalnej
psychosomatycznej terapii. W XVIII w. zebrane i opisane w języku
tybetańskim księgi medyczne wraz ze słynnym "Atlasem medycyny
tybetańskiej" to jedno z największych w historii światowej medycyny
zbiorcze dzieło obejmujące całokształt wiedzy lekarskiej, imponujące
wszechstronnością i niezwykłą wprost skrupulatnością diagnostyczną.
Znaczącą częścią tego dzieła była farmacja oparta o naturalne środki
lecznicze: roślinne, mineralne, zwierzęce. Nic też dziwnego, że
tybetańska medycyna już jako wielki zbiorczy system wywarła duży wpływ
nie tylko na okoliczne krainy, ale dotarła też do Europy, głównie za
pośrednictwem lekarzy rosyjskich pochodzenia buriackiego. Jednym z nich
był Cultim Badmajew, lekarz arystokracji i rodziny carskiej. Tą też
drogą tybetańska medycyna zawędrowała przed wojną do Polski wraz z
recepturą na zioła tybetańskie (słynny dziś lek -> PADMA 28). W latach
70 i 80 tybetańska medycyna była przedmiotem wszechstronnej penetracji i
badań ze strony lekarzy radzieckich. Przyczyniło się to do jej znacznego
upowszechnienia w Europie. Podstawowe dzieło tybetańskiej medycyny
"Dżud-szi" składa się z ośmiu głównych rozdziałów zatytułowanych:
Leczenie chorób ciała, leczenie chorób dziecięcych, leczenie chorób
kobiecych, leczenie chorób zsyłanych przez złe duchy, leczenie ran
zadanych białą bronią, leczenie chorób powstałych z trucizn,
podtrzymanie i odbudowanie sił u osób osłabionych i wiekowych,
wzmocnienie i stymulacja potencji. Podstawowe pojęcia tybetańskiej
medycyny to rlung (wiatr), mkhura (żółć) i bad-kan (flegma). Współczesna
medycyna pod tymi wszechobecnymi w tybetańskiej medycynie pojęciami
odszyfrowuje system nerwowy i system humoralny, których sprawność i
jedność funkcjonowania decyduje o zdrowiu i chorobie. W zakresie
typologii człowieka tybetańska medycyna czerpie bezpośrednio z ustaleń
Hipokratesa (choleryk, flegmatyk, sangwinik, melancholik). Szczegółowa
lektura dzieł tybetańskiej medycyny wskazuje, że pod trudną dla lekarzy
zachodnich terminologią i interpretacją kryje się ogromna gromadzona
przez wielowiekowe doświadczenia i praktykę wiedza, znacznie
wyprzedzająca późniejsze odkrycia. Można powiedzieć, że tybetańska
medycyna dopiero czeka na jej pełne odkrycie, interpretację i
wykorzystanie w praktyce.
TYPOLOGIE CZŁOWIEKA
Istnieje bardzo wiele typologii sporządzonych z pozycji różnych nauk i
kierunków filozoficznych, psychicznych, fizycznych, społecznych i wielu
innych. Do najpopularniejszych należą m.in. typologia temperamentów wg
-> HIPOKRATESA. Dzieli on ludzi na cztery podstawowe grupy: sangwinik
(wesoły, pogodny, optymista, niestały, zmienny), choleryk (wybuchowy,
agresywny, dynamiczy, zawzięty, trwały), flegmatyk (stały, niewzruszony,
bierny, spokojny), melancholik (nastrojowy, pesymista, introwertyk).
Spośród zaś licznych typologii dzielących ludzi wg budowy ciała, trzy są
najpopularniejsze:
- Typologia Kretschmera wyróżnia typy: pykniczny (tęgi,
krótkokończynowy), atletyczny (proporcjonalny, silnie umięśniony) i
leptosomatyczny (szczupły, długokończynowy);
- Typologia Sheldona dzieli ludzi na trzy podobne typy: endomorficzny,
mezomorficzny, ektomorficzny;
- Polski fizjolog Wanke zaproponował interesującą obrazową typologię
przyrównującą ludzi pod względem budowy ciała do liter: A, I, H, Y.
UFO
Ang. - Unidentifed Flying Object (Niezidentyfkowane Objekty Latające).
Jedna z najbardziej tajemniczych i frapujących zagadek współczesnej
kosmologii. Powszechnie uważa się, że UFO to przybysze z Kosmosu. Wg
innych teorii i hipotez to bliżej nieokreślone zjawiska atmosferyczne,
np. zjawisko - CHEMILUMINESCENCJI lub -> PIORUN KULISTY. Wg jeszcze
innych hipotez UFO pochodzą z wnętrza Ziemi z krainy zwanej -> AGARTA.
ULTRADŹWIĘKI
Zaburzenia falowe w ośrodku sprężystym, dźwięki nie słyszane przez
człowieka. Występują także w przyrodzie np. w szumie morza i wiatru.
Wytwarzają je niektóre zwierzęta np. nietoperze. Fakt, że istnieją
sygnały, które są swobodnie odbierane przez wiele istot żywych, a
zarazem są niedostępne dla człowieka, jest przedmiotem spekulacji
zakładających, że istnieje wiele jeszcze takich systemów porozumiewania
się i wymiany informacji dostępnych kiedyś człowiekowi, które też
wskutek rozwoju cywilizacji dzisiaj utracił. Różne niewytłumaczalne
zdolności -> EKSTRASENSÓW i -> BIOENERGOTERAPEUTÓW być może dowodzą, że
wiele z tych umiejętności istnieje nadal, ale są one u większości ludzi
utajone.
UNIWERSALIZM
Prąd filozoficzny uznający w postawach i poglądach dominację całości nad
częściami, eksponujący pojęcia powszechnego dobra, tolerancji,
współdziałania.
UPUSTY KRWI
Puszczanie krwi w dawnej medycynie ludowej było stosowane dość
powszechnie. Dziś upusty krwi dokonywane są w medycynie klasycznej w
niektórych wyjątkowych wypadkach, np. chorobach takich jak czerwienica
czy nadciśnienie.
UROJENIA
Trudne do usunięcia ze świadomości sądy nt. różnych rzekomych zagrożeń
ze strony innych osób lub przedmiotów, nadmiernie rozbudowane
przekonanie o własnej wielkości lub poniżeniu, poczucie nieistniejących
chorób, czasem chorobliwa zazdrość.
URYNOTERAPIA
Leczenie własnym moczem. Wg źródeł cytowanych przez E. Cybulską ze
"Sztandaru Młodych" zastosowanie lecznicze moczu jest dość
wszechstronne, zarówno zewnętrznie (grzybica, rany, łupież, odciski),
jak i wewnętrznie (tu lista jest bardzo długa - zazwyczaj chodzi o
choroby przemiany materii). W wielu opisach urynoterapii chory wypijał
cały swój mocz, często łącząc to z głodówką. Wśród wyleczonych chorób
wymienia się m.in. nowotwory jelita grubego, nadciśnienie, gościec. W
dyskusjach nad tym, jakie czynniki powodują skuteczność urynoterapii
wymienia się głównie dwa: pierwszy - mocz zawiera wiele cennych
biopreparatów, które zwrócone organizmowi wspomagają go w walce z
chorobą i druga - organizm wydala z moczem różne toksyny, które
wprowadzone z powrotem wywołują w nim różne reakcje obronne, podnoszą
jego odporność immunologiczną.
UTAJONE MOŻLIWOŚCI CZŁOWIEKA
Pogląd wyrażany przez grupę wybitnych filozofów i psychologów
utożsamianych zazwyczaj z kierunkiem psychologii humanistycznej (Murphy,
Allport, Skinner, Fromm, Maslow, Rogres i inni). W.w. uczeni i ich
kontynuatorzy w swych tchnących optymizmem dziełach wysuwali
twierdzenie, że człowiek wykorzystuje jedynie niewielką część swych
możliwości. Można je rozwinąć na podstawie -> HOLIZMU, -> SYNERGIZMU,
edukacji i treningu intelektualnego, emocjonalnego i fizycznego. Hamulce
i ograniczenia zaś można eliminować i rozluźniać w procesach -> PSYCHO-
i -> SOCJODRAMY, różnych technik -> RELAKSU, -> MEDYTACJI, panowania nad
swym ciałem. Na początku wszystkiego zaś jest wiara, że najwięcej może
każdy zrobić sam dla siebie.
UZDRAWIACZ
Miesięcznik. Problematyka: radiestezja, bioenergoterapia,
ziołolecznictwo i inne niekonwencjonalne metody i techniki leczenia,
ciekawostki, adresy uzdrowicieli. Wydaje "Ambrozja" pod patronatem
Instytutu Zdrowia i Ekologii w Krakowie, Skrytka pocztowa 766.
UZDROWICIELE
-> EKSTRASENSI, -> FENOMENY, -> HEALERZY, -> MAGNETYZERZY, ludzie
posiadający szczególne zdolności diagnozowania i terapii siłami swej
wewnętrznej energii i energii wyzwalanej u leczonych osób. Patrz: ->
BIOENERGOTERAPEUTYKA, -> BIOPOLE i inne.
UZDROWICIELE W POLSCE
W Polsce działa kilkaset osób stosujących niekonwencjonalne metody i
techniki bioenergoterapeutyczne. Wiele z nich swą wiedzą i
umiejętnościami przynosi ludziom ulgę, leczy, a przynajmniej pociesza i
daje nadzieję. Niektórzy jednak nadużywają niestety zaufania pacjentów
podejmując działalność leczniczą bez żadnego po temu przygotowania,
talentu, a kierując się jedynie chęcią zysku. Traci na tym każdy
prawdziwy, solidny, kierujący się interesami pacjentów uzdrowiciel.
Trudno jednak z góry przesądzić, kto zasługuje na zaufanie, a kto nie,
tym bardziej że często reklamują się przede wszystkim ci drudzy.
Najstosowniejsze wydaje się więc przyjęcie zasady rekomendacji
bioenergoterapeutów przez odpowiednie organizacje, jak np. Polskie
Stowarzyszenie Psychotroniczne i Polskie Stowarzyszenie Bioterapeutów
"Biopol". Oto owe listy (podaję za wydawnictwem "Zdrowie" - Informator
Omnibus I/91). Polskie Towarzystwo Psychotroniczne rekomenduje
bioterapeutów: Stefan Abramowski, Kazimierz Błaszczyk, Leszek Borc,
Maria Celmer, Janusz Chorodecki, Janina Czerkaszyn, Andrzej Fabiański,
Leszek Franaszek, Marek Fudali, Marek Kawoda, Irena Polańska, Jan
Putkowski, Jerzy Rejmer, Barbara Szajewska, Stefania Szantyr-Powolny,
Zofia Telesińska-Bratek, Ryszard Ulman, Stefania Żurkowska. Polskie
Stowarzyszenie Bioterapeutów "Biopol" rekomenduje bioterapeutów: Janusz
Chorodecki, Henryk Dembiński, Mieczysław Fudali, Maria Kuligowska,
Andrzej Lisiak, Pawel Połonecki, Nicole Radziwiłł, Jerzy Rejmer, Zygmunt
Skubisz, Jerzy Strączyński, Andrzej Szadurski, Ryszard Ulman.
WAHADLARSTWO
Dział -> RADIESTEZJI zajmujący się badaniem i opracowywaniem
praktycznych programów wykorzystania -> WAHADŁA dla wykrywania
lokalizacji i określania cech interesujących nas ciał i obiektów. Istota
zjawiska wahadlarstwa polega na przeniesieniu odbieranego przez
człowieka promieniowania magnetycznego na wahadło, a więc funkcjonowanie
wahadła jest wywołane reakcją ludzkiego ciała na różne anomalie pola
magnetycznego. Trudno natomiast jednoznacznie zinterpretować zachowanie
się wahadła w sytuacjach, w których jest ono wykorzystywane np. do
diagnozowania chorób, badania żywności itp. Wydaje się, że wbrew
ogólnemu przekonaniu również i w tych przypadkach ruch wahadła jest
wynikiem reakcji ciała wahadlarza, a nie bezpośredniego wpływu badanego
obiektu na wahadło, co oczywiście może nie mieć znaczenia dla ustalenia
przydatności wahadła w diagnostyce. Ma natomiast wielkie znaczenie dla
rozwoju wahadlarstwa jako metody naukowej.
WAHADŁO
Podstawowy przyrząd pomiarowy w -> RADIESTEZJI mający szczególne
zastosowanie w -> RADIESTEZJI PARAMEDYCZNEJ. Patrz -> WAHADLARSTWO.
WAMPIR
Istota demoniczna, człowiek żyjący po śmierci i odżywiający się ludzką
krwią. Pozbawienie wampira jego siły polegało m.in. na przebiciu go
drewnianym kołkiem. Taką scenę obserwujemy w filmie Dolina Issy (T.
Konwicki, wg Cz. Miłosza). Temat wampirów jest często przedmiotem
literatury i filmów grozy. Do dziś w niektórych środowiskach, nawet w
społeczeństwach cywilizowanych utrzymuje się wiara w wampiry.
WANGA
"Wanga", Krasimira Stojanowa, niewidoma Bułgarka znana na całym świecie
z niezwykłych zdolności jasnowidztwa, telepatii, kontaktów z naturą i
"bytami kosmicznymi". Doświadczenia naukowe przeprowadzone w Instytucie
Sugestologii w Sofii przez znanego parapsychologa -> LOZANOWA
potwierdziły w pełni wiele jej nieprzeciętnych uzdolnień.
WANGI
W wierzeniach i obrządkach -> VUDU, laleczki, figurki ludzkie wykonywane
z różnych materiałów, symbolizujące osoby, którym chcemy pomóc lub zadać
im cierpienie a nawet śmierć. Odpowiednio spreparowana wanga vudu może
być poddana różnym zabiegom dobrym i złym, które są przenoszone mocą
czarnoksięską na osobę, którą wyobrażają.
WARZYWA I OWOCE
Bardzo cenne i niestety powszechnie niedoceniane surowce, źródło
większości podstawowych biopierwiastków, witamin i innych substancji
niezbędnych dla życia. Są głównym pożywieniem w -> WEGETARIANIZMIE i
jego odmianach.
WEDY
Święte księgi -> SANSKRYTU. Zbiór najstarszych tekstów staroindyjskich,
tzw. okresu bramińskiego, dotyczących wierzeń religijnych, rytuału,
obrzędów, obyczajów, zasad i norm postępowania. Wedy powstały w okresie
1500 - 300 p.n.e. Najstarszą częścią wedy są -> MANTRY, teksty
recytowane lub śpiewane przez kapłanów. Współcześnie wykorzystywane w
wielu technikach terapeutycznych.
WEGETALIZM
Odmiana -> WEGETARIANIZMU polegająca na spożywaniu wyłącznie pokarmów
roślinnych.
WEGETARIANIZM
System odżywiania się, z którego wyłączone są wszelkie pokarmy mięsne
otrzymywane w wyniku zabijania zwierząt. Natomiast nie wyklucza się
spożywania takich produktów jak mleko, jaja, miód, sery itp. Bardziej
ekstremalną postacią wegetarianizmu jest -> WEGETALIZM, który odrzuca z
pożywienia wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, a więc także
mleko, jaja itp. Wegetaliści spożywają wyłącznie potrawy pochodzenia
roślinnego. Znacznie rzadziej występują jeszcze bardziej radykalne
odmiany wegetarianizmu, jak -> WITARIANIZM, który polega na odżywianiu
się samymi surowymi owocami i warzywami oraz -> FRUTARIANIZM, którego
wyznawcy żywią się wyłącznie surowymi owocami. Wegetarianizm i jego
wszystkie odmiany nie są jedynie specyficznymi sposobami odżywiania się,
lecz także są wyrazem ogólniejszych poglądów religijnych, estetycznych i
etycznych głoszących współczucie dla zwierząt, niechęć do zadawania im
cierpień, wstręt do procedury uboju, preparowania zabitych zwierząt itp.
W ostatnich latach eksponuje się też ważny w skali globu aspekt
ekonomiczny. System wegetariańskiego odżywiania się jest bowiem znacznie
ekonomiczniejszy i przy jego upowszechnieniu ziemia będzie w stanie
wyżywić znacznie większą liczbę ludzi. Ten punkt widzenia może być też
brany pod uwagę przy analizie budżetów domowych. Wegetarianizm jest po
prostu tańszy. Najistotniejszy jednak z punktu widzenia medycyny jest
aspekt zdrowotny. Wegetarianizm jest powszechnie uważany za bliższy
naturalnemu odżywianiu, znacznie zdrowszemu niż powszechnie
praktykowane.
WEGETOTERAPIA
Twórcą koncepcji jest W. Reich, wychowanek szkoły psychoanalitycznej ->
FREUDA. Twierdzi on, że zgodnie z powszechnie już akceptowaną zasadą
jedności psychosomatycznej człowieka, nastawienia psychiczne wywołują
określone stany fizjologiczne. W szczególności wszystkie uczucia, które
są dla człowieka nieprzyjemne (niepokój, lęk, złość), powodują kurczenie
się i zaciskanie ciała. Im silniejsze i bardziej długotrwałe są to
zjawiska, tym rozleglejsze zmiany następują w układzie mięśniowym.
Dalsze skutki tego stanu rzeczy to ograniczenia funkcji różnych narządów
i zakłócenia w przemianie materii. Środki terapeutyczne proponowane
przez W. Reicha polegają na równoczesnym stosowaniu metod
psychoterapeutycznych wywodzących się z -> PSYCHOANALIZY oraz technik
skierowanych bezpośrednio na ciało: dotyk, masaż, ćwiczenia oddechowe,
aktywność fizyczna. Łącznym celem wegetoterapii jest przywrócenie
swobodnego przepływu energii i zrównoważenie funkcji obwodowego układu
nerwowego.
WERTYKALNY ROZWÓJ CZŁOWIEKA
-> HORYZONTALNY I WERTYKALNY ROZWÓJ CZŁOWIEKA
WĘDRÓWKA DUSZ
-> REINKARNACJA
WHO
World Health Organization - Światowa Organizacja Zdrowia.
WIADOMOŚCI ZIELARSKIE
Pismo Polskiego Związku Zielarskiego. Adres redakcji: 00-336 Warszawa,
ul. Kopernika 34, tel. 264-362. Wydawca: "HORT/PRES", red. nacz. Urszula
Uszyńska-Nowicka. Cena z października 1991 r. - 6000 zł.
WIBRACJA
Termin zazwyczaj używany w odniesieniu do chwiejności wysokości dźwięku
lub określenia drgań mechanicznych. W wielu publikacjach dotyczących
zjawisk -> PSI pojęcia wibracji używa się dla opisania bliżej
niesprecyzowanych zjawisk ruchu bioenergii, reakcji organizmu na
oddziaływanie pola, czy innych paranormalnych zjawisk w -> SPIRYTYZMIE.
WIBROGIMNASTYKA
System ćwiczeń gimnastycznych opracowany przez rosyjskiego inżyniera
mechanika A. A. Mikulina. Ćwiczenia te są bardzo proste: Należy w tempie
60 razy na minutę, w pozycji stojącej wznieść się na palce i gwałtownie
opaść na pięty. Ćwiczy się w seriach 2 razy 30 wstrząsów w jednym
seansie z 10 sek. przerwą. Seansów zaś w ciągu dnia powinno być kilka.
Zdaniem Mikulina owe mikrowstrząsy przyczyniają się do oczyszczenia
organizmu ze złogów i skrzepów, następuje przyśpieszenie obiegu krwi,
lepiej dotlenia się organizm.
WIESIOŁEK
Dwuletnia bylina dość popularna w Polsce, porastająca głównie
piaszczyste ugory i nieużytki. Wiesiołek stał się w ostatnich latach
niezwykle popularny za sprawą wykrytego w jego nasionach kwasu
gamma-linolenowego (GLA). Kwas ten nie jest syntetyzowany w organizmie
człowieka (wyjątek mleko matki karmiącej) i ma duże znaczenie
regeneracyjne i wzmacniające system immunologiczny organizmu. W aptekach
można już dostać kilka leków zawierających GLA. Osobom, które chciałyby
same przyrządzać preparat z wiesiołka, niezbędne są dwie informacje:
wiesiołek ma bardzo twarde nasiona i trzeba je dla udostępnienia GLA
rozbić, można to zrobić np. w młynku do kawy. Nie można też preparatu
podgrzewać powyżej 50 stopni C, bowiem traci on wtedy swe właściwości.
WILKOŁAK
Człowiek zamieniony w wilka. Wiara w wilkołaki powstała na terenach
zamieszkałych przez ludy słowiańskie. Źródeł legend i mitów o
wilkołakach należy szukać w prastarych obyczajach pogańskich, oddawaniu
czci i nawiązywaniu kontaktów ze zwierzętami, przywdziewaniu ubiorów ze
skóry wilka i naśladowaniu zwyczajów tych bardzo inteligentnych
zwierząt. Interesujące są dość liczne legendy o wychowaniu się dzieci w
wilczych stadach.
WINNICKA LUCYNA
Znana aktorka (film: "Matka Joanna od aniołów"). Od wielu lal zajmuje
się różnymi problemami harmonii życia. Twórczyni Akademii Życia, która
jest jednocześnie systemem filantropijno-światopoglądowym, opartym na
zasadach -> HOLIZMU i -> EKOLOGII oraz praktycznym działaniem,
szkoleniem i terapeutyką sięgającą do rozlicznych nurtów i kierunków
medycyny psychosomatycznej, naturalnej i homeopatycznej. W Akademii
Życia można pod kierownictwem specjalistów zapoznać się m.in. z takimi
technikami medycyny niekonwencjonalnej, jak -> RELAKS, -> MEDYTACJA, ->
POLARITY, -> AKUPRESURA i inne. Akademia działa w Warszawie, a jej filie
powstały już w kilku miastach (Gdańsk, Szczecin, Kraków, Łódź, Wrocław).
Lucyna Winnicka jest autorką wielu publikacji nt. -> ZDROWEGO STYLU
ŻYCIA i książki-reportażu o życiu i niekonwencjonalnych metodach
leczenia w różnych stronach świata pt.: "Dookoła świętej krowy".
WISHFUL THINKING
Ang. - pobożne życzenie utożsamiane z rzeczywistością. Stan ducha typowy
dla większości Polaków.
WIRTUALNE CZĄSTKI
Pojęcie z mechaniki kwantowej. Oznacza cząstki, które nie mogą być
bezpośrednio wykryte, ale efekty ich istnienia mogą być mierzalne.
Niektóre zjawiska z obszaru -> PSI przypisuje się oddziaływaniu właśnie
owych wirtualnych cząstek.
WIŚNIEWKA-ROSZKOWSKA KINGA
Prof. Kinga Wiśniewska-Roszkowska specjalizuje się m.in. w -> GERIATRII.
Napisała wiele książek na ten temat, w tym najobszerniejszą i
uwzględniającą najnowsze informacje i tendencje w zakresie walki o
długowieczność pt. "Rewitalizacja i długowieczność".
WITALIZM
Pogląd utrzymujący się do początków XX wieku, że wszelkie procesy
życiowe są sterowane przez nie podlegającą prawom naukowym siłę życiową
-> VITA VITALIS.
WITAMINY
Związki chemiczne niezbędne do życia, których organizm w zasadzie sam
nie potrafi dość sprawnie syntetyzować, w związku z czym muszą one być
dostarczane bądź w gotowej postaci albo jako tzw. prowitaminy. Niektóre
z witamin mogą być też dostarczane przez florę bakteryjną wegetującą
symbiotycznie w przewodzie pokarmowym człowieka. Niedobór witamin, co
może się zdarzyć przy jednostronnym pożywieniu, bywa elementarną
przyczyną różnych schorzeń.
WITARIANIZM
Odmiana -> WEGETARIANIZMU polegająca na odżywianiu się wyłącznie
roślinami w stanie surowym.
WIZJE
Widzenie rzeczy i zjawisk w sposób nadnaturalny podczas snu, ekstazy,
halucynacji, transu hipnogennego itp. Patrz: -> NADSTAN.
WIZUALNA DIAGNOSTYKA
Twórca tej techniki diagnostycznej, studiujący w USA Japończyk, Michnio
Kushi przy ocenie stanu zdrowia i orzekaniu o chorobie, opracował system
polegający na przeprowadzaniu wszechstronnych obserwacji i analizie z
wyglądu zewnętrznego człowieka. Michnio Kushi dowodzi, że uważna
obserwacja i analiza cech zewnętrznych człowieka może stanowić obszerną
i trafną podstawę diagnozy. Technika wizualnej diagnostyki jest
częściowo podobna do ongiś popularnej, a obecnie zarzuconej jako
błędnej, -> FRENOLOGII. Kushi idzie dużo dalej i ocenę wyglądu
zewnętrznego poprzedza bardzo staranną analizą konstytucji fizycznej i
psychicznej pacjenta, czynników genetycznych, środowiskowych,
habitatowych. Technikę tę opisał w swej książce "Diagnostyka wizualna
Orientu". (Podaję za E. Cybulską z SM).
WODA ŻYWA I MARTWA
Zwykła woda (H2O) poddana elektrolizie, podczas której wydziela się
wodór, dzieli się na dwa rodzaje: kwaśną i alkaliczną. Ze względu na swe
specyficzne właściwości wody te zostały nazwane odpowiednio: WODĄ ŻYWĄ
(alkaliczną) i WODĄ MARTWĄ (kwaśną). Woda żywa swym składem i
właściwościami bliska wodzie tkankowej jest łatwo przyswajana przez
organizm, przywraca równowagę kwasozasadową. Woda martwa zaś dezynfekuje
i działa bakteriobójczo. W niektórych sklepach i aptekach sprzedawane są
produkowane chałupniczo specjalne urządzenia do domowej produkcji żywej
i martwej wody. Wraz z urządzeniem sprzedawana jest instrukcja i
receptura nazbyt jednak obszerna, by ją tu cytować. Znając podstawowe
zasady elektrolizy można też samemu zbudować taki aparat. Wody żywą i
martwą zależnie od rodzaju schorzenia zażywa się wewnętrznie (głównie
przy dolegliwościach związanych z przemianą materii) i zewnętrznie
(przede wszystkim przy odkażaniu).
WODOLECZNICTWO
Leczenie za pomocą zwykłej wody z wykorzystaniem jej temperatury,
ciśnienia i masy, czasem specyficznych właściwości chemicznych (np. wód
zdrojowych). Wodolecznictwo znane było od początków ludzkości. Na
szerszą skalę i w usystematyzowany sposób wodolecznictwo do medycyny
wprowadzili -> KNEIPP i -> PRIESSNITZ. Podstawowymi zabiegami w
wodolecznictwie są kąpiele i obmywanie ciała w celach higienicznych
(usuwają z powierzchni ciała brud, bakterie, pasożyty i ułatwiają
oddychanie skóry), zabiegi hartujące, rekreacyjne i zabiegi wchodzące w
skład -> ODNOWY BIOLOGICZNEJ: działanie zmienną temperaturą, strumieniem
wody pod ciśnieniem, natryskami, biczem wodnym itp. Kontakt ciała z
wodą, bez względu na to, w jakiej postaci i formie ma miejsce, jest
silnie działającym bodźcem i odpowiednio stosowany i dozowany może mieć
znaczący wpływ w leczeniu nerwic i wielu chorób układu krążenia i
przemiany materii. Stosowane są też przy pomocy wody ekstremalne środki,
działające bardzo silnie na organizm, np. kąpiele w przeręblu, sauna na
przemian z zimną kąpielą, natryski ze zmienną temperaturą, natryski pod
dużym ciśnieniem (hydropunktura). Wszystkie środki ekstremalne mogą być
wprowadzane stopniowo, najlepiej w konsultacji ze specjalistą.
WOLNE RODNIKI
Wg ostatnich doniesień brak niektórych biopierwiastków w komórkach,
pociągając za sobą unieczynnienie wielu enzymów, wyzwala niekorzystną
reakcję uwalniania ze znajdującego się w komórkach nadtlenku wodoru
(H2O2) tlenu, który działa toksycznie inicjując wiele niekorzystnych
procesów patologicznych w ustroju, w tym m.in. skierowanych przeciwko ->
DNA. Znajomość tych procesów podkreśla wielkie znaczenie systematycznego
dostarczania do organizmu w pożywieniu wszelkich niezbędnych składników,
w tym biopierwiastków.
WOLNOMULARSTWO
Masoneria. Ruch filozoficzno-etyczny, kosmopolityczny, powstał w XVIII
w. i jako główny cel zakładał dążenie do wszechstronnego rozwoju
osobowości i doskonalenia człowieka m.in. przez powszechne braterstwo
bez względu na pochodzenie i różnice religijne. Tajemniczość,
rozbudowany, nie pozbawiony elementów magicznych rytuał spotkań
wolnomularskich był dla wielu atrakcją, odpowiadał ówczesnym tendencjom
mistycznym, zapowiadał wielkie ruchy wolnościowe. Z drugiej strony, z
tych samych przyczyn wolnomularstwo było podejrzanym i niechętnie
widzianym ruchem przez władze religijne i niektóre władze świeckie.
Wolnomularstwo było źródłem i ośrodkiem rozwoju wielu postępowych
tendencji i myśli politycznej i społecznej. W 1938 r. dekretem
Prezydenta wszystkie Polskie Loże wolnomularskie zostały rozwiązane,
przede wszystkim ze względu na ich kosmopolityczny charakter.
WYDA
Wiedza, poglądy i praktyka druidyzmu, kierunku filozoficzno-społecznego
uprawianego przez kastę kapłańską u Celtów. Wyda obejmowała ogół
poglądów nt. istoty świata i życia, a w węższym sensie odnosiła się do
systemów leczenia i zachowania zdrowia. Niezależnie od dość
skomplikowanej retoryki ogół tych poglądów zakłada, że podstawą zdrowia
jest zachowanie psychosomatycznej troski o sprawy ciała i ducha. System
ćwiczeń fizycznych i diety ma prowadzić do pobudzenia i synchronizacji
sił energetycznych zlokalizowanych w trzech polach witalnych:
emocjonalnym (klatka piersiowa), witalnym (podbrzusze) i mentalnym
(głowa).
WYOBRAŻENIE
Przeżycie psychiczne, ogląd przedmiotu istniejącego poza jednostką bez
żadnego bodźca z zewnątrz pochodzącego od tego przedmiotu. Wyobrażenie
jest jednym z podstawowych pojęć i zjawisk zachodzących u człowieka w
procesach psychoenergetycznych.
WZÓR ZACHOWANIA A
Grupa kardiologów amerykańskich w końcu lat 50-tych postawiła
hipotezę, że jednym z -> CZYNNIKÓW RYZYKA chorób układu krążenia, a
pośrednio także i innych chorób cywilizacyjnych jest wzór zachowania A.
Osoby zaliczane do tej grupy odznaczają się silną skłonnością do
współzawodnictwa, pragnieniem awansu, dążeniem do sukcesu,
niecierpliwością, nadmierną czujnością, poczuciem odpowiedzialności i
presji czasu. Prowadzą one z reguły życie pełne napięć, stresów, co ma
usposabiać je do częstszych zachorowań. Hipoteza ta nie została jeszcze
jednoznacznie potwierdzona w toku badań, które się prowadzi w różnych
ośrodkach naukowych.
VORTEKS
Miejsce, w którym z bliżej jeszcze nie wyjaśnionych powodów organizmy
żywe, różne urządzenia mechaniczne nie zachowują się normalnie, wskutek
występowania odmiennego stanu świadomości, zakłócenia percepcji lub
anormalnego przebiegu zjawisk fizycznych. Typowym vorteksem jest np. ->
TRÓJKĄT BERMUDZKI.
VUDU
Magiczna religia powstała z połączenia ludowych obrządków i wierzeń
afrykańskich z pewnymi elementami chrześcijańskimi. Istotnym elementem
vudu jest wiara w kontakt z duchami przodków oraz liczne obrządki
połączone z rytualnym tańcem i często zażywaniem narkotyków.
YIN-YANG
W filozofii i medycynie chińskiej dwie główne siły, dwa rodzaje
energii,jednocześnie przeciwstawne i wzajemnie się uzupełniające. W
idealnej harmonii, do której należy dążyć, siły te nie tylko wzajemnie
się wspierają i na przemian stają się jedna drugą, ale zarazem tworzą
taką jedność, która jest podstawą wszelkiego porządku, szczęścia i
pomyślności. Symbolika, znaczenie i zastosowanie yin-yang są niezwykle
bogate. Stanowią podstawę i istotę interpretowania wszystkich
podstawowych systemów wartościujących i regulujących życie, w tym życie
człowieka. Jedność i przeciwieństwo yin-yang m.in. legły u podstaw ->
CHIŃSKIEJ MEDYCYNY i -> MAKROBIOTYKI. Traktowane oddzielnie yang oznacza
to, co zewnętrzne, co jest ekspansją energii, ciepłem, suchością,
smakiem słodkim i ostrym. Yin jest zaś rodzajem energii do wewnątrz,
wyraża się przez ciemność, wilgoć i chłód oraz smaki kwaśny, gorzki i
słony. W pewnym sensie yang to mężczyzna, yin to kobieta.
ZABURZENIA OSOBOWOŚCI
Zespół indywidualnych cech i zachowań powodujących wyraźne
niedostosowanie jednostki do środowiska społecznego. Zaburzenia
osobowości powstają głównie wskutek niewłaściwego procesu wychowawczego
(socjalizacji), w wyniku którego mogą u jednostki rozwinąć się i
utrwalić cechy nie akceptowane przez społeczność, utrudniające jej
normalne życie. Nauka nie zdołała dotąd ustalić wzorców osobowości
"normalnej", stąd wszelka ocena tego co jest, a co nie jest zaburzeniem
osobowości, jest niezwykle trudna. Patrz np. -> DEZINTEGRACJA POZYTYWNA.
ZABURZENIA PSYCHOSOMATYCZNE
Wewnętrzne zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu spowodowane przyczynami
natury psychicznej i emocjonalnej prowadzące w skrajnych przypadkach do
poważnych chorób a nawet śmierci. Zjawisko zaburzeń psychosomatycznych
ma swe źródło w ścisłych zależnościach pomiędzy mózgiem, będącym umownym
siedliskiem przeżyć psychicznych, a całością organizmu, wszystkimi jego
organami i narządami. Szeroko opisem i analizą tych zjawisk zajmuje się
teoria -> STRESU. Zaburzenia psychosomatyczne każdy odczuł na sobie i
bez trudu może wskazać przykłady, kiedy to niekorzystne bodźce
psychiczne potęgowały nasilanie się objawów różnych chorób somatycznych
(ból głowy, biegunka, nerwice serca itp.).
ZAKLINANIE
Wypowiadanie różnych formuł magicznych i zaklęć w celu przywołania złych
lub dobrych duchów i zmuszenie ich do wykonywania poleceń.
ZAMAWIANIE
Wypowiadanie słów magicznych mających na celu odpędzenie zła,
unieważnienie już uruchomionej siły magicznej bądź w celu wzmocnienia
siły jakiegoś stosowanego np. w medycynie środka.
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
Pełna definicja i opis zdrowej żywności właściwie dopiero się tworzy. Na
podstawie dotychczasowych doświadczeń i badań można zaproponować
następujący zestaw podstawowych cech zdrowej żywności. Zdrowa żywność
pozbawiona jest wszelkich zanieczyszczeń, które mogą pochodzić z różnych
źródeł: nadmiernego sztucznego nawożenia, stosowania środków ochrony
roślin, kumulacji pierwiastków i związków szkodliwych dla zdrowia a
pochodzących z emitowanych do atmosfery pyłów, gazów, spalin,
napromieniowania (nie tylko np. po awarii w Czarnobylu) oraz stosowania
w paszach dla zwierząt różnych środków farmakologicznych (np.
antybiotyków). Nawet wtedy, gdy dysponujemy zdrowymi surowcami, żywność
może być częściowo lub całkowicie pozbawiona wielu wartościowych
składników pod wpływem obróbki i przetwarzania, w tym m.in.
konserwowania, oczyszczania, podgrzewania. W procesie tym odrzucane są
najczęściej najwartościowsze składniki znajdujące się w części
zewnętrznej owoców, warzyw i nasion. Pozorne cechy zdrowej żywności
przypisuje się ponadto ze względów reklamowych wielu produktom o bardzo
wysokim stopniu przetworzenia przez to, że uzupełnia się je atrakcyjnymi
barwnikami, sztucznymi środkami zapachowymi i smakowymi. Wspaniałe
opakowania dopełniają mistyfikacji. Dalsza grupa cech zdrowej żywności
wynika z zasad prawidłowego odżywiania się, umiejętności komponowania,
przyrządzania i spożywania posiłków. Szczegółowymi problemami, które
mogą być rozważane w formułowaniu zasad zdrowej żywności są też
biodynamiczna uprawa roślin, makrobiotyka, wegetarianizm i jego różne
odmiany, dietetyka, a także takie kwestie jak odżywki i preparaty,
używanie witamin itp. Ważnym działem w problematyce zdrowej żywności
jest produkcja takiej żywności, która ze względu na swój skład i sposób
preparacji ma za zadanie wyrównywać braki występujące w odżywianiu się.
W tym dziale ważne jest, aby produkty te były przygotowywane nie tylko
zdrowo, ale również smacznie i atrakcyjnie podane.
ZDROWIE
Wciąż trwa dyskusja na temat najtrafniejszej definicji zdrowia.
Oficjalna definicja -> WHO mówi, że "zdrowie to stan pełnej sprawności
fizycznej, psychicznej i społecznej, a w węższym znaczeniu - nieobecność
choroby lub kalectwa". Nie wszystkich jednak ona zadowala. Każdy z
większych systemów filozoficznych, psychologicznych i społecznych, nie
mówiąc już o różnych orientacjach medycznych, rozwija własne wizje i
koncepcje zdrowia. Np. -> WIŚNIEWSKA-ROSZKOWSKA mówi, że "zdrowie to
dobre samopoczucie przy pełnej sprawności całego ustroju, wszystkich
jego narządów i tkanek".
ZDROWIE - SUKCES
Miesięcznik poświęcony ogólnej problematyce zdrowia, dietetyki, mody i
różnym zagadnieniom medycyny, w tym medycyny niekonwencjonalnej.
Wydawca: Inter-Media. Adres redakcji: Warszawa, Nowy Świat 27, tel.
26-60-24. Red. nacz. Jerzy Wunderlich. Cena we wrześniu 1991 - 8500 zł.
ZDROWY STYL ŻYCIA
Sposób postępowania, zazwyczaj świadomie przez człowieka wybrany i
kultywowany, polegający na przestrzeganiu szeregu zasad zachowania,
odnowy i pomnażania zdrowia. Podstawowe pojęcie z zakresu ->
PROFILAKTYKI. Fundamentalne wskazanie (model) kierowane do ogółu
społeczeństwa zmierzające do pomnażania zdrowia i zapobiegania chorobom.
Nie wdając się w szczegóły można, nawiązując do tzw. -> CZYNNIKÓW
RYZYKA, zaproponować następującą listę działań składających się na
zdrowy styl życia:
- przestrzeganie elementarnych zasad higieny,
- prawidłowe odżywianie się,
- systematyczna aktywność fizyczna,
- nie uleganie nałogom,
- umiejętne ograniczanie skutków stresu,
- racjonalne korzystanie z leków, techniki i metod medycznych.
Niezbędnym warunkiem realizacji zdrowego stylu życia jest triada:
wiedza, umiejętności, wola wytrwania (motywacja).
ZEGARY BIOLOGICZNE
Symboliczne i nie dające się nazbyt precyzyjnie opisać regulatory
funkcji życiowych człowieka. Główną funkcję regulacyjno-synchronizacyjną
spełnia zlokalizowany w mózgowiu nadrzędny zegar biologiczny tzw. ESSO.
Przyjmuje on i przetwarza takie sygnały z otoczenia jak światło,
ciśnienie, pole magnetyczne, a następnie poprzez hamowanie lub
wzmacnianie syntezy białkowej wpływa na aktywność komórek i układów
fizjologicznych ciała. Bezpośrednim realizatorem "decyzji" ESSO jest ->
DNA wyposażony w segment-układ genów zwany chromonemą, która
bezpośrednio nadzoruje procesy życiowe komórki.
ZEN
System filozoficzno-etyczny. Praktykowanie Zen to koncentracja i
medytacja prowadzące do uspokojenia, skupienia i przebudzenia. Pojęcie
przebudzenia oznacza coś zupełnie innego niż w naszym zachodnim
rozumieniu, chodzi tu bowiem o przebudzenie duchowe, zrozumienie,
olśnienie. Zen wywodzi się z tradycji hinduskiego buddyzmu, przechodził
kolejno przez Chiny i Japonię, gdzie uzupełniany jest specyficznymi
pojęciami tamtejszych kultur i religii. Zen w obszernym rozumieniu to
system medytacji, rozważań i ćwiczeń oraz praktycznych działań
prowadzących do samoświadomości i samourzeczywistnienia. Jest to w
pewnym sensie naśladowanie i odtworzenie dróg i doświadczeń samego
Buddy. Podstawą zen jest dyscyplina duchowa i fizyczna. Jedna z głównych
zasad zen głosi: Zen nie można poznać, trzeba go praktykować.
ZIELONA RECEPTA
Propozycja szerokiego wprowadzenia do praktyki ordynacyjnej lekarzy
środków aktywności fizycznej jako zapobiegających chorobie i leczących
wiele chorób. Lekarz podczas kontaktu z pacjentem, w rozmowie i
zaleceniach, a następnie w odpowiedniej recepcie, zapisywałby pacjentowi
zadania ruchowe, których samodzielne zrealizowanie powodowałoby
określone korzystne zmiany w jego ustroju.
ZIOŁOLECZNICTWO
Leczenie ziołami od dość dawna akceptowane jest przez medycynę
klasyczną. Co najmniej 40% leków sporządza się na bazie surowców
roślinnych. Tym zaś co różni zielarstwo stosowane przez medycynę
niekonwencjonalną od oficjalnej, to bogactwo i oryginalność zestawów
ziół sporządzanych przez wielu czynnie działających zielarzy. Zestawów
tych, publikowanych w różnych wydawnictwach, jest na rynku bardzo wiele,
nie ma więc potrzeby podawania tu jakichkolwiek recept. Warto jednak
uświadomić sobie następujące, wysuwane przez doświadczonych zielarzy
rady i przestrogi:
- nie należy ziół nadużywać, ponieważ stosowane w nadmiarze, podobnie
jak i leki chemiczne, mogą zaszkodzić;
- zioła trzeba stosować w różnych zestawach, wieloskładnikowo i
przyrządzać je zgodnie z zapisaną procedurą;
- leki ziołowe powinny być uzupełnieniem i wzbogaceniem innych metod
leczenia i profilaktyki (dieta, ćwiczenia fizyczne, powstrzymywanie się
od nałogów).
Wciąż są odkrywane nowe zalety różnych ziół. Np. w nasionach ->
WIESIOŁKA i -> OGÓRECZNIKA odkryto znaczne ilości cennego kwasu
gamma-linolenowego (GLA), który jest składnikiem różnego rodzaju cennych
leków, w tym sławnej ostatnio antymiażdżycowej -> BORAGOGLANDYNY 100.
ZMĘCZENIE I WYPOCZYNEK
Zmęczenie i wypoczynek w prawidłowo zorganizowanym życiu, ocenianym jako
-> ZDROWY STYL ŻYCIA są naturalnymi, cyklicznymi stanami organizmu
warunkującymi jego harmonijny rozwój i stabilność -> HOMEOSTAZY.
Zmęczenie wywołane nagromadzeniem się w ustroju produktów przemiany
materii, wyczerpaniem zasobów energetycznych i innymi złożonymi
zjawiskami przemiany materii jest naturalnym i pożądanym stanem
organizmu, warunkuje w pewnym sensie zdrowy wypoczynek i regenerację
sił. Z kolei właściwie zorganizowany wypoczynek pozwala na regenerację
sił, odbudowę strat energetycznych i przygotowanie ustroju do kolejnego
etapu pracy, wysiłku, działania. Patrz m.in. -> SUPERKOMPENSACJA.
ZNACHORSTWO
Uprawiane zawodowo lub amatorsko, diagnozowanie i leczenie chorób przez
osoby nie posiadające naukowych kwalifikacji. Termin ten nie jest
odbierany jednoznacznie. Medycyna oficjalna nadaje mu charakter
pogardliwy i dyskredytujący. W interpretacji jednak osób
zainteresowanych leczeniem niekonwencjonalnym, znachor to człowiek
cieszący się dużym szacunkiem, choć wprowadza niekiedy do praktyki
elementy zabobonów. Jak to wynika z przekazów historycznych wpływy i
autorytet znachorów wynikał w wielu wypadkach z dużej ich wiedzy
praktycznej i doświadczenia, a także umiejętności nawiązywania
psychicznego kontaktu z pacjentami.
ZODIAK
Inaczej zwierzyniec niebieski, pas na niebie zlokalizowany wzdłuż ->
EKLIPTYKI, w obrębie której przebiegają obserwowane z Ziemi drogi
Słońca, Księżyca i planet. Zodiak podzielony jest na 12 symetrycznych
części, a w każdej z tych części znajduje się gwiazdozbiór - tzw. znak
zodiaku. Symbolika znaków zodiaku i ich relacje ze Słońcem i planetami
są przedmiotem i podstawami -> ASTROLOGII i -> HOROSKOPU.
ZOMBI
Wg -> VUDU, zombi to żywy trup, pozbawiony duszy. Przemiana zmarłego w
zombi wymaga wykonania wielu skomplikowanych czynności magicznych.
Zombi, podobnie jak -> DŻINN, wykonuje posłusznie polecenia człowieka,
ale tylko tego, który zna skuteczne zaklęcia. W innym przypadku jest
nieposłuszny i może być niebezpieczny.
ŻYCIE PRZED ŻYCIEM
Jedna z wielu technik medytacyjnych opierająca się na wierze w ->
REINKARNACJĘ i wywołująca na drodze wielu treningów i ćwiczeń
wspomnienia z poprzednich wcieleń. Zabiegi te bez względu na to, na
jakiej opierają się zasadzie, mają duże znaczenie terapeutyczne, w
niektórych elementach zbieżne są z ideami -> HOSPICJUM.
ŻYCIE PO ŻYCIU
Tytuł słynnej książki Raymonda Moody, lekarza psychiatry, który na
podstawie relacji ponad 100 osób, które przeżyły śmierć kliniczną,
postawił hipotezę o istnieniu życia pozagrobowego. Książka i jej treść
wzbudziły wiele dyskusji. Trwają one do dziś, wyłaniając zwolenników i
przeciwników. Istnieje wiele interesujących hipotez i pośrednich dowodów
na to, że jakieś formy pośmiertnych bytów istnieją. Są to np. fotografie
"duchów" zmarłych ludzi, bądź nagłe ujawnienie się u jakiegoś człowieka
pewnych zdolności, czy zakresu wiedzy, których nie posiadał, zjawiska ->
REKOGNICJI itp. Nauka nie potrafi jeszcze wyjaśnić tych zjawisk, ale jej
przedstawiciele wraz z innymi zadają pytanie: Czy jest możliwe, aby
ogromny potencjał energii psychicznej człowieka, będący jak to nieraz
doświadczamy elementem wszechświata, ginął nagle i bezpowrotnie?
ŻYJMY DŁUŻEJ
Miesięcznik. W nowej edycji prezentuje się bardzo okazale. Zajmuje się
ogólnymi problemami zdrowia, nie stroni od prezentowania różnych
problemów medycyny niekonwencjonalnej. Wydaje Res Publica Press
International. Adres redakcji: 00-517 Warszawa, Marszałkowska 82 tel.
623-66-53. Red. nacz. Juliusz Minakowski. Cena we wrześniu 1991 r. -
9000 zł.
ŻYŁA WODNA
Podziemny ciek wodny występujący zazwyczaj w rejonie uskoków ziemi.
Istnieje wiele dowodów na to, że promieniowanie cieków wodnych wpływa
niekorzystnie na organizmy żywe. Zajmuje się tym m.in. -> RADIESTEZJA
PARAMEDYCZNA. Patrz też: -> -> GROPATYCZNE PROMIENIOWANIE.
ŻYWA WODA
-> WODA ŻYWA I MARTWA
ŻEŃ-SZEŃ
Roślina wschodnioazjatycka, wyciąg z jej korzenia jest znany jako środek
uśmierzający, stymulujący i ogólnie wzmacniający. Szczególną sławę
zdobył dzięki informacjom o wpływie na wzmocnienie potencji seksualnej
kobiet i mężczyzn. W Polsce dostępny jedynie w Pewexie.